bill.goldberg
Registered User
- تاریخ عضویت
- 12 جولای 2008
- نوشته‌ها
- 255
- لایک‌ها
- 6
رقابت بزرگ در بازار جهاني آموزش عالي
در ارزيابي قدرت، ثروت و نفوذ كشور ها در صحنه سياست و اقتصاد جهاني ملاك هاي گوناگوني به كار گرفته ميشود، از توانايي هاي نظامي گرفته تا وزنه ديپلماتيك، ظرفيت علمي و فني ، شبكه دستگاه هاي توليدي، ارزش پول، ابعاد بازرگاني خارجي و غيره.
مهم ترين سرچشمه قدرت
ظرفيت علمي و فني يك كشور، كه طبعا بر ديگر ملاك هاي قدرت تاثيري تعيين كننده دارد، بيش از همه در گرو كيفيت دانشگاه هاي آن است. اغراق آميز نخواهد بود اگر موقعيت آموزش عالي را، در يك كشور، مهم ترين عامل تعيين كننده جايگاه آن در سلسله مراتب كنوني قدرت به شمار آوريم و تحول آنرا به عنوان نخستين متغير تاثير گذار بر نقش آينده همان كشور در شطرنج سياست و اقتصاد جهاني به شمار آوريم.
همزمان با پيشروي فرآيند جهاني شدن، آموزش عالي نيز بيش از بيش خصلت سياره اي به خود ميگيرد.
بازار جهاني آموزش عالي به واقعيت بدل شده و شمار روز افزوني از استادان، محققان و دانشجويان ميان كشور ها و قاره هاي گوناگون در رفت و آمدند. همزمان، قطب هاي تازه آموزش عالي همچون شركت هاي معظم فرامليتي خدمات خود را در نقاط مختلف جهان عرضه ميكنند.
دانشگاه هاي آمريكايي، كه سهام بعضي از آنها در بورس خريد و فروش ميشود، هزاران دانشجو را در شعبات خارجي خود در اروپا، آسيا، آمريكاي لاتين و خاورميانه آموزش ميدهند. دانشگاه معروف سوربن فرانسه، در ابوظبي شعبه دارد. دانشگاه هاي استراليا در شمار زيادي از كشور هاي منطقه آسياي آرام دانشكده تاسيس كرده اند. كم نيستند دانشجويان آفريقايي كه در كشور هاي خود، ولي در شعبات دانشگاه هاي آفريقاي جنوبي، تحصيل ميكنند.
همزمان با «جهاني شدن» و «منطقه اي شدن» آموزش عالي، تلاش براي ارزيابي درجه اعتبار دانشگاه ها در مقياس بين المللي گسترش مي يابد. بازار جهاني آموزش عالي، كه هر سال صد ها ميليارد دلار در آن جا به جا ميشود، طبعا به عرصه رقابتي بزرگ بدل شده است. شمار روز افزوني از جوانان امروز، كه رهبران فرداي جهانند، براي دستيابي به بهترين امكانات آموزشي، دانشگاه هاي جهان را زير ذره بين قرار ميدهند و ملاك هايي را جستجو ميكنند كه به كمك آنها بتوانند مدعيان را محك بزنند.
در اين عرصه سرشار از رقابت، مراكزي به وجود ميآيند كه تخصص آنان نمره دادن به موسسات آموزش عالي در سراسر جهان است. يكي از مهم ترين اهرم هايي كه در اين زمينه معروفيت يافته، «طبقه بندي شانگهاي» است كه هفته گذشته تازه ترين روايت آن (سال ۲۰۱۰) منتشر شد و ماند هر سال مورد استقبال رسانه ها و محافل علمي قرار گرفت.
ملاك ها
اين طبقه بندي هر سال از سوي دانشگاه جيائو تونگ شانگهاي در چين منتشر ميشود. به درخواست رييس اين دانشگاه، كه قصد داشت دانشجويانش را براي كسب تخصص به بهترين آموزش عالي در جهان بفرستد، پرفسور نيان كي لو، استاد شيمي همان دانشگاه، به كمك همكارانش، «نخستين طبقه بندي شانگهاي» را در سال ۲۰۰۳ منتشر كرد.
اين طبقه بندي بر پايه ملاك هايي چون شمار برندگان جايزه نوبل در ميان استادان و يا شاگردان قديمي يك دانشگاه، شمار محققيني كه نامشان در رشته تخصصي آنها بيشتر ذكر شده، تعداد مقالات آنها كه در نشريات معتبر علمي انتشار يافته و غيره، انجام ميگيرد. اين ملاك ها، و چگونگي طبقه بندي دانشگاه هاي جهان، طبعا انتقاد هاي فراواني را بر انگيخته است. با اين حال «طبقه بندي شانگهاي» هر سال به عنوان يك ارزيابي مهم مورد توجه قرار ميگيرد و به آن استناد ميشود.
