ریشه ی واژگان فارسی و لاتین

[جاوید ایران]

Magic ، مغ ، Magi

مغ در دوران ساسانیان، یکی از سلسله مراتب روحانیت زرتشتی بود.

از آنجا که اروپاییان کار مغان را بگونه ای جادو ، معجزه و سحرآمیز می ‌دانستند، ریشه ی Magi را از نام آنان گرفته و سپس واژه ی Magic ( جادو ) و مشتقات آن مانند Magician ( جادوگر ) را ساختند.

خود واژه ی Magi به معنای مغ می باشد.

همچنین واژه ی یونانی Magus از مجوس که تازیان به ایرانیان زرتشتی می گفتند برداشت شده است و آن نیز به معنای مغ می باشد.


Magus :

member of the ancient Persian priestly caste

 

[seymour]

وای چقدر جالب بود این ... یعنی مجیک و مغ و مجوس هم ریشه ان ؟ ... چه باحال ....

 

[De Monarch]

حشاشین :skull: Assassination


واژه ی Assassin که به معنای ترور و قتل می باشد، ریشه در زمان حسن صباح و پیروان وی (الموتیان) دارد...

The term 'Assassin' derives from Hashshashin, a militant Ismaili Muslim sect


زیرا این گروه را نخستین سازمان تروریستی شناخته شده در تاریخ بشر می دانند! و از آنجاییکه وی با عباسیان و سلجوقیان دشمن بود، آنان شایع کرده بودند که حسن صباح با حشیش پیروان خود را از حال طبیعی خارج ‌کرده و به ترور وا می‌دارد!

from Arabic hashishiyyin "hashish-users," pl. of hashishiyy, from hashish (q.v.). A fanatical Ismaili Muslim sect of the time of the Crusades, under leadership of the "Old Man of the Mountains" (translates Arabic shaik-al-jibal, name applied to Hasan ibu-al-Sabbah), with a reputation for murdering opposing leaders after intoxicating themselves by eating hashish

حسن صباح

اقا قضیه ی این حشیش خیلی مفصله اما تا جایی که من می دونم با حشیش ((فدائیان)) رو وادار به ترور نمی کردن بلکه از حشیش ماده ای کشنده میساختن که وقتیکه طرف ترور رو انجام میداد اون رو قورت میداد و به نوعی خودکشی میکرد تا کسی چیزی نفهمه ... در ضمن علاوه بر این موضوع بهشت های زمینی حشاشین یا پیروان حسن صباح هم خیلی معروفه

 

[جاوید ایران]

اقا قضیه ی این حشیش خیلی مفصله اما تا جایی که من می دونم با حشیش ((فدائیان)) رو وادار به ترور نمی کردن بلکه از حشیش ماده ای کشنده میساختن که وقتیکه طرف ترور رو انجام میداد اون رو قورت میداد و به نوعی خودکشی میکرد تا کسی چیزی نفهمه ... در ضمن علاوه بر این موضوع بهشت های زمینی حشاشین یا پیروان حسن صباح هم خیلی معروفه

البته من نیز اشاره کرده بودم که این مورد، شایعه ای بوده است که دشمنان و مخالفان وی به حسن صباح نسبت داده بودند و دیگر موارد غیرقابل باوری از جمله، چگونگی ورود حسن صباح به الموت و افسانه ی پوست گاو‌‏، چگونگی مرگ وی که وارد اسید سولفوریک شد و...

اغلب روايت‌ها درباره"حسن صباح" مخدوش است...


ولی به هر روی در ریشه شناسی واژه ی Assassin اینگونه آمده است:

With a reputation for murdering opposing leaders after intoxicating themselves by eating hashish

واژه ی Intoxicate به معنای مست و سرخوش می باشد.

Assassin

 

[De Monarch]

البته من نیز اشاره کرده بودم که این مورد، شایعه ای بوده است که دشمنان و مخالفان وی به حسن صباح نسبت داده بودند و دیگر موارد غیرقابل باوری از جمله، چگونگی ورود حسن صباح به الموت و افسانه ی پوست گاو‌‏، چگونگی مرگ وی که وارد اسید سولفوریک شد و...

اغلب روايت‌ها درباره"حسن صباح" مخدوش است...


