فصل چهاردهم:مطالعات قابل استفاده مرسوم
چکیده مطالب:
• طراحی آزمایش
متغیرهای فاکتورگیری
تاثیر متقابل
• ملاحظات خاص با در نظر گرفتن انسانها
• مثال:منوهای نشانه دار
انگیزه
فرضیات
طراحی
تحلیل
مطالعات قابل استفاده مرسوم در مواقع زیر مفید است:
• بخواهیم زمان مورد نیاز برای انجام هریک از وظایف را اندازه بگیریم.
• دو طراحی مختلف را براساس جنبه های قابل اندازه گیری از قبیل زمان موردنیاز و تعداد خطاها مقایسه کنیم.
و برای طراحی آزمایش مورد نیاز است.
طراحی آزمایش
• به منظور تعیین تعداد آزمایشهای مورد نیاز برای تست طراحی ونیز خصوصیاتی است که آزمایش باید بر روی آنها صورت بگیرد.
• هدف از آن جدا کردن جنبه هایی از واسط است که تغییری را در نتیجه بوجود می آورند.
• برای مطالعه یک سیستم بدون در نظر گرفتن کاربرانش است.
• چگونگی پیکربندی سخت افزار برای یک ایستگاه شخصی را بیان می کند:
انتخاب سخت افزار:
نوع cpu
میزان حافظه
تعداد دیسک درایوها
مشخصات بارکاری
چگونگی اداره ومدیریت و میزان بار علمی
• به وسیله آن می توانیم اثر هر جز را بر ای نوع بار کاری داده شده جدا کنیم.
• چطور؟
o WL1 CPU1 Mem1 Disk1
o WL1 CPU1 Mem1 Disk2
o WL1 CPU1 Mem1 Disk3
o WL1 CPU1 Mem2 Disk1
o WL1 CPU1 Mem2 Disk2
o …
اگر حالتهای بالا برای سخت افزارمان عملی باشد در این صورت تعداد ترکیبهای ممکن برابر 3×4×3×3=108 حالت خواهد شد.
به علت زیادی بیش از اندازه ترکیبات ممکنه باید به دنبال راهی برای کاهش تعداد
مقایسه ها باشیم.
یک راه حل این است که تنها یک خصوصیت را در نظر بگیریم وضمن ثابت نگهداشتن
سایر خصوصیات تنها آن را تغییر بدهیم. این روش مناسب نیست چون اثر متقابل
خصوصیات بر روی هم را نادیده می گیرد.
شکلهای زیر را در نظر بگیرید:
دو خصوصیت بر روی هم اثری ندارند. دو خصوصیت بر روی هم اثر دارند.
بنابراین به فکر راه حل دیگری افتادند که نتیجه آن این بود:
خصوصیتهای مهم را تعیین کنیم .ابن کار را با مقایسه تعداد کمی از خصوصیات مهم با
هم (در یک زمان) انجام می دهیم.به این صورت که اگر آن خصوصیت اثر زیادی داشت آن
رانادیده می گیریم واگر اثرش زیاد بود آن را در مطالعاتمان به حساب می آوریم.حسن این
روش در این است که اثر متقابل خصوصیات را در نظر می گیرد.
پس به طور کلی:
• فقط زیر مجموعه های مهم را بررسی کنید.
• از آزمایش طراحی استفاده کنید تا ترکیب خصوصیات را عوض کنید.
از تکنیک مسدود کردن استفاده کنید.
• فاکتورها را گروه بندی کنید.
• از مربع لاتین برای چیدن بلاکها استفاده کنید.
طراحی بین گروه:
دو نفر ار یک واسط استفاده می کنند
دو نفر از دیگری استفاده می کنند.
دو یا چند گروه در تست شرکت می کنند هر گرو ه از یک سیستم استفاده می کند
طراحی درون گروه:
در این نوع طراحی هر شخص قادر است از دو واسط استفاده کند.
یک گروه در تست شرکت می کنند که هر شخص از یک سیستم استفاده می کند.
موافقان معتقدند:
از لحاظ آماری بسیار قویتر است.
