tejaratesabz
کاربر تازه وارد
- تاریخ عضویت
- 13 می 2018
- نوشته‌ها
- 7
- لایک‌ها
- 0
- سن
- 31
در این مطلب به شکل اختصاصی مبحث خاک مناسب گیاه را مورد بررسی قرار داده ایم و از جهات گوناگون ساختار ، بافت و پوشش و خواص کودهای شیمیایی خاک برای رشد گیاه و … را بیان کرده ایم. این مطلب به این هدف نوشته شده است که شما عزیزان پس از مطالعه آن بتوانید خاک مناسب گیاه خود را به راحتی انتخاب کنید و مشکلات و آفات که در این خصوص برای گیاهتان رخ داده است را رفع کنید.
خاک عبارتست از توده ای مواد معدنی و آلی که حاوی موجودات زنده بسیاری بوده و منبع اصلی تامین مواد غذایی و آب جهت گیاه به شمار می رود. خاک نتیجه فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی و فعل و انفعالات بیولوژیکی گیاهان میباشد و توسط عوامل و پدیده های جوی موثر بر موادمعدنی و آلی به وجود می آید. گرچه از موجودات زنده خاک ، تنها حشرات و کرم ها به وضوح قابل رویت هستند ولی از نظر وزنی بزرگترین بخش موجودات زنده خاک رامیکروارگانیسم ها ، باکتری ها و قارچ ها تشکیل می دهند. میکروارگانیسم ها مهم ترین مواد مصرف کننده ی موادغذایی در خاک اند که اجساد آنها مورد استفاده گیاه قرار می گیرد.
مواد تشکیل دهنده خاک عبارتند از مواد معدنی ، مواد آلی ، هوا ، آب ، میکروارگانیسم ها ، مواد معدنی است. در خاک مقداری هم هوا وجود دارد که برای تنفس ریشه های گیاه و میکروارگانیسم ها مورد نیاز است. در خاک های شنی ، به علت وجود فضاهای خالی بزرگ مابین ذرات ، معمولا تهویه به راحتی صورت میگیرد ، در صورتیکه در خاک های رسی سنگین ، با وجود فضاهای خالی متعدد ، چون اندازه ی این فضاها کوچک است اغلب بوسیله آب پر می گردند. عمل تهویه به خوبی صورت نمیگیرد. در چنین خاک هایی ، در اثر تنفس ریشه و میکروارگانیسم ها میزان اکسیژن خاک تقلیل یافته و در عوض گاز کربنیک بالا می رود و گیاه صدمه می بیند.
بافت خاک
یکی از خواص فیزیکی خاک بافت آن است. بافت خاک عبارتست از اندازه و نسبت درصد مواد متشکله خاک ؛ مثل : شن ، رس. از روی درصد موادمعدنی موجود در هر خاکی می توان بافت آن را مشخص نمود ، مثلاً خاکی که 40 درصد شن و 40 درصد لای و 20 درصد رس دارد به نام خاک لمونی و خاکی که 60 درصد شن و 10 درصد لای و 30 درصد رس دارد خاک لمون رسی شنی گفته میشود و خاکی که 10 درصد شن و 60 درصد لای و 30 درصد رس دارد خاک لمون رسی لایی نامیده میشود.
ساختار خاک
اندازه ذرات خاک ، ساختار خاک را تعیین میکند. شن خالص چون ذرات آن تماماً از هم جدا هستند ، فاقد ساختمان میباشد ، ولی در خاکی که موادآلی و یا ذرات ریزتر از شن به نسبت مناسب وجود داشته باشد ، ذرات مجتمع شده و خاک دارای ساختاری ویژه می شود ؛ اینگونه تجمع ذرات باعث تهویه بهتر خاک می گردد.
ایجاد خاکی با ساختار خوب ، بسیار به گیاه کمک می کند ولی برعکس برهم زدن و خراب کردن ساختار یک خاک ، به علت عدم دقت لازم در حفاظت خاک ممکن است بسیار سریع رخ دهد. مثلاً خاک رسی سنگین در صورتیکه در موقع مرطوب بودن شخم زده شود ساختارش به هم میریزد و پس از خشک شدن ، سطح خاک سفت شده ، سله می بندد و به صورت کلوخ در می آید.
رطوبت خاک
نیرویی که آب را به خاک جذب می کند اصطلاحاً نیروی مکش رطوبتی خاک نام دارد. هر چه خاک ، آب بیشتری داشته باشد نیروی مکش آن کمتر میباشد. چنانکه خاکی از آب اشباع شده باشد این نیرو به صفر میرسد و هرچه خاک خشک تر شود ، این نیرو افزایش می یابد. تحت نیروی مکش مساوی ، خاک های رسی مقدار بسیار زیادی آب را در خود دارند تا خاک های شنی ، همچنانکه تحت درصد برابری از رطوبت ؛ خاک شنی آب را با نیروی مکش بسیار کمتری در خود نگه می دارد تا خاک رسی.