ولی به هر روی در ریشه شناسی واژه ی Assassin اینگونه آمده است:

With a reputation for murdering opposing leaders after intoxicating themselves by eating hashish

واژه ی Intoxicate به معنای مست و سرخوش می باشد.

Assassin

درسته اقا . اینا بیشترش شایعه است که توی تاریخ دستکاری شده .

 

[seymour]

لغت Assassin رو که می شناسید ... یعنی آدمکش – قاتل ...

جالبه که این لغت هم ریشه داخلی (!!) داره ... به این ترتیب که از واژه حشاشین ( که از همون حشیش میاد ) گرفته شده ...


این حشاشیش ، یه گروه تندرو مسلمان بودن ، زیر نظر حسن صباح ( همون قضیه الموت و اینا ) که توی دوره جنگهای صلیبی ، دشمنانشون رو می کشتن

... بنابراین ، در واقع غربی ها موقع import کردن (!) این واژه ، یه اشتباه مرتکب شدن و شکل جمع این کلمه ( حشاشیش ) رو گرفتن و بعدش برای حالت مفرد استفاده کردن ( assassin ) ...

حالا چرا به این گروه می گفتن حشاشیش ؟ ... ظاهرا به این خاطر که موقع عملیات تروریستی (!) ، تحت تاثیر حشیش بودن

... اما این قضیه محل اختلاف نظره ... یعنی یه عده میگن فقط اسم این گروه حشاشیش بوده و واقعا اهل مصرف نبودن ... یه عده هم میگن که نه ! خود ناکس شون بودن !!!

حالا این واژه چه جوری رفته اونجا ؟ ... مارکوپولو در خدمت شماست !!

.. ظاهرا طی دیداری که از الموت و اونورا داشته ( سالهای 1200 میلادی ) این واژه رو گرفته و از اونجا هم رفته بالای اروپا ...

----

پی نوشت : پستی بود که قبلا در بیمس زده بودم و چون مرتبط بود با بحث ، منتقل کردم ...

 

[De Monarch]

لغت Assassin رو که می شناسید ... یعنی آدمکش – قاتل ...

جالبه که این لغت هم ریشه داخلی (!!) داره ... به این ترتیب که از واژه حشاشین ( که از همون حشیش میاد ) گرفته شده ...


این حشاشیش ، یه گروه تندرو مسلمان بودن ، زیر نظر حسن صباح ( همون قضیه الموت و اینا ) که توی دوره جنگهای صلیبی ، دشمنانشون رو می کشتن

... بنابراین ، در واقع غربی ها موقع import کردن (!) این واژه ، یه اشتباه مرتکب شدن و شکل جمع این کلمه ( حشاشیش ) رو گرفتن و بعدش برای حالت مفرد استفاده کردن ( assassin ) ...

حالا چرا به این گروه می گفتن حشاشیش ؟ ... ظاهرا به این خاطر که موقع عملیات تروریستی (!) ، تحت تاثیر حشیش بودن

... اما این قضیه محل اختلاف نظره ... یعنی یه عده میگن فقط اسم این گروه حشاشیش بوده و واقعا اهل مصرف نبودن ... یه عده هم میگن که نه ! خود ناکس شون بودن !!!

حالا این واژه چه جوری رفته اونجا ؟ ... مارکوپولو در خدمت شماست !!

.. ظاهرا طی دیداری که از الموت و اونورا داشته ( سالهای 1200 میلادی ) این واژه رو گرفته و از اونجا هم رفته بالای اروپا ...

----

پی نوشت : پستی بود که قبلا در بیمس زده بودم و چون مرتبط بود با بحث ، منتقل کردم ...

من یه کتابی تابستون گذشته خوندم به نام خداوند الموت نویسندش فرانسوی بود و مترجمش ذبیح الله منصوری. اونجا تصریح شده بود:
داعیان اسماعیلی در قلعه هاشون این فدائیان رو اخته می کردن و بعد از اونها در عملیات تروریستی استفاده می کردن.
حشیش هم ماده ای بوده که ازش سم درست می کردن ( یه چیزی مثل سیانور ) تا اینکه طرف بعد از ترور قورتش بده و بمیره . حتی در یه مورد همسر ملکشاه یکی از فدائیان رو سوزوند چون قبول نمی کرد کسی که تا چند لحظه قبل در صدد قتلش براومده بود به این سرعت مرده باشه.

