هفته اول بارداری

[دکتر سوشا]

هفته اول بارداری ( بارداری هفته به هفته )
مجله سلامت : برای بسیاری از زنان، به ویژه برای کسانی که برای بارداری برنامه ریزی نداشته‌اند، هفته اول بارداری بدون اینکه آن‌ها متوجه چیزی بشوند، سپری می‌شود. حتی ممکن است بارداری هفته به هفته بدون اینکه زن باردار متوجه چیزی شود، سپری گردد. بسیاری از زنان سیکل ماهانه نامنظمی دارند و به همین دلیل بسیار دیر متوجه می‌شوند که باردار شده‌اند، به همین خاطر است که اکثر زنان متوجه هفته اول بارداری خود نمی‌شوند. البته زنانی که برای بارداری‌شان از قبل برنامه ریزی کرده‌اند، نه تنها متوجه هفته اول بارداری خود می‌شوند، بلکه باید اقدامات قبل از بارداری را انجام دهند تا دوران بارداری سالم و ایمن‌تری داشته باشند.

هفته اول بارداری چه علائمی دارد؟
علائم آشکار و دقیق حاملگی در هفته اول بارداری آشکار نمی‌شوند، اما نشانه‌هایی مانند خستگی، از دست دادن علاقه به همه چیز، نوسانات خلقی و تکرر ادرار در هفته اول بارداری دیده می‌شوند. با این حال، بسیاری از زنان به جای اینکه متوجه شوند که باردارند، این علائم را با علائم پیش از قاعدگی اشتباه می‌گیرند.

زمانی که تخمک از تخمدان به سمت لوله‌های فالوپ حرکت می‌کند، اگر در اثر لقاح زن و مرد، اسپرم وارد دستگاه تناسلی زن شده و به سمت لوله‌های فالوپ حرکت کند، در همانجا اسپرم، تخمک را بارور کرده و سپس برای لانه گزینی به سمت رحم حرکت می‌کند و به این صورت است که زن بارور می‌شود. برخی از افراد بر این باورند که یک زن واقعاً در طول هفته اول بارداری ، باردار نیست و باروری در هفته دوم صورت می‌گیرد. به همین دلیل است که اکثر بارداری‌ها در هفته اول بارداری غیر قابل تشخیص هستند.

تشخیص بارداری در هفته اول
تشخیص بارداری یک رویکرد چند وجهی است. تشخیص بارداری با استفاده از شرح حال و معاینه فیزیکی، ارزیابی آزمایشگاهی و سونوگرافی انجام می‌شود.

شرح حال و معاینه فیزیکی
برای تشخیص بارداری، اطلاعات مربوط به آخرین دوره قاعدگی اهمیت زیادی دارد. اگر اطلاعاتی که راجع به دوره قاعدگی خود به پزشک می‌دهید، صحیح نباشد، پزشک نمی‌تواند تشخیص درستی داشته باشد.

به این خاطر که خونریزی واژینال در اوایل بارداری یا هفته اول بارداری در بسیاری از زنان متداول است، این موضوع تشخیص بارداری در هفته اول بارداری را مشکل می‌کند. معاینه فیزیکی نیز برای بررسی وضعیت جفت، لوله‌های رحمی و بیماری‌های التهابی زن انجام می‌شود تا بارداری در شرایط درستی صورت گیرد. بعد از بررسی زمان عادت ماهیانه قبلی، پزشک با بررسی سطح HCG، بارداری را تشخیص می‌دهد. همچنین پزشک با انجام آزمایش و سونوگرافی، وضعیت زن باردار را به درستی بررسی می‌کند.

ارزیابی آزمایشگاهی
تشخیص بارداری با اندازه گیری برخی از هورمون‌ها انجام می‌شود؛ Human chorionic Gonadotropin) HCG) یا همان گونادوتروپین جفتی انسان یک هورمون مهم برای تشخیص بارداری هفته اول است. HCG پس از تشکیل جفت، از سلول‌های جفت ترشح شده و پس از برقراری ارتباط خونی بین جنین و مادر ، وارد گردش خون مادر می‌شود.

ارتباط خونی بین جنین و مادر بعد از لانه گزینی کامل صورت می‌گیرد، به همین دلیل است که در زودترین حالت، هورمونHCG برای اولین بار ، 6 روز پس از تخمک گذاری (در هفته اول بارداری ) در خون مادر و 14-12 روز پس از تخمک گذاری در ادرار مادر (با انجام تست بی بی چک ) دیده می‌شود، البته در زودترین حالت، بارداری در این زمان قابل تشخیص است، در برخی از زنان، دیرتر می‌توان بارداری را تشخیص داد. به طور کلی در درصدی کمی از زنان HCG را می‌توان در هشت روز اول پس از لقاح تشخیص داد و در حدود 98٪ آن‌ها در روز یازدهم تشخیص داده می‌شود.

در واقع HCG گلیکوپروتئینی با شباهت ساختاری به هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)، هورمون جسم زرد (LH) و تیروتروپین است که با انجام یک آزمایش ادرار و با استفاده از روش‌های آزمایشگاهی مانند الایزا، رادیوایمونواسی، فلوروایمونواسی و یا ایمونورادیومتریک اسی در آزمایشگاه تشخیص داده می‌شود.

