ماديان پير صنعت خودرو ايران را از خيابان به موزه می برند
کاوه اميدوار
توليد پيکان پس از حدود چهل سال سرانجام برچيده می شود
سرانجام با امضای وزير صنايع و معادن جمهوری اسلامی بر روی کاپوت آخرين پيکان توليدی ايران خودرو، این اتومبيل به موزه فرستاده می شود و خط توليد محصولی که موتور صنعت خودروسازی ايران بود، همراه با انتقادهای مخالفانش به پایان می رسد.
اتومبيل پيکان بعد از چهل سال همنشينی با خاطره جمعی خانواده های ايرانی و تسلط بر جاده ها و خيابان های کشور بی آن که اصالتش را از دست بدهد، خداحافظی می کند و شعار "رويای هر ايرانی يک پيکان" را در داشبورد خود می برد.
برای ارسال نظرات يا عکس های خود از پيکان اينجا را کليک کنيد
مصرف بالای سوخت، استانداردهای ايمنی پايين، کيفيت بد و آلايندگی بالا از دلايل جمع آوری چرخه توليد پيکان عنوان شده است که زمانی پرطرفدارترين خودرو کشور به حساب می آمد. با وجود همه ايرادهایی که پيکان در طول اين سال ها داشته، ايرانی ها با آن خو کرده اند و حس غريبی در ميان همه آنها که سال ها با پيکان زندگی کرده اند، وجود دارد و خيلی ها می گويند دلشان برای "پيکان صفر" تنگ می شود.
مصرف بالای سوخت، استانداردهای ايمنی پايين، کيفيت بد و آلايندگی بالا از دلايل جمع آوری چرخه توليد پيکان است که زمانی پرطرفدارترين خودرو کشور به حساب می آمد
مسافران کنار خيابان هنوز با ماشين های جديد که تعدادشان از پيکان بيشتر شده، کنار نيامده اند و سوار ماشين های مدل بالاتر نمی شوند که برای مسافر کشی خريداری شده اند و رانندگان ناچارند با خواهش و تمنا مسافران را به سوار شدن تشويق کنند.
بسياری از مسافران ترجيح می دهند منتظر بمانند تا آسوده تر سوار بر پيکانی شوند که نفس آن به شماره افتاده و چين و چروک صورتش هر بيننده خارجی را دلزده می کند.
هنوز آرامشی که پيکان مدل چهل سال پيش به مسافران ايرانی می دهد با کمتر ماشين مدل بالايی که تعدادشان حالا در ايران کم هم نيست، قابل مقايسه است.
به ياد پيکان
اکثر تاکسی های ايران پيکان است و قرار است اين تاکسی ها با "سمند"، که خودروی ملی نام گرفته، عوض شود اما تا به حال تعداد کمی از آنها جانشين پيکان شده اند.
قيمت هر دستگاه سمند، تقريبا دو برابر پيکان شش ميليون تومانی است و شايد همين تفاوت قيمت باعث شده رانندگان به خصوص تاکسی داران هنوز هم پيکان را بر سمند ترجيح بدهند.
البته تاکسی داران دلايلی ديگری هم دارند و از جمله می گويند که هزينه های تعمير پيکان بسيار پايين است و هر کسی که مدتی يک دستگاه پيکان داشته باشد می تواند خودش يا هر تعميرکاری ايرادش را رفع کند ولی رفع ايرادهای خودروهای تازه بسيار گران تمام می شود.
مزايای پيکان
هزينه های ماشين های جديد خيلی زياد است در حالی که پيکان هزينه چندانی ندارد به خصوص که من چندين سال يک دستگاه پيکان مدل ۵۳ داشتم و خودم می توانم تعميرش کنم
راننده تاکسی در تهران
راننده يک تاکسی تلفنی در تهران که در سال جاری يک دستگاه پيکان نو خريده، می گويد: "پيکان هنوز جايگزينی ندارد، من اين پيکان را شش ميليون و صد هزار تومان خريده ام ولی همکارانم با دو برابر اين مبلغ پژو خريده اند، اما درآمد هر دوی ما يکی است و همان کرايه ای که من در يک مسير می گيرم، همکارم نيز میگيرد."
او می افزايد: "هزينه های ماشين های جديد خيلی زياد است در حالی که پيکان هزينه چندانی ندارد به خصوص که من چندين سال يک دستگاه پيکان مدل ۵۳ داشتم و خودم می توانم تعميرش کنم."
نماد ايران
برخی حتی از اين نيز فراتر می روند و احساس دلتنگی عجيب و باور نکردنی دارند و می گويند خيلی وقت ها دلشان برای همان "پيکان قراضه که اگر هر روز سرويسش نمی کردند نمی توانست از جايش تکان بخورد،" تنگ می شود.
