تفاوت اصلی اتاق سرور و دیتاسنتر کدام است؟

[الناز پارسا]

​

البته بدیهی است که هر شرکت نیاز‌های مختص به خود را دارد و راه حلی که برای یک شرکت مناسب است، لزوماً بهترین راه حل برای یک شرکت دیگر به حساب نمی‌آید. اتاق سرور اتاقی جهت قرار دادن و نگهداری سرورها است. به همین دلیل یک دیتاسنتر یا مرکز داده نیز ساختمانی است که تماماً و به طور ویژه برای تجهیز و پشتیبانی از حجم بالایی از سخت افزار‌های محاسباتی طراحی شده است.

مهم‌ترین تفاوت اتاق سرور و دیتاسنتر در اندازه آنها است. که البته این تفاوت به نوع طراحی، مقیاس و هدف آنها نیز مرتبط است. تقریباً در هر ساختمان اداری مدرن چندین اتاق سرور وجود دارد، اما فقط شرکت‌های بسیار بزرگ که عمده فعالیت آنها بر پردازش اطلاعات متمرکز است، مرکز داده یا دیتاسنتر در اختیار دارند. در بخش‌های بعد اطلاعات مفصلی در مورد جنبه‌های مثبت و منفی هر یک از این رویکرد‌ها ارائه می‌شود تا بتوانید از آنها در تشخیص بهترین راه حل برای خود بهره برداری کنید.

مزایا و معایب دیتاسنتر​

مزایا: اگر به تازگی فعالیت خود را شروع کرده اید، شاید استفاده از یک دیتاسنتر برای نگهداری سیستم‌های شبکه مقرون به صرفه ترین راه حل باشد، زیرا می‌توانید با دریافت برخی خدمات از شرکت‌های دیگر و کاهش هزینه‌های خود، به ارائه سرویس به دیگر شرکت‌ها و مشتریان بپردازید. در خصوص مسئولیت‌های تعمیر و نگهداری نیز هر دیتاسنتر دارای سیستم‌های بک آپ کمکی برای دسترسی به شبکه، تامین برق و کنترل شرایط محیطی است. بنابراین به احتمال زیاد با قطع شبکه مواجه نخواهید شد. حتی در صورت قطعی برق محلی‌، به دلیل وجود ژنراتورهای بک آپ، برق همچنان روشن و فعال باقی می‌مانند. شکل ۱ نمودار ساده ای از راه حل دیتاسنتر را نمایش می‌دهد.

از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد دیتاسنتر، استقبال شرکت‌ها از مدل کولوکیشن است که به شما اجازه می‌دهد سخت افزارهای اختصاصی خود را در فضای اشتراکی مستقر کنید. بسته به ماهیت دیتاسنتر، ممکن است امکان تعیین زمان‌های برنامه ریزی شده تعمیر و نگهداری توسط خود را داشته و یا نداشته باشید. همچنین ممکن است انتخاب سخت افزار‌ها برای استفاده در stack سرور در اختیار شما باشد یا حتی نباشد.
معایب: اگرچه دیتاسنتر از تمام مزایای فوق برخوردار است، اما نمی‌توان فشار مالی ناشی از تامین و نگهداری زیرساخت‌ها و همچنین هزینه‌های اولیه برای انتقال به دیگر مراکز داده را نادیده گرفت. به خصوص اگر دیتاسنتر کولوکیشن یا فضای اشتراکی را انتخاب می‌کنید که هم تامین سخت افزار و هم نرم افزار بر عهده شماست، احتمالاً با هزینه‌های بالایی در این زمینه مواجه خواهید شد. حتی اگر مرکز داده همه این منابع را فراهم کند، باز هم باید هزینه‌های مربوط به حق اشتراک اولیه و راه اندازی را پرداخت کنید. بدتر از همه اینکه با گذشت زمان، ممکن است احساس کنید این هزینه‌ها به خصوص در مقایسه با هزینه‌های یک سرور داخلی بسیار ناچیز است.

