اخبار ، مقالات و دانستی های نجوم و فضا

[vahidrk]

سه گروه بين المللي براي کشف کم جرم ترين سياره فراخورشيدي شناخته شده متحد شده اند.جرم اين سياره بين ۳ تا ۱۱ برابر جرم زمين و به احتمال بسيار زياد در حدود ۵/۵ برابر جرم زمين است. کم جرم ترين سياره فراخورشيدي شناخته شده قبل از کشف مورد جديد،سياره اي به جرم ۵/۷ برابر جرم زمين بود.


توضيحات مرتبط:
سياره تازه کشف شده سومين سياره فراخورشيدي کشف شده توسط پديده "همگرايي گرانشي" است. همگرايي گرانشي اثري است که در هنگام هم خط شدن دو جرم در فضا و زمين اتفاق مي افتد و توسط نظريه نسبيت عام اينشتين پيش بيني شده است. در اين پديده هنگامي که دو جرم از ديد ناظر زميني پشت سر هم قرار مي گيرند، جرم نزديک تر پرتو هاي نور جرم پشتي را به طور تصادفي به سمت زمين انحراف مي دهد و باعث پرنور تر شدن جسم پشتي از ديد ناظر زميني مي گردد.

در اين مورد ، يک کوتوله سرخ از جلو يک ستاره پس زمينه عبور و در نقش يک عدسي گرانشي عمل کرد. گرانش اين کوتوله سرخ مقداري از نور ستاره زمينه را به سمت زمين هدايت کرد و باعث شد تا ستاره پس زمينه سه برابر پرنورتر به نظر رسد و سپس در بازه زماني يک ماه و نيم دوباره نور آن کم شود و به حالت عادي بازگردد. سياره موجود به دور کوتوله سرخ به صورت يک عدسي دوم عمل کرد و باعث شد تا کوتوله سرخ به مدت ۳۰ ساعت به مقدار بسيار جزئي پرنورتر به نظر رسد. در اصل پديده همگرايي گرانشي دو بار، يک بار توسط کوتوله سرخ و بار دوم توسط سياره موجود در اطراف کوتوله سرخ، اتفاق مي افتد.

اخترشناسان هيچ گونه اطلاعات مستقيمي در مورد ترکيب سياره فراخورشيدي تازه کشف شده ندارند. اما با توجه به جرم و دماي سطحي کم آن، اين سياره به احتمال زياد، بيشتر از يخ و سنگ تشکيل شده و داراي جوي رقيق است. اين تصويرگر، سياره مورد نظر را به صورت نمونه بزرگ شده اي از پلوتون به تصوير کشيده است.​

گروه OGLE ،جويندگان ريز عدسي هاي گرانشي، به سرپرستي "آندرزي اودالسکي" از رصدخانه دانشگاه ورشو در لهستان ، براي اولين بار متوجه شد که ستاره پس زمينه مدتي کوتاه پرنور و سپس کم نور مي شود.OGLE اين موضوع را به اطلاع دو گروه ديگر به نام هاي PLANET و MOA رساند و هر سه گروه شروع به بررسي ستاره توسط تلسکوپ ها در سرتاسر دنيا کردند. آنان افزايش واضحي را در روشنايي ستاره تشخيص دادند. هنگامي که ستاره زمينه در حال کم نور شدن بود ، گروه ها پرنور شدن و کم نور شدن کوتوله سرخ در يک بازه ۳۰ ساعته که توسط سياره موجود در اطراف آن ايجاد شده بود را مشاهده کردند. اين سياره سپس OGLE-۲۰۰۵-BLG-۳۹۰Lb ناميده شد. گروه PLANET به سرپرستي "ژان فيليپ بوليو" از موسسه اخترفيزيک پاريس حساس ترين و مهم ترين رصد ها را در اين کشف در تاريخ ۹ و ۱۰ اوت انجام دادند.

"اسکات گادي" از مرکز اخترفيزيک هاروارد-اسميت سوني و محقق پديده همگرايي گرانشي مي گويد:"وجود اين سياره بسيار بديهي است و در اطلاعات به دست آمده از چندين رصد قابل تشخيص است."

متاسفانه ، روش همگرايي گرانشي ،سياره و ستاره مادر را فقط با استفاده از گرانش آنها تشخيص مي دهد. تنها چيزي که مي توان در مورد آنها گفت اين است که اين سيستم در حدود ۲۲۰۰۰ سال نوري در جهت مرکز کهکشان از ما فاصله دارد و سياره در حدود ۶/۲ واحد نجومي (فاصله زمين تا خورشيد) از ستاره مادر فاصله دارد. يعني اگر اين سياره در منظومه شمسي ما قرار داشت در کمربند سيارک ها واقع مي شد و به احتمال زياد داراي دوره تناوب ۱۰ سال به دور ستاره ي مادر است.از آنجا که ستاره فقط يک درصد انرژي تابشي خورشيد را تابش مي کند، اين سياره بايد دماي سطحي در حدود ۲۲۰- درجه سانتي گراد داشته باشد که به طور قطع براي وجود حيات بر روي آن بسيار سرد است.

"بوليو" مي گويد:"در حالي که دو سياره ديگر کشف شده توسط همگرايي گرانشي چند برابر جرم مشتري را دارند، کشف سياره اي با ۵ برابر جرم زمين -که بسيار سخت تر از کشف سيارات پر جرم تر است- نشانه آن است که اين سيارات کم جرم نسبتا فراوان هستند."

يکي از اعضاي تيم PLANET ، "ديويد بنت" از دانشگاه "نوتر دام" مي گويد:"اگر سيارات هم جرم مشتري به اندازه سيارات کم جرم فراوان بودند ، با توجه به مشکل تر بودن کشف سيارات کم جرم ، تا به حال تعداد بسيار بيشتري از سيارات پر جرم (هم جرم مشتري) بايد کشف مي شدند." اين کشف به اين معناست که ستارگان کم جرم مانند کوتوله هاي سرخ به احتمال بسيار زياد داراي سيارات کم جرم تري نيز هستند. اين نتيجه ،پيش بيني هاي نظريه پردازان در مورد شکل گيري سيارات را تاييد مي کند.

اين منحني نوري ترکيبي از اطلاعات به دست آمده از نورسنجي هاي انجام گرفته توسط سه گروه مختلف است. اين نمودار، پرنور شدن ستاره پس زمينه تا رسيدن آن به يک بيشينه در ۳۱ ژوييه را نشان مي دهد. اين پرنور شدن توسط پديده همگرايي گرانشي به وسيله ستاره اي در بين راه ايجاد شده است.۱۰ روز بعد ، ستاره پس زمينه در مدت کوتاه ۳۰ ساعت دوباره پر نور شد(بخش بالا سمت راست تصوير) و دليل آن ، جرم يک سياره در مداري به دور ستاره نزديک تر است.​

همگرايي گرانشي در حال حاضر تنها روش براي يافتن سيارات فراخورشيدي با جرمي در حدود جرم زمين است."گادي" مي گويد:"قدرت اين روش در فقط پيدا کردن سيارات نيست.قدرت اين روش در اين است که اخترشناسان را قادر مي سازد تا اطلاعات مفيدي از سيستم هاي سياره اي بيابند و سياراتي را که با هيچ يک از روش هاي ديگر قابل تشخيص نيستند ،کشف کنند."

سه گروه انجام دهنده اين تحقيق از ۷۳ اخترشناس با ۱۲ مليت مختلف تشکيل شده اند. کشف سياره قبلي توسط پديده همگرايي گرانشي با مشارکت مستقيم منجمان آماتور در نيوزلند انجام شد. با وجود اين ، کشف جديد به طور کامل با استفاده از اطلاعات حرفه اي انجام شده است. گادي مي گويد:"اين سياره نيز مي توانست توسط منجمان آماتور تشخيص داده شود."

