از قلعه مرغی تا بازاریابی شبكه ای
تا آخر بخون قشنگه
--------------------------------------------------------------------------------
در نامه ای سرگشاده خطاب به نمایندگان شورای اسلامی
دوستان عزیز، سلام . این جملات را پسرم، برای شما نوشته است:
" من یك طلبه هستم و پدرم نیز یك روحانی است. من در یكی از جنوبی ترین نقاط شهرم، در منطقه قلعه مرغی به دنیا آمده ام .زندگی ام همه با فقر و نداری، سپری شده است و هیچ گاه نتوانسته ام حتی طعم یك زندگی معمولی را تجربه كنم...
شاید تعجب كنید كه بگویم، من هنوز بلد نیستم پولهای زیاد از ما بهتران را بشمارم و نمی دانم بعد از عددهای میلیونی آنان، چه عددی است؟
پدرم همیشه می گفت، ما و دانشجویان، زیربناهای انقلاب را چیده ایم و بهترین دوستان امام ***** ما بوده ایم ولی پدرم، هیچ وقت این سوال اساسی مرا جواب نداد كه چرا بسیاری از آنان و مردم هنوز از زندگی متوسطی نیز برخوردار نیستند و چرا نتوانسته اند پیشرفت اقتصادی داشته باشند؟ به هر حال، وقتی كه میدیدم پدرم همیشه از پاسخ به این سوال طفره میرود، من نیز، خیلی سربه سر او نمی گذاشتم و او را رها می كردم تا اینكه یك روز ناگهان ....
بله یك روز ناگهان در برخی از روزنامه های كشور دیدم كه من دیگر نمیتوانم، با پول شخصی خودم، حتی خرید كنم . اول رجوع كردم به پدرم و او به كتابهای فقهی، تا ببینیم كه آیا یك فرد مسلمان میتواند و حق دارد كه معامله كند یا خیر؟!!! "
و سپس پدرم گفت پسر عزیزم، مثلاً نگاه كن به این قسمت و این تقسیم بندی ها را ببین كه :
1 – در كتاب لُمعه نوشته شده است : اگر انسان، با كسی قرار دادی را ببندد كه حاصل آن قرار داد برای او متضمن منفعتی باشد، جایز است عقد آن قرارداد.
الجعاله و هی صیغه ثمرتها تحصیل المنفعه بعوض مع عدم اشتراط العلم فیهما و یجوزاً علی كل عملٍ محللٍ ...(1)
جُعاله و آن صیغه ای است درباره قراردادی كه ثمره آن قرارداد بتواند منفعتی را حاصل شخص كند در مقابل چیزی، و اگر آن عمل، حلال باشد، حتی علم به نوع معامله، لازم نیست و فقط حلیت معامله شرط است.
O O O
2 – و در تحریرالوسیله امام، راجع به شبیه رادیو و تلویزیون مثل كامپیوتر و اینترنت آمده است كه:
و منها، الرادیو و التلفزیون و نحو هما.
مسئله 1 ) لهذه الا لات الحدیثه، منافع محلله عقلائیه و منافع محرمه غیر مشروعه و لكل حكمه، فجاز الانتفاع المحلله (2)
و درباره رادیو و تلویزیون و شبیه آنها ( مثل كامپیوتر )، اینها مسائل مسحدثه ای است كه میتواند منافع محلله عقلی داشته باشد و همینطور منافع غیر مشروع و حكم آن این است كه اگر منافع حلالی داشتند جایز است نفع بردن از آنها .
O O O
3 – و روایاتی كه در كتاب مكاسب محرمه و شرح آن و سایر كتب فقهی آمده است این است كه:
ان الله اذا حرم شیأ حَرّمَ ثمنُهُ. (3)
خداوند وقتی كه چیزی را حرام كرد، خرید و فروش آن نیز حرام است ( و مطمئناً نه محصولات ارائه شده در نت ورك حرام است و نه خرید و فروشش، مثل طلا و مصداق مشخص حرام را ما هم قبول نداریم )
O O O
4 – در كتاب تبصره المتعلمین علامه حلّی آمده است كه :
فی التجاره، و قد تجب اذالم یكن لانسان معیشه سواها.
و به تحقیق، واجب میشود آن تجارت، زمانی كه برای انسان راهی نباشد كه طلب معیشت كند.(4)
O O O
5 – و در كتاب معتقدالامامیه آمده است كه :
روا بود بیعِ آن چیز، كه روا بود بیع او ( یعنی هر چیز كه بیع آن، عمومیت عرفی دارد، خرید و فروشش جایز است.)
هر كه در این صورت گوید كه صحیح نیست دلیل بر او بود و ظاهر قرآن :" احلّ الله البیع " دلیل است به صحت این (5)
O O O
6 – در قانون اساسی آمده است كه :
اصل 46 : هر كس، مالك حاصل كسب و كار مشروع خویش است.
