مهندس ساخت و ساز
کاربر تازه وارد
- تاریخ عضویت
- 5 فوریه 2014
- نوشته‌ها
- 60
- لایک‌ها
- 24
- سن
- 39
فتوگرامتری چیست؟
فتوگرامتری به معنای عملیات اندازه گیری روی عکس میباشد که شامل عکسبرداری از اشیا، اندازه گیری تصاویر اشیا روی عکس ظاهر شده و تبدیل این اندازه‌ها به شکلی قابل استفاده(مثلا نقشه‌های توپوگرافی) میشود.
* تاریخچه فتوگرامتری :
پایه گذار علم فتوگرامتری یک سرگرد فرانسوی به نام لوسدا(A. Laussedat) بوده است. او در سال ۱۸۵۹ به کمیسیون آکادمی علوم پاریس نشان داد که انسان چگونه میتواند با استفاده از زوج عکس، مختصات نقاط را محاسبه کند. در همین زمان در آلمان شخصی به نام مایدن باور(A. Meydenbaver) اولین آزمایش موفق خود را تحت عنوان فتوگرامتری ساختمان پشت سر گذاشت. این علم در اتریش از تاریخ ۱۸۸۷ تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. دو مهندس اتریشی به نام‌های هافرل(Hefferl) و ماورر(Maurer) اولین طرح دستگاه فتوگرامتری را جهت استفاده در راه‌سازی و آبرسانی به انجام رساندند. بعد از اینکه در سال ۱۹۰۱ پالفریش (Pulfrich ) مقدمات علم ستریوفتوگرامتری را ارائه کرد، راه را برای مخترع با ذوقی به نام اورلز (Orels) که دستگاه استریواتوگراف را در سال ۱۹۰۹ اختراع کرد، هموار ساخت .
درحال حاضر سازمان نقشه برداری کشور با در اختیار داشتن یک فروند هواپیمای جت فالکن(Falcon) و چهار فروند هواپیمای دورنیر(Dornier)، توانایی تهیه عکس‌های هوایی را در هر نقطه از کشور دارد. این هواپیماها با برد پروازی ۵/۶ ساعت و ارتفاع پرواز بین ۵۰۰ الی ۴۲۰۰۰ پا، عکسبرداری از هر نقطه و با هر مقیاس لازم را ممکن می‌سازند.
سازمان نقشه برداری کشور علاوه بر تهیه عکس‌های پوششی(در مقیاس ۱:۴۰۰۰۰) برای تولید نقشه‌های بنیادی کشور و عکس‌های مطالعاتی و اجرای بسیاری از پروژه های بزرگ عمرانی بطور قائم در مقیاس‌های متفاوت، تهیه عکس‌های مایل رنگی و سیاه و سفید از مکان‌های مقدس و مذهبی، بناهای تاریخی، پروژه های عمرانی، کارخانجات صنعتی و مراکز اقتصادی و بازرگانی در مقیاس‌های بزرگ توانایی لازم را دارد.
* امروزه فتوگرامتری به دو شکل استفاده میشود .
۱ ) شکل کلاسیک آن عبارت است از اندازه گیری‌های کمی روی عکس که حاصل آن تعیین موقعیت مسطحاتی و ارتفاعی نقاط ، مساحات و احجام بوده و در نتیجه آن ، نقشه‌های مسطحاتی و توپوگرافی به دست می‌آید.
۲) دومین شکل استفاده از فتوگرامتری، تفسیر عکس است که در آن عکس‌ها به صورت کیفی بررسی و از آن‌ها به عنوان مثال در زمین‌شناسی، خاک‌شناسی، تخمین سطح زیر کشت در کشاورزی، تشخیص آلودگی آب و بسیاری موارد دیگر استفاده میشود. در عملیات فتوگرامتری و تفسیر عکس‌های هوایی، عکس مناسب چه از نظر مقیاس و چه از نظر سایر مشخصات اهمیت ویژه‌ای دارد. در واقع عکس‌های هوایی اساس کلیه عملیات اجرایی است و به همین دلیل برای انجام عکسبرداری هوایی، مطالعه کامل برای تعیین مشخصــات عکس، از هر نظر لــازم است. بعلاوه چون بیشتر اوقــات علــاوه بر تهیه نقشه‌های توپوگرافی ، از عکس‌ها به منظورهای مطالعاتی نیز استفاده می شود، در تعیین مشخصات عکسبرداری هوایی علاوه بر ملاحظات فنی نقشه برداری، ضوابط مربوط به تفسیر عکس‌های هوایی نیز مدنظر قرار می گیرد.