 

[vahidrk]

برخی از عوارض بی نظیر و باشکوهی که امروز بر سیاره سرخ می بینیم نشان از وجود یخچال های طبیعی در گذشته این سیاره دارد، اما منشا این یخ چه بوده است؟



توضيحات جنبي مرتبط:

تصوير پرسپکتيو مدارگرد مارس اکسپرس از دهانه ساعت شني که تصور مي شود از ناپديد شدن يخچالها در اين منطقه به جا مانده است.​

گروه بین المللی از دانشمندان، در طی یک شبیه سازی پیچیده از جو مریخ، به این نتیجه رسیده اند که یخچال هایی که در گذشته نزدیک در عرضهای جنوبی، که اکنون در نزدیکی استوای مریخ قرار دارند، شکل گرفته اند (و از نظر زمین شناسی "تازه" به نظر می رسند) ممکن است بر اثر بارش هایی از ذرات یخ آب از جو به وجود آمده باشند.
علاوه بر این، نتایج این شبیه سازی نشان می دهد که مکان های پیش بینی شده برای یخچال ها، به طور فراگیری با مکان بقایای به جا مانده از یخچالهای نزدیک استوای مریخ مطابقت می کنند.
چندین سال است که وجود، سن و شکل این بقایا باعث به وجود آمدن سوالات بسیاری در مجامع علمی در مورد تشکیل این یخچالها و شرایط سطح سیاره در زمان شکل گیری آنها شده است.

برای آزمایش فرضیه های موجود، آقای فراسواز فورگت از دانشگاه پاریس و یکی از محققان پروژه مارس اکسپرس سازمان فضایی اروپا تصمیم گرفت تا در برنامه کامپیوتری پیش بینی آب و هوای سراسری مریخ که اکنون برای بررسی و شبیه سازی تحولات جوی سیاره استفاده می شود، " زمان را به عقب برگرداند."

برای شروع، فورگت و همکارانش فرض کردند که کلاهک یخی قطبی شمالی، همچنان منبع یخ سیاره بوده و همچنین محور گردش سیاره به دور خود، نسبت به صفحه مداری ۴۵ درجه انحراف داشته است. این فرض، نشان می دهد که محور گردش سیاره نسبت به حالت کنونی اش ( ۲۵ درجه) بیشتر منحرف بوده است. البته این مسئله در تاریخ زمین شناختی مریخ بسیار متداول بوده و نوسان تمایل محوری سیاره (رقص محوری) آن را بارها به تمایل ۴۵ درجه رسانده است. در حقیقت این اتفاق آخرین بار پنج و نیم میلیون سال پیش نیز افتاده است.

همان طور که انتظار می رفت، با چنین انحراف محوری، دریافت انرژی بیشتر از خورشید در طول تابستان قطب شمال، باعث افزایش تصعید یخ قطبی و تشکیل یک چرخه آبی وسیع شده است که نسبت به وضعیت امروز مریخ بسیار شدید به نظر می رسد. شبیه سازی ها نشان داد که نزولات یخ آب با آهنگی بین ۳۰ تا ۷۰ میلی متر در سال در چند ناحیه در کناره های کوهستان الیسیوم، المپ و ۳ آتش فشان فلات تارسیس انباشته می شده است. بعد از چند هزار سال، این یخ می توانسته یخچال هایی با ضخامت صدها متر را تشکیل دهد.

وقتی که گروه شکل و مکان یخچال های شبیه سازی شده را با نشانه های بر جامانده از یخچال ها در دامنه کوه های تارسیس ( یکی از ۳ مکان اصلی در مریخ که بقایای یخچالها پیدا شده اند) مقایسه کرد، نتیجه ای بسیار عالی به دست آمد. به طور خاص، حداکثر انباشتگی حاصل از یخچال ها در کناره های کوه های آرسیا و پاوُنیس پیش بینی شده بود و این در واقع همان مکانی است که بقایا واقعا دیده می شوند.

در این شبیه سازی، گروه توانست علت و چگونگی انباشته شدن یخ را (میلیونها سال پیش) در مجاور کوه های منطقه تارسیس دریابد. در آن زمان، بادهایی ( که به طور ثابت در تمام طول سال می وزیده اند) همانند بادهای موسمی زمینی باعث بالا رفتن هوای پرآب در نزدیکی کوه های آرسیا و پاوُنیس می شده اند. همچنان که این توده هوا در ارتفاعات جو ده ها درجه سرد می شده، آب متراکم شده و ذرات یخ را تشکیل داده است (ذرات بزرگتر از آنچه هم اکنون در ابر های بسیار رقیق منطقه تارسیس می بینیم). سپس این ذرات روی سطح سیاره می باریدند.

سه منطقه بارز در مريخ شامل کوهستان غولپيکر المپ، فلات تارسيس، و حوزه پست هلاس محل پيدايش يخچالهاي طبيعي در گذشته نه چندان دور مريخ بوده اند.​

کوه های دیگر، همانند المپ، این بقایا را در مقیاس کوچکتری نشان می دهند، زیرا با توجه به شبیه سازی ها، آنها فقط در طول تابستان قطب شمال در معرض بادهای موسمی مریخی و توده های پرآب هوا بوده اند.

آن طور که فورگت اضافه می کند " احتمالا کلاهک قطبی شمالی تنها منبع آب در طول انحراف محور شدید سیاره نبوده است. به همین علت ما شبیه سازی کامپیوتری را با این فرض که یخ در در قطب جنوب نیز موجود باشد تکرار کردیم. انباشتگی یخ همچنان در منطقه تارسیس دیده می شد، اما این بار در شرق حوزه هلاس، که گودالی عظیم به عمیق ۶ کیلو متر است، دیده شد." بدین ترتیب می توان منشا ناحیه بزرگ دیگری را که پوشش سطحی آن نشان دهنده وجود یخچالهای قدیمی است (منطقه شرقی حوزه هلاس ) توضیح داد.

شبيه سازي بارش يخ آب و شکل گيري يخچال در بخش شرقي حوزه هلاس در مريخ.​

حوزه هلاس در واقع آن قدر عمیق است که می تواند نیرویی را مانند باد شمالی، بر یال شرقی خود القا کند که این نیرو بخار آب تصعید شده از کلاهک جنوبی در طی تابستان را به سمت یال می برد. وقتی که توده هوای پرآب به جریان های عظیم هوای سرد در کناره های شرقی برخورد می کند، چگالیده می شود و ذرات یخ را شکل می دهد. این ذرات بر روی سطح نشسته و یخچال ها را به وجود می آورند.

با وجود این دانشمندان هنوز نتوانسته اند بقایای یخچالها در منطقه Deuterolinus-Protonilus Mensae را به همین صورت توضیح دهند. به همین دلیل دانشمندان در پی فرایندهای دیگری برای توجیه پیدایش یخچالها در دوران اخیر زمین شناختی مریخ هستند. به طور مثال مشاهدات کوه المپ با استفاده از دوربین استریو دقیق مدار گرد مارس اکسپرس نشان می دهد که حرکت آب از زیر به روی سطح سیاره در این منطقه در پی گرمای درونی می توانسته سبب یخچال های این منطقه شده باشد. زیرا آب گرم شده به سطح سرد رسیده و یخچالهای عظیمی را تشکیل داده است.

برگرفته از: خبرنامه الکترونیک انجمن نجوم آمریکا

 

[vahidrk]

گروهی از دانشمندانی از موسسه فن آوری کالیفرنیا (کلتک) ، موسسه تحقیقاتی ساود وست و دانشگاه چارلز در جمهوری چک موفق به کشف رابطه ای میان خرد شدن یک سیارک در کمربند اصلی سیارک ها و نشست انبوه غبار میان سیاره ای بر زمین شدند.


توضيحات جنبي مرتبط:

نمونه های رسوبی که از بستر اقیانوس ها برداشته شده نشانگر این مطلب است که میلیون ها سال پیش، زمین با انبوهی از ذرات غبار میان سیاره ای سطح زمین را پوشانده اند. مطابق شبیه سازی های رایانه ای این ذرات حاصل خرد شدن سیارک بزرگی در کمربند اصلی سیارکها بوده اند (کمربند سیارکها قلمرو اجرامی از اندازه دانه های شن گرفته تا خرده سیاره های چند صد کیلومتری است که در حد فاصل مدار سیاره مریخ و مشتری قرار دارند).

