آن قدر در این چند وقت در باره شایعه دو ماه در آسمان 5 شهریور یا شایعه مریخ نوشته شده است که فکر می کردم موضوع کاملا منتفی شده است. اما شایعه ای توانسته 7 سال دوام بیاورد مطمئنا این چند وقت را هم دوام بیاورد .در این مدت تلفن ها و نامه های زیادی داشتم که کجا برویم که این پدیده را ببینیم و حتی از یک آژانس مسافرتی تماس گرفتند که می خواهیم برای این رویداد تور گردش گری بگذاریم.
اصل شایعه را حتما همه شما خوانده اید. ایمیل سرگردانی با تصویر دو ماه یکی نقره گون و دیگری سرخ فام در آسمان این روزها به سرعت در اینترنت و بین دوستان می چرخد که چه نشسته اید که 5 شهریور ماه برای نخستین بار در طول حیات ما و آخرین بار تا مثلا 30 هزار سال دیگر مریخ در نزدیکی زمین قرار دارد و می توانید آن را به اندازه ماه شب 14 در آسمان ببینید احتمالا انتظار دارید در آن شب چنین منظره ای پیش رویتان نقش ببندد.
مسلما منظره با شکوهی از کار در می آمد . اما بیایید ببینیم در آن شب اگر بعد از غروب خورشید از خانه بیرون بروید در آسمان چه می بینید.
حدود ساعت 8:36 بعداز ظهر برای کسی در تهران ساکن است ماه طلوع میکند آن شب شب 16 رمضان است و بالتبع ماه اندکی از شب 14 گذشته است. احتمالا شما منتظر خواهید ماند تا ماه سرخ فام یا همان سیاره مریخ ظطلوع کند اما متاسفانه صبر و انتظار شما به نتیجه نخواهد رسید در آن شب مریخ طلوع نخواهد کرد.
واقعیت این است که مریخ در شامگاه 5 شهریور در زیر افق قرار دارد و طلوع آن ساعت 10:04 صبح روز بعد و بعد از طلوع خورشید است و و 9 شب هم غروب می کند بدین ترتیب تمام مدت تحت تاثیر دخشش خورشید قرار دارد و اصلا در آسمان شب دیده نمی شود که بخواهد به اندازه ماه باشد یا هر اندازه دیگری. اگرجچه اگر مریخ در شب هم قابل رویت می بود به هیچ وجه چنین اندازه ای نمی داشت
مریخ در آن شب حدود 250 میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد یعنی نه تنها نزدیکترین فاصله اش با زمین نیست که آن قدر دور هست که قدر ظاهریش به عدد 1.3 برسد. یعنی به اندازه یک ستاره معمولی در آسمان (اگر در شب دیده می شد) به چشم می آمد.
اما پس این همه داستان از کجا آمده آیا توطئه ای در کار است؟
همه داستان با سال 2003 باز می گردد. در آن سال مریخ به نزدیکترین فاصله اش با زمین می رسید. در شب 5 شهریور آن سال مریخ در نزدیک ترین فاصله خود در یک بازه زمانی 60 هزار ساله نسبت به زمین قرار داشت و تنها 56 میلیون کیلومتر با زمین فاصله می گرفت (مقایسه کنید با 250 میلیون کیلومتر امسال) اگرچه آن سال هم اتفاق خاصی نمی افتاد اما خیلی ها به واسطه رکورد 60 میلیون سال شب های مریخ را برگزار کردند.
آن شب در ایران هم برنامه های بسیاری برگزار شد. سیاوش صفاریان پور برنامه ای با اجرای آقای عبدالرشیدی روی انتن برد که میهمانانش بابک امین تفرشی و من بودیم و گزارشی هم در آن از رصدخانه زعفرانیه پخش شد که در آن شب میزبان علاقمندان است. فرداشبش رثدخانه زغفرانیه میهمان چنان جمعیتی بود که غیر از روز نجومی که در نمایشگاه بین المللی کتاب برگزار کردیم دیگر هیچ گاه مشابهش را ندیدم . ترافیک اطراف رصدخانه به قدری بود که رادیو پیام اعلام کرد تمام خیابان های اطراف سرلشکر فلاحی بسته شده اند و چند هزار نفری به دیدار مریخ سرخ فام آمدند.
در ایمیلی که علاقمندان در پیش از این برنامه به هم می زدند تا یکدیگر را نسبت به این رویداد آگاه کنند یک خط توضیح اضافه وجود داشت که شاید ریشه همه این داستان ها در سال های بعد دشد . و آن اینکه اگر تلسکوپ مناسبی در اختیار داشته باشید و با بزرگنمایی 75 برابر به آن نگاه کنید قطر ظاهری در تصویر بزرگ شده به اندازه ماه خواهد بود . این جمله را افرادی که کلید فوروارد را فشار می دادند بدین ترتیب ساده کردند که در آن شب ماه به اندازه مریخ در آسمان دیده می شود! و این گونه بود که مصیبت آغاز شد.
بدین ترتیب مطمئن باشید نه این 5 شهریور و نه هیچ تاریخ دیگری - مگر فاجعه ای عظیم در منظومه شمسی رخ دهد و مدار مریخ تغییر کرده و به سمت ما کشیده شود - مریخ به اندازه ماه کامل در آسمان ما دیده نخواهد شد.
اما داستان مریخ نکته دیگری هم دارد و آن اینکه در عصر پر شتاب اینترنت و جریان سیال اطلاعات ، الزاما همه اطلاعات درست نیستند. لطفا وقتی ایمیلی دریافت می کنید پیش از فورارد آ نبه دیگران چند ثانیه فکر کنید و ببینید چقدر ممکن است این داستان واقعی باشد! اگر اندکی شک کردید کمی تحقیق کنید و بعد دکمه ارسال مجدد برای همه دوستان را فشار دهید. بدین ترتیب می توانید از وقوع یک شایعه در جامعه جلوگیری کنید.
اینها چند منبع در باره این شایعه :
http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2005/07jul_marshoax
http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2009/09jun_marshoax
http://en.wikipedia.org/wiki/Mars_hoax
روزنامه جام جم هم قرار بود شنبه مطلبی در این زمینه به قلم پژمان نوروزی، داشته باشد که با توجه به آگهی صفحه دانش احتمال یا دوشنبه همین هفته یا شنبه هفته بعد منتشر خواهد شد .
منبع:
http://pnazemi.persianblog.ir/post/217