آيا TeX/LaTeX را ميشناسيد؟

[kakoo]

اگر دوستان به بنده رخصت دهند، اين رشته مطالب را در خصوص TeX/LaTeX بسيار به اجمال
ارايه دهم باشد که مفيد واقع شود. البته در جواب به سئوال ها سعی ميکنم به حد
ممکن مفصل بنويسم.

روزگاری استاد رياضياتی از Stanford طاقتش طاق شد و بخود گفت بايد کاری کرد! هرچه مقاله
مينويسم به کيفيتی نازل در مجلّات معتبر وقت دارد چاپ ميشود و اين ديگر مرا بس است!
يک سال فرصت مطالعاتی بخود داد و شروع به ياد گيری امور چاپ و خط و .. غيره نمود و سيستم
کامپيوتری را به نام TeX ابداع نمود! و اين از 1977 تا 1989 که TeX منجمد شد بطول انجاميد ؛) يعنی ديگر
نسخه ی جديدی از آن در نيامد و بری از هر گونه bug and error شناخته شد.

چون دو صد گفته چون نيم کردا نيست، يا بقول فرنگی ها:
an image is worth a thousand words
ابتدا به نمونه های از خروجی اين برنامه نگاهی بی اندازيم.

TeX/LaTeX Showcase

 

[kakoo]

حالا اين برنامه چگونه کار ميکند و چرا اينقدر زيبا است؟

الف. فايل خود را با هر editor که ميتواند ascii بنويسد type کنيد. (چه ساده!)

ب. کمپيلر TeX/LaTeX را صدا کنيد تا بر روی فايل شما کار کند.

ج. از خروجی PS, PDF, DVI, ... آن لذت ببريد!

سئوال:
برنامه از کجا ميفهمد که چگونه نوشته مرا به فرمتی که ميخواهم تبديل کند؟

جواب:
TeX شبيه html است، يعنی که زبان markup ميباشد، شما ميگوييد:

\textbf{A bold face text}

و در خروجی نوشته شما bold face خواهد بود!

سئوال:
مزايای TeX چيست؟

جواب:
شما ميتوانيد هر کجا هستيد کارتان را انجام دهيد! ديگه همه حداقل به notepad
دسترسی داريم!

کل سيستم OpenSource و رايگان هست.

از PC گرفته تا Atari، نسخه ی از TeX وجود دارد که بر روی آن نصب ميشود!

برنامه هوشمند است! اين برنامه يی است که توسط يکه از بزرگترين برنامه نويسان کامپيوتر در دنيا
نوشته شده! الگوريتم های optimization در گوشه و کنار آن به وفور بکار رفته.

خيلی از دغدغه های نويسنده، توسط برنامه انجام ايشود و نويسنده بيشتر به آنچه مينويسد
تمرکز ميکند و نه formatting and typesetting (حروف چينی و صفحه پردازی).

مثلا شما ديگر مجبور نيستيد که بفکر فاصله بين کلمات يا بين پارگراف ها باشيد. يا حتی
بعد از هر نقطه دو فاصله بگذاريد چرا که word نميتواند يک و نيم فاصله را براحتی در اختيار
شما قرار دهد (از همين رو هست که اغلب کسانی که با word کار ميکنند از اين نکته غافل
هستند گرچه در چاپخانه ها و حروفچينی ها اين قاعده را رعايت ميکنند).

امروزه نوشته ascii شما توسط موتور TeX و پيروان آنميتواند به زيباتريين PDF, HTML, PS
تبديل شود و حتی با کيفيتی باشد که ديگر اح تياج به حروف چينی نباشد و از خروجی آن عکس
گرفته ا مستقيما به چاپخانه برود!