در آخرين «طبقه بندي شانگهاي»، كه دومين هفته ماه آگوست سال ۲۰۱۰ انتشار يافت، به روال سال هاي گذشته پانصد دانشگاه مورد بررسي قرار گرفته اند. آنچه در اين فهرست بيش از همه جلب توجه ميكند، جايگاه بسيار برتر دانشگاه هاي آمريكايي است كه عملا به كانون هاي بسيار مقتدر دانش و تكنولوژي در جهان بدل شده اند، بخش بسيار بزرگي از نخبگان كره زمين را به سوي خود ميكشانند و شمار زيادي از رهبران آينده را تربيت ميكنند.
از بيست دانشگاهي كه بيست رده نخست «طبقه بندي شانگهاي» را به خود اختصاص داده اند، هفده دانشگاه آمريكايي، دو دانشگاه انگيسي و يك دانشگاه ژاپني است. از يكصد دانشگاه نخست در اين فهرست، پنجاه و چهار دانشگاه به آمريكا، يازده دانشگاه به انگلستان، پنج دانشگاه به آلمان، پنج دانشگاه به ژاپن و مابقي به ديگركشور ها تعلق دارند.
و اما از ايران، در اين فهرست مركب از پانصد موسسه، تنها نام دانشگاه تهران ديده ميشود، آنهم در رده چهار صد و هشتاد و هشتم. البته صد دانشگاه آخر اين فهرست، از جمله دانشگاه تهران، نمره ۴۰۱ را دارند، ولي در طبقه بندي، تنها دوازده دانشگاه بعد از دانشگاه تهران قرار گرفته اند.
يكي از خطر هاي بزرگ، براي آموزش عالي ايران، قطع شمار زيادي از پل هاي ارتباطي آن با معتبر ترين و پويا ترين كانون هاي علمي و فني در جهان و به ويژه در ايالات متحده آمريكا است. زيان بسيار بزرگ حاصل از اين ضربه هولناك سال هاي سال بر دانشگاه هاي ايران سنگيني خواهد كرد.
در ارزيابي قدرت، ثروت و نفوذ كشور ها در صحنه سياست و اقتصاد جهاني ملاك هاي گوناگوني به كار گرفته ميشود، از توانايي هاي نظامي گرفته تا وزنه ديپلماتيك، ظرفيت علمي و فني ، شبكه دستگاه هاي توليدي، ارزش پول، ابعاد بازرگاني خارجي و غيره.
مهم ترين سرچشمه قدرت
ظرفيت علمي و فني يك كشور، كه طبعا بر ديگر ملاك هاي قدرت تاثيري تعيين كننده دارد، بيش از همه در گرو كيفيت دانشگاه هاي آن است. اغراق آميز نخواهد بود اگر موقعيت آموزش عالي را، در يك كشور، مهم ترين عامل تعيين كننده جايگاه آن در سلسله مراتب كنوني قدرت به شمار آوريم و تحول آنرا به عنوان نخستين متغير تاثير گذار بر نقش آينده همان كشور در شطرنج سياست و اقتصاد جهاني به شمار آوريم.
همزمان با پيشروي فرآيند جهاني شدن، آموزش عالي نيز بيش از بيش خصلت سياره اي به خود ميگيرد.
بازار جهاني آموزش عالي به واقعيت بدل شده و شمار روز افزوني از استادان، محققان و دانشجويان ميان كشور ها و قاره هاي گوناگون در رفت و آمدند. همزمان، قطب هاي تازه آموزش عالي همچون شركت هاي معظم فرامليتي خدمات خود را در نقاط مختلف جهان عرضه ميكنند.
دانشگاه هاي آمريكايي، كه سهام بعضي از آنها در بورس خريد و فروش ميشود، هزاران دانشجو را در شعبات خارجي خود در اروپا، آسيا، آمريكاي لاتين و خاورميانه آموزش ميدهند. دانشگاه معروف سوربن فرانسه، در ابوظبي شعبه دارد. دانشگاه هاي استراليا در شمار زيادي از كشور هاي منطقه آسياي آرام دانشكده تاسيس كرده اند. كم نيستند دانشجويان آفريقايي كه در كشور هاي خود، ولي در شعبات دانشگاه هاي آفريقاي جنوبي، تحصيل ميكنند.