ذرات غبار میان سیاره ای از بقایای برخورد میان سیارک ها و مواد خارج شده از دنباله دارها تشکیل شده اند، و فقط در ابعاد چند میکرون اند. این ذرات به سوی خورشید در حرکت اند و در این مسیر گرفتار میدان گرانشی سیارات از جمله زمین می شوند و بر سطح زمین سقوط می کنند . در حال حاضر سالانه بیش از ۲۰۰۰۰ تن از این ذرات بر زمین سقوط می کند ولی این مقدار باید تابع برخورد سیارک ها و ظهور دنباله دارهای فعال باشد .
با بررسی رسوباتی (در بستر دریا) که حاوی ذرات میان سیاره ای اند می توان دوره هایی را در منظومه شمسی کشف کرد که برخوردهای عظیمی سبب از هم پاشیدن سیارک های بزرگ و انتشار انبوه غبار در منظومه شده است.

آشکار سازی مستقیم ذرات میان سیاره ای در رسوبات به دلیل اندازه کوچک و مقدار کم آنها و همچنین مخلوط شدن آنها با مواد زمینی کار دشواری است. این مواد در خود مقدار قابل توجهی هلیم ۳ ( یکی از ایزوتوپ های نادر هلیوم ) را دارند. طی یک دهه گذشته پروفسور کن فارلی توجه خود را به اندازه گیری مقدار هلیوم ۳ در رسوبات اقیانوسی تشکیل شده در ۷۵ میلیون سال پیش معطوف کرده است تا به بررسی تغییرات غبار میان سیاره ای بپردازد.

اخیرا فارلی مقدار قابل ملاحظه ای ( بیش از حد مجاز ) هلیوم ۳ را در بعضی از رسوبات با قدمت ۲/۸ میلیون سال یافته است . این مطلب حاکی از آن است که میزان غبار میان سياره ای به طور ناگهانی تا ۴ بار افزایش یافته و سپس طی ۵/۱ میلیون سال تا حال عادی پیش از آن کاهش یافته است. برای حصول اطمینان از این که مقدار اندازه گیری شده به صورت تصادفی در یک ناحیه از بستر دریا نبوده است، دو محل متفاوت کنکاش شد، یکی اقیانوس هند و دیگری اقیانوس آرام و نتایج در هر دو یکسان بود.

فارلی افزود: "هلیوم ۳ پیدا شده در رسوبات بقایای برخورد عظیمی است که ۲/۸ میلیون سال پیش در کمربند سیارکها رخ داده است. این پدیده یکی از بزرگترین برخوردهای غبار ساز در طی ۸۰ میلیون سال اخیر بوده است.

برای پیدا کردن منبع این ذرات، دکتر ویلیام اف بوتکه و دیوید نسورنی از بخش مطالعات فضایی در موسسه تحقیقاتی ساود وست به بررسی خوشه های سیارکی پرداختند که که در مدارهایی مشابه اند و به نظر حاصل از هم پاشیدن سیارکی بزرگ اند. به گفته بوتک "اگرچه در کمربند اصلی سیارک، برخورد میان این اجرام امری بسیار طبیعی و متداول است، بسیار نادر است که سیارک بزرگی در این میان بر اثر یکی از این برخوردها از هم بپاشد."

این گروه خوشه ای از خرده سیارک ها را که از لحاظ سن ، اندازه و دیگر پارامترها نامزدهای مناسبی یرای بقایای سيارک مادری اند که از هم پاشیدن آن سبب دوره زمین غبار آلود شده را مشخص کردند. با دنبال کردن مدار این خرده سیارک ها در گذشته و با استفاده از مدل های کامپیوتری این گروه دریافتند که این خرده سیارکها ۲/۸ میلیون سال پیش در یک جهت مداری کاملا مشترک در فضا حرکت می کرده اند. دانشمندان نام سیارک مادر را وریتاس گذاشته اند و قطر آن را حدود ۱۶۰ کیلومتر می دانند. ورتیاس به صورت مهیبی تکه تکه شده است و این یکی از بزرگترین برخوردهای سیارکی در طی ۱۰۰ میلیون سال اخیر بوده است.

بررسی های نهایی با شبیه سازی رایانه ای جا به جایی ذرات به جای مانده از سیارک وریتاس نشان داد که این حادثه می توانسته سیل عظیمی از غبار میان سیاره ای را به سوی زمین روانه کند.

 

[vahidrk]

دانشمندان به تازگي به اطلاعات جديدي درباره گردش سيارات به دور غول هاي عظيم قرمز و به وجود آمدن حيات در سيارات دست يافتند. به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مرگ ستارگان غول پيكر قرمز (Red Giant Stars) ممكن است آغازگر به وجود آمدن سيارات يخي باشد. سيارات منجمد و يخي و قمر هايشان ممكن است ناگهان باعث فراهم آمدن يك منطقه براي به وجود آمدن حيات باشدو درخشش ستارگان، دليل وجود داشتن زندگي و حيات در گذشته است. تصورات قبلي درباره جست‌وجو براي يافتن حيات در منظومه‌هاي بزرگ مستثناي اين مناطق بود. يك تيم بين المللي از منجمان و ستاره‌شناسان ارزيابي مي‌كنند كه به وجود آمدن حيات جديد در اطراف يك ستاره غول پيكر قرمز امكان‌پذيرست. دكتر «برونز لوپز» از رصدخانه «لاكتر» در فرانسه مي‌گويد: «نتايج حاصل به ما نشان داده است كه جست‌وجو و اكتشافات براي وجود حيات در خارج از منظومه ما و كره زمين بايد سياراتي در اطراف ستارگان پيرتر وجود داشته باشد تا اين احتمال بيشتر شود.» دكتر لوپز و همكارانش حدس مي‌زنند كه بيشتر از 150 ستاره قرمز غول پيكر به اندازه كافي نزديكند و در فاصله 100 سال نوري از زمين قرار دارند. يك سال نوري فاصله اي است كه در يك سال بايد در سفر بود و در واقع شش تريليون مايل! به گزارش ايسنا، يكي از راه هاي موفقيت آميز زمين در فراهم آمدن زندگي و حيات روي آن مكاني است كه در فاصله از خورشيد دارد و به دور آن مي‌گردد و قابل سكني است. اين محيط تقاطع هاي سطح از منظومه شمسي براي ايجاد كردن يك مرز پيرامون جايي است كه آب مي‌تواند به عنوان يك ماده روان و سيال در منظومه شمسي ما وجود داشته باشد. زمين به خوبي در منطقه‌اي از حيات قرار گرفته و خورشيد ما در حال بزرگ شدن است و روزي به يكي از ستاره‌هاي غول پيكر قرمز (Red Giant Stars) تبديل خواهد شد. در آن روز بخش قابل سكناي آن با آن منبسط مي‌شود، دگرگوني‌هاي مناطق مختلف هر كجا كه آب مايع و سيال باشد مي‌تواند به بيرون بريزد و حيات و توانايي زندگي در روي آن متوقف و روي سياره اي ديگر شروع شود. مريخ بقاياي يك دنياي يخ زده است. اين موضوع را به راحتي مي‌توان از جو نازك مريخ فهميد. هر چند كه خورشيد يك ستاره غول پيكر قرمز مي‌شود. به گزارش ايسنا از پارس‌اسكاي، طي چندين بيليون سال بعد از زمان حال، مريخ ممكن است رويدادي براي به وجود آمدن مياني باشد؛ يعني مريخ شايد در آكنده قابل سكني براي بيليونها سال باشد. بنابراين حيات مريخي ممكن است در عرض چندين ثانيه اتفاق افتد. دكتر ويليام دانچي در مركز پرواز «گنارد» ناسا در «گرين بلت» گفت:«در سال 2003 علائمي از مريخ دريافت شد كه حاكي از وجود يخ در فصلهاي زمستان و بهار در مريخ بود.» دانشمندان در اين شك دارند كه اين يخ آب قبلا براي انباشته شدن درياچه ها و اقيانوس ها كه هم اكنون خشكند استفاده مي‌شد يا نه! روزي در آينده، آب يخ زده در مريخ ممكن است در اين حوزه‌هاي خشكيده اين آب انباشته شود و دوباره آغاز گر حياتي جديد در منظومه ما باشد. ماموريتي از طرف سازمان فضايي آمريكا(ناسا) با نام ماموريت كپلر (Kepler Mission) در حال تدارك است كه اميد‌ها را براي كشف سيارات زمين گونه در بيرون از منظومه خورشيدي ما به سويخود معطوف كرده است. كپلر قرار است در سال 2007 آماده پرتاب به سوي فضا شود.