سئوال:
خوب حالا اين TeX شما چه ريختی است؟
جواب:

نمونه فايل ورودی:

\title{A Very Simple \LaTeXe{} Template}
\author{
        Vitaly Surazhsky \\
                Department of Computer Science\\
        Technion---Israel Institute of Technology\\
        Technion City, Haifa 32000, \underline{Israel}
            \and
        Yossi Gil\\
        Department of Computer Science\\
        Technion---Israel Institute of Technology\\
        Technion City, Haifa 32000, \underline{Israel}
}
\date{\today}

\documentclass[12pt]{article}

\begin{document}
\maketitle

\begin{abstract}
This is the paper's abstract \ldots
\end{abstract}

\section{Introduction}
This is time for all good men to come to the aid of their party!

\paragraph{Outline}
The remainder of this article is organized as follows.
Section~\ref{previous work} gives account of previous work.
Our new and exciting results are described in Section~\ref{results}.
Finally, Section~\ref{conclusions} gives the conclusions.

\section{Previous work}\label{previous work}
A much longer \LaTeXe{} example was written by Gil~\cite{Gil:02}.

\section{Results}\label{results}
In this section we describe the results.

\section{Conclusions}\label{conclusions}
We worked hard, and achieved very little.

\bibliographystyle{abbrv}
\bibliography{main}

\end{document}
This is never printed

فايل کوچک کمکی حاوی مؤاخذ

@Booklet{Gil:02,
  author       = {Joseph (Yossi) Gil},
  TITLE        = {{\LaTeXe} for Graduate Students},
  year         = {2002},
  howpublished = {manuscript},
  address      = {Haifa, Israel},
}

خروجی به اين شکل خواهد بود:
البته من screen capture را اينجاا گذ آشته ام نه PDF اصل را.




ادامه دارد ...

 

[kakoo]

Don Knuth که TeX را خلق کرد بنيان کاری عظيم را نهاد که شايد فکر نميکرد جهان شمول شود!

باری بی آنکه در فلسفه و نتايج تئوری و عملی شاهکار Knuth غرغه شويم، اجازه دهيد به نسخه های
مختلف سيستم Knuth بپردازم.

الف. سيستم TeX سنگ نخستين بود که کار با آن شايد برای همه آسان نبود

ب. Lamport آمد و LaTeX را ساخت که افزودن Macro های بسياری به TeX بود و سيستم
او را La+TeX يا LaTeX خواندند. کار با آن بسيار ساده تر بود چرا که يک سری class
از پيش آماده در اختيار کاربران قرار ميداد، همچون: article, book, letter, ...،
که بقول معروف took care of the business، يعنی ديگر کاربر لازم نبود layout صفحه را
برای نامه يا مقاله اش خود تنظيم کند يا غصه عنوان بندی فصول و جدول مطالب و ...
را بخورد. همه بصورت default با انتخاب کلاس مربوطه تعيين ميشدند. البته کاربر هميشه
قدرت آن را دارد که تنظيمات مربوطه دست کاری کند.

ج. به مرور اين سيستم ها در کشورهايی که زبانشان از الفبای لاتين استفاده نميکرد، عبری،
چينی، عربی، مورد توجه قرار گرفتند و سيستم هايی با حمايت از اين زبانها ساخته شدند.
در مورد فارسی تا آنجا که من بخاطر دارم اولين سيستمی که ارائه شد، رياضی TeX نام داشت
که فکر ميکنم در کليفرنيا نوشته شده بود ولی با قيمتی حدود 600 دلار آمريکايی!!!!

د. Dr. Mohammad Ghodsi از شريف، گروهی را گرد هم آورد و بنيان FarsiTeX را نهاد که
بطور رايگان و تحت gnu general public license به عموم ايرانيان ارائه شد. من از همان اول
با آن گروه در تماس بوده ام و برای تک تک افراد آن احترام بسياری قائل هستم امّا دريغ
که به دلايل عديده اين کار در 2-3 سال گذشته بسيار راکد مانده بود تا همين اخير که يکی از
برو بچه های گروه چند ابزار به مجموعه افزوده است با اينحال متاسفانه عقب ماندگی
FarsiTeX از مابقی تحولات در دنيای TeX قابل اغماض نيست. آدرس پروژه اين است:


FarsiTeX Project Home


ه. LaTeX که بخش فعال اين سيستم ها ميباشد الان با نسخه LaTeX2e، لاتک دو اپسيلن،
در دسترس همگی است ولی گروهی بنام LaTeX3 Project هم چندين سال است که مشغول
افزودن قابليت های مهم از جمله تطابق با رسم الخط غير لاتين و استفاده از استاندارد unicode
و ده ها بهبود ديگر ميباشند.