O O O
7 – و طبق بند سوم قانون تجارت:
هر قسم عملیات دلالی یا حق العمل كاری ( كمیسیون ) و یا عاملی، ( معامله تجاری است.) (6)
و حال سوال پدرم اینست :
الف: اگر معامله من بر اساس اصل جعاله باشد؟
ب: اگر معامله من بر اساس اصل بیع و مصالحه اسلامی باشد؟ (7)
پ: اگر من، چیزی را بخرم كه آن چیز حرام نباشد؟
ت: اگر كسب من بر اساس تحصیل معیشت باشد؟
ث: اگر معامله من حلال باشد؟
ج: اگر اصل مالكیت اسلامی در ایران محترم شمرده شود؟
چ: اگر حق العمل كاری نیز، هم بر طبق قانون و هم برطبق اصول مسلم اسلامی، نوعی تجارت است؟
ح: و اگر استفاده من از اینترنت و كامپیوتر برای كار مشروع حرام نباشد؟
آیا اینجانب مجاز به انتخاب كار خویش هستم یا خیر؟
و اینك سوالات دیگر او:
- آیا بر طبق قانون هر ایرانی نمیتواند تجارت كند؟
- و آیا هر ایرانی نمیتواند تجارت خویش را خودش انتخاب نماید؟
- در جایی كه پولهای زیادی صرف خرید آدامس، بادكنك، كاكائو، شكلات، سیگار و غیره میگردد، آیا خرید از طریق شبكه مجاز نیست؟
- استفاده ای كه یك شهروند ایرانی از گرفتن حق العمل كاری ( كمیسیون ) و خرید كالا، می نماید بهتر است یا زیانهایی كه از راه خرید آدامس و لوازم آرایشی و لوكس به كشور میرسد؟
- آیا آنانكه خرید از "نت ورك" را موجب زیان به كشور میدانند، تا به حال در مورد زیانهای عظیم ورود سیگار و دودهای حاصله از قراردادهای صنعت خودرو نموده اند؟
- با چه مجوزی ورود سیگار به كشور ضررزا نیست و ورود كالا از طریق" نت ورك " و ورود كالاهای مباح نت وركی به كشور، دارای زیان باری عظیم است؟
قراردادهای خرید صنعت خودرو، به طور مسلسل و مكرر، صورت می گیرد و دود و ترافیك حاصله از آن، سالیانه باعث مرگ هزاران انسان می گردد، روزنامه نگاران و بزرگواران از كنار آن، ساده عبور می كنند، ولی در مورد بازاریابی شبكه ای، این همه سروصدا میشود؟!(8)
- چرا از كنار تجارت در مورد لوازم آرایشی، ادكلن، عطریات خارج، چای و برنج خارجی، لوازم یكبار مصرف، آدامس، اسباب بازیهای چینی برای كودكان و لوازم بازی خارجی با عمر كم، تجارت سوت و لوازم بی خاصیت برای بچه ها، كاكائو، تخم مرغ شانسی، انواع و اقسام بادكنك، انواع و اقسام عروسك، لاك، ماتیك، لوازم بلور، كفشها و لباسهای چینی با عمر یك بار مصرف، ورود مواد اولیه نوشابه های گازدار – كه همگی این نوشابه ها عامل پوكی استخوان، بیماری قند، چاقی، اختلالات معده و ... می باشند – مواد اولیه پلاستیكی و آلومینیومی به منظور تولید روكشهای چیپس و پفك، خرید بنزین به منظور تولید دود بیشتر و تأمین خرید از ذخیره ارزی، و ... چرا از كنار اینها ساده عبور میشود؟ و فقط به بازاریابی شبكه ای پرداخته میشود؟!
- آیا بیكاری عظیم و روز افزون نسل جوان، موجب اشاعه صنعت تجارت های اینترنتی است و یا صاحب كار بودن آنها ؟
- آیا بهتر نیست به جای تعطیل تجارتهای اینترنتی ، ابتدا مشكل بیكاری جوانان حل شود و سپس مسئله این نوع تجارتها ؟
- آیا زمانی كه مسئولین برخی از روزنامه ها در اوایل انقلاب ، به تعطیلی شركتهای مضاربه ای همت گماردند ، ضرر و زیان ناشی از این بگیر و ببندهای گسترده ، توسط دولت جبران شد كه اكنون تعطیلی جدیدی اندیشیده می شود ؟ مگر مسئولین نمیدانند كه اگر خسارت به كشور ، ظلم است ، عدم جبران زیان وارده به ملت نیز جرم است و بایستی در مقابل زیان وارده به ملت نیز ، در مقابل مسئولین بالاتر ، پاسخ گو باشد !!...(9)
- وقتی كه طلای فرد و افرادی در فرودگاه دیپورت و یا مصادره میگردد ، بایستی توجه نمود كه صرف مصادره ، مهم نیست ، بلكه این نكته نیز مهم است كه این طلاها بالاخره مربوط به افرادی در داخل این مرز و بوم است و ممانعت از رسیدن حق آنان به آنها ، نیز ، خود می تواند جرم و ذنبی از این تلقی گردد . ( هم طبق شرع و هم طبق قانون )
- اگر گفته می شود كه برخی در صدد ضرر و زیان به این كشور هستند ، بایستی پرسید كه بالاخره ورود مقداری كالایی تزئینی به كشور و جلوگیری از بیكاری جوانان این مرز و بوم مهمتر است یا تجارت آزاد سیگار و دود بنزین و ورود ترافیك سوغات خارج ، به دلیل معاملات بیرویه صنعت منتاژ خودرو و سایر معاملات بی هویت دیگر مندرج در بند 8 ؟
- آیا در نگاه مردم كشورهای دیگر ، برخورد با یك تجارت آزاد خارجی ، آن هم بدین صورت و شكل ، ایران را در نگاه دیگران چگونه جلوه میدهد ؟ و آیا اگر كسانی در كشور ، به زعم آقایان در صدد زیان به مملكت هستند بهتر نیست كه تمامی عیوب این تجارت ، ابتدا به بحث گذارده شود و سپس در صورت اثبات ، با جبران خسارات وارده به ملت توسط یك دستگاه مسئول ، مسئله تعطیلی ، اجرا شود ؟ نه اینكه حساب خسارات ملت به قیامت موكول گردد ؟
- و بالاخره كسانی كه به اسم حمایت از كشور ، به تعطیلی این نوع تجارتها همت می گمارند ، آیا نمیدانند كه خسارت به مردم این كشور نیز ، خسارت به كشور است ، مردم نیز جزو سرمایه های ملی هستند ، و مصادره اموال آنان و تعطیلی كارشان ، اگر موجب زیانی برای آنها بگردد ، در نهایت این زیان نیز متوجه كل كشور می گردد و اگر زیانهای مرتبط بر این نوع تعطیلی ها ، كه ایجاد هرج و مرج و دزدی و فحشا و غیره را به واسطه بیكاری در پی دارند ، نیك پیگیری شود خواهیم دید كه مقامات مسئول در مقابل پیامدهای حاصله از این بیكاری ها نیز مسئولند و فقط مسئول تعطیلی نیستند !! در حقیقت كار اساسی ، حل اساسی مسئله است نه فقط صورت مسئله را پاك كردن و ایران را در نگاه كشورهای آزاد ، بی منطق نشان دادن ....