می تواند همان شخص را در شرایط دیگری بررسی کند.
نسبت به طراحی بین گروه شرکت کنندگان کمتری نیاز دارد.
اثرات خستگی را در نظر می گیرد:
ممکن است افراد خسته شوند
ممکن است مضطرب بشوند.
ممکن است دچار کسالت بشوند .
اثرات یادگیری را در نظر می گیرد:
افراد می فهمند چطور به وظیفه شان عمل کنند.
یا چطور پاسخ سوالات رابدهند.
یا اینکه چطور از سیستمهای فرا زمانی استفاده کنند.
تغییرات زیاد بین افراد را مورد توجه قرار می دهد:
وقتی افراد در کارهای مطالعاتی/فکری به کار گماشته می شوند.
وقتی که از هایپرلینکها پیروی می کنند.
مثال:منوهای بر چسب دار
• منوهای برچسب دار می توانند گزینه های موجود را آشکار کنند.ونیز روابط میان دستورات و برچسبها را.
• کاربر با فشردن قلم نوری منو را می بیند.
• وقتی انتخابش را علامت می زند ردی از جوهر به جا می ماند.
چرا منوهای برچسب دار؟
• همان حرکتی برای انتخاب دستور لازم است که برای اجرایش لازم است.
• برای وسایلی که صفحه کلید ندارند مناسب است.
• برای صفحه نمایشهای بزرگ مناسب است.
• در برخی مواقع از منوهای خطی سریعتر است.
ما به دنبال دانستن چه هستیم؟
• منوهای برچسب دار بهترند یا پای منوها؟
• کاربران منو راببینند یا نه؟
• به جا ماندن رد جوهر تفاوتی ایجاد می کند یا نه؟
• با اعمال ورودی های متفاوت چه اتفاقی میافتد؟
• اگر هر کسی تحت تاثیر سایزهای متفاوت منو قرار بگیرد چه پیش می آید؟
فاکتورهای آزمایش
• جدا کردن فاکتورهای مستقل
وضعیت منو(قابل مشاهده(e)یاغیر قابل مشاهده(h )یا برچسب دار(m))
وسیله ورودی(موس یاtrackball یا stylus)
تعداد ایتمهای موجود در منو(4 یا 5 یا 7 یا 8 یا 11 یا 12)
• متغیرهای پاسخگویی(متغیرهای مستقل)
زمان پاسخگویی
تعداد خطاها
فرضیات آزمایش
• درباره متغیرهای مستقل
o منوهای قابل مشاهده باعث می شوند زمان پاسخگویی بالا برود و تعداد خطاها کم بشود(البته در صورتی که سایز منو کوچک باشد)
o در منوهای قابل مشاهده متغیرهای پاسخگویی به طور یکنواخت با سایز منو افزایش پیداد می کنند.
o زمان پاسخگویی نسبت به تعداد گزینه های منو در منوهای غیرقابل مشاهده متغیراست.
o خودکار بهتر از موس وموس بهتر از stylusاست.
o کارایی وسیله مستقل از نوع منو است.
o کارایی در منوهای پنهان به طور یکنواخت بهتر می شود ولی در منوهای قابل مشاهده کم می شود.
• شرکت کنندگان:
36 نفر دست راست
تعداد زن و مرد یکسان
غالبا تجربه کار با موس را دارند
اغلب تجربه کار با stylusوtrackballرا ندارند.
پس به طور کلی
• 36 نفر شرکت کننده
• یک فاکتور بین موضوعات
o نوع نمایش منو
E یا H یا M
• دو فاکتور بین موضوعات
o نوع وسیله
موس یا trackball یا stylus
o تعداد ایتمهای منو
4 و5 و7و8 و 11 و 12
سوال اینجاست که چطور می توانیم این فاکتورها را بچینیم.
طراحی آزمایش
____________________________________________________________
______________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
مقایسه منوها
فاکتور گرفتن به منظور به نمایش گذاشتن تقابلها
• افزایش سایز منو زمان انتخابها را افزایش می دهد
• هیچ تفاوتی بین گروههای منو در زمان پاسخگویی وجود ندارد.
• تا کنون ما با سایز منو و گروه منو فاکتورگیری کرده ایم.
سایز منو اثر متقابل بر روی گروههای غیر قابل مشاهده دارد.
• موس و stylus یکی هستند.
چگونه می توانیم از مربع لاتین نتیجه گیری کنیم؟
• هیچ تفاوتی بین وسایل در گروه غیرقابل مشاهده وجود ندارد.
• Trackballاز همه کندتراست وخطا پذیرتر.با وجود این ممکن است تقابل پنهانی نیز وجود داشته باشد که چیز قابل مشاهدهای نیست.
آزمایشهای آماری
• لازم است است یک سری آزمایش آماری انجام بشود
• ناحیه بزرگی در نظر گرفته شود.
• توزیع شدگی نرمال در نظر گرفته شود.
تحلیل اعداد
• مثال:سعی در به دست آوردن زمان انجام وظایف
o تست داده شده
o میانگین=30
o میانه=1705
Follow up work
• منوهای برچسب دار سلسله مراتبی
• نتایج استفاده از منو ها در یک بازه زمانی وسیع:
o مطالعات دو نفر بیشتر شده
o شرکتکننده ها سرعت عمل پیدا کردهاند.
o شرکت کننده ها تنها به واسطه مدت کوتاهی دور بودن از سیستم به حالت مبتدی برمی گردند.
خلاصه:
o مطالعات قابل استفاده مرسوم اطلاعات جزئی را آشکار می کند ولی زمان و هزینه زیادی می برد.
o طراحی آزمایش:
فاکتورها و سطوح و شرکت کننده گان و وظایف و فرضیات
باید توجه داشت که هر فاکتور بر روی نتیجه اثر می گذارد.
o تحلیل
نیاز به متخصصی دارد که آن را به درستی انجام دهد.
برای تعیین اهمیت آماری لازم است.
برای ایجاد یک طرح و کاوش و جستجو در میان داده ها لازم است.
چکیده مطالب:
• طراحی آزمایش
متغیرهای فاکتورگیری
تاثیر متقابل
• ملاحظات خاص با در نظر گرفتن انسانها
• مثال:منوهای نشانه دار
انگیزه
فرضیات
طراحی
تحلیل
مطالعات قابل استفاده مرسوم در مواقع زیر مفید است:
• بخواهیم زمان مورد نیاز برای انجام هریک از وظایف را اندازه بگیریم.
• دو طراحی مختلف را براساس جنبه های قابل اندازه گیری از قبیل زمان موردنیاز و تعداد خطاها مقایسه کنیم.
و برای طراحی آزمایش مورد نیاز است.
طراحی آزمایش
• به منظور تعیین تعداد آزمایشهای مورد نیاز برای تست طراحی ونیز خصوصیاتی است که آزمایش باید بر روی آنها صورت بگیرد.
• هدف از آن جدا کردن جنبه هایی از واسط است که تغییری را در نتیجه بوجود می آورند.
• برای مطالعه یک سیستم بدون در نظر گرفتن کاربرانش است.
• چگونگی پیکربندی سخت افزار برای یک ایستگاه شخصی را بیان می کند:
انتخاب سخت افزار:
نوع cpu
میزان حافظه
تعداد دیسک درایوها
مشخصات بارکاری
چگونگی اداره ومدیریت و میزان بار علمی
• به وسیله آن می توانیم اثر هر جز را بر ای نوع بار کاری داده شده جدا کنیم.
• چطور؟
o WL1 CPU1 Mem1 Disk1
o WL1 CPU1 Mem1 Disk2
o WL1 CPU1 Mem1 Disk3
o WL1 CPU1 Mem2 Disk1
o WL1 CPU1 Mem2 Disk2
o …
اگر حالتهای بالا برای سخت افزارمان عملی باشد در این صورت تعداد ترکیبهای ممکن برابر 3×4×3×3=108 حالت خواهد شد.
به علت زیادی بیش از اندازه ترکیبات ممکنه باید به دنبال راهی برای کاهش تعداد
مقایسه ها باشیم.
یک راه حل این است که تنها یک خصوصیت را در نظر بگیریم وضمن ثابت نگهداشتن
سایر خصوصیات تنها آن را تغییر بدهیم. این روش مناسب نیست چون اثر متقابل
خصوصیات بر روی هم را نادیده می گیرد.
شکلهای زیر را در نظر بگیرید:
دو خصوصیت بر روی هم اثری ندارند. دو خصوصیت بر روی هم اثر دارند.
بنابراین به فکر راه حل دیگری افتادند که نتیجه آن این بود:
خصوصیتهای مهم را تعیین کنیم .ابن کار را با مقایسه تعداد کمی از خصوصیات مهم با
هم (در یک زمان) انجام می دهیم.به این صورت که اگر آن خصوصیت اثر زیادی داشت آن
رانادیده می گیریم واگر اثرش زیاد بود آن را در مطالعاتمان به حساب می آوریم.حسن این
روش در این است که اثر متقابل خصوصیات را در نظر می گیرد.
پس به طور کلی:
• فقط زیر مجموعه های مهم را بررسی کنید.
• از آزمایش طراحی استفاده کنید تا ترکیب خصوصیات را عوض کنید.
از تکنیک مسدود کردن استفاده کنید.
• فاکتورها را گروه بندی کنید.
• از مربع لاتین برای چیدن بلاکها استفاده کنید.
طراحی بین گروه:
دو نفر ار یک واسط استفاده می کنند
دو نفر از دیگری استفاده می کنند.
دو یا چند گروه در تست شرکت می کنند هر گرو ه از یک سیستم استفاده می کند
طراحی درون گروه:
در این نوع طراحی هر شخص قادر است از دو واسط استفاده کند.
یک گروه در تست شرکت می کنند که هر شخص از یک سیستم استفاده می کند.
موافقان معتقدند:
از لحاظ آماری بسیار قویتر است.
می تواند همان شخص را در شرایط دیگری بررسی کند.
نسبت به طراحی بین گروه شرکت کنندگان کمتری نیاز دارد.
اثرات خستگی را در نظر می گیرد:
ممکن است افراد خسته شوند
ممکن است مضطرب بشوند.
ممکن است دچار کسالت بشوند .
اثرات یادگیری را در نظر می گیرد:
افراد می فهمند چطور به وظیفه شان عمل کنند.
یا چطور پاسخ سوالات رابدهند.
یا اینکه چطور از سیستمهای فرا زمانی استفاده کنند.
تغییرات زیاد بین افراد را مورد توجه قرار می دهد:
وقتی افراد در کارهای مطالعاتی/فکری به کار گماشته می شوند.
وقتی که از هایپرلینکها پیروی می کنند.
مثال:منوهای بر چسب دار
• منوهای برچسب دار می توانند گزینه های موجود را آشکار کنند.ونیز روابط میان دستورات و برچسبها را.
• کاربر با فشردن قلم نوری منو را می بیند.
• وقتی انتخابش را علامت می زند ردی از جوهر به جا می ماند.
چرا منوهای برچسب دار؟
• همان حرکتی برای انتخاب دستور لازم است که برای اجرایش لازم است.
• برای وسایلی که صفحه کلید ندارند مناسب است.
• برای صفحه نمایشهای بزرگ مناسب است.
• در برخی مواقع از منوهای خطی سریعتر است.
