ماژول های حافظه شاید در نگاه اول ساده به نظر برسند و فقط براساس رابط کاربری و حجم آنها مورد بررسی قرار بگیرند ، اما ویژگی های مهم دیگری هم دارند که می توانند تاثیر مستقیم و قابل ملاحظه ای بر روی افزایش کارایی و سرعت کامپیوتر شما داشته باشند . در این مقاله شما را با خصوصیات یک رم خوب آشنا می کنیم .
شناخت کلی :
هر کامپیوتر یا به طور دقیق تر سیستم پردازشی ، برای دسته بندی و ذخیره اطلاعات در حال پردازش نیاز به مقداری حافظه پرسرعت ( در حالت ایده آل برابر با سرعت پردازنده ) دارد . از آنحایی که این اطلاعات فقط در زمان پردازش مورد نیاز می باشند و احتیاجی به ذخیره دائمی آنها ( مثل حافظه های فلش نیست ) می توان با ایجاد حالت دیگری ( برای هر سلول حافظه از یک ترانزیستور به منظور فرمان دادن و یک خازن برای ذخیره ولتاژ برای نشان دادن مقدار 0 و 1 ) از حافظه سرعت آن را به مراتب بیشتر کرد .
ویژگی های اصلی حافظه RAM :
1 : رابط کاربری :
هر نسل از رم ها از یک رابط کاربری و استاندارد منحصر به فرد استفاده می کنند که برای کامپیوتر های شخصی از SDRAM ها آغاز شده و در حال حاضر DDR4 آخرین اینترفیس ارتباطی استاندارد رم برای کامپیوتر می باشد .
استفاده از ماژول های SDRAM , DDR1 چند سالی است که منسوخ شده و فقط در سیستم های خیلی قدیمی مشاهده می شود .
ماژول های DDR2 هم به صورت خیلی محدود استفاده می شوند و خرید آنها فقط در شرایطی که مادر بورد DDR2 دارید و به علت محدودیت بودجه ، قصد ارتقا همان سیستم را دارید ، پیشنهاد می شود .
مادر بورد ها و ماژول های DDR3 در حال حاضر تقریبا نیمی از بازار را در دست دارند اما با توجه به اینکه اواخر عمر آنها می باشد و همچنین نسبت کارایی به قیمت آنها نسبت به نسل بعدی پایین تر است خرید سیستم های مبتنی بر این نسل به جز در موارد خاص پیشنهاد نمی شود .
در حال حاضر جدید ترین نسل موجود در بازار حافظه های DDR4 هستند . با توجه به پیشرفت قابل ملاحضه این ماژول ها در حجم ، فرکانس و راندمان ، نسبت به نسل های قبلی ارزش خرید فوق العاده ای دارند و بهترین انتخاب در حال حاضر چینش مبتنی بر این نسل می باشد .
این نکته قابل توچه است که هیچ کدام از ماژول های نسل های مختلف امکان نصب روی اسلات های نسل دیگر را ندارد (بعضی از اسلات های DDR4 قابلیت استفاده از انواع خاصی از ماژول های DDR3 را دارند )
در تصویر زیر می توانید مقایسه بین ظاهر ، چینش پین ها و مشخصات کلی 4 نسل رم های DDR را ملاحضه نمایید .
2 : فرکانس حافظه (نکته مهم : کلیه فرکانس های گفته شده در این مقاله فرکانس موثر می باشند که در هر نسل ضریبی ار فرکانس اصلی می باشد ):
مهمترین عاملی که سرعت حافظه را تعیین می کند فرکانس کاری ماژول های حافظه می باشد که در هنگام خرید باید به آن توجه ویژه داشته باشید . به طور خلاصه فرکانس تعداد سیکل های انجام کار در طول یک ثانیه می باشد . مثل فرکانس 1866Mhz در طول یک ثانیه 1866 میلیون عملیات یا سیکل کاری انجام میدهد ( در مورد رم ها در هر ثانیه 1866 مگابیت از اطلاعات را جابه جا می کنند ) . در بعضی پردازش های سریع مثل بازی ها ، نرم افزار های محاسباتی و ... افزایش فرکانس تاثیر مستقیم و قابل توجه روی خروجی کار دارد . با توجه به این مثال ها می توانید مناسب ترین ماژول را برای بر آورده کردن نیاز خود تهیه کنید . در انواع مختلف ماژول های فرکانس های کاری با هم متفاوت است .
در ماژول های DDR1-2 با توجه به تنوع پایین و چند فرکانس محدود مشکل خاصی وجود ندارد . در تصویر زیر می توانید فرکانس های ماژول های DD1-2 را مشاهده کنید .
فرکانس کاری حافظه های DDR3 :
در حال حاضر در ایران ، بیشترین سهم از بازار را این نسل از ماژول های حافظه در بر گرفته اند و آشنایی دقیق با فرکانس های کاری آنها برای کسانی که هنوز از این ماژول ها استفاده می کنند و قصد ارتقا سیستم خود را دارند مفید است . ماژول های DDR3 از فرکانس 800 تا 3000 مگاهرتز تولید می شوند اما در بازار ایران انواع 1333MHZ تا 2400MHZ موجود می باشد . با توجه به اختلاف قیمت ناچیز بین ماژول های 1333 و 1600 خرید 1333 توصیه نمی شود . ماژول های 1600 برای کار های معمولی و پردازش های سبک سرعت مناسبی ارائه می دهند اما براری پردازش های سنگین تر مثل بازی ها و ... توصیه می شود حد اقل از فرکانس های 1866 و 2133 مگاهرتزی استفاده کنید . و در صورت بودجه کافی به شدت ماژول های 2400 مگاهرتزی توصیه می شود .
