BacheH_She!Ton
کاربر تازه وارد
چرتکه
چرتکه وسیله‌ای قدیمی است که برای انجام محاسبات به کار می‌رود. از آن میتوان برای انجام چهار عمل اصلی ریاضی استفاده کرد و حتی میتوان آن را برای محاسبه ریشه دوم و سوم اعداد نیز به کار برد.
پیرامون واژه
چرتکه واژه ای است که از زبان روسی (واژه scetka) وارد پارسی شده است. همچنین «چرتگه» نیز برای آن به کار می‌رود.
پیشینه
در بسیاری از تمدنهای اولیه از چرتکه استفاده می شده است. سومریان، مصریان، ایرانیان، یونانیان، چینیان، رومیان و هندیان هر یک در دوره‌ای از تاریخ از چرتکه استفاده می‌کرده‌اند. بر پایهٔ برخی منابع در زمان امپراطوری هخامنشیان (حدود ۵۰۰ پیش از میلاد) ایرانیان نخستین کسانی بودند که از چرتکه استفاده می‌کردند.[۳] با این حال شواهدی نه چندان واضح نیز استفاده از آن را پیش از ایرانیان گزارش میکند. در روم قدیم چرتکه لوحی مومی بود که با شن پوشیده میشد.
از چرتکه هنوز هم در چین و ژاپن استفاده می شود.
چیستی
چرتکه از قابی تشکیل شده است که دارای سیمهایی موازی با یکدیگر است و مهره هایی بر روی این سیمها حرکت میکنند. هر ستون -که از یک سیم تشکیل شده است- نشاندهنده یک جایگاه در سامانهٔ دهدهی است. نخستین ستون سمت راست، ستون یکانها است وستون بعدی که در سمت چپ آن قرار میگیرد ستون دهگانهاست و به همین ترتیب ستونها ادامه می یابند.
کاربرد برای چهار عمل اصلی
از سمت راست ارقام اولین عدد مورد نظر را وارد می کنیم به این صورت که به ازای هر رقم، همان تعداد از مهره های یکان ، دهگان، صدگان و... را پایین می آوریم. سپس برای وارد کردن عدد بعدی به همان ترتیب، به ازای هر رقم تعدادی از مهره ها را پایین می آوریم ولی اگر تعداد مهره های مورد نیاز برای پایین آوردن کافی نبود، ما به ازای 10 را نگه داشته و فقط یک مهره به مهره های سمت چپ آن اضافه می کنیم.
چرتکه وسیله‌ای قدیمی است که برای انجام محاسبات به کار می‌رود. از آن میتوان برای انجام چهار عمل اصلی ریاضی استفاده کرد و حتی میتوان آن را برای محاسبه ریشه دوم و سوم اعداد نیز به کار برد.
پیرامون واژه
چرتکه واژه ای است که از زبان روسی (واژه scetka) وارد پارسی شده است. همچنین «چرتگه» نیز برای آن به کار می‌رود.
پیشینه
در بسیاری از تمدنهای اولیه از چرتکه استفاده می شده است. سومریان، مصریان، ایرانیان، یونانیان، چینیان، رومیان و هندیان هر یک در دوره‌ای از تاریخ از چرتکه استفاده می‌کرده‌اند. بر پایهٔ برخی منابع در زمان امپراطوری هخامنشیان (حدود ۵۰۰ پیش از میلاد) ایرانیان نخستین کسانی بودند که از چرتکه استفاده می‌کردند.[۳] با این حال شواهدی نه چندان واضح نیز استفاده از آن را پیش از ایرانیان گزارش میکند. در روم قدیم چرتکه لوحی مومی بود که با شن پوشیده میشد.
از چرتکه هنوز هم در چین و ژاپن استفاده می شود.
چیستی
چرتکه از قابی تشکیل شده است که دارای سیمهایی موازی با یکدیگر است و مهره هایی بر روی این سیمها حرکت میکنند. هر ستون -که از یک سیم تشکیل شده است- نشاندهنده یک جایگاه در سامانهٔ دهدهی است. نخستین ستون سمت راست، ستون یکانها است وستون بعدی که در سمت چپ آن قرار میگیرد ستون دهگانهاست و به همین ترتیب ستونها ادامه می یابند.
کاربرد برای چهار عمل اصلی
از سمت راست ارقام اولین عدد مورد نظر را وارد می کنیم به این صورت که به ازای هر رقم، همان تعداد از مهره های یکان ، دهگان، صدگان و... را پایین می آوریم. سپس برای وارد کردن عدد بعدی به همان ترتیب، به ازای هر رقم تعدادی از مهره ها را پایین می آوریم ولی اگر تعداد مهره های مورد نیاز برای پایین آوردن کافی نبود، ما به ازای 10 را نگه داشته و فقط یک مهره به مهره های سمت چپ آن اضافه می کنیم.