و در آخر پدرم گفتند :
پس همه بایستی آگاه باشیم كه تعطیلی هر نوع كار اقتصادی سالم ، به تعطیلی درآمد اقشار محروم به خصوص جوانان این مرز و بوم می انجامد و برخورد با این نوع كارها نیز ، نیاز به حل مسئله بیكاری دارد نه دیگر روشهای نه چندان تفكر شده .
و مسلم است كه اگر كسانی بخواهند با این حربه ها ، به خاطر به وجود آمدن بحران بیكاری در كشور ، كار خود را محق و قانونی بداند ، این مسئله را نیز در نظر داشته باشند كه پیامد هر بحرانی گریبان آنان را نیز خواهد گرفت .
و نهایتا اگر برخی از بزرگواران حتی اگر این كار را جزو امور مخلوط به حرام نیز می دانند در مجموع می توانند با گرفتن خمس این نوع كارها (10) ، هم بیكاری جوانان را حل كنند و هم مسائل شرعی آن را و البته در این باره مراجع بزرگوار تقلید صاحب نظر هستند و بایستی اظهار نظر نمایند . ولی با فرستادن نمایندگان خود می توانند با زوایا و پیچیدگی های فنی این كار نیز بیشتر آشنا شوند و اجازه دهند كه همانطوری كه استفتاء آزاد است چاپ بحث مكتوب ما با نمایندگان آن بزرگواران نیز آزاد باشد تا " نت ورك " نیز بتواند از مظلومیت خویش دفاع نماید .
و باز فرمودند :
در ضمن این جانب آمادگی دارم نظرات كارشناسی جمع آوری شده در این چند ساله تحقیق را ارائه نموده و در حضور نمایندگان مراجع محترم و آیات عظام كه همیشه خاضع بزرگواری های آنان بوده ام ، به بحث و تبادل نظر طلبگی بگذارم .
ضمنا اینجانب به عنوان یكی از كمترین روحانیون _ هر چند كه در نظر برخی ، بنده هنوز درسهایم را نخوانده ام (11) _ مصرا معتقدم كه این كار در باب جعاله و خمس و مصالحه جای می گیرد و نهایتا از طریق گرفتن خمس این اموال از متشرعین ، بزرگان دینی می توانند این مسئله را به بهترین نحو حل نمایند .
و همچنین از باب قاعده " الناس مسلطون علی اموالهم " (12) روشن است كه هیچ احدی در هیچ كجای جهان با هر دینی كه باشد نمی تواند مردم را از خرج اموالشان در كارهای مشروعی كه حلال نیز هست باز دارند . مثلا اگر یك فرد در هر كجای دنیا به دلیل تسلط بر اموال شخصی خودش بخواهر طلا بخرد با كدام مبنایی می شود خرید طلا را غیر شرعی دانست .(13)
در پایان حقیر به دلیل تصویب فوریت طرح مجلس درباره بازاریابی شبكه ای به تمامی نمایندگان محترم و خصوصا جناب آقای حداد عادل كه با اینجانب نیز آشنا هستند به زودی قوانینی را به صورت سرگشاده ارسال خواهم نمود تا همگان بدانند فقدان قوانین دلیل برخورد با نت ورك نیست و شاید دلایل دیگری را نیز در برداشته باشد كه تا روزهای آینده همگان بر آن اطلاع خواهند گرفت و گرنه به استناد چه قوانینی شاهد برخورد با مسلمان ترین فرزندان این مرز و بوم بوده ایم و این همه خط و نشان ها و تفصیر به رای ها به استناد كدام قانون كشیده شده است ؟ با این تفاصیل تصویب طرح یك فوریتی نشانگر چه امری است ؟ و این همه صرف پول و وقت و زمان در مجلس شورای اسلامی از سهم مردم نشانگر چیست ؟ و باقی قضایا بماند برای بعد ...
با خضوع تمام و كمال نسبت به نمایندگان محترم مجلس و مقام معظم ***** كه در آرزوی دیدار دوباره با ایشان هستم كه اگر این فرصت فراهم شد از اسراری خواهم گفت كه منصور به خاطر آنها بر بالای دار اشك خون می ریخت . به امید تحقق این آرزو . والسلام
پاورقی ها :
- رجوع شود به لمعه و شرح لمعه شهید اول و ثانی باب جعاله .
- تحریر الوسیله امام ***** ، كتاب الدیات و مسائل المستحدثه ، نشر انتشارات استاد مطهری ، تاریخ نشر 1408 قمری ، مطبعه سلمان فارسی .
- رجوع شود به كتاب مكاسب شیخ مرتضی انصاری و محرمات مكاسب صفحه 32 و 33 . ناشر : محمد حسین ابراهیمی تابستان 1377 چاپخانه مهر .