 

[vahidrk]

منجمان سياره ای را در خارج از منظومه ی شمسی کشف کرده اند که بيش از هر سياره ی ديگری که تا به امروز کشف شده به زمين شباهت دارد.

جرم اين سياره هفت برابر زمين است و در اطراف ستاره ای در فاصليه ۱۵ سال نوری در جهت برج دلو ميگردد .
اين جرم آسمانی ممکن است نخستين سياره خاکی باشد که در اطراف ستاره ای مشابه به خورشيد کشف شده است

 

[vahidrk]

آژانس فضانوردي آمريكا مي گويد كه آن بخش از مريخ كه كاوشگر فرصت در آن فرود آمده است زماني «زير آب بوده است». مريخ نورد فرصت بيش از يك ماه قبل در گودال كوچكي در مجاورت خط استواي مريخ در منطقه اي كه به «مريدياني پلنوم» موسوم است فرود آمد. ناسا مي گويد در صخره هاي اين ناحيه كه لايه لايه هستند، نشانه هاي غيرقابل ترديدي از تماس آنها با مقدار زيادي آب در گذشته به چشم مي خورد.

استيو اسكوايرز، پژوهشگر دانشگاه كورنل و محقق اصلي تجهيزات علمي كاوشگر فرصت گفت: «اين صخره ها به وسيله آب مايع چنين حالتي پيدا كرده است و ممكن است اصلا زير آب تشكيل شده باشد.» وي گفت تيم تحت نظر او به وسيله دوربين، طيف سنج و ابزارهاي مكانيكي آپورچونيتي اين بستر صخره اي را به دقت تجزيه و تحليل كرده است. وي در يك كنفرانس خبري ويژه در مقر ناسا در واشنگتن دي سي گفت: «آيا اين صخره ها با چيزي در تماس بوده اند، آيا به وسيله آب مايع تغيير شكل داده اند؟ پاسخ اين سئوال قطعا مثبت است.»

وي گفت اين نتيجه گيري را مي توان به وسيله چندين رشته شواهد كليدي تاييد كرد، كه از آن جمله حضور سولفات ها و سنگريزه هاي كروي در اين صخره ها كه احتمالاً در آب شكل گرفته اند، است. مشخصات ظاهري صخره ها، از جمله فرورفتگي هايي كه محل رشد مواد بلوري است نيز به اثبات اين موضوع كمك مي كند. پروفسور اسكوايرز گفت: «هدف اين ماموريت اين بود كه به مريخ برويم و ببينيم آيا داراي محيطي قابل سكونت است يا نه.»

«به اعتقاد ما اين نقطه از مريخ براي مدتي در گذشته، محل حضور آب هاي سطحي بوده است كه مي توانسته براي موجودات زنده مناسب باشد. البته اين بدان معني نيست كه حيات قطعا در آنجا وجود داشته.» فرصت و كاوشگر دوقلوي آن روح، توسط گروهي از دانشمندان و مهندسان از آزمايشگاه رانش جت در پاساديناي كاليفرنيا كنترل مي شود.

 

[vahidrk]

يك تيم از منجمان انگليسي يك نوع كاملا جديد از خوشه هاس ستاره‌اي را در اطراف كهكشان همسايه كشف كرده‌اند.خوشه‌ي تازه كشف شده صد ها هزار ستاره را شامل مي شود كه مي توان ستاره هاي آن را به تعداد ستاره هاي يك خوشه كروي دانست.

موضوعي كه باعث مي شودخوشه‌ي جديد را از نوع خوشه هاي كروي دانست اين است كه عرض آن چند صد سال نوري بزرگتر است و چند صد برابر جرم كمتري دارد.اين فاصله‌ي بين ستاره هاي اين خوشه،از فاصله بين ستاره هاي خوشه هاي باز تازه كشف شده، بيشتر است.

اين كشف در طول بررسي وسيع روي جزئيات كهكشان خواهر(آندرومدا يا M31) در كهكشان راه شيري بدست آمده است.اين تحقيقات تنها 50 درجه از كره آسمان را شامل مي شود كه نسبت به تحقيقات انجام شده بوسيله CCD ميدان كمتري را متمركز مي شود.

قسمتي از اين تحقيق به جستجوي خوشه هاي كروي در اطراف M31 اختصاص داده شده بود كه اين كشف حاصل آن است.

چگونگي تشكيل اين اجرام و علت وجود نداشتن نوعي مشابه در كهكشان راه شيري باعث شده است كه اين موضوع در هاله اي از ابهام قرار گيرد و به يك راز تبديل شود.

چيزي كه مشخص است اين است كه اين خوشه ها مانند خوشه هاي كروي در ابتداي خلقت عالم ميلياردها سال پيش بوجود آمده اند.

شايد در اصل اين خوشه ها در M31 به وجود نيامده باشند اما به صورت يك جز كوچك هستند كه در كش و قوس كهكشان غول پيكر M31 در اين محدوده قرار گرفته اند.

پيش تر اين نقاط به عنوان كهكشان‌هاي كوچك تلقي مي شدند نه خوشه.اما با اين تحقيقات ماهيت آن ها را خوشه قرار دادند.

اين اطلاعات با استفاده از تلسكوپ 2.5 متري ازاك نيوتن در لاپالما و تلسكوپ3.6 متري CFH در هاوايي بدست آمده است.

رصدهاي اخير با دوربينهاي حساس الكترونيكيCCD پشتيباني شده است.در تحقيقات قبلي از تكنولوژي تصويري استفاده شده بود كه ناموفق بود.

اين گروه همچنين از همكاري منجماني از كشورهاي فرانسه،كانادا و استراليا بهره مي برد.

رصد اين خوشه ها با تلسكوپ فضايي هابل از برنامه هاي بعدي اين گروه در سال جاري است.

 

[vahidrk]

دوربین سفینه مدارگرد مارس اکسپرس اروپاآشکارا بیان میکند که سیاره بهرام از لحاظ زمین شناسی سیاره ای فعال است.

مریخ به پوشش آتشفشانی عظیم و بزرگ معروف است از قبیل برجستگی کوه المپ که نقطه مقابل آن در روی زمین وجود دارد. اما آیا آنها هنوز فعال هستند؟

انفجارها یا جاری شدن گدازه ها مدرک قانع کننده ای برای فعالیت آنها در گذشته ای نزدیک نیستند درتجزیه و تحلیل تصاویرکیفیت وضوح بالا در مریخ که بوسیله فضا پیمای مارس گلوبال با دوربین در مدارگرد مریخ مشخص شده است چندین دهانه آتشفشان را در منطقه دشتهای آمازون و السیوم که بوسیله جریان گدازه جاری پوشانده شده است دیده می شود، چنانکه در 10 میلیون سال پیش جاری بوده اند عملاً درگذشته و روی یک مقیاس زمانی وابسته به زمین شناسی دیروز ( قدیم) دیده می شود. برطبق مطالعات جدید دانشمندان مناطق آتشفشانی، فعالیت تازه را در خود نشان داده اند. بوسیله تجزیه و تحلیل تصاویر وضوح بالا و برگرفته از دوربین کامپیوتری Moc (Mars orbiter Camera) و با قدرت تشخیص و ضبط بالای دوربینHrsc که توسط فضاپیمای اروپایی موجود در مدار مریخ انجام شد بیان می کند که دوربین Hrsc بررسی کننده اصلی گرهارونوکیوم است(از دانشگاه آزاد برلین در آلمان)، و کالج او است در 30/23 دسامبر سال 2004 میلادی ماهیت المپیوس را که گدازه هایی روی آن تنها برای 4/2 میلیون سال پیش است را مشخص کرده است. اگر اخیراً آتشفشانهای مریخی فعال بودند، آنها می توانستند هر زمانی جان بگیرند و فعال شوند.

