ارائه يک تعريف مشخص از پورتال همواره يک چالش بوده است. شايد واژه پورتال (به معني دروازه يا محل ورود به يک شهر)، تا بحال بيشترين کاربرد را در IT داشته است. طبق تعاريفي که تا بحال ارائه شده است، پورتال را مي توان يک مرکز ارائه خدمات و اطلاعات اينترنتي دانست که بر چهار پايه اصلي استوار است:
1) انطباق پذيري
2) اختصاصي کردن
3) يکپارچه سازي
4) پشتيباني انجمنهاي اينترنتي
يکي از مهمترين مفاهيم پورتال، محتوا مي باشد. محتوا را مي توان در حالت کلي هر شيء الکترونيکي، اعم از اسناد HTML/XML، تصاوير، صدا و هر چيزي که به صورت الکترونيکي ارائه شده باشد، دانست. اعمالي را که پورتال روي محتوا انجام مي دهد، مي توان به پنج گروه کلي تقسيم بندي کرد:
1) گردآوری: جمع آوري اطلاعات و خدمات از منابع متعدد و توزيع شده به طريقي قابل توجه و معني دار.
2) اختصاصي کردن: اين پروسه اي است که از طرف پورتال براي نمايش اطلاعات به کاربران بر اساس نيازهاي آنان اجرا مي شود. اين مقوله نیازمند وجود فراداده محتوا (يعني اطلاعاتي در مورد اطلاعات موجود در سايت) است که نقش هر کدام از کاربران را، به علاوه حقوق دسترسي آنها مشخص مي کند.
3) توصيه و معرفي کردن محتوا: هنگامي که يک نرم افزار، از اطلاعاتي که در باره شما مي داند، براي پيشنهاد کردن اطلاعات و يا خدمات جديد استفاده مي کند، آن را يک سيستم توصيه گر مي ناميم. پورتال مي تواند بر اساس علاقمنديهاي يک کاربر و يا اطلاعاتي که در مورد او مي داند، مطالب مناسب را در اختيار او قرار دهد. اين مهم مي تواند حتي از طريق دنبال کردن موضوعات مورد علاقه کاربر صورت گيرد.
4) گلچين کردن و خلاصه کردن مطالب: پورتال مي تواند به صورت خودکار مطالب را خلاصه نموده، در اختيار کاربر قرار دهد. به عنوان مثال کلمات کليدي يک مقاله مي تواند براي جستجوي آن مورد استفاده قرار گيرد.
شايد بتوان از Yahoo يا Amazon به عنوان کاملترين پورتال هايي که تا به حال ساخته شده اند، نام برد. بنا به آنچه ذکر شد، تفاوت هاي اساسي ميان يک وب سايت و يک پورتال وجود دارد. مهمترين اين موارد در زير به صورت خلاصه آورده شده است:
پورتال به صورت دروازه ورود به يک بانک اطلاعاتي است. آنچه که مهم است، آن است که پورتال همواره ما را به سايتها يا پورتال هاي ديگر راهنمايي مي کند و به خودي خود تنها يک راهنما است. براي همين است که در بعضي از موارد به پورتالها، صفحات زرد اينترنتی نيز مي گوييم. در حالي که يک وب سايت مي تواند حاوي مقدار زيادي اطلاعات باشد که فقط بر روي آن سايت قابل دسترسي است. همچنين ممکن است وب سايت از امکاناتي مشابه يک پورتال براي جستجو و مديريت داده ها استفاده نمايد، اما آنچه که مهم است آن است که اين داده ها عموماً بر روي پايگاه های اطلاعاتی خود سايت قرار دارند.
پورتال عموماً حاوي مطالبي است که جنبه اطلاعات عمومي دارد. داده هايي که از منابع مختلف بر روي يک پورتال جمع آوري مي شوند، معمولا داراي پراکندگي فراواني هستند. به همين علت، در بسياري از پورتال ها، ابزارهايي مانند فهرست کاوش قرار داده مي شود تا اين اطلاعات را طبقه بندي نمايد. از سوي ديگر داده هاي قرار داده شده بر روي يک وب سايت، اولاً از منابع محدودتري تأمين مي شوند و ثانياً داراي پراکندگی زيادي نبوده، حول يک محور و موضوع مشخص دور مي زند.