ز. سوای LaTeX که ماکرو های خود را به TeX افزود، سيستم های ديگری نيز هستند که ContTeX
يکی از آنها ميباشد و بسيار مورد علاقه من. اين سيستم از آلمان ميباشد، و خود ميدانيد يعنی چه ؛)،
و سالها پس از LaTeX نوشته شده، برای همين قابليت های آن خيلی بيشتر ميباشد
چرا که از تحولات پس از خلق LaTeX در آن استفاده شده من جمله در آميختگی آن با PDF
که از آن سيستم بسيار پر قدرتی را ميسازد. برای اطلاعات بيشتر به آدرس زير مراجعه کنيند:

ConTeXt


ادامه دارد ...


پ.ن.: تلفظ TeX: تک، LaTeX: لاتک. در نوشته اول آرم LaTeX2e را برايتان گذاشته بودم. چون
در حالت عادی نميشود آنها را توليد کرد، رسم اين است که به هيمين طريق که تا حال نوشته ام به
آنها اشاره کنيم، LaTeX and not Latex.

 

[kakoo]

مقايسه زحمتی که برای تهيه متون تان در Word و در LaTeX ميکنيد در قبال نتيجه ی
که بدستتان می آيد.

 

[kakoo]

بی آنکه بخواهم وارد کش مکش کدام ويرايشگر بهتر است و کدام نه، اجازه دهيد دو سه تای را
که مورد پسند من هست و طرفدار های بسيار هم دارد را بی تفصيل خدمتتان عرضه کنم.

الف. برای دوستانی که در لينوکس کار ميکنند

الف.الف. emacs يا xemacs که هردو معمولا با همان CD های نصاب لينوکس می آيند

الف.ب. kile، از kile.sourceforge.net، که ميتوانيد رايگان دانلود و نصب کنيد.



ب. برای دوستانی که در windows کار ميکنند و MikTeX را نصب کرده اند:

ب.الف. xemacs نسخه windows قابل دريافت از www.xemacs.org

ب.ب. TeXnicCenter که برايگان از www.toolscenter.org قابل دانلود ميباشد.
حتما نسخه بتا را دريافت کنيد و ناراحت هم نباشيد، خيلی stable ميباشد.



توصيه من:

اگر خوراکتان emacs يا xemacs است که ديگه بحثی نيست، LaTeX mode را بهمراه auctex به
emacs, xemacs اضافه کنيد و خيرش را ببريد

اگر نه، در لينوکس kile بسيار عالی است و TeXnicCenter در windows محشر.



ادامه دارد ...



پ.ن.:

عکس همراه TeXnicCenter را بهمراه خروجی آن که در اينجا DVI ميباشد نشان ميدهد.
راجع dvi در نوشته های آتی سخن خواهم گفت.

صبحی قبل از بيرون رفتن از خانه دخترم گفت که کاش متن آهنگ Katie Melua را داشتيم که در
ماشين با او ميخوانديم. منهم lyrics را از ايتنرنت کپی کردم و بهمراه دو خط اضافه آنرا بکمک
LaTeX به آنچه ميبينيد تبديک کردم، همه و همه در کمتر از 5 دقيقه

البته در کپی کردن و چسباندن يک تکه انتگرال هم اشتباهی داخل lyrics شد

 

[kakoo]