Hrsc توانایی بی مانندی دارد مثل تجریه و تحلیل تصاویر با کیفیتی بالا کمتر از 10 (متر در پیکسل) روی مناطق وسیع با ضبط عالی و تمام رنگی آنها می باشد. این توانائیها به دانشمندان اجازه میدهد دهانه آتشفشانی کوچک تشکیل شده را پیدا کنند و معلوم کنند، آنها چطور در یک بازه طولانی وابسته به زمین شناسی قرار می گیرند.

مریخ پوشش ضبط شده با شکوهی را نشان می دهد و اجازه می دهد که شفاف ترین دهانه آتشفشان دیده شود، تا زماینکه یک دهانه آتشفشان و غیره را می توانند بررسی کنند.

ویلیام کی هارتمن( از انیستیتو دانش سیاره شتاسی یک مرجع صلاحیتدار است و روی تاریخ کاربرد سطوح دهانه آتشفشان کار می کند.

تیم نئو کومها با شمارش دهانه های روی کوه المپ 4 کوه آتشفشان غول پیکر دیگر سن این نواحی و مهم دیگر آتشفشانی نارسیس و الیسیوم را مشخص می کند.

نوک دهانه آتشفشان و پهلوها از این سطوح آتشفشانها با هر دو نوع مرتفع و کوتاه دهانه آتشفشانی که نمایش داده می شوند، ایتطور القا می کند که تاریخچه فعالیت مریخ بسیار زیاد می باشد و بیشترین فعالیت آتشفشانیاخیر که روی بعضی از این کوهها دیده شده است را 100 تا200 میلیون سال اخیر بیان می نماید.

این دوره در برخی از شهاب سنگهای مریخ که از گدازه ساخته شده است یکسان است. و اینطور القا می کند که فعالیت آتشفشان فعال و با دوام به میلیونها سال پیش میرسد.

اطلاعات جمع آوری شده توسط Moc,Hrsc از جریان گدازه در پهلوهای واقع در جنوب غربی برجستگی کوه المپ با تعداد کمی آتشفشان کوچک اینگونه نشان میدهد که این فعالیت 4/2 میلیون ساله است.

نئوکرم می گوید: من مطمئن هستم در آنجا مساحت زیاد دیگری جریان تازه جوانی وجود دارد.

ما هنوز دانسته کافی نداریم( مطمئن نیستم).

قصد دیگر 2 یا 3 ساله Hrsc گرفتن تصاویر کوههای بهرام است.

حالت آتشفشانی مریخ تنها فعالیت زمین شناسی جدید نمی باشد.

دراین پهلوی برجستگی کوه المپ و چندین غول پیکر دیگر کوه آتشفشان پس، مانده توده یخ غلتان در زیر خاک و لایه ورقه ورقه مانند زیرین خاک دیده شده است.

نظر جمعی روی این ویژگیهای مربوط به تشکیل دهانه آتشفشان وجود ندارد، بتازگی اظهار نظرشده است که فعالیت یخی در 4 میلیون سال پیش بوده است.

نئوکرم اضافه می کند: ما می توانیم بقایای جاری سنگهای یخچالی یخبندان را در صدها کیلومتر از سطح برجستگی کوه المپ ببینیم.

میزان باران از دگرگونی آب و هوا و پوشش محوری در مریخ می تواند توضیحی برای چنین یخ بستن جدید باشد.

احتمال دیگر آن بیرون آمدن و جاری و سرازیر شدن آب وابسته به عمل هیدروترمال در روی پوسته و منجمد شدن در یخ جامد است.

نئوکوم همچنین دلیلی برای فعالیت رود خانه ای تازه در حوالی برتجستگی کوه المپیوس دیده است که وابسته به توانایی فعالیت دهانه آتشفشانی می باشد.

به نظر میرسد جریانات آتشفشانی با بیرون آمدن آب و مخلوط شدن با آن اساس تولید جریان گل آلود باشد.

طبق تجزیه و تحلیل توسط تصاویر وضوح بالا ضبط شده دوربین مارس اکسپرس دهانه دو کوه آتشفشان بزرگ می باشد: الهه سحرو جادو tholus ( بالا) و المپیوس ( پایین). دهانه آتشفشان دارای ناحیه های مختلف کف و گودال می باشد وبدینگونه سنهای متفاوت دارند. این نظریه که فعالیت دهانه آتشفشان در مریخ بالاست تاریخچه طولانی دارد. عمر آن به میلیونها سال میرسد.

در تصاویر دوربین، مدارگرد مریخ دارای جریان و گردشی به سوی پایین و پایه برجستگی المپیوس دیده می شود نظر قطعی داده اندکه توده یخی بوسیله خاک پوشانده شده است.

 

[vahidrk]

منجمان با استفاده از راديو تلسكوپ VLA با رصدي منحصر به فرد، تولد ستاره اي جديد از ستاره هاي پير را مشاهده كردند.نتيجه‌ي عجيب بدست آمده،مجبورشان كرد تا نظريه هاي خود را كه (-- چگونه يك ستاره پير يا يك كوتوله سفيد مي تواند هسته خود با يك حجم نهايي از انرژي را دوباره سوزي كند--) تغيير دهند.

محاسبات کامپیوتري، پيش بيني كرده بود كه يك سري جريانات از اين «دوباره سوزي»كنش هاي آزاد سازي انرژي هسته اي را دنبال مي كند ، اما اين ستاره اين روند را با سرعتي 100 برابر سرعت پيش بيني شده پيمودند.

آقاي آلبرت زيلسترا(Albert Zijlstra) عضو اين گروه تحقيق افزود:«ما هم اكنون يك مدل تئوری جديد از چگونگي كاركرد اين فرآيند ارائه كرديم و رصدهاي VLA اولين مدرك براي اثبات مدل جديد ماست.»

اين منجمان روي ستاره اي به نام V4334 Sgr در صورت فلكي قوس تحقيق مي كنند.

اين ستاره عموما با نام ساكوراي(Sakurai) شناخته مي شود.اين ستاره در سال 1996 توسط يك منجم آماتور ژراپني به نام يوكو ساكوراي كشف شد. اين كشف در حالتي بود كه ستاره به نورانيت حداكثر رسيده بود.

ابتدا منجمان فكر مي كردند كه انفجار خارجي و يك انفجار نو اختري است اما مطالعات بعدي نشان داد كه اي نستاره منحصر به فرد است و هيچكدام از اين مشخصه ها را ندارد.

اين ستاره يك كوتوله سفيد تو پر است ك ه سوخت هيدروژن آن براي شكافت هستهاي در هسته اش تمام شده است.منجمان معتقدند چنين ستاره اي مي تواند يك انفجار شكافت هسته اي را در پوسته‌ي هليوم داشته باشد كه به درو يك هسته سنگينتر مثل كربن و اكسيژن مي گردد.به هر حال انفجار خارجي V4334 Sgr اولين موردي است كه در اين زمينه رصد شده است.انفجارهاي ستاره اي در سال 1670 و 1918 رصد شده اند.

انتظار مي رود خورشيد نيز در 5 ميليارد سال آينده به كوتوله سفيد تبديل شود.

كوتوله سفيد يك حجم هسته اي باقيمانده از يك ستاره معمولي است كه عمر هسته آن به پايان رسيده است.

يك قاشق چايخوري از مواد تشكيل دهنده كوتوله سفيد حدود 10 تن وزن دارد.