- تبصره المتعلمین علامه حلی ، كتال متاجر جلد 1 صفحه 227 . ناشر : كتابفروشی اسلامیه به شرح آیه اله حاج شیخ ابوالحسن شعرانی .
- كتاب معتقدالامامیه صفحه 341 و 346 ، نقل از فرهنگ معارف اسلامی ، تالیف دكتر سید جعفر سجادی و قرآن سوره بقره آیه 275 .
- رجوع شود به بند سوم قانون تجارت مصوب 13/2/1311 _ باب اول مندرج در كلیات قوانین حقوقی كه در تقسیم بندی های معاملات تجاری ، هیچ نوع منعی را برای تجارت های حلال قائل نشده است ، از جمله حق العمل كاری و كمسیون ، زیرا هر دوی اینها كار است و نیاز به فعالیت دارد .
- رجوع شود به تمام رساله های عملیه و كتب مرجع فقهی و همین طور باب احكام صلح در رساله امام ***** كه در آن ، یكی از عقود اسلامی را مصالحه دانسته است و همین طور كتب فقهی دیگر مثل عروه الوثقی و غیره ...
- لازم به ذكر است كه بر طبق آمار ، سالیانه هزاران نفر در اثر ترافیك و دود حاصله از خودروها ، جان می بازند و هیچ كس نه مسئول آن است و نه بدان می پردازد ولی توجه كنید كه حتما تجارت طلا ، چیزی در این ردیف ها نیست و حالا چرا بدان پرداخته می شود ، والله العالم.
- منظور این است كه اگر در كشور ما ، مسئولی حركتی را انجام داد كه انجام آن حركت ، موجب تظاهرات و شورش مردمی گردید ، دولت و حكومت بایستی ابتداء حساب آن مسئول را برسد و سپس جوابگوی مردم باشد نه اینكه آن مسئول ، بحرانی را بپاید كند و در موقع خطر ، خودش را پنهان بسازد . مثلا اگر در تجارت های اینترنتی كه هر مسئول رده پایینی با دخالت های بیجا ، موجب تعطیلی و نهایتا ضرر و زیان به قشر محروم جامعه گردید ، و با تصمیم گیری های ناصحیح ، موجب ایجاد بحران های عظیم اجتماعی ، به دلیل بیكاری و ضرر وزیان وارد بر مردم شد ، بایستی آن مسئول نیز مورد مواخذه شدید قرار گیرد و حال آنكه این مسئولین بدون در نظر گرفتن عواقب زیانبار اجتماعی جلوگیری از تجارت جهانی ، دائما و مستمرا از طریق روزنامه ها و دوایر حقوقی ، فقط مسئول بگیر و بببند و بحران آفرینی شده اند و هیچ مسئولیتی برای خویش در قبال پیامد های عظیم اجتماعی آن ، و بیكاری عمومی جوانان ، قائل نیستند و مسئولین بالاتر نیز در قبال اعمال هیجانی و بی مبنای آنان ساكتند . و حال آنكه با توجه به بیكاری عظیم قشر محروم و به خصوص جوانان ، دولت ، بایستی با عملكرد نابجای مسئولین ذیربط نیز برخورد صحیح و روشن داشته باشد ، تا از بحران های عظیم اجتماعی جلوگیری شود .
- رجوع شود به باب خمس ، مسائل اموال مخلوط به حرام در كلیه رسائل عملیه و كتب فقهی و همچینی با احكام صلح .
- راجع به درس خواندن یا نخواند اینجانب ، سخن های زیادی بر سر زبان هاست كه به نظر بنده ، میزان علم هر فردی ، در یك بحث آزاد ، مستدل و منطقی روشن می شود ، نه در یك برگه و همچنین علوم در سینه افراد است نه در اوراق .
- یعنی ، مردم بر اموال خود برای خریدهای سالم كاملا مسلط و آزادند و احدی نمی تواند مانع آنان شود و ارجاع خریدهای درست " نت وركی " به شرع و وارونه جلوه دادن آن برای برخی صاحب نظران دینی و بزرگواران ( توسط بعضی از دست اندركاران گرفتن استفتاء ) ، چیزی نیست به جز اینكه عده ای می خواهند در كشور اسلامی ما بحران آفرینی نمایند و مانع مشاركت عمومی مردم در فرصت های سرنوشت ساز شوند . زیرا روشن شدن این كار آنقدر پیچیده و فنی است كه با گرفتن یك استفتای ساده توسط برخی از دوستان كم اطلاع نمی شود همه ابعاد آن را روشن نمود و بزرگواران ما ، باید بر روی طلب كنندگان استفتاء ، دقت بیشتری داشته باشند . امیدوارم ارباب جراید عزیز ما دقت بیشتری در هویت افراد داشته باشند ( از حیث ذی اطلاع بودن و دقت در طرح تخصصی سوالات غیر قابل اعتماد برخی از افراد استفتاء كننده ) زیرا دامنه علمی این كار به اندازه دامنه جهان امروز وسیع است .
- برخی از بزرگواران نیز معتقدند كه افراد در راس این كار ، بزودی ورشكست خواهند شد ، كه این حرف نیز نشانه غیر علمی بودن سخن های رسیده به آن بزرگواران است و برخی دیگر ، صاحبان اصلی این كار را ، یهودی و صهیونیست می دانند كه نسبت دادن این عناوین نیز ، نیاز به دسترسی به اداره آمار وثبت احوال كشور متبوعه دارد كه طبیعی است در غیر اینصورت این نوع قضاونها نیز فاقد ارزش علمی است .