الف. لينوکس: دو سيستم معروف وجود دارد

الف.الف. teTeX که بطور پيش-فرض برای همه لينوکس ها موجود است

الف.ب. TeXLive که از اين آدرس قابل تهيه است. www.tug.org



ب. windows: باز هم دو سيستم مهم

ب.الف. TeXLive

ب.ب. MikTeX در آدرس www.miktex.org



پيشنهاد من:


لينوکس ----> teTeX


windows ----> MikTeX


حالا که همه چيز مهيا است برای نوشتن مطالبتان، وقت آن است که آستين ها بالا زده، به کار
گل شويم. از قسمت بعد سعی ميکنم که اصول اوليه کار با LaTeX را بتدريج با شما در ميآن
بگذارم. فراموش نشود که برای استفاده از FarsiTeX شما را به منابعی که همراه آن ميآيد
رجوع ميدهم.


ادامه دارد ...

 

[shvalaie]

سلام

من حدود 10 سال با tex پارسی محصول شرکت داده کاوی (به ریاست آقای یزدی پور) کار کردم . توی یه انتشارات و البته با سیستم عامل unix
اما با tex شریف کار نکردم.

به نظر من این نرم افزار فوق العاده است. بهترینه برای صفحه بندی کتابهای فرمول دار و شکل دار.
ممنون از مطالبتون.

 

[balabala]

ممنون از مطالب مفیدتون.

 

[kakoo]

سلام

من حدود 10 سال با tex پارسی محصول شرکت داده کاوی (به ریاست آقای یزدی پور) کار کردم . توی یه انتشارات و البته با سیستم عامل unix
اما با tex شریف کار نکردم.

به نظر من این نرم افزار فوق العاده است. بهترینه برای صفحه بندی کتابهای فرمول دار و شکل دار.
ممنون از مطالبتون.

با درود بر شما،

ممکن هست قدری در خصوص اين سيستم توضيح بيشتری بفرماييد؟

و اينکه آيا تحت ليسانس GNU ميباشد يا تجاری است و اينکه آيا سايتی برای کسب
اطلاعات بيشتر در آن باره وجود دارد و آيا بر پايه TeX است يا LaTeX
و اينکه آيا با نسخه های آخرين سيستمهای پايه همخوانی دارد و ...


با سپاس.

 

[kakoo]

يادم افتاد که اولين باری که بکمک LaTeX فارسی نوشتم، زمانی که اين همه اديتور رنگ و وارنگ
برای فارسی موجود نبود، حدود سالهای 1993-94، ArabTeX بسيار کمکم کرد مخصوصا احتياج
به تايپ فارسی نداشت و اين نکته ی است که من بارها از دست اندر کاران FarsiTeX خواسته ام
که در سيستم شان بگنجانند ولی تا حال چيزی عايد نشده

برای اطلاعات بيشتر به آدرس زير مراجعه کنيد.


ArabTeX


يک screen capture هم از متنی فارسی که به سبک ArabTeX نوشته شده و خروج DVI آن.

 

[kakoo]

ممنون از مطالب مفیدتون.

کمال خوشحالی من است و از لطف شما هم بسيار سپاسگزار.

 

[kakoo]

چند نمونه کارهای FarsiTeX برای مشاهده ميگذارم تا زيبايی کار را متوانيد تحسين کنيد

در عرض دو روز آيند فرصتی خواهد بود که به اصل کار که نوشتن به LaTeX ميباشد بپردازم،
بقول فرنگی ها:

Sit tight!

 

[kakoo]

برای اينکه تجربه ديگران را نخواهم دوباره تکرار کنم، تصميم گرفتم به مرور به ترجمه:

The not so short introduction to LaTeX2e May 31, 1996

بپردازم چرا که ساليان سال است که هر کسی که ميخواهد LaTeX ياد بگيرد، آنرا به او
معرفی ميکنيم پس چرا از آن شروع نکنيم؟


LaTeX با Word فرق دارد، خيلی هم فرق دارد چرا که LaTeX دارای موتوری حساب گر است
که جای حروف چين و صفحه پرداز را با هم ميگيرد و در پس پشت آن الگوريتم های بهينه سازی
وجود دارد که در خيلی مسائل کار کاربران را ساده تر ميکند. از اين جهت تا مدتها ديدن خروجی
نوشته هايتان بهمان سرعت که يک اديتور WYSIWYG آن را نشان نيداد مهيا نبود وليکن اينروزها
اين امر هم تا حد زيادی برطرف شده است.