كوتوله هاي سفيد ميتواند تا 1/4 برابر خورشيد جرم پيدا كند.ستارگان بزرگتر در پايان عمرشان به ستاره هاي نوتروني يا سياهچاله ها تبديل مي شوند.

محاسبات كامپيوتري نشان مي دهد كه "تبخير"،از پوسته‌ي خارجي هليوم ستاره، هيدروژن ايجاد مي كند.اين امر باعث افزايش نورانيت ناگهاني مي شود.مدل هاي اصلي كامپيوتري يك بازه‌اي از جريانات قابل رصد را پيشنهاد مي كند كه در چند سال آينده اتفاق مي افتد.

اين ستاره با اولين مرحله از اين بازه در چند سال آينده مواجه خواهد بود.

مدل هاي جديد پيش بيني مي كنند كه ستاره به سرعت داغ مي شود و شروع به يونيزه كردن گازهاي اطراف هسته خود مي كند.

اين ستاره، ميزان زيادي از كربن (هم به صورت گاز و هم به صورت ذرات جامد) را از هسته داخلي خود به فضا فرستاده است.

اين گازها و ذرات راه شان به مكان هايي از فضا ختم مي شود كه ستاره هاي جديد تشكيل مي شود و ذرات كربن سياراتي را به دور ستاره‌ي تازه متولد شده بوجود مي آورند.

بعضي از اين ذرات كربن فرستاده شده از V4334 Sgr در شهاب سنگها ديده شده است كه نشان مي دهد ايزوتوپهاي قابل شناسايي اين شهاب سنگها با ايزوتوپهاي قابل شناسايي اين ستاره يكسان است.

اين دانشمندان به رصد V4334 Sgr ادامه مي دهند تا به پيشرفتهايي در اين موضوع دست يابند و فرآيند دوباره سوزي را بيشتر مورد بررسي قرار دهند.

مدل سازي هاي جديد نشان مي دهد كه اين ستاره به سرعت داغ مي شود و سپس به كندي سرد خواهد شد كه سرد شدن آن تا دماي كنوني تا سال 2200 ميلادي طول مي كشد.اما يك دوره‌ي گرم شدن قبل خنكي كامل اتفاق مي افتد.

رصدهاي جديدي با استفاده از VLA برنامه‌ي بعدي اين گروه در ماه جاري خواهد بود.

 

[vahidrk]

يك روز قبل از اينكه تيم بين المللي در روز 30 ژوئن(پنج شنبه 9 تير ماه جاري) سياره اي فرا منظومه اي را در صورت فلكي هركول شناسايي كند،يك آماتور اهل كاليفرنياي امريكا موفق به كشف اين سياره شد.

كاشف سياره HD149026b در كنار رصدخانه خانگي خود​

اين سياره كه در حال گذر از مقابل ستاره قدر 8 اين صورت بود توسط رون بيسينجر از رصدخانه اي كه او در محوطه خانه اش بنا نموده شناسايي گرديد.اين جرم كه HD149026b نام گرفته سومين سياره فرا خورشيدي است كه از طريق عبور از مقابل ستاره مركزي ((TRANSITشناسايي مي شود.اين سياره هر 877/2 شبانه روز يكبار بدور ستاره مركزي مي چرخد و 2 روز بعد هم بيسينجر موفق به رصد بخشي از گذر شده است .

گذر يا ترانزيت راهي براي شناسايي سيارات فرا منظومه اي​

كشف اينگونه اجرام نشان از نقش و قدرت بالاي آماتورها در اكتشافات نجومي دارد .اين كشف از ديد يك تلسكوپ 14 اينچ آماتوري (36 سانتيمتري)با استفاده از CCD ممكن شده است.

 

[vahidrk]

قبلاً به اطلاعتان رساندیم که سیاره ناهید پس از مدتها مجاورت با خورشید و پنهان ماندن ازدیدگان علاقمندان، مجدداً در آسمان شامگاهی خودنمایی می کند.

همانگونه که می دانیداین سیاره بخاطر درخشش زیاد عنوان ملکه آسمان شب را بخود اختصاص داده است و پس از غروب آفتاب تا ساعتی بصورت یک ستاره پرنور دربالای افق غربی قابل مشاهده است.

زیباترین جلوه این سیاره در شامگاه امروز دوشنبه 6 تیر ماه است که در فاصله 1/0 درجه ای سیاره تیر،این غزال تیزپای منظومه خورشیدی قرار می گیرد و علاقمندان می توانند با چشم غیر مسلح این دو جرم را در کمترین فاصله زاویه ای ممکن از یکدیگردر این شامگاه ببینند و از سوی دیگر رصد این دو با تلسکوپهای آماتوری و با کیفیت بهتری امکان پذیر است .

سیاره تیر نیز که به علت نزدیکی به خورشید ،قطر کم و دور بودن از زمین در اوقات کمی از سال قابل مشاهده است در این فرصت بهترین زمان ،برای مشاهده این دو سیاره داخلی درکنار همدیگر است .

سیاره کیوان با رنگ زرد در فاصله تقریباً 5/1 میلیارد کیلومتری از زمین ،کمی پایین تر از این دو جرم دیده خواهد شد .در این زمان سیاره تیر در فاصله تقریبی 98 میلیون کیلومتری از زمین و با درخشندگی 1/0 و سیاره ناهید در فاصله 210 میلیون کیلومتری و با درخش 7/3- در این شبها می باشند.همانگونه که در خبرنامه هم آورده ایم جمعه 10 تیرماه دو سیاره تیر و ناهید به اندازه 1 درجه کمان از هم فاصله زاویه ای دارند . سیاره ناهید اطراف آن بطور کامل پوشیده از ابر با بارانهای اسیدی و فشار و دمای سطحی بسیار زیاد است.

 

[vahidrk]

اینجا تاریخ ها و زمانهای بين المللي است، وقتی که مرکز لکه قرمز بزرگ باید از نصف النهار مرکزي سياره برجیس عبور کند،خط فرضی که پایین مرکز صفحه سیاره از قطب به قطب است. لکه درسالهای اخیر،نارنجی سوخته کمرنگ شده است .

برای مثال، یک عبور(ترانزیت) فهرست شده برای 3:52 زمان جهاني در دوم ژوئن ( 12 خرداد) که 11:52 زمان EDT درشمال آمریکا است. قسمت برجسته روی مشتری به نظرمی آید که نسبت به کناره نزدیک تر به نصف النهار مرکز ي است. و بنابراین مکان خوبی برای دیدن است(50 دقیقه قبل و بعد از زمان عبور آنها).

كريستوفر از یک تلسکوپ اشميت كاسگرين، 8 اینچ سلسترون و TOUcam فيليپس كه يك Webcam كيفيت بالااست، از شهر سبو در كشور فيليپين براي گرفتن اين عكس در ساعت 18:55 UT زمان جهاني در 25 فوریه 2005(7 اسفند 1383) استفاده کرده است ،. برای مقایسه ، زمان عبورلكه قرمزدر سايت SkyandTelescope ،52 :18 اعلام شده بود (با اين فرض که لکه در سیستم II ، طول جغرافیایی 98 درجه بوده است).

* توجه نماييد زمانهاي اعلام شده در جدول جهاني بوده (UTC)و براي تبديل به زمان ايران بايد 5/4 ساعت به آن افزوده شود.

دراین پیش بینی ها فرض شده که لکه قرمز در سیستمII ، Jovian طول جغرافیایی 98 درجه است. بیشترمقدارهای جدید توسط جان مك نالي ازانجمن رصدگران ماه وسیاره ات )www.IPI.arizona.edu/alpo( رسيده است . اگر این به جای دیگر، حرکت کند این عبور یک و دو، سوم دقیقه دیرتر برای هر 1 درجه طول جغرافیایی بزرگتر از 98 درجه یا یک و دو، سوم دقیقه زودتربرای 1 درجه کمتر از 98 درجه.