سونوگرافی برای تشخیص بارداری
کشف سونوگرافی واژینال تشخیص بارداری را ساده‌ و مؤثر کرده است. این بهترین روش برای تشخیص حاملگی داخل رحمی و سن حاملگی است زیرا پروب واژینال از پروب شکم مؤثرتر بوده و وضوح تصویر بهتری دارد.

زن باردار در هفته اول بارداری چگونه است
همان‌طور که گفته شد اکثر زنان باردار در هفته اول بارداری ، متوجه بارداری خود نیستند و تنها 4-3 هفته بعد که پریود نمی‌شوند، متوجه بارداری خود می‌شوند. در طول هفته اول بارداری ، تفاوت زیادی در بدن مادر ایجاد نمی‌شود و تنها چیزی که در هفته اول بارداری اتفاق می‌افتد، آماده سازی رحم برای بارداری و تنها تغییرات کوچکی در زنان باردار است:

• اگر چه در هفته اول بارداری هیچ تغییر عمده‌ای در ظاهر فیزیکی زن باردار به وجود نمی‌آید، اما با مشکلات معده، یبوست و دیگر اختلالات گوارشی مواجه می‌شوند.
• احتمالاً حالت تهوع و یا تهوع صبحگاهی زن باردار را اذیت می‌کند. با این حال، نشانه‌های بارداری هفته اول از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
• سایر علائم بارداری مانند نوسانات خلقی، حساسیت به لمس پستان، خستگی و تغییرات هورمونی در هفته اول بارداری دیده می‌شود.

رشد جنین در هفته اول بارداری
در طول هفته اول بارداری هیچ رشد چشمگیری در جنین دیده نمی‌شود، به غیر از اینکه تخمک، تخمدان را ترک کرده و به سمت لوله‌های فالوپ مهاجرت می‌کند. در واقع شما در این زمان به مفهوم واقعی باردار نیستید و بارداری شما تا دو هفته بعد از پایان دوره قاعدگی‌تان اتفاق نمی‌افتد. با این حال هفته اول بارداری در تقویم بارداری محاسبه می‌گردد.

به محض اینکه تخمک بارور شود، تا 10-7 روز بعد سلول‌های آن شروع به تقسیم می‌کنند. در هفته اول بارداری “کودک” یک بلاستوسیست نامیده می‌شود. بلاستوسیست را می‌تواند به دو بخش خارجی (این بلاستوسیست تبدیل به جفت خواهد شد) و بخش داخلی (در هفته دوم بارداری به جنین تبدیل می‌شود) تقسیم کرد.

اگر در لقاح بیش از یک تخمک بارور شده باشد، چند تخم لقاح یافته ممکن است تشکیل شود. تخم لقاح یافته 46 کروموزوم (به تعداد مساوی از هر یک از والدین) دارد و کروموزوم‌ها، مواد ژنتیکی دارند که جنسیت کودک، رنگ مو، ویژگی‌های عمومی، رنگ پوست، قد و رنگ چشم را تعیین می‌کنند.

**** غذایی مناسب برای هفته اول بارداری
بسیار مهم است که مراقب سلامت خود در دوران بارداری باشید. در هفته اول بارداری شما بیماری صبحگاهی (حالت تهوع) را تجربه می‌کنید و اشتهای کمی دارید. سعی کنید برای جلوگیری از کم آبی، مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید و وعده‌های غذایی‌تان کوچک اما با فاصله زمانی کمتر باشد.

وقتی حالت تهوع صبحگاهی شما در هفته اول بارداری کم شد و احساس بهتری داشتید، سعی کنید یک وعده غذایی مناسب بخورید. سعی کنید از همین هفته اول بارداری ، **** غذایی مناسبی داشته باشید. مصرف میوه و سبزیجات تازه، غذاهای نشاسته‌ای مانند برنج، نان جو، ماکارونی، سیب زمینی پخته یا آب پز، گوشت بدون چربی، تخم مرغ، مرغ، حبوبات و سویا در دوران بارداری بسیار مفید است. همچنین در **** غذایی‌تان باید شیر و فراورده‌های لبنی مانند پنیر و ماست ساده را بگنجانید تا کلسیم مورد نیاز برای شما و رشد جنین فراهم گردد. برای اینکه دوران بارداری سالمی داشته باشید، حتما در هفته اول بارداری خود مطلب باید و نبایدهای مهم دوران بارداری را بخوانید.

از همان هفته اول بارداری اسید فولیک مصرف کنید؛ مصرف روزانه 800-400 میکروگرم اسید فولیک، خطر برخی نقایص هنگام تولد در مغز و ستون فقرات از جمله اسپینا بیفیدا برای نوزاد را کاهش می‌دهد. همچنین می‌توانید در دوران بارداری از غذاهای غنی از اسید فولیک مانند سبزیجات برگ سبز، میوه‌های خشک، آجیل و غلات صبحانه مانند جو و ذرت بوداده بخورید. حتماً توجه کنید که باید از همان بارداری هفته اول تا پایان دوران بارداری از مصرف الکل و غذاهای بی فایده مانند فست فودها اجتناب نمایید.

© سایت اطلاعات پزشکی دکتر سوشا