 

[English Lord]

یه سوال داشتم:

کسی از دوستان میدونه این کلمه خواهر که بعضی ها میگن آبجی ..بعضی ها میگن آجی و بعضی ها میگن ازی(منظورم آ نیست با صدای ع هست مثل عباس)

این به چه صورت چرا مثلا به خواهر میگنآبجی که از دو کلمه آب و جی هست
یا بازم میگن ازی که از دو حرف ا و زی هست؟

حتی معلوم نیست که ازی رو به صورت الف مینویسن یا عزی...یعنی از هر دوش استفاده میکنن و اهمیتی نمیدن....و اصلا در املا و نگارشی کدوم درست تر هست؟

جالب تر اینکه گفتن هر کدوم از اینها بسته به شرایطی خواص داره...

یعنی کلمه خواهر رو افراد میلن سال به بالا میگن و از جوان ها تناه کاربری که من دیدم بصورت اجتماعی که هیچ رابطه ای با هم ندادند...بسیجی ها هستن

ازکلمه آبجی خواهر ها و برادرها زیاد استغاده میشه اما هرگز دوتا خواهر همیدیگه رو آبجی صدا نمیزن مگر اینکه خواهر بزرگ خانواده باشه(البته گاهی اوقات استثنایی هم هست)
از کلمه خواهر بندرت در خانواده ها استفاده میشه و جنبه فورمال داره بصورت اجتماعی
از کلمه ازی یا حالا عزی به خواهر بزرگ خانواده اطلاق میشه بخصوص اگر فرزند اول هم باشه...

باز هم جالب اینه که ازییا زیزبان گویشی شیرازی های اصیل هست
آبجی و یا آجی زیبان گویشی اکثر شهرهای ایران هست....

کسی بلده؟

 

[Persiana]

این به چه صورت چرا مثلا به خواهر میگنآبجی که از دو کلمه آب و جی هست

آبجى:

واژه اى ترکى - در اصل آغاباجى مرکب از : آغا (سيده) + باجى (خواهر) به معناى خواهر (لغت نامه ى دهخدا)

مخفف شده ى آن آبجى مى باشد (فرهنگ معين).

ازى رو هم نميدونم چون تا بحال نشنيده بودمش!

منبع جستجو:
http://www.mibosearch.com/

‌‌


‌‌
‌‌

 

[English Lord]

خب یه سوال دیگه هم دارم:

چرا در زبان گویشی برخی شهرهای ایران به مادر پدر میگن:

مادربزرگ
بی بی
دوسی
مامان چیشی
عزیز

این اگه کسی بتونه جواب بده خیلی ممنون میشم....
دیگه جزئیاتش رو مثل سوال قبلینگفتم که زیاد نشه

فقط یک نکته بنظر شما این عزیز میتونه رابطه ای با اون ازی و یا عزی داشته باشه؟اگه داره پس باید اون کلمه رو بصورت عزی بگیم.؟نظرتون چیه؟
ایناه که پرسیدم مربط به زبان شناسی مبحث انواع گویش ها گفتاری بود

 

[English Lord]

آبجى:

واژه اى ترکى - در اصل آغاباجى مرکب از : آغا (سيده) + باجى (خواهر) به معناى خواهر (لغت نامه ى دهخدا)

مخفف شده ى آن آبجى مى باشد (فرهنگ معين).

ازى رو هم نميدونم چون تا بحال نشنيده بودمش!

منبع جستجو:
http://www.mibosearch.com/‌‌
‌‌

مرسی متشکرم....اما من فقط تاریخچه این کلمات و اینکه دلیلی که استفاده میشه رو میخاستم بدونم...
تاریخچه کل این کلمه و اینکه اولین بار از کجا منشا گرفته...در چه سالی؟مسلما ترکی بودنش بکنار ...
اون کلمه ازی رو هم خب متاسفانه منبعی نه راغ دارم و نه شنیدم.....اما در بودنش شکی ندارم..چون با جفت چشای خودم شنیدم و استفاده هم کردم:blush:
توی لغت نامه دهخدا بصورت عزی گفته شده: زن ارجمند و کمياب و زن دوست داشته و زن عزيز و شريف
ولی چرا از این کلمه برای همه خانم ها استفاده نمیشه؟مثلا دیگه از مادر بالاتز داریم؟این همه خانم های ناشناس چرا به اونها اطلاق نمیشه؟
چرا به معنای خواهر؟
حالا اگه این درسته پس چرا از ازی هم استفاده میکنن؟