هنگامی که سرور خود را از محل کار خود خارج می‌کنید، تا حد خاصی اختیارات خود در خصوص نظارت و کنترل داخلی را از دست خواهید داد. نهایتاً اگر سرور خود را کاملاً برون سپاری کنید، برای نگهداری، تامین امنیت و به روز رسانی آن کاملاً به مرکز داده خارج از سازمان وابسته هستید. این حالت شاید به نفع شما باشد، اما بسیاری ترجیح می‌دهند که وابستگی کمتری به اشخاص ثالث و خارج از سازمان خود داشته باشند.

مزایا و معایب اتاق سرور​

مزایا:​

همانطور که در تصاویر بالا، اتاق‌های سرور با تمام تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری واقع در یک اتاق اختصاصی در محل کار نمایش داده شده است، می‌توان گفت که شما امکانات و تجهیزات سرور را کاملاً در اختیار دارید. تمامی مسئولیت‌ها در این رابطه بر عهده شما است، اما در عوض می‌توانید از تمام مزایایی که فقط شرکت شما قادر به کنترل آن است، بهره مند شوید.

شما تنها مدیر مجموعه خود خواهید بود و می‌توانید سیستم خود را با توجه به شرایط خود تغییر دهید تا هر گونه تغییر از جمله توسعه و ارتقاء سیستم متناسب با میزان رشد و توسعه کسب و کار شما صورت پذیرد. در صورتی که سیستم شما به طور غیر معمولی پیچیده، بزرگ یا شامل برنامه‌های متنوع و زیاد باشد، این نوع سفارشی سازی پویا و همه جانبه می‌تواند بسیار مفید باشد.
البته کنترل مسائل امنیتی نیز کاملاً بر عهده شما خواهد بود، که این امر به شما امکان می‌دهد سیستم خود را به گونه ای کنترل کنید که در صورت انتقال آن به خارج از سایت، امکان‌پذیر نیست.

معایب:​

تمام مسئولیت اتاق سرور بر عهده شما است، یعنی باید به صورت تمام وقت، تمام تمرکز و انرژی خود را صرف آن کنید، و این موضوع احتمالاً بسیار فراتر از حجم کار معمول شما خواهد بود. اول از همه، شما از تیم IT خود انتظار خواهید داشت تا هم بر روی ابتکار عمل‌های مرتبط با کسب و کارتان متمرکز باشند، و هم بر مسائلی چون پشتیبانی و امنیت سرور‌ها و زیرساخت‌های فیزیکی شبکه. در نتیجه توجه و تمرکز آنها بین این دو موضوع تقسیم خواهد شد که این مسئله می‌تواند منجر به افت بهره‌وری یا حتی عدم انجام موفقیت آمیز کار‌ها شود.
نکته منفی دیگر در مورد اتاق سرور آن است که در این حالت ممکن است که بک‌آپ‌گیری آن فایده چندانی نداشته باشد، خصوصاً هنگامی که اطلاعات و داده‌های شما در یک مکان فیزیکی قرار گرفته باشد. زیرا در صورت وقوع سرقت، آتش سوزی، سیل یا اتفاقات و فجایع دیگر این احتمال وجود دارد که اطلاعات خود را به طور کلی از دست بدهید و هیچ راهی هم برای بازیابی آنها در اختیار نداشته باشید.

همچنین محلی بودن شبکه، باعث دشواری گسترش کسب و کار در مکان‌های جدید می‌شود. در صورت گشایش شعبه‌های جدید، به جای اینکه هر دو مکان به یک مرکز ارتباطی در یک شبکه خارج از سایت متصل شوند که همان معادل مرکز داده است، باید به دنبال راه‌حل‌های موثر برای اتصال همه شعب به دفتر مرکزی باشید.
هزینه‌های اولیه برای حالتی که در راه اندازی سرورهای داخلی خود سرمایه گذاری می‌کنید نیز قابل ملاحظه است و شما تجربه کافی برای دانستن میزان ظرفیت در صورت رشد کار و برآوردن این ظرفیت را ندارید. بنابراین در نهایت سیستمی را خریداری می‌کنید، بسیار قدرتمندتر از نیاز شما، یا بالعکس با گسترش داده‌های شما سیستم شما قادر به رشد توام و متناسب با این حجم داده‌ها نیست.