نظرتو بگو
تا آخر بخون قشنگه
--------------------------------------------------------------------------------
در نامه ای سرگشاده خطاب به نمایندگان شورای اسلامی
دوستان عزیز، سلام . این جملات را پسرم، برای شما نوشته است:
" من یك طلبه هستم و پدرم نیز یك روحانی است. من در یكی از جنوبی ترین نقاط شهرم، در منطقه قلعه مرغی به دنیا آمده ام .زندگی ام همه با فقر و نداری، سپری شده است و هیچ گاه نتوانسته ام حتی طعم یك زندگی معمولی را تجربه كنم...
شاید تعجب كنید كه بگویم، من هنوز بلد نیستم پولهای زیاد از ما بهتران را بشمارم و نمی دانم بعد از عددهای میلیونی آنان، چه عددی است؟
پدرم همیشه می گفت، ما و دانشجویان، زیربناهای انقلاب را چیده ایم و بهترین دوستان امام ***** ما بوده ایم ولی پدرم، هیچ وقت این سوال اساسی مرا جواب نداد كه چرا بسیاری از آنان و مردم هنوز از زندگی متوسطی نیز برخوردار نیستند و چرا نتوانسته اند پیشرفت اقتصادی داشته باشند؟ به هر حال، وقتی كه میدیدم پدرم همیشه از پاسخ به این سوال طفره میرود، من نیز، خیلی سربه سر او نمی گذاشتم و او را رها می كردم تا اینكه یك روز ناگهان ....
بله یك روز ناگهان در برخی از روزنامه های كشور دیدم كه من دیگر نمیتوانم، با پول شخصی خودم، حتی خرید كنم . اول رجوع كردم به پدرم و او به كتابهای فقهی، تا ببینیم كه آیا یك فرد مسلمان میتواند و حق دارد كه معامله كند یا خیر؟!!! "
و سپس پدرم گفت پسر عزیزم، مثلاً نگاه كن به این قسمت و این تقسیم بندی ها را ببین كه :
1 – در كتاب لُمعه نوشته شده است : اگر انسان، با كسی قرار دادی را ببندد كه حاصل آن قرار داد برای او متضمن منفعتی باشد، جایز است عقد آن قرارداد.
الجعاله و هی صیغه ثمرتها تحصیل المنفعه بعوض مع عدم اشتراط العلم فیهما و یجوزاً علی كل عملٍ محللٍ ...(1)
جُعاله و آن صیغه ای است درباره قراردادی كه ثمره آن قرارداد بتواند منفعتی را حاصل شخص كند در مقابل چیزی، و اگر آن عمل، حلال باشد، حتی علم به نوع معامله، لازم نیست و فقط حلیت معامله شرط است.
O O O
2 – و در تحریرالوسیله امام، راجع به شبیه رادیو و تلویزیون مثل كامپیوتر و اینترنت آمده است كه:
و منها، الرادیو و التلفزیون و نحو هما.
مسئله 1 ) لهذه الا لات الحدیثه، منافع محلله عقلائیه و منافع محرمه غیر مشروعه و لكل حكمه، فجاز الانتفاع المحلله (2)
و درباره رادیو و تلویزیون و شبیه آنها ( مثل كامپیوتر )، اینها مسائل مسحدثه ای است كه میتواند منافع محلله عقلی داشته باشد و همینطور منافع غیر مشروع و حكم آن این است كه اگر منافع حلالی داشتند جایز است نفع بردن از آنها .
O O O
3 – و روایاتی كه در كتاب مكاسب محرمه و شرح آن و سایر كتب فقهی آمده است این است كه:
ان الله اذا حرم شیأ حَرّمَ ثمنُهُ. (3)
خداوند وقتی كه چیزی را حرام كرد، خرید و فروش آن نیز حرام است ( و مطمئناً نه محصولات ارائه شده در نت ورك حرام است و نه خرید و فروشش، مثل طلا و مصداق مشخص حرام را ما هم قبول نداریم )
O O O
4 – در كتاب تبصره المتعلمین علامه حلّی آمده است كه :
فی التجاره، و قد تجب اذالم یكن لانسان معیشه سواها.
و به تحقیق، واجب میشود آن تجارت، زمانی كه برای انسان راهی نباشد كه طلب معیشت كند.(4)
O O O
5 – و در كتاب معتقدالامامیه آمده است كه :
روا بود بیعِ آن چیز، كه روا بود بیع او ( یعنی هر چیز كه بیع آن، عمومیت عرفی دارد، خرید و فروشش جایز است.)
هر كه در این صورت گوید كه صحیح نیست دلیل بر او بود و ظاهر قرآن :" احلّ الله البیع " دلیل است به صحت این (5)
O O O
6 – در قانون اساسی آمده است كه :
اصل 46 : هر كس، مالك حاصل كسب و كار مشروع خویش است.