 

[seymour]

من یه کتابی تابستون گذشته خوندم به نام خداوند الموت نویسندش فرانسوی بود و مترجمش ذبیح الله منصوری. اونجا تصریح شده بود:
داعیان اسماعیلی در قلعه هاشون این فدائیان رو اخته می کردن و بعد از اونها در عملیات تروریستی استفاده می کردن.
حشیش هم ماده ای بوده که ازش سم درست می کردن ( یه چیزی مثل سیانور ) تا اینکه طرف بعد از ترور قورتش بده و بمیره . حتی در یه مورد همسر ملکشاه یکی از فدائیان رو سوزوند چون قبول نمی کرد کسی که تا چند لحظه قبل در صدد قتلش براومده بود به این سرعت مرده باشه.

جسارتا ذبیح الله منصوری خیلی قابل استناد نیست تا اونجا که من می دونم ..

 

[جاوید ایران]

زنده یاد ذبیح الله منصوری، هنگام برگردان کتابها، وفاداری به متن اصلی را رعایت نمی کردند و به همین سبب قابل استناد نیست، مگر اینکه با متن اصلی کتاب سنجیده شده و موارد اضافه یا تغییر یافته از آن پاک شود...

در قلعه هاشون این فدائیان رو اخته می کردن و بعد از اونها در عملیات تروریستی استفاده می کردن.

این مورد نیز از موضوعات غیر مستند و دروغین است که وارد زندگی این چهره ی تاریخی شده است.

 

[Persiana]

مرسی متشکرم....اما من فقط تاریخچه این کلمات و اینکه دلیلی که استفاده میشه رو میخاستم بدونم...
تاریخچه کل این کلمه و اینکه اولین بار از کجا منشا گرفته...در چه سالی؟مسلما ترکی بودنش بکنار ...

خوب شما فرموديد کلمه ى آبجى از آب + جى هست، منم برام سؤال شد که آيا واقعا ترکيبش همينه، رفتم ديدم مخفف شده ى آغا + باجى هست و اون توضيحات رو نوشتم، کارى به تاريخچه اش نداشتم چون چيزى در اين مورد نميدونم!

‌‌ازى يا عزى رو هم نگفتم وجود نداره، گفتم من نشنيدمش تا حالا که خوب نشنيدمش ديگه

‌‌

 

[De Monarch]

جسارتا ذبیح الله منصوری خیلی قابل استناد نیست تا اونجا که من می دونم ..

این چیزی بود که من خودم همیشه می گفتم ... مثلا توی کتاب سه تفنگدار دوما خیلی جاها مثل بچه ها با خواننده برخورد میکنه .... و اصلا به متن اصلی وفادار نمیمونه اما به نظر شما ایا این دلیل میشه که این چند تا جمله ای که از کتاب خداوند الموت نوشتم هم جزو این دست سانسورها باشه ؟ توی این مورد دلیلی برای سانسور وجود نداره ....

 

[English Lord]

خوب شما فرموديد کلمه ى آبجى از آب + جى هست، منم برام سؤال شد که آيا واقعا ترکيبش همينه، رفتم ديدم مخفف شده ى آغا + باجى هست و اون توضيحات رو نوشتم، کارى به تاريخچه اش نداشتم چون چيزى در اين مورد نميدونم!

‌‌ازى يا عزى رو هم نگفتم وجود نداره، گفتم من نشنيدمش تا حالا که خوب نشنيدمش ديگه

‌‌

آره..من ترکیب ترکیش رو میدونستم.....بهر حال سوال من هم یکیش همین بود که درست بیان نکردم و در قالب تاریخچه گفتم که از آب +جی هست و اینکه چرا؟
بله قبول دارم..سوالم رو بد پرسیدم....خواهشن از دوستان اگه کسی میدونه یا منبعی که خودم تقریبا محال میدونم باشه رو بگه....