تهيه فايل ورودی LaTeX

اديتور محبوبتان را باز کنيد، يا هر کدام از مواردی را که در نوشته های قبل معرفی کردم.
خط اول بايد اينچنين باشد:

\documentclass{...}

متن نوشته های شما در اينجا قرار ميگيرد:

\begin{document}

\end{document}

کلاس ها ی متداول:

article
book
report
letter
slides

تفاوت اين کلاس ها در چپ و راست باز شدن هر فصل، در نحوه شماره گذاری صفحات، در
نوع تقسيم بندی بخش ها، در نوع option های که ميتوان با آنها بکار برد، ... ميباشد.


دستورهای LaTeX چند نوع هستند و بعضی option هم قبول ميکنند. نمونه:

\documentclass[a4paper,11pt]{article}

که در آن A4 مشخص کننده ابعاد کاغذی است که متن روی آن چاپ خواهد شد و 11pt
اندازه فونت default متن ميباشد.

حال يک نمونه کامل:

\documentclass[a4paper,11pt]{article}
% define the title
\author{K.~Kakool}
\title{Minimalism}
\begin{document}
% generates the title
\maketitle
% insert the table of contents
\tableofcontents
\section{Some Interesting Words}
Well, and here begins my lovely article.
\section{Good Bye World}
\ldots{} and here it ends.
\end{document}

همين متن را يکبار با گزينه article و بار ديگر با انتخاب book کامپايل کردم و نتيجه را در عکس های
ضميمه مشاهده ميکنيد.

همانطور که مشاهده ميکنيد، نويسنده فقط اسم author، title، را ميدهد و بعد با دستور
maketitle آن صفحه تيتر ساخته ميشود.

توجهی هم به مکان آوردن دستورها بفرماييد. آنچه که قبل از begin document می آيد را
preamble ميگويند. بعضی دستورها بايد آنجا آورده شوند.

و % هم نشانه comment ميباشد.
در خصوص ldots بعدا مينويسم.


پ.ن.: اگر سسيتم LaTeX مناسب OS خود را نصب کرده اييد، ميتوانيد با دستور-خط زير
متن LaTeX را به DVI, device-independent، يا PS يا PDF تبديل کنيد:

c:\samples\latex file

don't give the TEX extension, i.e. no:
latex file.tex

This gives you file.dvi

c:\samples\dvips file

converts dvi to postscript. ps.

and:

c:\samples\ps2pdf file

makes a PDF out of it

دستور اول فايل DVI ميسازد که با برنامه ی مثل YAP که در MikTeX ميباشد ميتوانيد ببينيد.
دستور دوم DVI را به postscript تبديل ميکند که برای چاپ خوب است و ghostview آنرا ميتواند
باز کند.
دستور سوم PS را به PDF تبديل ميکند.

البته برای ساخت PDF راه های ساده تری، مثل استفاده از pdflatex بجای latex از همان اول هست
که در باره آنها بعدا بحث ميکنيم.




ادامه دارد...

 

[kakoo]

اگر دوستان علاقه ی به تعقيب اين رشته از نوشته ها دارند، البته من کار را تا حد ممکن
جلو خواهم برد، بد نيست که همينطور که به دستور های LaTeX بر ميخوريم، شروع به نوشتن
و تجربه کردن بنمايند و اگر دوست داشتند محصول کارشان را در اينجا پست کنند و
يا مشکلاتی را که دارند مطرح کنند و من هم تا حد ممکن سعی ميکنم آنها را جواب دهم.