پوشش خاک
سطح خاک را به منظورهای زیر باید پوشیده نگه داشت:
در مورد زمین هایی که برای کشت سبزی به کار برده میشوند ، کاشت کود سبز ، در مواقعی که به زمین نیازی نیست ، و برگرداندن آن قبل از کاشت بسیار مفید است. استفاده از کاه ، برگ و یا خاک اره ، به عنوان خاکپوش نیز یکی از روش های محافظت خاک به شمار می رود. خاکپوش رطوبت را در خاک حفظ کرده ، از تغییرات شدید حرارتی در خاک جلوگیری کرده ، ساختار خاک را بهتر میسازد ضمناً جلوی رشد علف های هرز را میگیرد.
خواص شیمیایی خاک
واکنش خاک مربوط به اسیدی یا قلیایی بودن آن می باشد. واکنش ها به صورت PH نشان داده می شود که لگاریتم معکوس غلظت یون های هیدروژنی در خاک میباشد و از 0 تا 14 متغیر است. در خاک کلوئیدهای اشباع شده توسط هیدروژن ، درجه PH را تعیین می کند. برای مثال خاکی که مقداری زیادی یون هیدروژن جذب کند یک اسید ضعیف تولید می کند و دارای PH پایین است و در صورتی که خاکی که به وسیله کاتیون های معدنی اشباع شود دارای واکنش های قلیایی خواهد شد. PH مناسب برای اکثر گیاهان باغبانی بین 6 تا 7 میباشد. خاک های قلیایی با PH>9 و خاک های خیلی اسیدی با PH<4 محیط های نامناسبی را برای ریشه ایجاد می کنند که مستقیماً اثری سمی بر ریشه گیاه دارد. برای نمونه در PHهای بالا ، آهن غیرقابل جذب برای گیاه است که درنتیجه گیاه مبتلا به کلروز میگردد. معمولاً مناطق مرطوب و بارانی ، به علت شسته شدن مواد قلیایی خاک ، دارای خاک های اسیدی بوده و برعکس مناطق گرم و خشک دارای خاک های قلیایی میباشند.
ساده ترین راه برای قلیایی ساختن خاک ، اضافه کردن آهک به آن است. میزان اضافه کردن آهک مشروط به نوع خاک و عوامل دیگر است. برای مثال خاک های شنی با مقدار کمی آهک تغییر واکنش می دهند تا خاک های رسی.
برای اسیدی ساختن خاک می توان از مقادیری چون سولفور ، سولفات آهن استفاده کرد. از کودهای ازته ، همچون نیترات ، آمونیوم و سولفات آمونیوم نیز برای اسیدی کردن خاک می توان بهره جست.
برای مطالعه کامل این مقاله به لینک زیر مراجعه کنید:
https://tejaratesabz.com/how-choose-soil/
خاک عبارتست از توده ای مواد معدنی و آلی که حاوی موجودات زنده بسیاری بوده و منبع اصلی تامین مواد غذایی و آب جهت گیاه به شمار می رود. خاک نتیجه فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی و فعل و انفعالات بیولوژیکی گیاهان میباشد و توسط عوامل و پدیده های جوی موثر بر موادمعدنی و آلی به وجود می آید. گرچه از موجودات زنده خاک ، تنها حشرات و کرم ها به وضوح قابل رویت هستند ولی از نظر وزنی بزرگترین بخش موجودات زنده خاک رامیکروارگانیسم ها ، باکتری ها و قارچ ها تشکیل می دهند. میکروارگانیسم ها مهم ترین مواد مصرف کننده ی موادغذایی در خاک اند که اجساد آنها مورد استفاده گیاه قرار می گیرد.
بافت خاک
یکی از خواص فیزیکی خاک بافت آن است. بافت خاک عبارتست از اندازه و نسبت درصد مواد متشکله خاک ؛ مثل : شن ، رس. از روی درصد موادمعدنی موجود در هر خاکی می توان بافت آن را مشخص نمود ، مثلاً خاکی که 40 درصد شن و 40 درصد لای و 20 درصد رس دارد به نام خاک لمونی و خاکی که 60 درصد شن و 10 درصد لای و 30 درصد رس دارد خاک لمون رسی شنی گفته میشود و خاکی که 10 درصد شن و 60 درصد لای و 30 درصد رس دارد خاک لمون رسی لایی نامیده میشود.