يک راننده تاکسی در تهران که بعد از بيست و سه سال پيکان مدل قديمی را با يک سمند قبراق عوض کرده، می گويد: "سال ها با پيکان زندگی کرده ام و با خوب و بدش هم کنار آمده ايم و حالا همان ماديان قديمی کره کرده و خودش مرده است و من با کره اش در خيابان ها جولان می دهم، مگر می شود به اين زودی فراموشش کنم."
اين راننده بخشی از پيش پولی که برای خريد سمند داده، با پيکان درآورده و حالا می خواهد بقيه قيمت ماشين را که به صورت وام به او پرداخت شده، با همين ماشين جديد به دست آورد.
او می گويد "کار سختی است چون هم بايد قسط وام را بپردازم و هم زندگی را بگذرانم، ای کاش می شد دوباره پيکان می خريدم، افسوس که ديگر نمیشود!"
' عروس جاده ها '
در ميان جمعيت بزرگی که با پيکان روزگار می گذرانند، کمتر کسی سه دهه گذشته را به خاطر می آورد که پيکان يک تنه در خيابان ها عرض اندام می کرد و خبری از مدل های جديد کره ای، فرانسوی و ژاپنی نبود.
حالا حضور خودروهای متفاوت و رنگارنگ چهره خيابان ها و شهرها را عوض کرده و پيکان در ميان اين همه مدل متنوع در حال گم شدن است.
پيکان سالها پرفروش ترين خودرو در ايران بوده است و هنوز هم طرفدارانی دارد
با اين اوصاف، جانشينان پيکان برای جلب نظر ايرانی ها و به دست آوردن اعتماد آنها به سال ها وقت نياز دارند تا ياد پيکان فراموش شود و بتوانند همان آرامشی را به مردم بدهند که پيکان به مسافرانش می داده است.
شرکت ايران خودرو به عنوان مالک پيکان، ال نود را که توليد آن قرار است با مشارکت شرکت فرانسوی رنو - نيسان در چند ماه آينده آغاز می شود، جايگزين پيکان اعلام کرده است ولی مشخص نيست اين مهمان تازه چگونه ذائقه ايرانی ها را دگرگون خواهد کرد.
يک سوم از شش ميليون خودوريی که در سطح ايران حرکت می کنند، پيکان است. بخشی از اين پيکان ها از رده خارج به حساب می آيند و صاحبان بخش عمده ای از اين پيکان ها با مسافرکشی روزگار می گذرانند و جمع آوری تمامی آنها سالها به درازا خواهد کشيد.
برنامه های جمع آوری خودروهای فرسوده تا به حال شکست خورده و تعداد کمی از ۱۵ هزار خودرويی که سال گذشته از رده خارج شد، پيکان بود، بنابراين سالها طول خواهد کشيد تا همين پيکان های فرسوده جمع آوری شود.
تازه بخشی از پيکان ها در چند سال گذشته توليد شده و به اين آسانی از رده خارج نخواهد شد و شرکت ايران خودرو ناچار است تا سال ها قطعات يدکی مورد نياز دوميليون پيکان را تامين کند و خدمات بعد از فروش آنها را ارائه دهد.
' مادیان مرد '
سال ها با پيکان زندگی کرده ام و با خوب و بدش هم کنار آمده ايم و حالا همان ماديان قديمی کره کرده و خودش مرده است و من با کره اش در خيابان ها جولان می دهم، مگر می شود به اين زودی فراموشش کنم
یک راننده تاکسی
يادگار موزه ها
از سوی ديگر، تجربه نشان داده تمامی خودروهايی که از چرخه توليد خارج شده اند، دوباره با شکلی تازه وارد باز شده اند.
رنو ۵ نمونه ای از اين دست است که چند سال پيش از چرخه توليد خارج شد، اما شرکت سازنده با تغييرات اندکی آن را با نام سپند وارد بازار کرد.
طولی نکشيد که اين خودرو نمره قبولی نگرفت ولی شرکت سازنده دوباره با ايجاد تغييراتی آن را با نام پی کی به بازار فرستاد که تلفيقی عجيب از موتور پرايد و بدنه رنو است.
پی کی ارزان ترين و غير استاندارد ترين خودروی کشور است که قيمت آن حدود ۵ ميليون تومان است.
نمونه ديگر آن پيکان آر دی است که با قلب پيکان کار می کند و تلفيقی از پژو و پيکان است و شرکت ايران خودرو موتور پيکان را روی بدنه پژو ۴۰۵ سوار کرده است.
شايد اعضای پيکان مثل انسانی که به مرگ مغزی دچار شده، به تن ديگران پيوند زده شود و اين خودروی اسطوره ای دوباره با شمايلی تازه وارد بازار شود.