مطمينا در نصب و اديت کردن و کامپايل کردن ... مشکلاتی در ابتدا پيش خواهد آمد پس چه بهتر
که از همين آغاز به آنها بپردازيم و کار را با همياری يک ديگر به پيش ببريم.

من هم هيچ ادعای در LaTeX ندارم ولی آنرا بسيار ميپسندم و دوستان زيادی هم دارم که
هر گاه در موردی گير ميکنم به کمکم می آيند به همين دليل خواستم اين علاقه شخصی را
با دوستان PT در ميآن گذارم و به نوعی از دست اندر کاران اين انجمن قدردانی کرده باشم.

 

[Robert7]

به نظر مياد كاربرد اصليش روي وب باشه.
سايت باشگاه مهندسان براي فرمول نويسي از همين latex استفاده كرده:
http://www.iran-eng.com/showthread.php?t=11554

در كل براي كار روي اينترنت خيلي به درد ميخوره.

 

[coolzero]

آقای کاکو شما همونی هستین که درباره لینوکسو ویستا کل داشتیم؟ چون تو یه فروم دیگه هم یکی از آواتار شما استفاده میکنه
خواستم بگم من از لاتکس راضیم مخصوصا با بیحس کننده
آخه اینا چرا هم اسمن:wacko: ببخشین فضولی کردیم توجه شما را به ادامه برنامه جذب میکنم....>

 

[kakoo]

به نظر مياد كاربرد اصليش روي وب باشه.
سايت باشگاه مهندسان براي فرمول نويسي از همين latex استفاده كرده:
http://www.iran-eng.com/showthread.php?t=11554

در كل براي كار روي اينترنت خيلي به درد ميخوره.

بله و نه. wikipedia برای مثال از TeX استفاده ميکند و سايتی مانند آنچه که ذکر کرديد.
امّا اينکه فرمول های رياضی را به آن شکل بنويسيم چيز جديدی نيست و حتی word or wordperfect
هم قديمها همچنين کار ميکردند. پس اهميت TeX در کمک به www نيست، بويژه که آنچه که من
چند بار به عنوان الگوريتم های بهينه سازی نام بردم ربطی به قسمت رياضی TeX ندارد. آن
قسمت مربوط به صفحه آرايی، تنظيمات پاراگرف ها و ... ميشود.

بگذاريد يک نمونه ساده برايتان بياورم. حتما در Word بارها شده که پارگراف تان را خواسته ايد
left-right-adjustment کنيد و متوجه شده ايد که يا کلمات بسيار در وسط شکسته شده اند يا
فاصله بين کلمات بسيار زياد شده اند و ... خلاصه پاراگرف به شکلی در آمده که برای چشم
بسيار ناخوشايند ميباشد. حال آنکه در TeX اينکار توسط optimization انجام ميشود و بهترين
فرم ممکن را به شما ارايه ميدهد علاوه بر اينکه ميتوانيد کلمات غير معمول را يا خيلی بلند را
برايش تعريف کنيد تا بداند کجا ميتواند آنها را بشکند تا فرم پارگراف بهم نريزد.

بنده به هيچ وجه ادعا ندارم که اين سيستم بهترين موجود يا ممکن است ولی در جای خود،
اعتبار بسياری دارد به آن حد که، همانطور که گفتم، مجلات رياضی و فيزيک، ... فقط به فرمت
TeX/LaTeX مقاله قبول ميکنند!

اميدوارم قدری مسئله را روشنتر بيان کرده باشم.

 

[kakoo]

آقای کاکو شما همونی هستین که درباره لینوکسو ویستا کل داشتیم؟ چون تو یه فروم دیگه هم یکی از آواتار شما استفاده میکنه
خواستم بگم من از لاتکس راضیم مخصوصا با بیحس کننده
آخه اینا چرا هم اسمن:wacko: ببخشین فضولی کردیم توجه شما را به ادامه برنامه جذب میکنم....>

دوست عزيز، ممکن است بويژه که من معتقدم نبايد سريع به Vista روی آورد مگر اينکه وقت
زيادی روی دستمان هست و از آن کامپيوتر خاص برای کارهای جدّی استفاده نميکنيم.