بخش زير را در سايت S & T مي توانيد چك نماييد : www.SkyandTelescope.com/redspot

برگرفته از مجله Sky & Telescope –June 2005

 

[vahidrk]

این سه عکس حرکت کند UB313 را در آسمان نشان می دهد

​

بعد از 75 سال تحقیقات آزمون و خطا،بالاخره به نتیجه رسید.یک تیم از منجمان با استفاده از تلسکوپ 48 اینچی ساموئل آسچین در رصدخانه پالومار و یک تلسکوپ 8 متری در هاوایی بزرگترین جرم موجود در کمربند کویپر را کشف کردند.

این سیاره از پلوتو سیاره نهم بزرگتر است.​

انحراف مداری آن سه بار از پلوتو بیشتر است و انحراف مداری زیادی در حد °44 دارد. این سیاره از یخ و سنگ تشکیل شده است و دو برابر پلوتو از خورشید فاصله دارد. فاصله این سیاره جدید حدود 97 واحد نجومی است. با مشاهده جابجایی این جرم در کره آسمان در طول 15 ماه بعد از کشف ،سیاره بودن آن اثبات و اعلام گردید. محققان تلاش می کنند تا باتلسکوپ اسپیترز نیز این جرم را مطالعه دقیق تری نمایند.

این فاصله بیشترین فاصله است که جرمی از خورشید دارد.

این سیاره هم اکنون با قدری حدود 18.9 در صورت فلکی قیطس قرار دارد. انحراف زیاد آن دلیل کشف نشدن آن در سال های اخیر بوده است.

این سیاره در تاریخ 21 اکتبر 2003 کشف شد اما حرکت آن در آسمان محسوس نبود تا اینکه در تصاویر ممتد بدست آمده تا 15 ماه بعد یعنی 8 ژانویه 2005 ادامه یافت و به نتیجه رسید.

این سیاره حدود 3000 کیلو متر قطر دارد ،انحراف مداری آن سه بار از پلوتو بیشتر است در حد °44. این سیاره از یخ و سنگ تشکیل شده است و می توان گفت نسبت بازتابی حدود 100 درصد دارد و از پلوتو (2250 کیلومتر) بزرگتر است.

 

[vahidrk]

محققان پيش بيني مي كند كه لكه سرخ مشتري ناپديد خواهد شد...
بر طبق تحقیقات فيزيكدانان دانشگاه كاليفرنيا در مورد مشتري، اين سياره‌ي غول پيكر در اثر تغيير دما در ده سال آينده گرباد بزرگ خود را از دست می دهد.

با استفاده از قیاس اين گردباد و گردبادهاي كوچكتر، آقاي ماركوس از دانشگاه كاليفرنيا با توجه رصدهاي اخيرش و تحقيقات انجام شده روي اين گردبادها به اين نتيجه رسيده است كه لكه بزرگ مشتري مثل لكه هاي كوچكتر در حال ناپديد شدن است. بر طبق گفته هاي ماركوس اين رويداد قريب الوقوع، پايان دوره‌ي هفتاد ساله‌ي آب و هوايي اخير مشتري است.

جو طوفاني مشتري حداقل يك دو جين گرباد دارد كه در مسيرهاي متغييري حركت مي كنند، از شرق تا غرب و حدود330 مايل در ساعت سرعت دارند.گردبادهاي مشتري در نيمكره ي شمالي در جهت چرخش عقرب هاي ساعت حركت مي كنند و گردبادهاي خارجي يا هوايي ناميده مي شوند، آنهايي كه در خلاف جهت عقربه هاي ساعت حركت مي كنند گردبادهاي موسمي يا زميني هستند.خلاف آن در مورد نيمكره جنوبي صادق است، يعني آنهايي كه در جهت عقربه هاي ساعت حركت مي كنند، طوفان موسمي هستند و آنهايي كه در جهت عقربه هاي ساعت حركت مي كنند گردبادهاي خارجي هستند.

لكه‌ي سرخ، در نيمكره‌ي جنوبي واقع شده است، كه نام بزرگترين گردباد مشتري را يدك مي كشد و حدود دوازده هزار و پانصد مايل قطر دارد و مي تواند سه زمين را ببلعد.

بر خلاف گردبادهاي موسمي مشتري، تند باد هاي زميني با سيستم كم فشار همراه است و بعد از چند روز يا چند هفته از بين مي روند، اما در مقابل لكه بزرگ مشتري يك سيستم پر فشار است كه 300 سال عمر دارد و هيچ اثري از محو شدن ندارد. حدود 20 سال پيش، ماركوس يك مدل كامپيوتري ساخت كه نشان مي داد، چگونه لكه‌ي سرخ، از جو آشفته‌ي مشتري تشكيل شده است.

تلاش هاي او براي شرح انرژي جنبشي حاكم بر لكه ي سرخ وساير گردبادها، باعث بوجود آمدن چنين پروژه اي براي بررسي تغييرات آب و هواي اين سياره‌ي غول پيكر شده است. چرخه 70 ساله ي اخير مشتري با تشكيل سه گردباد خارجي شاخص شروع شده است(لكه ي تخم مرغي شكل سفيد كه جنوب لكه‌ي سرخ را گسترش داد.)اين لكه سفيد رنگ از روي زمين قابل مشاهده است و ماركوس معتقد است كه يك پيشامد مشابه در 10 سال آينده خواهيم داشت.

اولين مرحله چرخش آب و هوايي با تشكيل خط هاي كردبادي همراه بود كه ميان گردبادهاي غربي قرار داشتند.گردبادهاي هوايي در يك طرف اين خط تشكيل شده ان، در حاليكه، گردبادهاي موسمي در آن طرف خط تشكيل شدند. .اكثر گردبادها به طور آرام و نا منظم از بين مي روند. در مرحله دوم چرخش ، چند تندباد به اندازه كافي ضعيف ميشوند تا در دام سنگاب‌هاي مقطعي و يا امواج قوي كه در ساير گردباد‌ها تشكيل مي شوند، بيافتند. وقتي چنين شود، حركت آنها يكسان مي شود و بي نظمي مي تواند آنها را به راحتي با هم تركيب كند. وقتي گردبادها ضعيف هستند، تركيب آنها ادامه پيدا مي كند تا فقط يكي از آنها در خط گردبادها باقي مي ماند. مدارك ناپديد شدن دو لكه سفيد در سالهاي 1997 و 1998 و 2000، مثالهايي هستند از تركيب دو گرباد در مرحله‌ي دوم و نشان دهنده‌ي علائمي از شروع دوره هاي پاياني چرخه‌ي كنوني آب وهواي مشتري هستند.

چرا تركيب دو گردباد بر چرخه تاثير مي گذارد؟

ماركوس دليل آن را به فرم وشكل دماي مشتري نسبت مي دهد، به طوريكه دماي استوا تقريبا با دماي قطبين يكسان است و به تركيب گرما وجريان هواي حاصل از تشكيل گردبادها بستگي دارد.اگر يك رديف از گرد بادها از بين برود، تركيب دما و جريان هوا مي ايستد ، اين پديده يك ديوار عظيم ايجاد مي كند و مانع انتقال گرما از استوا به قطبين مي شود.

وقتي گردبادهاي كافي از بين رفتند، جو سياره در استوا گرم و در قطبين سرد مي شود(چيزي حدود 10 درجه سانتيگراد)كه مرحله‌ي سوم چرخه‌ي آب وهواي سياره مي باشد. اين تغيير دما باعث بي ثباتي گردباد ها مي شود كه در نتيجه باعث متلاطم شدن جو مي شود. اين امواج سرازير شده و مي شكنند،درست مثل امواج دريا در كنار ساحل، اما آنها گردبادهاي بزرگتري در مرحله چهارم چرخه چهارم چرخه هستند. در مرحله پنجم وپاياني، گردبادهاي جديد، بزرگ مي شوندو در خط گردبادها قرار مي گيرند و چرخه‌ي جديد شروع مي شود.

