آرتروز گردن عارضه‌ای است که معمولاً بیشتر در سنین بالا رواج دارد و مفصل‌های گردن را درگیر می‌کند و باعث بروز گردن درد می شود.
عبارات زیادی برای آرتروز گردن استفاده می‌شوند از جمله اسپوندیلوز گردن، بیماری فرسایش مفصل و یا التهاب مفصل گردن. اسپوندیلوز گردن تخریب مفاصل گردن است. این بیماری با افزایش سن به شدت شیوع پیدا می کند. بیشتر از ۸۵ درصد از افراد بالای ۶۰ سال به این بیماری مبتلا هستند.
در بین کارمندان، محصلین و دانشجویان نیزکه دائم یا با کامپیوتر کار می کنند و یا درس می خوانند، خم نگه داشتن سر و گردن طولانی مدت در روز باعث ایجاد فشار بر روی مهره های گردن شده و این امر دیسک های بین آن ها را افزایش داده و باعث بروز علائم آرتروز گردن می شود
علائم آرتروز گردن
بارزترین علایم آرتروز گردن ، درد گردن خفیف یا شدید باشد. گاهی اوقات با نگاه کردن به بالا یا پایین برای یک مدت طولانی یا با فعالیت هایی مثل رانندگی یا خواندن یک کتاب، درد ناشی از این بیماری شدت پیدا می کند. این درد گردن مانند درد دیسک گردن با استراحت یا دراز کشیدن تسکین پیدا می کند.
از جمله علائم این بیماری، محدودیت حرکتی در ناحیه گردن می باشد . از سایر علائم آرتروز گردن می توان به کم شدن حس , دردهای تیر کشنده به سمت شانه ,دست و پشت سر و کاهش قدرت عضلانی اشاره کرد علائم دیگر شامل موارد زیر می باشد:
- سرگیجه و سردرد
- خشکی و گردن درد (با فعالیت شدت پیدا می کند)
- صدا/احساس ساییدگی /انفجار با حرکت گردن
- به دشواری راه رفتن، عدم تعادل یا ضعف در دست یا پا
- اسپاسم عضلانی در گردن و شانه
روش های تشخیص علایم آرتروز گردن عبارتند از:
معاینه فیزیکی
پزشک در ابتدا پرسش‌هایی را در زمینه بروز علائم مطرح می‌کند، سپس مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را انجام می‌دهد. یک معاینه معمولی شامل بررسی واکنش‌ها، دامنه حرکتی گردن و ضعف عضلانی می‌شود.
همچنین احتمالاً پزشک نحوه راه رفتن بیمار را نیز مشاهده می‌کند. در نهایت وی با در نظر گرفتن تمامی این موارد تشخیص می‌دهد که آیا اعصاب و نخاع تحت فشار بیش از اندازه قرار دارند یا خیر.
اگر پزشک احتمال دهد که بیمار به آرتروز گردن مبتلا است، آزمایش‌های تصویربرداری و آزمون‌های عملکرد عصبی را برای تأیید تشخیص‌اش تجویز خواهد کرد.
آزمایش‌های تصویربرداری
- پرتونگاری (اشعه ایکس) برای بررسی وجود خارهای استخوانی و دیگر ناهنجاری‌ها انجام می‌شود.
- سی‌تی‌اسکن: با این آزمایش می‌توان تصاویر دقیق‌تری را، خصوصاً از استخوان‌ها، بدست آورد.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام. آر. آی.)، با بهره‌گیری از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی در تولید تصویر، ام‌آر‌آی می‌تواند مشخص کند عصب‌ها در چه جاهایی تحت فشار قرار گرفته‌اند.
- میلوگرام با تزریق مواد رنگی ناحیه‌های خاصی از ستون مهره‌ها را مشخص می‌سازد، سپس سی.تی. اسکن یا پرتونگاری (اشعه ایکس) برای تهیه عکس‌هایی با جزییات بیشتر از آن ناحیه‌ها انجام می‌شود.
در عضله نگاری برقی (EMG) مشخص می‌شود که آیا اعصاب هنگام ارسال سیگنال‌ها به عضله‌ها عملکرد طبیعی دارند یا خیر؛ به بیان دیگر، فعالیت الکتریکی اعصاب اندازه‌گیری می‌شود.
در آزمایش هدایت عصبی، با قرار دادن الکترودهایی بر روی پست در محل عصب مورد نظر انجام می‌پذیرد. یک شوک کوچک از عصب عبور داده می‌شود تا قدرت و سرعت سیگنال‌های عصبی اندازه‌گیری شود.
درمان ارتروز گردن
درمان بیماری آرتروز گردن به روش های مختلفی صورت می گیرد که بسته به نوع و شدت بیماری فرد مراجعه کننده، پزشک متخصص ، درمان آرتروز گردن متناسب با نوع و درجه بیماری تجویز می نماید:
استراحت
اصلاح فعالیت‌ها به منظور کاهش موقعیت‌ها و فعالیت‌هایی که موجب درد می‌شوند از جمله تغییر عادات خوابیدن جهت کاهش درد و ناراحتی هنگام بیدار شدن در هنگام صبح می‌باشند.
فیزیوتراپی
انجام نرمش های مخصوصی که توسط متخصص تجویز می شود در فیزیوتراپی باعث تقویت عضلات گردن شده و انعطاف پذیری گردن را افزایش داده و این امر تاثیر بسیار زیادی در کاهش و رفع علائم بیماران مبتلا به آرتروز گردن دارد.
ورزش و حرکت های اصلاحی
معمولا ورزش آرتروز گردن و حرکات اصلاحی برای بیماران تجویز می شوند. به هر حال توجه داشته باشید قبل از انجام ورزش برای گردن درد می بایست درباره مناسب بودن آنها با فیزیوتراپ صحبت شود تمام تمرین های حرکتی می بایست به صورتی باشند که باعث ایجاد علائم بیماری یا تشدید آنها نشوند
گردنبند طبی
استفاده از گردنبند های طبی حرکات گردن را محدود کرده و باعث می شود که مهره ها و عضلات گردن برای مدتی استراحت نمایند. این کار باعث کاهش درد در بیماران مبتلا به ارتروز گردن می شود .
لازم به ذکر است که این گردنبد ها نباید به مدت زیادی بسته شوند چراکه باعث ضعیف شدن عضلات گردن و به دنبال آن بدتر شدن علائم بیمار مبتلا به آرتروز گردن می شوند.
درمان جراحی آرتروز گردن
در صورتی که دردهای بیمار مبتلا به آرتروز گردن شدید و ناتوان کننده باشند و به درمان طبی پاسخ مناسبی ندهند، همچنین در صورت بروز علائم عصبی مثل اختلالات حرکتی، کاهش قدرت عضلانی در یک یا چند اندام که با MRI گردن مطابقت و هم خوانی داشته باشد، به ویژه در موارد پیش رونده، پیدایش اختلالات عملکرد اسفنکترهای ادراری (شایع تر) به صورت بی اختیاری یا احتباس ادرار و مدفوعی (کمتر)، اختلال در راه رفتن و عدم تعادل و یا وجود یافته های خاصی مثل مشاهده ی تخریب نسج نخاع در MRI و یا وجود یک قطعه دیسک پاره شده ی بزرگ در داخل کانال نخاعی یا سوراخ بین مهره ای، با صلاحدید پزشک متخصص، پیشنهاد عمل جراحی صورت می گیرد.
منبع : دکتر محمد صمدیان متخصص مغز و اعصاب