یه سوال هم در مورد مادربزرگ پرسیده بودم...اونو چطور؟

 

[seymour]

این چیزی بود که من خودم همیشه می گفتم ... مثلا توی کتاب سه تفنگدار دوما خیلی جاها مثل بچه ها با خواننده برخورد میکنه .... و اصلا به متن اصلی وفادار نمیمونه اما به نظر شما ایا این دلیل میشه که این چند تا جمله ای که از کتاب خداوند الموت نوشتم هم جزو این دست سانسورها باشه ؟ توی این مورد دلیلی برای سانسور وجود نداره ....

اتفاقا اون چیزی که من خوندم اینه که توی کتابهای تاریخی اش ، بیشتر این کار رو می کرده ... یعنی بعضی جاها عرق ملی-میهنی باعث می شده که تغییراتی بده و بعضی جاها هم برای افزایش هیجان ... (مصاحبه ای با یکی از مورخین ایرانی بود اگه اشتباه نکنم توی یه روزنامه که اینا رو گفته بود)

 

[جاوید ایران]

مردخوار ، Manticore

این واژه که نام یک موجود افسانه ای در زبان انگلیسی و به معنای دیو آدمخوار می باشد، ریشه ی عمیق در افسانه های پارسی کهن دارد و به زمان اردشیر دوم هخامنشی باز می گردد که واژه ی پارسی کهن آن Martiyakhvar بوده است که بعدها در نوشته های کتزیاس به یونان باستان منتقل شد و سپس جزو افسانه های یونانی در آمد. واژه ی یونانی آن نیز مانتیچوراس نام دارد.


The manticore was of Persian origin, where its name was "man-eater" from early Middle Persian martya "man" (as in human) and xwar- "to eat". The English term "manticore" was borrowed from Latin mantichora, itself borrowed from Greek mantikhoras—an erroneous pronunciation of the original Persian name.


این موجود، جانوری با سر انسان، بدن شیر و دم عقرب یا اژدها می باشد که نژادهای گوناگون دارد. افسانه ها و داستان های زیادی پیرامون آن اکنون در اروپا رواج یافته و طرفداران فراوانی دارد... برای نمونه خانم جی کی رولینگ در کتاب "جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنها" بدان اشاره نموده است.

Manticore

 

[seymour]

واژه ونک ( همین ونک خودمون ... ونک دو نفر !!

) ، ظاهرا ترکیبی بوده از ون + ک ... ون همون درخت " ون " هستش که بهش زبان گنجشک هم میگن ( یحتمل توی اون منطقه زیاد بوده یا هست ) ... و "ک" هم پسوند صفت ساز هستش ...


کل معنی اش ، با این حساب میشه : " جایی که درخت زبان گنجشک در آن زیاد است " .. احتمالا باید بریم " ده ونک " ( همون منطقه روستایی مانند نزدیک پل مدیریت ) ، ببینیم واقعا همینطوره یا نه ...

پی نوشت : شاید ساختار واژه های دیگه مثل نارمک ، قلهک ، پونک هم همینطوری باشه ...

 

[جاوید ایران]

دلبند ، Turban

واژه ی دلبند Dulband در زبان پارسی به معنای "دستار Dastār ، کلاه، تاج و دیهیم" می باشد که در زبان عربی به "عمامه Umamah" دگرگون شده است.

واژه ی Turban در زبان انگلیسی برگرفته از ریشه ی Dulband بوده و به معنای دستار می باشد.

نمونه ای از دستار بر سر شاه جهان


محمد شاه جهان، یکی از امپراتورهای گورکانی بود که فرمان ساختن آرامگاه تاج محل برای همسر ایرانی اش، ممتاز محل را صادر کرد و نام این بنای زیبا که اکنون جزو عجایب هفتگانه جهان نیز شده است، ایرانی می‌باشد.

Taj Mahal

Mausoleum at Agra, India, built c.1640 by Shah Jahan for his favorite wife, from Pers., lit. "the best of buildings;" second element related to Arabic halla "to lodge." But some authorities hold that the name of the mausoleum is a corruption of the name of the woman interred in it, Mumtaz (in Pers., lit. "chosen one") Mahal,​