لطفا نگاهی به ديگر نوشته های اين مبحث بيندازيد تا متوجه شويد که LaTeX اولا شبيه latex
نوشته نميشود، دوما شبيه آن هم تلفظ نميشود، سيوما آن چه که X به نظر ميرسد در
واقع يکی از حروف يونانی با تلفظ "شی" ميباشد.

اميدوارم که اين به اندازه کافی روشن کنند شما بود.

 

[shvalaie]

با درود بر شما،

ممکن هست قدری در خصوص اين سيستم توضيح بيشتری بفرماييد؟

و اينکه آيا تحت ليسانس GNU ميباشد يا تجاری است و اينکه آيا سايتی برای کسب
اطلاعات بيشتر در آن باره وجود دارد و آيا بر پايه TeX است يا LaTeX
و اينکه آيا با نسخه های آخرين سيستمهای پايه همخوانی دارد و ...


با سپاس.

سلام
شرمنده... نمیتونم زیاد توضیح بدم...
قبلش: مگه LaTex همون TeX نیست که فقط کار کردن باهاش راحتتر شده و دستورات توش خلاصه تر شده؟
همونقدر که میدونم اینه که این برنامه که ما باهاش کار میکردیم tex پارسی نامگذاری شده بودند و فکر کنم که LaTeX بودش... اینکه تحت چه لیسانسی بوده نمیدونم اما این نرم افزار توسط شرکت داده کاوی و همراه با قفل سخت افزاری فروخته میشه.
میپرسم ببینم که آیا سایتی دارن یا نه... جدیدترین نسخه ای که ازش اومده روی ویندوز XP میشینه... حالا امکانات PDF درست کردن بهش اضافه شده... وقتی فقط با یونیکس کار میکردیم شکلها رو فقط با فرمت PS میتونستیم داخل متن بذاریم اما حالا فرمتهای بیشتری بهش اضافه شده.

یکی از فرقهای texپارسی داده کاوی با مال دانشگاه شریف تا اونجایی که من میدونم اینه که تقریبا تمام دستورات توی texپارسی فارسی شدن اما در TeXشریف تمام دستورات به انگیلسی تایپ میشن

از یکی از دوستانم که اطلاعات بیشتری داره میپرسم و سعی میکنم که اطلاعات بیشتری رو بهتون بدم.
ممنون

 

[kakoo]

سلام
شرمنده... نمیتونم زیاد توضیح بدم...
قبلش: مگه LaTex همون TeX نیست که فقط کار کردن باهاش راحتتر شده و دستورات توش خلاصه تر شده؟
همونقدر که میدونم اینه که این برنامه که ما باهاش کار میکردیم tex پارسی نامگذاری شده بودند و فکر کنم که LaTeX بودش... اینکه تحت چه لیسانسی بوده نمیدونم اما این نرم افزار توسط شرکت داده کاوی و همراه با قفل سخت افزاری فروخته میشه.
میپرسم ببینم که آیا سایتی دارن یا نه... جدیدترین نسخه ای که ازش اومده روی ویندوز XP میشینه... حالا امکانات PDF درست کردن بهش اضافه شده... وقتی فقط با یونیکس کار میکردیم شکلها رو فقط با فرمت PS میتونستیم داخل متن بذاریم اما حالا فرمتهای بیشتری بهش اضافه شده.

یکی از فرقهای texپارسی داده کاوی با مال دانشگاه شریف تا اونجایی که من میدونم اینه که تقریبا تمام دستورات توی texپارسی فارسی شدن اما در TeXشریف تمام دستورات به انگیلسی تایپ میشن

از یکی از دوستانم که اطلاعات بیشتری داره میپرسم و سعی میکنم که اطلاعات بیشتری رو بهتون بدم.
ممنون

سپاس گزارم.