همزمان با «جهاني شدن» و «منطقه اي شدن» آموزش عالي، تلاش براي ارزيابي درجه اعتبار دانشگاه ها در مقياس بين المللي گسترش مي يابد. بازار جهاني آموزش عالي، كه هر سال صد ها ميليارد دلار در آن جا به جا ميشود، طبعا به عرصه رقابتي بزرگ بدل شده است. شمار روز افزوني از جوانان امروز، كه رهبران فرداي جهانند، براي دستيابي به بهترين امكانات آموزشي، دانشگاه هاي جهان را زير ذره بين قرار ميدهند و ملاك هايي را جستجو ميكنند كه به كمك آنها بتوانند مدعيان را محك بزنند.
در اين عرصه سرشار از رقابت، مراكزي به وجود ميآيند كه تخصص آنان نمره دادن به موسسات آموزش عالي در سراسر جهان است. يكي از مهم ترين اهرم هايي كه در اين زمينه معروفيت يافته، «طبقه بندي شانگهاي» است كه هفته گذشته تازه ترين روايت آن (سال ۲۰۱۰) منتشر شد و ماند هر سال مورد استقبال رسانه ها و محافل علمي قرار گرفت.
ملاك ها
اين طبقه بندي هر سال از سوي دانشگاه جيائو تونگ شانگهاي در چين منتشر ميشود. به درخواست رييس اين دانشگاه، كه قصد داشت دانشجويانش را براي كسب تخصص به بهترين آموزش عالي در جهان بفرستد، پرفسور نيان كي لو، استاد شيمي همان دانشگاه، به كمك همكارانش، «نخستين طبقه بندي شانگهاي» را در سال ۲۰۰۳ منتشر كرد.
اين طبقه بندي بر پايه ملاك هايي چون شمار برندگان جايزه نوبل در ميان استادان و يا شاگردان قديمي يك دانشگاه، شمار محققيني كه نامشان در رشته تخصصي آنها بيشتر ذكر شده، تعداد مقالات آنها كه در نشريات معتبر علمي انتشار يافته و غيره، انجام ميگيرد. اين ملاك ها، و چگونگي طبقه بندي دانشگاه هاي جهان، طبعا انتقاد هاي فراواني را بر انگيخته است. با اين حال «طبقه بندي شانگهاي» هر سال به عنوان يك ارزيابي مهم مورد توجه قرار ميگيرد و به آن استناد ميشود.
در آخرين «طبقه بندي شانگهاي»، كه دومين هفته ماه آگوست سال ۲۰۱۰ انتشار يافت، به روال سال هاي گذشته پانصد دانشگاه مورد بررسي قرار گرفته اند. آنچه در اين فهرست بيش از همه جلب توجه ميكند، جايگاه بسيار برتر دانشگاه هاي آمريكايي است كه عملا به كانون هاي بسيار مقتدر دانش و تكنولوژي در جهان بدل شده اند، بخش بسيار بزرگي از نخبگان كره زمين را به سوي خود ميكشانند و شمار زيادي از رهبران آينده را تربيت ميكنند.
از بيست دانشگاهي كه بيست رده نخست «طبقه بندي شانگهاي» را به خود اختصاص داده اند، هفده دانشگاه آمريكايي، دو دانشگاه انگيسي و يك دانشگاه ژاپني است. از يكصد دانشگاه نخست در اين فهرست، پنجاه و چهار دانشگاه به آمريكا، يازده دانشگاه به انگلستان، پنج دانشگاه به آلمان، پنج دانشگاه به ژاپن و مابقي به ديگركشور ها تعلق دارند.
و اما از ايران، در اين فهرست مركب از پانصد موسسه، تنها نام دانشگاه تهران ديده ميشود، آنهم در رده چهار صد و هشتاد و هشتم. البته صد دانشگاه آخر اين فهرست، از جمله دانشگاه تهران، نمره ۴۰۱ را دارند، ولي در طبقه بندي، تنها دوازده دانشگاه بعد از دانشگاه تهران قرار گرفته اند.
يكي از خطر هاي بزرگ، براي آموزش عالي ايران، قطع شمار زيادي از پل هاي ارتباطي آن با معتبر ترين و پويا ترين كانون هاي علمي و فني در جهان و به ويژه در ايالات متحده آمريكا است. زيان بسيار بزرگ حاصل از اين ضربه هولناك سال هاي سال بر دانشگاه هاي ايران سنگيني خواهد كرد.