پورتال يک سيستم کاربر محور است. به اين معني که تمام امکانات پورتال بر اين اساس پيش بيني شده است تا جوابگوي نياز هاي کاربران با سلایق، علاقمنديها، سنين و رده هاي کاري متفاوت باشد. امکاناتي مثل پست الکترونيکي، گفتگو ، انجمنهاي اينترنتي و ... همه براي آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نمايد.
درحالیکه يک وب سايت، يک سيستم موضوع محور است. درست است در هر وب سايت، امکاناتي براي کاربران مختلف پيش بيني مي شود، اما بايد به اين نکته توجه داشت که کاربري که با يک وب سايت کار مي کند بايد به شکلي به موضوع وب سايت مرتبط يا علاقمند باشد. و بالاخره اينکه، يکي از مهمترين جنبه هاي تفاوت بين پورتال و وب سايت جنبه اقتصادي آن است. پورتال ها عموماً براي کسب درآمد ساخته شده اند. بيشتر پورتال ها درآمد هاي خود را از طريق تبليغات کسب مي نمايند.
اما CMS یا همان سیستم مدیریت محتوی همانطور که از اسم CMS پیداست برای مدیریت محتوای سایت استفاده می شود مثلا سایتی رو فرض کنید که هر روز یک نرم افزار در بخش های مختلف معرفی میکند خوب اینجا به راحتی می توان از یک CMS استفاده کرد که بخش های مختلف رو پشتیبانی کند. اینجا شما می توانید یه ساختار کلی برای اکثر بخش ها در نظر بگیرید!
اما پرتال ها عموما از یک مجموعه application ها یا برنامه ها ساخته می شوند که در آن کارهای هر بخش جدا از سایر بخش ها انجام میشود! یعنی نمی توانید مثل حالت اول برای آن یه چهارچوب یا ساختار مشخص در نظر بگیرید مثلا سایت Yahoo! رو در نظر بگیرید دارای قسمت های مختلفی است که معمولا در قالب CMS قابل تعریف نیست!
البته می توان CMS ها رو هم با کمی تغییر به جای پرتال ها استفاده کرد اما کار معقولی به نظر نمی آید
1) انطباق پذيري
2) اختصاصي کردن
3) يکپارچه سازي
4) پشتيباني انجمنهاي اينترنتي
يکي از مهمترين مفاهيم پورتال، محتوا مي باشد. محتوا را مي توان در حالت کلي هر شيء الکترونيکي، اعم از اسناد HTML/XML، تصاوير، صدا و هر چيزي که به صورت الکترونيکي ارائه شده باشد، دانست. اعمالي را که پورتال روي محتوا انجام مي دهد، مي توان به پنج گروه کلي تقسيم بندي کرد:
1) گردآوری: جمع آوري اطلاعات و خدمات از منابع متعدد و توزيع شده به طريقي قابل توجه و معني دار.
2) اختصاصي کردن: اين پروسه اي است که از طرف پورتال براي نمايش اطلاعات به کاربران بر اساس نيازهاي آنان اجرا مي شود. اين مقوله نیازمند وجود فراداده محتوا (يعني اطلاعاتي در مورد اطلاعات موجود در سايت) است که نقش هر کدام از کاربران را، به علاوه حقوق دسترسي آنها مشخص مي کند.
3) توصيه و معرفي کردن محتوا: هنگامي که يک نرم افزار، از اطلاعاتي که در باره شما مي داند، براي پيشنهاد کردن اطلاعات و يا خدمات جديد استفاده مي کند، آن را يک سيستم توصيه گر مي ناميم. پورتال مي تواند بر اساس علاقمنديهاي يک کاربر و يا اطلاعاتي که در مورد او مي داند، مطالب مناسب را در اختيار او قرار دهد. اين مهم مي تواند حتي از طريق دنبال کردن موضوعات مورد علاقه کاربر صورت گيرد.
4) گلچين کردن و خلاصه کردن مطالب: پورتال مي تواند به صورت خودکار مطالب را خلاصه نموده، در اختيار کاربر قرار دهد. به عنوان مثال کلمات کليدي يک مقاله مي تواند براي جستجوي آن مورد استفاده قرار گيرد.