ساختار خاک
اندازه ذرات خاک ، ساختار خاک را تعیین میکند. شن خالص چون ذرات آن تماماً از هم جدا هستند ، فاقد ساختمان میباشد ، ولی در خاکی که موادآلی و یا ذرات ریزتر از شن به نسبت مناسب وجود داشته باشد ، ذرات مجتمع شده و خاک دارای ساختاری ویژه می شود ؛ اینگونه تجمع ذرات باعث تهویه بهتر خاک می گردد.
ایجاد خاکی با ساختار خوب ، بسیار به گیاه کمک می کند ولی برعکس برهم زدن و خراب کردن ساختار یک خاک ، به علت عدم دقت لازم در حفاظت خاک ممکن است بسیار سریع رخ دهد. مثلاً خاک رسی سنگین در صورتیکه در موقع مرطوب بودن شخم زده شود ساختارش به هم میریزد و پس از خشک شدن ، سطح خاک سفت شده ، سله می بندد و به صورت کلوخ در می آید.
رطوبت خاک
نیرویی که آب را به خاک جذب می کند اصطلاحاً نیروی مکش رطوبتی خاک نام دارد. هر چه خاک ، آب بیشتری داشته باشد نیروی مکش آن کمتر میباشد. چنانکه خاکی از آب اشباع شده باشد این نیرو به صفر میرسد و هرچه خاک خشک تر شود ، این نیرو افزایش می یابد. تحت نیروی مکش مساوی ، خاک های رسی مقدار بسیار زیادی آب را در خود دارند تا خاک های شنی ، همچنانکه تحت درصد برابری از رطوبت ؛ خاک شنی آب را با نیروی مکش بسیار کمتری در خود نگه می دارد تا خاک رسی.
پوشش خاک
سطح خاک را به منظورهای زیر باید پوشیده نگه داشت:
- برای اینکه خاک رطوبت را در خود نگه دارد.
- از فرسایش خاک جلوگیری شود.
- مواد غذایی خاک بهتر در دسترس گیاه قرار گیرد.
- نیاز به اضافه کردن مواد غذایی به حداقل برسد.
در مورد زمین هایی که برای کشت سبزی به کار برده میشوند ، کاشت کود سبز ، در مواقعی که به زمین نیازی نیست ، و برگرداندن آن قبل از کاشت بسیار مفید است. استفاده از کاه ، برگ و یا خاک اره ، به عنوان خاکپوش نیز یکی از روش های محافظت خاک به شمار می رود. خاکپوش رطوبت را در خاک حفظ کرده ، از تغییرات شدید حرارتی در خاک جلوگیری کرده ، ساختار خاک را بهتر میسازد ضمناً جلوی رشد علف های هرز را میگیرد.
خواص شیمیایی خاک
واکنش خاک مربوط به اسیدی یا قلیایی بودن آن می باشد. واکنش ها به صورت PH نشان داده می شود که لگاریتم معکوس غلظت یون های هیدروژنی در خاک میباشد و از 0 تا 14 متغیر است. در خاک کلوئیدهای اشباع شده توسط هیدروژن ، درجه PH را تعیین می کند. برای مثال خاکی که مقداری زیادی یون هیدروژن جذب کند یک اسید ضعیف تولید می کند و دارای PH پایین است و در صورتی که خاکی که به وسیله کاتیون های معدنی اشباع شود دارای واکنش های قلیایی خواهد شد. PH مناسب برای اکثر گیاهان باغبانی بین 6 تا 7 میباشد. خاک های قلیایی با PH>9 و خاک های خیلی اسیدی با PH<4 محیط های نامناسبی را برای ریشه ایجاد می کنند که مستقیماً اثری سمی بر ریشه گیاه دارد. برای نمونه در PHهای بالا ، آهن غیرقابل جذب برای گیاه است که درنتیجه گیاه مبتلا به کلروز میگردد. معمولاً مناطق مرطوب و بارانی ، به علت شسته شدن مواد قلیایی خاک ، دارای خاک های اسیدی بوده و برعکس مناطق گرم و خشک دارای خاک های قلیایی میباشند.
ساده ترین راه برای قلیایی ساختن خاک ، اضافه کردن آهک به آن است. میزان اضافه کردن آهک مشروط به نوع خاک و عوامل دیگر است. برای مثال خاک های شنی با مقدار کمی آهک تغییر واکنش می دهند تا خاک های رسی.
برای اسیدی ساختن خاک می توان از مقادیری چون سولفور ، سولفات آهن استفاده کرد. از کودهای ازته ، همچون نیترات ، آمونیوم و سولفات آمونیوم نیز برای اسیدی کردن خاک می توان بهره جست.
برای مطالعه کامل این مقاله به لینک زیر مراجعه کنید:
https://tejaratesabz.com/how-choose-soil/