O O O
7 – و طبق بند سوم قانون تجارت:
هر قسم عملیات دلالی یا حق العمل كاری ( كمیسیون ) و یا عاملی، ( معامله تجاری است.) (6)
و حال سوال پدرم اینست :
الف: اگر معامله من بر اساس اصل جعاله باشد؟
ب: اگر معامله من بر اساس اصل بیع و مصالحه اسلامی باشد؟ (7)
پ: اگر من، چیزی را بخرم كه آن چیز حرام نباشد؟
ت: اگر كسب من بر اساس تحصیل معیشت باشد؟
ث: اگر معامله من حلال باشد؟
ج: اگر اصل مالكیت اسلامی در ایران محترم شمرده شود؟
چ: اگر حق العمل كاری نیز، هم بر طبق قانون و هم برطبق اصول مسلم اسلامی، نوعی تجارت است؟
ح: و اگر استفاده من از اینترنت و كامپیوتر برای كار مشروع حرام نباشد؟
آیا اینجانب مجاز به انتخاب كار خویش هستم یا خیر؟
و اینك سوالات دیگر او:
- آیا بر طبق قانون هر ایرانی نمیتواند تجارت كند؟
- و آیا هر ایرانی نمیتواند تجارت خویش را خودش انتخاب نماید؟
- در جایی كه پولهای زیادی صرف خرید آدامس، بادكنك، كاكائو، شكلات، سیگار و غیره میگردد، آیا خرید از طریق شبكه مجاز نیست؟
- استفاده ای كه یك شهروند ایرانی از گرفتن حق العمل كاری ( كمیسیون ) و خرید كالا، می نماید بهتر است یا زیانهایی كه از راه خرید آدامس و لوازم آرایشی و لوكس به كشور میرسد؟
- آیا آنانكه خرید از "نت ورك" را موجب زیان به كشور میدانند، تا به حال در مورد زیانهای عظیم ورود سیگار و دودهای حاصله از قراردادهای صنعت خودرو نموده اند؟
- با چه مجوزی ورود سیگار به كشور ضررزا نیست و ورود كالا از طریق" نت ورك " و ورود كالاهای مباح نت وركی به كشور، دارای زیان باری عظیم است؟
قراردادهای خرید صنعت خودرو، به طور مسلسل و مكرر، صورت می گیرد و دود و ترافیك حاصله از آن، سالیانه باعث مرگ هزاران انسان می گردد، روزنامه نگاران و بزرگواران از كنار آن، ساده عبور می كنند، ولی در مورد بازاریابی شبكه ای، این همه سروصدا میشود؟!(8)
- چرا از كنار تجارت در مورد لوازم آرایشی، ادكلن، عطریات خارج، چای و برنج خارجی، لوازم یكبار مصرف، آدامس، اسباب بازیهای چینی برای كودكان و لوازم بازی خارجی با عمر كم، تجارت سوت و لوازم بی خاصیت برای بچه ها، كاكائو، تخم مرغ شانسی، انواع و اقسام بادكنك، انواع و اقسام عروسك، لاك، ماتیك، لوازم بلور، كفشها و لباسهای چینی با عمر یك بار مصرف، ورود مواد اولیه نوشابه های گازدار – كه همگی این نوشابه ها عامل پوكی استخوان، بیماری قند، چاقی، اختلالات معده و ... می باشند – مواد اولیه پلاستیكی و آلومینیومی به منظور تولید روكشهای چیپس و پفك، خرید بنزین به منظور تولید دود بیشتر و تأمین خرید از ذخیره ارزی، و ... چرا از كنار اینها ساده عبور میشود؟ و فقط به بازاریابی شبكه ای پرداخته میشود؟!
- آیا بیكاری عظیم و روز افزون نسل جوان، موجب اشاعه صنعت تجارت های اینترنتی است و یا صاحب كار بودن آنها ؟
- آیا بهتر نیست به جای تعطیل تجارتهای اینترنتی ، ابتدا مشكل بیكاری جوانان حل شود و سپس مسئله این نوع تجارتها ؟
- آیا زمانی كه مسئولین برخی از روزنامه ها در اوایل انقلاب ، به تعطیلی شركتهای مضاربه ای همت گماردند ، ضرر و زیان ناشی از این بگیر و ببندهای گسترده ، توسط دولت جبران شد كه اكنون تعطیلی جدیدی اندیشیده می شود ؟ مگر مسئولین نمیدانند كه اگر خسارت به كشور ، ظلم است ، عدم جبران زیان وارده به ملت نیز جرم است و بایستی در مقابل زیان وارده به ملت نیز ، در مقابل مسئولین بالاتر ، پاسخ گو باشد !!...(9)
- وقتی كه طلای فرد و افرادی در فرودگاه دیپورت و یا مصادره میگردد ، بایستی توجه نمود كه صرف مصادره ، مهم نیست ، بلكه این نكته نیز مهم است كه این طلاها بالاخره مربوط به افرادی در داخل این مرز و بوم است و ممانعت از رسیدن حق آنان به آنها ، نیز ، خود می تواند جرم و ذنبی از این تلقی گردد . ( هم طبق شرع و هم طبق قانون )
- اگر گفته می شود كه برخی در صدد ضرر و زیان به این كشور هستند ، بایستی پرسید كه بالاخره ورود مقداری كالایی تزئینی به كشور و جلوگیری از بیكاری جوانان این مرز و بوم مهمتر است یا تجارت آزاد سیگار و دود بنزین و ورود ترافیك سوغات خارج ، به دلیل معاملات بیرویه صنعت منتاژ خودرو و سایر معاملات بی هویت دیگر مندرج در بند 8 ؟
- آیا در نگاه مردم كشورهای دیگر ، برخورد با یك تجارت آزاد خارجی ، آن هم بدین صورت و شكل ، ایران را در نگاه دیگران چگونه جلوه میدهد ؟ و آیا اگر كسانی در كشور ، به زعم آقایان در صدد زیان به مملكت هستند بهتر نیست كه تمامی عیوب این تجارت ، ابتدا به بحث گذارده شود و سپس در صورت اثبات ، با جبران خسارات وارده به ملت توسط یك دستگاه مسئول ، مسئله تعطیلی ، اجرا شود ؟ نه اینكه حساب خسارات ملت به قیامت موكول گردد ؟
- و بالاخره كسانی كه به اسم حمایت از كشور ، به تعطیلی این نوع تجارتها همت می گمارند ، آیا نمیدانند كه خسارت به مردم این كشور نیز ، خسارت به كشور است ، مردم نیز جزو سرمایه های ملی هستند ، و مصادره اموال آنان و تعطیلی كارشان ، اگر موجب زیانی برای آنها بگردد ، در نهایت این زیان نیز متوجه كل كشور می گردد و اگر زیانهای مرتبط بر این نوع تعطیلی ها ، كه ایجاد هرج و مرج و دزدی و فحشا و غیره را به واسطه بیكاری در پی دارند ، نیك پیگیری شود خواهیم دید كه مقامات مسئول در مقابل پیامدهای حاصله از این بیكاری ها نیز مسئولند و فقط مسئول تعطیلی نیستند !! در حقیقت كار اساسی ، حل اساسی مسئله است نه فقط صورت مسئله را پاك كردن و ایران را در نگاه كشورهای آزاد ، بی منطق نشان دادن ....