این عوامل عبارتند از :
الف ) محدوده یا مسیر عکسبرداری
ب) مقیاس عکس یا نقشه مورد تقاضا
ج ) مقدار پوشش طولی و عرضی هنگام تنظیم زاویه عدسی دوربین
د ) نوع فیلم
ر ) تاریخ، فصل و یا ساعت عکسبرداری
* فرآیندهای فتوگرامتری :
نقشه برداری فتوگرامتری بواسطه ۴ فرآیند کلی انجام میشود. این ۴ فرآیند شامل :
۱) ثبت تصویر
۲ ) ثبت اطلاعات ایستگاه های زمینی
۳ ) تطبیق دقیق تصویر با زمین
۴) مجموعه عوارض حاصل از مراحل فوق
عموما هر پروژه فتوگرامتری یک کار واحد است. هر پروژه بوسیله مجموعه‌ای از داده‌های مکانی توصیف میشود که این داده‌ها مربوط به بخش واحدی از زمین، با نیازمندی‌های مجموعه عوارض ویژه می‌باشند. نیازمندی‌های مجموعه تصاویر شامل انواع دقت‌ها و عوارض میباشد. هر قسمت از فرایندهای فوق شامل تعدادی زیر مرحله پردازشی است که بر اساس نیازمندی‌های مجموعه عوارض برای هر پروژه مخصوص میباشد
* ثبت تصاویر:
تصاویری که برای نقشه‌برداری فتوگرامتری استفاده میشود میتواند به دو سطح کلی تقسیم شود .
۱) تصاویر مربوط به موقعیت افقی و عمودی عوارض و جزئیات اشکال که با استفاده از عکس‌های هوایی نزدیک به عمود با رنگ طبیعی یا تک رنگ(سیاه و سفید) یا از تصاویر رقومی ماهواره‌ای بدست می آیند.
۲) دیگر انواع تصاویر از قبیل عکس‌های هوایی مادون قرمز، تصویر اسکنر حرارتی، تصاویر ریز موج‌ها، تصاویر ماهواره‌ای چند طیفی و فراطیفی عموما برای تعیین داده‌های عوارض تکی به غیر از موقعیت و جزئیات تصویر استفاده می‌شوند. این نوع از تصاویر میتواند وارد یک سیستم اطلاعات جغرافیایی شده و با دیگر اطلاعات زمین مرجع به کار رود .
* عکس‌های هوایی عمودی:
عکسبرداری هوایی نزدیک به عمود که برای نقشه برداری پلانیمتری و توپوگرافی استفاده میشود، عموما بصورت جفت عکس‌های برجسته نمایی(Stereo pair) جمع آوری میشود. هر عکسی با عکس بعدی که در همان مسیر پرواز برداشت میشود، همپوشانی دارد. برداشتن عکس‌ها بصورتی است که هر عکس با عکس جلویی خود ۶۰ درصد و باعکس پایینی خود ۳۰ درصد همپوشانی داشته و این پارامتر کمک می‌کند که بتوان عکس‌ها را بصورت برجسته مشاهده کرد.
عموما عوارض پلانیمتری(ساختمان‌ها، جاده‌ها و …) و توپوگرافی(نقاط جرمی، خطوط شکسته و کانتورها) از عکسبرداری هوایی نزدیک به عمود با رنگ طبیعی یا سیاه و سفید جمع آوری می‌شوند. نقشه‌برداری پلانیمتری و توپوگرافی عموما دسته داده‌های نقشه‌ای پایه، برای یک سیستم GIS یا دسته داده‌های مهندسی میباشد، زیرا درستی محاسبات و استعلامات بر اساس درستی و کامل بودن این داده‌های پایه میباشد.
* تصویر طبقه بندی عوارض( Feature Classification Imagery ) :
تصویر طبقه بندی عوارض شامل عکسبرداری هوایی مادون قرمز، تصاویر ماهواره ای(چند طیفی و فرا طیفی) و اسکنرهای رقومی(حرارتی، ریزموج‌ها و …) میباشد. این نوع تصاویر میتواند با دیگر تصاویر پایه یا مبنا تصحیح شده و در تحلیل‌های GIS مورد استفاده قرار گیرد. استفاده اولیه از تصاویر مادون قرمز در تحلیل سلامتی گیاهان و تعیین استتار بوده است. این تصاویر میتوانند رنگی و یا سیاه و سفید بوده و نمی توانند تغییرات حرارتی را مشخص کنند. تصاویر مادون قرمز سیاه و سفید در مقایسه با مادون قرمز رنگی دارای تصاویری با توان تفکیک درشت هستند، بنابراین بطور مستمر مورد استفاده قرار نمی گیرند.
* کنترل زمینی :
ادامه مطلب:
http://ccop.ir/ViewText.aspx?Id=2835&فتوگرامتری-چیست؟
فتوگرامتری به معنای عملیات اندازه گیری روی عکس میباشد که شامل عکسبرداری از اشیا، اندازه گیری تصاویر اشیا روی عکس ظاهر شده و تبدیل این اندازه‌ها به شکلی قابل استفاده(مثلا نقشه‌های توپوگرافی) میشود.
* تاریخچه فتوگرامتری :
پایه گذار علم فتوگرامتری یک سرگرد فرانسوی به نام لوسدا(A. Laussedat) بوده است. او در سال ۱۸۵۹ به کمیسیون آکادمی علوم پاریس نشان داد که انسان چگونه میتواند با استفاده از زوج عکس، مختصات نقاط را محاسبه کند. در همین زمان در آلمان شخصی به نام مایدن باور(A. Meydenbaver) اولین آزمایش موفق خود را تحت عنوان فتوگرامتری ساختمان پشت سر گذاشت. این علم در اتریش از تاریخ ۱۸۸۷ تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. دو مهندس اتریشی به نام‌های هافرل(Hefferl) و ماورر(Maurer) اولین طرح دستگاه فتوگرامتری را جهت استفاده در راه‌سازی و آبرسانی به انجام رساندند. بعد از اینکه در سال ۱۹۰۱ پالفریش (Pulfrich ) مقدمات علم ستریوفتوگرامتری را ارائه کرد، راه را برای مخترع با ذوقی به نام اورلز (Orels) که دستگاه استریواتوگراف را در سال ۱۹۰۹ اختراع کرد، هموار ساخت .
درحال حاضر سازمان نقشه برداری کشور با در اختیار داشتن یک فروند هواپیمای جت فالکن(Falcon) و چهار فروند هواپیمای دورنیر(Dornier)، توانایی تهیه عکس‌های هوایی را در هر نقطه از کشور دارد. این هواپیماها با برد پروازی ۵/۶ ساعت و ارتفاع پرواز بین ۵۰۰ الی ۴۲۰۰۰ پا، عکسبرداری از هر نقطه و با هر مقیاس لازم را ممکن می‌سازند.
سازمان نقشه برداری کشور علاوه بر تهیه عکس‌های پوششی(در مقیاس ۱:۴۰۰۰۰) برای تولید نقشه‌های بنیادی کشور و عکس‌های مطالعاتی و اجرای بسیاری از پروژه های بزرگ عمرانی بطور قائم در مقیاس‌های متفاوت، تهیه عکس‌های مایل رنگی و سیاه و سفید از مکان‌های مقدس و مذهبی، بناهای تاریخی، پروژه های عمرانی، کارخانجات صنعتی و مراکز اقتصادی و بازرگانی در مقیاس‌های بزرگ توانایی لازم را دارد.
* امروزه فتوگرامتری به دو شکل استفاده میشود .
۱ ) شکل کلاسیک آن عبارت است از اندازه گیری‌های کمی روی عکس که حاصل آن تعیین موقعیت مسطحاتی و ارتفاعی نقاط ، مساحات و احجام بوده و در نتیجه آن ، نقشه‌های مسطحاتی و توپوگرافی به دست می‌آید.
۲) دومین شکل استفاده از فتوگرامتری، تفسیر عکس است که در آن عکس‌ها به صورت کیفی بررسی و از آن‌ها به عنوان مثال در زمین‌شناسی، خاک‌شناسی، تخمین سطح زیر کشت در کشاورزی، تشخیص آلودگی آب و بسیاری موارد دیگر استفاده میشود. در عملیات فتوگرامتری و تفسیر عکس‌های هوایی، عکس مناسب چه از نظر مقیاس و چه از نظر سایر مشخصات اهمیت ویژه‌ای دارد. در واقع عکس‌های هوایی اساس کلیه عملیات اجرایی است و به همین دلیل برای انجام عکسبرداری هوایی، مطالعه کامل برای تعیین مشخصــات عکس، از هر نظر لــازم است. بعلاوه چون بیشتر اوقــات علــاوه بر تهیه نقشه‌های توپوگرافی ، از عکس‌ها به منظورهای مطالعاتی نیز استفاده می شود، در تعیین مشخصات عکسبرداری هوایی علاوه بر ملاحظات فنی نقشه برداری، ضوابط مربوط به تفسیر عکس‌های هوایی نیز مدنظر قرار می گیرد.
این عوامل عبارتند از :
الف ) محدوده یا مسیر عکسبرداری
ب) مقیاس عکس یا نقشه مورد تقاضا
ج ) مقدار پوشش طولی و عرضی هنگام تنظیم زاویه عدسی دوربین
د ) نوع فیلم
ر ) تاریخ، فصل و یا ساعت عکسبرداری
* فرآیندهای فتوگرامتری :
نقشه برداری فتوگرامتری بواسطه ۴ فرآیند کلی انجام میشود. این ۴ فرآیند شامل :
۱) ثبت تصویر
۲ ) ثبت اطلاعات ایستگاه های زمینی
۳ ) تطبیق دقیق تصویر با زمین
۴) مجموعه عوارض حاصل از مراحل فوق
عموما هر پروژه فتوگرامتری یک کار واحد است. هر پروژه بوسیله مجموعه‌ای از داده‌های مکانی توصیف میشود که این داده‌ها مربوط به بخش واحدی از زمین، با نیازمندی‌های مجموعه عوارض ویژه می‌باشند. نیازمندی‌های مجموعه تصاویر شامل انواع دقت‌ها و عوارض میباشد. هر قسمت از فرایندهای فوق شامل تعدادی زیر مرحله پردازشی است که بر اساس نیازمندی‌های مجموعه عوارض برای هر پروژه مخصوص میباشد
* ثبت تصاویر:
تصاویری که برای نقشه‌برداری فتوگرامتری استفاده میشود میتواند به دو سطح کلی تقسیم شود .
۱) تصاویر مربوط به موقعیت افقی و عمودی عوارض و جزئیات اشکال که با استفاده از عکس‌های هوایی نزدیک به عمود با رنگ طبیعی یا تک رنگ(سیاه و سفید) یا از تصاویر رقومی ماهواره‌ای بدست می آیند.
۲) دیگر انواع تصاویر از قبیل عکس‌های هوایی مادون قرمز، تصویر اسکنر حرارتی، تصاویر ریز موج‌ها، تصاویر ماهواره‌ای چند طیفی و فراطیفی عموما برای تعیین داده‌های عوارض تکی به غیر از موقعیت و جزئیات تصویر استفاده می‌شوند. این نوع از تصاویر میتواند وارد یک سیستم اطلاعات جغرافیایی شده و با دیگر اطلاعات زمین مرجع به کار رود .
* عکس‌های هوایی عمودی:
عکسبرداری هوایی نزدیک به عمود که برای نقشه برداری پلانیمتری و توپوگرافی استفاده میشود، عموما بصورت جفت عکس‌های برجسته نمایی(Stereo pair) جمع آوری میشود. هر عکسی با عکس بعدی که در همان مسیر پرواز برداشت میشود، همپوشانی دارد. برداشتن عکس‌ها بصورتی است که هر عکس با عکس جلویی خود ۶۰ درصد و باعکس پایینی خود ۳۰ درصد همپوشانی داشته و این پارامتر کمک می‌کند که بتوان عکس‌ها را بصورت برجسته مشاهده کرد.
عموما عوارض پلانیمتری(ساختمان‌ها، جاده‌ها و …) و توپوگرافی(نقاط جرمی، خطوط شکسته و کانتورها) از عکسبرداری هوایی نزدیک به عمود با رنگ طبیعی یا سیاه و سفید جمع آوری می‌شوند. نقشه‌برداری پلانیمتری و توپوگرافی عموما دسته داده‌های نقشه‌ای پایه، برای یک سیستم GIS یا دسته داده‌های مهندسی میباشد، زیرا درستی محاسبات و استعلامات بر اساس درستی و کامل بودن این داده‌های پایه میباشد.
* تصویر طبقه بندی عوارض( Feature Classification Imagery ) :
تصویر طبقه بندی عوارض شامل عکسبرداری هوایی مادون قرمز، تصاویر ماهواره ای(چند طیفی و فرا طیفی) و اسکنرهای رقومی(حرارتی، ریزموج‌ها و …) میباشد. این نوع تصاویر میتواند با دیگر تصاویر پایه یا مبنا تصحیح شده و در تحلیل‌های GIS مورد استفاده قرار گیرد. استفاده اولیه از تصاویر مادون قرمز در تحلیل سلامتی گیاهان و تعیین استتار بوده است. این تصاویر میتوانند رنگی و یا سیاه و سفید بوده و نمی توانند تغییرات حرارتی را مشخص کنند. تصاویر مادون قرمز سیاه و سفید در مقایسه با مادون قرمز رنگی دارای تصاویری با توان تفکیک درشت هستند، بنابراین بطور مستمر مورد استفاده قرار نمی گیرند.
* کنترل زمینی :
ادامه مطلب:
http://ccop.ir/ViewText.aspx?Id=2835&فتوگرامتری-چیست؟