تضعيف ن گردبادها به بي نظيمي سياره بستگي داردو به تدريج صورت مي گيرد و حداقل نيم قرن طول مي كشد تا اين چرخه تكميل شود. اين نظريه در مورد چرخه ‌آب و هوايي مشتري بر تعداد گردبادهاي موسمي و هوايي تكيه دارد. ماركوس يك شبيه ساز كامپيوتري ساخته است كه نشان مي دهد چگونه مركز داغ و پيرامون يك طوفان موسمي ابرهاي رشته اي را مي سازند.

در مقابل، گردبادهاي هوايي مراكزي سرد سرد و پيراموني گرم دارند. كريستالهاي يخي كه در گربادهاي هوايي تشكيل مي شوند متورم مي شوند و به كنار مي روند ودر جايي مذاب مي شوند ويك گرداب تيره حول يك مركز رنگي نوراني بوجود مي آيند. تحقيقات ماركوس بوسيلهِ‌ي ناسا)بخش نجوم و فيزيک پلاسما(و همچنين لابراتوار ملي لوس آلاموس پشتيباني مي شود.

 

[vahidrk]

فضاپيماي گاليله در سال 1372 خورشيدي در اطراف سيارك آيدا يك قمر كوچك مشاهده كرد .از آن زمان تا بحال دوازده قمر در اطراف اين اجرام كوچك كه خرده سيارك ناميده مي شوند، شناسايي كرده اند . حال براي اولين بار اختر شناسان يك سيارك با دو قمر كشف نموده اند.اين اكتشاف با استفاده از تلسكوپ انعكاسي 2/8 متري يپون متعلق به رصدخانه هاي نيمكره جنوبي اروپا در اطراف سيارك 87 سيلويا دومين قمر را يافتند اين قمر 7 كيلومتر قطر دارد وهر 33 ساعت در فاصله 710 كيلومتري از سيارك مادر بدور آن مي چرخد.

لازم به ذكر است قمر اوليه اين سيارك در سال 1380 خورشيدي شناسايي گرديد و 18 كيلومتر قطر داشته و هر 6/87 ساعت در فاصله 1360 كيلومتري سيارك بدور آن مي چرخد.اتحاديه بين المللي ستاره شناسي قمر بيروني را رومولوس و قمر ديگر را روموس نامگذاري كرده است .دليل اين نامگذاري آن است كه نام سيارك سيلويا برگرفته از رها سيلويا ( مادر اسطوره اي يابندگان رم باستان ) مي باشد.اين اقمار درصفحه استوايي سيارك در مداري دايره اي شكل مي چرخد. چگالي سيلويا 2/1 برابر آب و از صخره ويخ تشكيل شده است.

 

[vahidrk]

با استفاده از تلسكوپ فضايي سپيتزر سازمان فضايي ناسا ،محققان به تجزيه وتحليل ساختار كهكشان خودمان پرداختند و شكل جديدي را براي كهكشان راه شيري ترسيم نمودند و نشان دادند راه شيري با يك كهكشان مارپيچي معمولي تفاوتهاي اساسي دارد.در اين تحقيق از دوربينهاي مادون قرمز تلسكوپ سپيتزر بهره گرفته شده و يك ميله با طول 27000 سال نوري در مركز كهكشانمان آشكار گرديد . در اين بررسي قطرهسته كهكشان7000 سال نوري بيشتر از آنچه قبلاً تصور مي شد،بوده است .

بگفته چرچ ول پرفسور اخترشناس ،اين تصاوير بهترين مدارك براي آشكار سازي ميله مركزي در كهكشان ما است وبزودي در ژورنال آستروفيزيك اين يافته ها منتشر مي شود.حدود 30 ميليون ستاره در طرحي با بخش مادون قرمز تلسكوپ مورد مطالعه قرار گرفتند و اطلاعاتي را در مورد بخش داخلي راه شيري آشكار نمودند.آنها مشخص نمودند اين ميله مركزي كهكشان 45 درجه نسبت به خط منتهي به خورشيد از مركز كهكشان انحراف دارد.

قبلاً وجود ميله مركزي يا هسته بيضوي براي مركز كهكشان ما تصور مي شد كه با اين تحقيق وجود ميله مركزي در هسته كهكشان راه شيري مسلم گرديد.

در شهريور 1382 تلسكوپ فضايي سپيتزر به فضا پرتاب شد و شامل يك تلسكوپ، سه ابزار علمي باضافه آرايشي از دوربينهاي مادون قرمز است.بخش JPL ناسا در پاسادنا كاليفرنيا مديريت تلسكوپ فضايي سپيتزر را بعهده دارد.

 

[meli]

تاپیکه جالبیه!
امیدوارم ادامه داشته باشه!

 

[meli]

اینم عکسای مقایسه سیارات!

 

[meli]

سالهاست كه يكي از اسرار كيهان اخترشناسان را شگفت زده كرده است. ولي آنها تصور مي كنند كه پاسخي براي اين معما يافته اند.

به هر سو از آسمان كه نگاه مي كنيم تابشهاي پراكنده اي از تشعشع پرتو ايكس پس زمينه را مي بينيم. اما اين تشعشع از كجا منشا مي گيرد؟

اختر شناسان رصد خانه پرتو ايكس چاندرا را براي 23 روز طي يك دوره 2 ساله به سمت قسمتي از آسمان نشانه رفته اند و 600 منبع را مشخص و تعيين كردند.

اين تابش در واقع تابش پس زمينه نيست بلكه تشعشع پرتو ايكسي است كه از صدها ميليون سياهچاله فوق حجيم كه مشابه آن در مركز كهكشان راه شيري قرار دارد گسيل مي شود.

نيل براندت ، پروفسور اختر شناسي و اختر فيزيك مي گويد" ما تلاش كرديم تا آماري از تمامي سياهچاله را تهيه كنيم و بدانيم كه شكل آنها چگونه است. ما همچنين قصد داشتيم تا چگونگي رشد سياهچاله ها را طي تاريخ كيهان مشخص و اندازه گيري كنيم."



پژوهشگران نگاه و رصد خود را روي گسيلهاي پرتو ايكس متمركز كردند زيرا نواحي اطراف سياهچاله ها پرتوهاي ايكس و نور مرئي منتشر مي كنند. ماهيت نافذ پرتوهاي ايكس شيوه مستقيمي را براي تشخيص ساهچاله ها فراهم مي آورد.

براندت اضافه مي كند" ما سياهچاله هاي فوق حجيم فعالي را در مركز كهكشانهاي بزرگ پيدا كرديم. كهكشان ما نيز در مركز خود سياهچاله اي دارد كه اندازه آن معادل 2.6 ميليون جرم خورشيدي است. امروزه سياهچاله كهكشان ما فعال نيست ولي احتمال مي دهيم كه در گذشته فعال بوده است." آنچه كه پژوهشگران به آن دست يافتند اين است كه تعداد سياهچاله هاي فوق حجيم بيشتر از انتظار قبلي اخترشناسان است. اين پژوهشگران همچنين دريافتند كه سياهچاله ها به گونه اي متفاوت از آنچه كه آنها قبل از رصدهاي چاندرا تصور مي كردند تكامل يافته اند. با ملاك قرار دادن 600 سياهچاله اي كه چاندرا موفق به يافتن آنها شد ، براندت اين نظر و پيشنهاد را مطرح مي كند كه حدود 300 ميليون سياهچاله فوق حجيم در كل گستره آسمان وجود دارد.

 

[IcedAngel]

وحيد راجع به پست شماره ۳۳
اين سياره ۱۰مين سياره منظومه شمسي به حساب مياد ؟!؟! خيلي جالبه ... هميشه برام اين سوال بود که دانشمندان با قطعيت گفتن که ۹ تا سياره داريم يا بازم هست ... کلا؛ انتهاي منظومه شمسي ما مشخص شده يا هنوز نا معلومه ؟!
يه آماري هم اگه بتوني راجع به منظومه هاي ديگه و تعداد اجتمالي اونها بدي خيلي جالب ميشه ... عجب دنياي عجيبيه مغزم تا يه حد مشخصي بيشتر درک نميکنه ابعاد رو !
عکسهايي که ملي گذاشت خيلي جالب بود :wacko: