حرم مطهر امام رضا علیه السلام
حرم مطهر امام رضا علیه السلام با گسترش و افزایش مساحت آرامگاه امام هشتم شیعیان ساخته شده است. امام بزرگوار در سال هشتصد و هفده هجری به شهادت رسیدند. اسم این منطقه سناباد بود و در قرن دهم به نام مشهد تغییر نام گرفت و مقدس ترین شهر مذهبی در کشور ایران شد. ساخت حرم امام رضا متعلق به قبل از دوره سلجوقی می باشد.
حرم مطهر امام رضا علیه السلام ساختمانی چهار گوشه است كه در هر گوشه آن صفه‌اي به اندازه 3 متر دارد كه از این صفحه محل ورود و خروج و رفت و آمد به حرم مطهر است. ساختمان اصلي حرم، به بقعه هارون الرشيد مربوط است و مرقد مطهر امام رضا علیه السلام در وسط حرم قرار نگرفته بود و طواف بر ضريح سخت و مشکل بود بدون آن كه آسیبی به استواري گنبد وارد شود در سال 1343 ه.ش با ساختن يك طاق بزرگ و دو پايه ، ديوار بین مسجد و حرم را برداشتند. ارتفاع طاق حرم بیست سانتي‌متر و با سنگ مرمر است و بالاي آن تا ارتفاع دو متري با كاشي نفيس از دوره سلجوقي است كه بر بیشتر آنها آیات و احاديث بر بعضی ديگر، نقشهای اسليمي کار شده و برجسته دیده می شود. بر بالاي كاشي‌ها، كتيبه‌اي به شکل برجسته بر روي كاشي‌هاي چيني دارای آيه هایی از سوره فتح به تاريخ 760 هـ.ق نصب گردیده است. بر بالاي اين كتيبه، كتيبه ای از جنس مرمر به عرض 32 سانتي متر می باشد كه بر آن قصيده‌اي از دبيرالملك فراهاني به خط نستعليق نوشته شده است. از اين كتيبه تا انتهاي ديوارها، به سال 1275 هجری قمری آيينه كاري شده می باشد . در انتهای 4 ديوار حرم كه زير طاق گنبد قرار گرفته است، سوره جمعه به خط ثلث عليرضا عباسي وجود دارد. در قسمت بالای ديوارها، با ساختن گوشواره‌ها ، طرح مربع به هشت ضلعي و گنبد داخلی بر روي آن ساخته شد. همه سطحهای زير گنبد، با آيينه كاري بسیار هنرمندانه به شيوه مقرنس پوشیده شده است . گنبد بیرون حرم بر روي ساقه به قطر 44/13 متر بنا شده است و بلندی ارتفاع آن از كف بام در حدود 31 متر است. كتيبه خیلی زيبا و بزرگ گنبد به خط ثلث عليرضا عباسي در چهار ترنج، به عربي نوشته شده است.
صحن عتیق كه در قسمت شمالی حرم قرار گرفته است، در زمان سلطان حسين بايقرا ساخته شده است و در دوران شاه عباس اول افزایش يافته است. . در اطراف صحن، تعدادي حجره در 2 طبقه و چهار ايوان در چهار جهت اصلي ساخته شده است . ايوان طلا یا ایوان جنوبی، از زمان اميرعلي شيرنوايي در قرن 9 هجری است و به دلیل اینکه روی ايوان را نادرشاه طلاكاري انجام داده است، به ايوان نادري مشهور شده و در زمان شاه طهماسب صفوي تزئین و طراحی شده است. ايوان داراي چهار در طلايي است كه به توحيد خانه، كفشداري بزرگ، راهروي سقاخانه قدیم و از منطقه به دارالسياده و محلي كه در قدیم قرآن خانه بود ، گشوده مي شد. در بخش جنوبي ايوان، طاقی شبیه محراب بود كه بر خشت‌هاي طلا کاری شده قصيده‌اي از «نديم» به زبان پارسی به خط نستعليق محمد علي بن سليمان رضوي حک شده است كه نشانگر طلاكاري و بازسازی ايوان به فرمان نادرشاه است. تور مشهد زمستان 94
حرم مطهر امام رضا علیه السلام با گسترش و افزایش مساحت آرامگاه امام هشتم شیعیان ساخته شده است. امام بزرگوار در سال هشتصد و هفده هجری به شهادت رسیدند. اسم این منطقه سناباد بود و در قرن دهم به نام مشهد تغییر نام گرفت و مقدس ترین شهر مذهبی در کشور ایران شد. ساخت حرم امام رضا متعلق به قبل از دوره سلجوقی می باشد.
حرم مطهر امام رضا علیه السلام ساختمانی چهار گوشه است كه در هر گوشه آن صفه‌اي به اندازه 3 متر دارد كه از این صفحه محل ورود و خروج و رفت و آمد به حرم مطهر است. ساختمان اصلي حرم، به بقعه هارون الرشيد مربوط است و مرقد مطهر امام رضا علیه السلام در وسط حرم قرار نگرفته بود و طواف بر ضريح سخت و مشکل بود بدون آن كه آسیبی به استواري گنبد وارد شود در سال 1343 ه.ش با ساختن يك طاق بزرگ و دو پايه ، ديوار بین مسجد و حرم را برداشتند. ارتفاع طاق حرم بیست سانتي‌متر و با سنگ مرمر است و بالاي آن تا ارتفاع دو متري با كاشي نفيس از دوره سلجوقي است كه بر بیشتر آنها آیات و احاديث بر بعضی ديگر، نقشهای اسليمي کار شده و برجسته دیده می شود. بر بالاي كاشي‌ها، كتيبه‌اي به شکل برجسته بر روي كاشي‌هاي چيني دارای آيه هایی از سوره فتح به تاريخ 760 هـ.ق نصب گردیده است. بر بالاي اين كتيبه، كتيبه ای از جنس مرمر به عرض 32 سانتي متر می باشد كه بر آن قصيده‌اي از دبيرالملك فراهاني به خط نستعليق نوشته شده است. از اين كتيبه تا انتهاي ديوارها، به سال 1275 هجری قمری آيينه كاري شده می باشد . در انتهای 4 ديوار حرم كه زير طاق گنبد قرار گرفته است، سوره جمعه به خط ثلث عليرضا عباسي وجود دارد. در قسمت بالای ديوارها، با ساختن گوشواره‌ها ، طرح مربع به هشت ضلعي و گنبد داخلی بر روي آن ساخته شد. همه سطحهای زير گنبد، با آيينه كاري بسیار هنرمندانه به شيوه مقرنس پوشیده شده است . گنبد بیرون حرم بر روي ساقه به قطر 44/13 متر بنا شده است و بلندی ارتفاع آن از كف بام در حدود 31 متر است. كتيبه خیلی زيبا و بزرگ گنبد به خط ثلث عليرضا عباسي در چهار ترنج، به عربي نوشته شده است.
صحن عتیق كه در قسمت شمالی حرم قرار گرفته است، در زمان سلطان حسين بايقرا ساخته شده است و در دوران شاه عباس اول افزایش يافته است. . در اطراف صحن، تعدادي حجره در 2 طبقه و چهار ايوان در چهار جهت اصلي ساخته شده است . ايوان طلا یا ایوان جنوبی، از زمان اميرعلي شيرنوايي در قرن 9 هجری است و به دلیل اینکه روی ايوان را نادرشاه طلاكاري انجام داده است، به ايوان نادري مشهور شده و در زمان شاه طهماسب صفوي تزئین و طراحی شده است. ايوان داراي چهار در طلايي است كه به توحيد خانه، كفشداري بزرگ، راهروي سقاخانه قدیم و از منطقه به دارالسياده و محلي كه در قدیم قرآن خانه بود ، گشوده مي شد. در بخش جنوبي ايوان، طاقی شبیه محراب بود كه بر خشت‌هاي طلا کاری شده قصيده‌اي از «نديم» به زبان پارسی به خط نستعليق محمد علي بن سليمان رضوي حک شده است كه نشانگر طلاكاري و بازسازی ايوان به فرمان نادرشاه است. تور مشهد زمستان 94