شايد بتوان از Yahoo يا Amazon به عنوان کاملترين پورتال هايي که تا به حال ساخته شده اند، نام برد. بنا به آنچه ذکر شد، تفاوت هاي اساسي ميان يک وب سايت و يک پورتال وجود دارد. مهمترين اين موارد در زير به صورت خلاصه آورده شده است:
پورتال به صورت دروازه ورود به يک بانک اطلاعاتي است. آنچه که مهم است، آن است که پورتال همواره ما را به سايتها يا پورتال هاي ديگر راهنمايي مي کند و به خودي خود تنها يک راهنما است. براي همين است که در بعضي از موارد به پورتالها، صفحات زرد اينترنتی نيز مي گوييم. در حالي که يک وب سايت مي تواند حاوي مقدار زيادي اطلاعات باشد که فقط بر روي آن سايت قابل دسترسي است. همچنين ممکن است وب سايت از امکاناتي مشابه يک پورتال براي جستجو و مديريت داده ها استفاده نمايد، اما آنچه که مهم است آن است که اين داده ها عموماً بر روي پايگاه های اطلاعاتی خود سايت قرار دارند.
پورتال عموماً حاوي مطالبي است که جنبه اطلاعات عمومي دارد. داده هايي که از منابع مختلف بر روي يک پورتال جمع آوري مي شوند، معمولا داراي پراکندگي فراواني هستند. به همين علت، در بسياري از پورتال ها، ابزارهايي مانند فهرست کاوش قرار داده مي شود تا اين اطلاعات را طبقه بندي نمايد. از سوي ديگر داده هاي قرار داده شده بر روي يک وب سايت، اولاً از منابع محدودتري تأمين مي شوند و ثانياً داراي پراکندگی زيادي نبوده، حول يک محور و موضوع مشخص دور مي زند.
پورتال يک سيستم کاربر محور است. به اين معني که تمام امکانات پورتال بر اين اساس پيش بيني شده است تا جوابگوي نياز هاي کاربران با سلایق، علاقمنديها، سنين و رده هاي کاري متفاوت باشد. امکاناتي مثل پست الکترونيکي، گفتگو ، انجمنهاي اينترنتي و ... همه براي آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نمايد.
درحالیکه يک وب سايت، يک سيستم موضوع محور است. درست است در هر وب سايت، امکاناتي براي کاربران مختلف پيش بيني مي شود، اما بايد به اين نکته توجه داشت که کاربري که با يک وب سايت کار مي کند بايد به شکلي به موضوع وب سايت مرتبط يا علاقمند باشد. و بالاخره اينکه، يکي از مهمترين جنبه هاي تفاوت بين پورتال و وب سايت جنبه اقتصادي آن است. پورتال ها عموماً براي کسب درآمد ساخته شده اند. بيشتر پورتال ها درآمد هاي خود را از طريق تبليغات کسب مي نمايند.
اما CMS یا همان سیستم مدیریت محتوی همانطور که از اسم CMS پیداست برای مدیریت محتوای سایت استفاده می شود مثلا سایتی رو فرض کنید که هر روز یک نرم افزار در بخش های مختلف معرفی میکند خوب اینجا به راحتی می توان از یک CMS استفاده کرد که بخش های مختلف رو پشتیبانی کند. اینجا شما می توانید یه ساختار کلی برای اکثر بخش ها در نظر بگیرید!
اما پرتال ها عموما از یک مجموعه application ها یا برنامه ها ساخته می شوند که در آن کارهای هر بخش جدا از سایر بخش ها انجام میشود! یعنی نمی توانید مثل حالت اول برای آن یه چهارچوب یا ساختار مشخص در نظر بگیرید مثلا سایت Yahoo! رو در نظر بگیرید دارای قسمت های مختلفی است که معمولا در قالب CMS قابل تعریف نیست!
البته می توان CMS ها رو هم با کمی تغییر به جای پرتال ها استفاده کرد اما کار معقولی به نظر نمی آید
برای دیدن ادامه مطلب به
http://3pco.org/article15.htm
مراجعه کنید