و در آخر پدرم گفتند :
پس همه بایستی آگاه باشیم كه تعطیلی هر نوع كار اقتصادی سالم ، به تعطیلی درآمد اقشار محروم به خصوص جوانان این مرز و بوم می انجامد و برخورد با این نوع كارها نیز ، نیاز به حل مسئله بیكاری دارد نه دیگر روشهای نه چندان تفكر شده .
و مسلم است كه اگر كسانی بخواهند با این حربه ها ، به خاطر به وجود آمدن بحران بیكاری در كشور ، كار خود را محق و قانونی بداند ، این مسئله را نیز در نظر داشته باشند كه پیامد هر بحرانی گریبان آنان را نیز خواهد گرفت .
و نهایتا اگر برخی از بزرگواران حتی اگر این كار را جزو امور مخلوط به حرام نیز می دانند در مجموع می توانند با گرفتن خمس این نوع كارها (10) ، هم بیكاری جوانان را حل كنند و هم مسائل شرعی آن را و البته در این باره مراجع بزرگوار تقلید صاحب نظر هستند و بایستی اظهار نظر نمایند . ولی با فرستادن نمایندگان خود می توانند با زوایا و پیچیدگی های فنی این كار نیز بیشتر آشنا شوند و اجازه دهند كه همانطوری كه استفتاء آزاد است چاپ بحث مكتوب ما با نمایندگان آن بزرگواران نیز آزاد باشد تا " نت ورك " نیز بتواند از مظلومیت خویش دفاع نماید .
و باز فرمودند :
در ضمن این جانب آمادگی دارم نظرات كارشناسی جمع آوری شده در این چند ساله تحقیق را ارائه نموده و در حضور نمایندگان مراجع محترم و آیات عظام كه همیشه خاضع بزرگواری های آنان بوده ام ، به بحث و تبادل نظر طلبگی بگذارم .
ضمنا اینجانب به عنوان یكی از كمترین روحانیون _ هر چند كه در نظر برخی ، بنده هنوز درسهایم را نخوانده ام (11) _ مصرا معتقدم كه این كار در باب جعاله و خمس و مصالحه جای می گیرد و نهایتا از طریق گرفتن خمس این اموال از متشرعین ، بزرگان دینی می توانند این مسئله را به بهترین نحو حل نمایند .
و همچنین از باب قاعده " الناس مسلطون علی اموالهم " (12) روشن است كه هیچ احدی در هیچ كجای جهان با هر دینی كه باشد نمی تواند مردم را از خرج اموالشان در كارهای مشروعی كه حلال نیز هست باز دارند . مثلا اگر یك فرد در هر كجای دنیا به دلیل تسلط بر اموال شخصی خودش بخواهر طلا بخرد با كدام مبنایی می شود خرید طلا را غیر شرعی دانست .(13)
در پایان حقیر به دلیل تصویب فوریت طرح مجلس درباره بازاریابی شبكه ای به تمامی نمایندگان محترم و خصوصا جناب آقای حداد عادل كه با اینجانب نیز آشنا هستند به زودی قوانینی را به صورت سرگشاده ارسال خواهم نمود تا همگان بدانند فقدان قوانین دلیل برخورد با نت ورك نیست و شاید دلایل دیگری را نیز در برداشته باشد كه تا روزهای آینده همگان بر آن اطلاع خواهند گرفت و گرنه به استناد چه قوانینی شاهد برخورد با مسلمان ترین فرزندان این مرز و بوم بوده ایم و این همه خط و نشان ها و تفصیر به رای ها به استناد كدام قانون كشیده شده است ؟ با این تفاصیل تصویب طرح یك فوریتی نشانگر چه امری است ؟ و این همه صرف پول و وقت و زمان در مجلس شورای اسلامی از سهم مردم نشانگر چیست ؟ و باقی قضایا بماند برای بعد ...
با خضوع تمام و كمال نسبت به نمایندگان محترم مجلس و مقام معظم ***** كه در آرزوی دیدار دوباره با ایشان هستم كه اگر این فرصت فراهم شد از اسراری خواهم گفت كه منصور به خاطر آنها بر بالای دار اشك خون می ریخت . به امید تحقق این آرزو . والسلام
پاورقی ها :
- رجوع شود به لمعه و شرح لمعه شهید اول و ثانی باب جعاله .
- تحریر الوسیله امام ***** ، كتاب الدیات و مسائل المستحدثه ، نشر انتشارات استاد مطهری ، تاریخ نشر 1408 قمری ، مطبعه سلمان فارسی .
- رجوع شود به كتاب مكاسب شیخ مرتضی انصاری و محرمات مكاسب صفحه 32 و 33 . ناشر : محمد حسین ابراهیمی تابستان 1377 چاپخانه مهر .