TeX و LaTeX:

TeX پدر همه نسخه هايی است که از آن مشتق شده اند، گرچه احتمالا با روی کار
آمدن LaTeX3 قضيه فرق خواهد کرد. مثلا TeX-XeT هم هست که آمده و
قابليت نوشتن از راست به چاپ را به TeX افزوده.

LaTeX هم آمده و يکسری ماکرو به TeX اضافه کرده که بقولی کار را راحتتر کند. افرادی که
با TeX کار ميکنند نهايتا برای خود ماکرو هايی متناسب با نيازهايشان مينويسند
Lamport اينکار را قدری اصولی تر انجام داده که برای شايد 90% کاربران TeX کفايت
کند ولی هنوز افرادی هستند که ترجيح ميدهند از بسيط ترين دستورهای TeX در ازای
ماکرو های از پيش آمده LaTeX استفاده کنند.

افزدن ماکرو های LaTeX باعث ميشود که نشود از :تمامی: دستور های TeX تحت LaTeX
استفاده کرد. ضمن اينکه مخلوط کردن دستور های TeX با LaTeX چندان هم توصيه نميشود
مگر اينکه نويسنده بقولی خدای اين برنامه ها باشد و بداند که دقيقا چه دارد ميکند و
اينکه اين اختلاط باعث نميشود که دستور های جديد تعريف شده در ماکرو های LaTeX
و package های که در نوشته اش استفاده ميشود با هم تضاد داشته باشند.

ضمنا دستور های LaTeX تنها يک ميان-بر برای دستور های TeX نيستند. برای مثال وقت
documentclass را article انتخاب ميکنيد، LaTeX برای شما صفحه پردازی ميکند، يعنی
تايين حواشی و اينکه عناوين کجا چاپ شوند و ... و اينها در TeX وجود ندارد بلکه
هر بار که ميخواهيد مقاله ايی بنويسيد بايد آنها را تعريف کنيد يا از فايل ديگری load کنيد و ...

من هم البته اينجا نيستم که طرف يکی را بگيرم ب بگويم حتما با اين کار کنيد يا با آن ولی چون
اکثرا با لاتک کار کارده ام، آنرا برای دوستن شرح ميدهم. شايد قدری هم از دستورهای
TeX بموقع اش ياد کنم.

نکته آخر اينکه اخيرا FarsiTeX خود را قابل اجرا تحت Linux هم نموده گرچه من هنوز
آنرا تجربه نکرده ام.

____________________________________________________________________
پ.ن.1
: در خصوص package در آينده يی نزديک حتما خواهم نوشت.
____________________________________________________________________
پ.ن.2:
اينکه در آن نسخه از TeX که ذکر نموديد دستور ها فارسی شده قدری برای من آزار دهنده
مينمايد. چرا؟

ابتدا بگويم که احتمالا اينکار برای اين انجام شده که type متون و دستور ها مزاحم همديگر
نشودن، چاپ به راست، راست به چاپ. وگرنه بنده شخصا دليل ديگری در آن نميبينم.

امّا اگر روزی من خواستم که يک package ی را استفاده کنم، نمونه: koma، آنوقت دستور های
آنرا چگونه بايد type کنم؟ شايد ترفندی برای آن در نظر گرفته شده ولی بنظر من کاری
زائد ميباشد خوصوصا که LaTeX قرار نيست به اين زودی ها در ايران توسط عموم استفاده
شود.

باری، نميخواهم پيش از آشنای بيشتر با آن سيستم در باره آن قضاوت کنم با اينحال
يک نکته را من از اول بگويم، با LaTeX تجاری بنده مخالفم، حداقل برای دانشجوين و ...
حال اگر چاپخانه ها و انتشارت از چنين سيستم های استفاده ميکنند امری جداست ولی
برای دانشجويان و دانشگاه ها تا حد ممکن بايد از OSS استفاده کرد و اين در کشوری چون
ايران، نيازش بمراتب بيشتر احساس ميشود.