ما به دنبال دانستن چه هستیم؟
• منوهای برچسب دار بهترند یا پای منوها؟
• کاربران منو راببینند یا نه؟
• به جا ماندن رد جوهر تفاوتی ایجاد می کند یا نه؟
• با اعمال ورودی های متفاوت چه اتفاقی میافتد؟
• اگر هر کسی تحت تاثیر سایزهای متفاوت منو قرار بگیرد چه پیش می آید؟
فاکتورهای آزمایش
• جدا کردن فاکتورهای مستقل
وضعیت منو(قابل مشاهده(e)یاغیر قابل مشاهده(h )یا برچسب دار(m))
وسیله ورودی(موس یاtrackball یا stylus)
تعداد ایتمهای موجود در منو(4 یا 5 یا 7 یا 8 یا 11 یا 12)
• متغیرهای پاسخگویی(متغیرهای مستقل)
زمان پاسخگویی
تعداد خطاها
فرضیات آزمایش
• درباره متغیرهای مستقل
o منوهای قابل مشاهده باعث می شوند زمان پاسخگویی بالا برود و تعداد خطاها کم بشود(البته در صورتی که سایز منو کوچک باشد)
o در منوهای قابل مشاهده متغیرهای پاسخگویی به طور یکنواخت با سایز منو افزایش پیداد می کنند.
o زمان پاسخگویی نسبت به تعداد گزینه های منو در منوهای غیرقابل مشاهده متغیراست.
o خودکار بهتر از موس وموس بهتر از stylusاست.
o کارایی وسیله مستقل از نوع منو است.
o کارایی در منوهای پنهان به طور یکنواخت بهتر می شود ولی در منوهای قابل مشاهده کم می شود.
• شرکت کنندگان:
36 نفر دست راست
تعداد زن و مرد یکسان
غالبا تجربه کار با موس را دارند
اغلب تجربه کار با stylusوtrackballرا ندارند.
پس به طور کلی
• 36 نفر شرکت کننده
• یک فاکتور بین موضوعات
o نوع نمایش منو
E یا H یا M
• دو فاکتور بین موضوعات
o نوع وسیله
موس یا trackball یا stylus
o تعداد ایتمهای منو
4 و5 و7و8 و 11 و 12
سوال اینجاست که چطور می توانیم این فاکتورها را بچینیم.
طراحی آزمایش
____________________________________________________________
______________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
مقایسه منوها
فاکتور گرفتن به منظور به نمایش گذاشتن تقابلها
• افزایش سایز منو زمان انتخابها را افزایش می دهد
• هیچ تفاوتی بین گروههای منو در زمان پاسخگویی وجود ندارد.
• تا کنون ما با سایز منو و گروه منو فاکتورگیری کرده ایم.
سایز منو اثر متقابل بر روی گروههای غیر قابل مشاهده دارد.
• موس و stylus یکی هستند.
چگونه می توانیم از مربع لاتین نتیجه گیری کنیم؟
• هیچ تفاوتی بین وسایل در گروه غیرقابل مشاهده وجود ندارد.
• Trackballاز همه کندتراست وخطا پذیرتر.با وجود این ممکن است تقابل پنهانی نیز وجود داشته باشد که چیز قابل مشاهدهای نیست.
آزمایشهای آماری
• لازم است است یک سری آزمایش آماری انجام بشود
• ناحیه بزرگی در نظر گرفته شود.
• توزیع شدگی نرمال در نظر گرفته شود.
تحلیل اعداد
• مثال:سعی در به دست آوردن زمان انجام وظایف
o تست داده شده
o میانگین=30
o میانه=1705
Follow up work
• منوهای برچسب دار سلسله مراتبی
• نتایج استفاده از منو ها در یک بازه زمانی وسیع:
o مطالعات دو نفر بیشتر شده
o شرکتکننده ها سرعت عمل پیدا کردهاند.
o شرکت کننده ها تنها به واسطه مدت کوتاهی دور بودن از سیستم به حالت مبتدی برمی گردند.
خلاصه:
o مطالعات قابل استفاده مرسوم اطلاعات جزئی را آشکار می کند ولی زمان و هزینه زیادی می برد.
o طراحی آزمایش:
فاکتورها و سطوح و شرکت کننده گان و وظایف و فرضیات
باید توجه داشت که هر فاکتور بر روی نتیجه اثر می گذارد.
o تحلیل
نیاز به متخصصی دارد که آن را به درستی انجام دهد.
برای تعیین اهمیت آماری لازم است.
برای ایجاد یک طرح و کاوش و جستجو در میان داده ها لازم است.