- تبصره المتعلمین علامه حلی ، كتال متاجر جلد 1 صفحه 227 . ناشر : كتابفروشی اسلامیه به شرح آیه اله حاج شیخ ابوالحسن شعرانی .
- كتاب معتقدالامامیه صفحه 341 و 346 ، نقل از فرهنگ معارف اسلامی ، تالیف دكتر سید جعفر سجادی و قرآن سوره بقره آیه 275 .
- رجوع شود به بند سوم قانون تجارت مصوب 13/2/1311 _ باب اول مندرج در كلیات قوانین حقوقی كه در تقسیم بندی های معاملات تجاری ، هیچ نوع منعی را برای تجارت های حلال قائل نشده است ، از جمله حق العمل كاری و كمسیون ، زیرا هر دوی اینها كار است و نیاز به فعالیت دارد .
- رجوع شود به تمام رساله های عملیه و كتب مرجع فقهی و همین طور باب احكام صلح در رساله امام ***** كه در آن ، یكی از عقود اسلامی را مصالحه دانسته است و همین طور كتب فقهی دیگر مثل عروه الوثقی و غیره ...
- لازم به ذكر است كه بر طبق آمار ، سالیانه هزاران نفر در اثر ترافیك و دود حاصله از خودروها ، جان می بازند و هیچ كس نه مسئول آن است و نه بدان می پردازد ولی توجه كنید كه حتما تجارت طلا ، چیزی در این ردیف ها نیست و حالا چرا بدان پرداخته می شود ، والله العالم.
- منظور این است كه اگر در كشور ما ، مسئولی حركتی را انجام داد كه انجام آن حركت ، موجب تظاهرات و شورش مردمی گردید ، دولت و حكومت بایستی ابتداء حساب آن مسئول را برسد و سپس جوابگوی مردم باشد نه اینكه آن مسئول ، بحرانی را بپاید كند و در موقع خطر ، خودش را پنهان بسازد . مثلا اگر در تجارت های اینترنتی كه هر مسئول رده پایینی با دخالت های بیجا ، موجب تعطیلی و نهایتا ضرر و زیان به قشر محروم جامعه گردید ، و با تصمیم گیری های ناصحیح ، موجب ایجاد بحران های عظیم اجتماعی ، به دلیل بیكاری و ضرر وزیان وارد بر مردم شد ، بایستی آن مسئول نیز مورد مواخذه شدید قرار گیرد و حال آنكه این مسئولین بدون در نظر گرفتن عواقب زیانبار اجتماعی جلوگیری از تجارت جهانی ، دائما و مستمرا از طریق روزنامه ها و دوایر حقوقی ، فقط مسئول بگیر و بببند و بحران آفرینی شده اند و هیچ مسئولیتی برای خویش در قبال پیامد های عظیم اجتماعی آن ، و بیكاری عمومی جوانان ، قائل نیستند و مسئولین بالاتر نیز در قبال اعمال هیجانی و بی مبنای آنان ساكتند . و حال آنكه با توجه به بیكاری عظیم قشر محروم و به خصوص جوانان ، دولت ، بایستی با عملكرد نابجای مسئولین ذیربط نیز برخورد صحیح و روشن داشته باشد ، تا از بحران های عظیم اجتماعی جلوگیری شود .
- رجوع شود به باب خمس ، مسائل اموال مخلوط به حرام در كلیه رسائل عملیه و كتب فقهی و همچینی با احكام صلح .
- راجع به درس خواندن یا نخواند اینجانب ، سخن های زیادی بر سر زبان هاست كه به نظر بنده ، میزان علم هر فردی ، در یك بحث آزاد ، مستدل و منطقی روشن می شود ، نه در یك برگه و همچنین علوم در سینه افراد است نه در اوراق .
- یعنی ، مردم بر اموال خود برای خریدهای سالم كاملا مسلط و آزادند و احدی نمی تواند مانع آنان شود و ارجاع خریدهای درست " نت وركی " به شرع و وارونه جلوه دادن آن برای برخی صاحب نظران دینی و بزرگواران ( توسط بعضی از دست اندركاران گرفتن استفتاء ) ، چیزی نیست به جز اینكه عده ای می خواهند در كشور اسلامی ما بحران آفرینی نمایند و مانع مشاركت عمومی مردم در فرصت های سرنوشت ساز شوند . زیرا روشن شدن این كار آنقدر پیچیده و فنی است كه با گرفتن یك استفتای ساده توسط برخی از دوستان كم اطلاع نمی شود همه ابعاد آن را روشن نمود و بزرگواران ما ، باید بر روی طلب كنندگان استفتاء ، دقت بیشتری داشته باشند . امیدوارم ارباب جراید عزیز ما دقت بیشتری در هویت افراد داشته باشند ( از حیث ذی اطلاع بودن و دقت در طرح تخصصی سوالات غیر قابل اعتماد برخی از افراد استفتاء كننده ) زیرا دامنه علمی این كار به اندازه دامنه جهان امروز وسیع است .
- برخی از بزرگواران نیز معتقدند كه افراد در راس این كار ، بزودی ورشكست خواهند شد ، كه این حرف نیز نشانه غیر علمی بودن سخن های رسیده به آن بزرگواران است و برخی دیگر ، صاحبان اصلی این كار را ، یهودی و صهیونیست می دانند كه نسبت دادن این عناوین نیز ، نیاز به دسترسی به اداره آمار وثبت احوال كشور متبوعه دارد كه طبیعی است در غیر اینصورت این نوع قضاونها نیز فاقد ارزش علمی است .
نظرتو بگو