در تصویر زیر میتوانید چند نمودار از تاثیر فرکانس بر سرعت پردازش بنامه های مختلف کلاحظه نمایید :
درنمودار بالا زمان فشرده سازی یک پوشه 1.7 گیگابایتی با حداکثر نرخ فشرده سازی را به ازای فرکانس های مختلف رم ملاحظه می کنید .
در تصویر بالا زمان ویرایش 4 عکس 24 مگاپیکسلی را توسط نرم افزار فوتوشاپ به ازای فرکانس های مختلف رم ملاحظه می کنید .
در دو تصویر بالا نیز میزان فریم بر ثانیه خروجی را در دو بازی thief و hitman مشاهده می کنید .
فرکانس کاری حافظه های DDR4 :
با توجه به استفاده از بالاترین تکنولوژی در میان دیگر ماژول های حافظه به طور حتم بیشترین سرعت و کارایی را هم دارند . این رمها در حال حاضر از فرکانس 1600 تا 4266 مگاهرتز تولید می شوند که در بازار مدل های 2133 تا 3200 محبوبیت بیشتری دارند و می توان با قیمت مناسبی آنها را تهیه نمود . در حال حاضر مادر بورد های مبتنی بر معماری skylake اینتل سوکت 1151 (مادربورد های h1xx , z1xx و cpu های coreix 6xxx ) و سوکت 2011v3 از این رم های پشتیبانی می کنند .
چینش حافظه :
یکی دیگر از عوامل مهم و تاثیر گزار در سرعت سیستم استفاده از حداکثر کانال های تعبیه شده برای ارتباط با حافظه است . تقریبا تمام مادر بورد ها از چینش دو کاناله پشتیبانی می کنند . به این معنی که برای ارتباط cpu با رم از دو مسیر ارتباطی مجزا استفاده شده . برای مثال شما در صورتی که به 4 گیگابایت رم نیاز دارید به هیچ عنوان خرید یک ماژول 4gb توصیه نمیشود . چون در این صورت شما فقط از یک مسیر استفاده کردید . اما در صورتی که دو عدد ماژول 2gb تهیه کنید و هر کدام را روی یکی از کانال های مادربورد استفاده کنید به طور قابل توجهی سرعت و کارایی سیستم خود را افزایش دادید . چون اطلاعات می توانند به طور همزمان روی هر دو ماژول ذخیره شوند و در حالت ایده آل شما سرعت حافظه های خود را دو برابر کردید . در مادر بورد های سوکت 2011 نیز از چینش 3 کاناله رم های ddr3 و در مادر بورد های سوکت 2011v3 از چینش 4 کاناله رم های ddr4 پشتیبانی می شود . در هنگام استفاده از چینش های 2-3-4 کاناله توصیه می شود برای افزایش درصد کارایی از رم های یکسان استفاده شود اما استفاده از رم های با فرکانس مختلف هم امکان پذیر است و هر دو رم در فرکانس پایین تر مشغول کار می شوند .
زمان بندی یا timing :
عامل تاثیر گزار دیگر در سرعت حافظه شما تایمینگ یا زمان انجام فرامین توسط ماژول های حافظه می باشد . این مشخصه به صورت 4 عدد پشت سرهم روی پکیج رم قابل ملاحظه است . برای مثال 24-7-8-7 . به ترتیب اعداد از سمت چپ نشانگر ras , rp , rcd , cl می باشند که در ادامه توضیح داده خواهند شد .
cl : مهمترین قسمت تایمینگ رم مقدار زمان cl یا زمان پاسخگویی به فراخوانی آدرس (CAS Latency) می باشد . این مقدار معمولا بر حسب سیکل کاری (قبلا در قسمت فرکانس توضیح داده شد) بیان می شود . این عدد نشان می دهد از زمانی که فرمان خواندن یک خط از حافظه که سلول مورد نظر ما در آن قرار دارد را به رم می دهیم چند سیکل طول می کشد که محتوای آن آدرس در خروجی رم آماده باشد . مشخص است که هر چه این مقدار در یک فرکانس ثابت کمتر باشد سرعت انجام کار بالا تر می رود . اما از طرفی با افزایش فرکانس تعداد سیکل های CL بیشتر می شوند اما با توجه به کمتر شدن زمان هر سیکل در کل تاخیر کاهش میابد . پس در هر فرکانس خاص هر چه این عدد کمتر باشد سرعت بیشتر می شود ( قیمت های بالاتری هم دارند ) .
RCD : مقدار سیکلی که طول می کشد تا ستون مورد نظر از خط انتخاب شده در قسمت قبل انتخاب شود .
RP : مدت زمانی که طول می کشد تا خطی که در قسمت اول انخاب شده غیر فعال شود و خط دیگری انتخاب شود .
RAS : مجموع زمانی که طول می کشد تا اطلاعات یک سلول در خروجی ظاهر شود (مجموع زمان های بالا ) .
همانطور که قبلا گفته شد هر چه در یک فرکانس ثابت این اعداد کمتر باشند سرعت کار بیشتر می شود .
منبع : pcwizard.ir
Last edited by a moderator: