در دورانی که سریال‌های آمریکایی جایی در تلویزیون ندارند و معمولاً رایت آنها خریداری نمی‌شود و به شبکه خانگی نمی‌آیند، کپی سریال‌های آمریکایی با داستانی ایرانیزه شده پیاپی در کشورمان رونمایی می‌شود و این ابهام را پیش می‌آورد که واقعاً می‌توان با تغییر بازیگران و برخی جزئیات، یک سریال تازه خلق کرد!
پس از آنکه بخش‌هایی از سریال آمریکایی «خانواده آمریکایی / Modern Family» در سریال «هفت سنگ» کپی مو به موی شده بود و این روند با نقدهای جدی همراه شد، این بار سریال «دوستان / Friends» مشمول کپی مو به موی اجزای صحنه و برخی از جزئیات شد و «عشق تعطیل نیست» به کارگردانی بیژن بیرنگ حتی رنگ مبل و دکوپاژ را نیز از این سریال آمریکایی کپی کرد؛ رویکردی تازه در کپی برداری که نشان داد هنوز مرزهایی برای فتح وجود دارد.
سریال فِرندز اثر دیوید کرین و مارتا کافمن، یک مجموعه کمدی بود که از از سال ۱۹۹۴ تا سال ۲۰۰۴ به مدت ده سال در آمریکا پخش می‌شد و روایتی کمیک از زندگی سه مرد و سه زن بیست و چند ساله ساکن محله گرین‌ویچ نیویورک شهر نیویورک بود؛ روایتی متفاوت که مورد توجه منتقدان قرار گرفت و این سریال در همان دوران پخش شش جایزهٔ امی برای بهترین سریال کمدی، یک جایزه گلدن گلوب، و 56 جایزه دیگر به دست آورد و همین اقبال منتقدان به همراه استقبال مخاطبان باعث شد تا پس از پایان این مجموعه، مجموعه جویی در ادامه آن ساخته شود.
این سریال را که شرکت برایت/ کافمن/ کرین با همکاری شرکت تلویزیونی برادران وارنر برای شبکه ان بی سی ساخت و برای اولین بار از همین شبکه پخش شد و ده‌ها میلیون طرفدار در سراسر جهان به دست آورده بود و پس از آن در تلویزیون‌های بیش از یکصد کشور جهان نمایش داده شد اما با وجود آنکه شمار قابل توجهی از ایرانی‌ها نیز این سریال را تماشا کرده‌اند، باز هم می‌توان به کپی‌اش با اعتماد به نفس بالا پرداخت!
بیژن بیرنگ با کپی جزئیات صحنه و حتی خنده‌های بین شوخی‌ها نشان داد تا چه اندازه می‌توان به اصل اثر وفادار ماند و برای وفاداری بیشتر، جزئیات صحنه را تقریباً مطابق با نسخه اصلی کپی کرد. البته کپی کاری نیز که در دنیا نیازمند کسب مجوز از صاحبان اصلی اثر است و در ایران به واسطه عدم رعایت کپی رایت، به امری معمول بدل شده، چندان اتفاقی بعیدی نیست اما در شرایطی که بخش قابل توجهی از مردم پیگیر فیلم و سریال، فرندز را تماشا کرده‌اند، تولید کپی ضعیف و ایرانیِ این سریال چه خاصیتی دارد؟!
نکته جالب درباره اکثر فیلم‌ها و مجموعه‌های ایرانی که از سوی مجموعه‌های خارجی کپی شده، عواملش فیلم اصلی را تماشا نکرده‌اند! پس از پخش سری اول سریال، خریداران عصبانی این سریال به صفحه مهناز افشار در اینستاگرام رفته و با ادبیاتی تند نسبت به آنچه رخ داده، اعتراض کردند؛ مهناز افشار نیز چنین واکنشی داشته و عنوان کرده سریال فرندز را ندیده است!
لوکیشین دو سریال «فرندز» و «عشق تعطیل نیست»
مهناز افشار که در کنار محمدرضا گلزار تقریباً نقش مانیکا و چندلر را ایفا می‌کند، گفته است: «در مورد مجموعه خانگی عشق تعطیل نیست، بی‌شك من خیلی زیاد وسواس و حساسیت داشته ام و امیدوارم در ادامه بهتر و بهتر شود، در مورد شباهت به سریال فرندز، متاسفانه من این سریال را ندیده ام و امیدوارم كه اگر شبیه شده، در ادامه راه و مسیر، قصه جای خود را پیدا كند. تمام تلاش این بوده برای اواین تجربه در شبكه خانگی، كیفیت كار در همه جهات خوب باشد، اما در نهایت وظیفه یك بازیگر با همه دقت و وسواس و سخت گیریهایش تا حدی در كیفیت خوب كار تاثیر دارد، مسئولیت بیشتر بی شك با كارگردان و گروه تهیه و تولید است.
كمی صبركنیم من هم چون شما منتظر قسمتهای دیگر كار هستم و بهتر شدن آن تا بتوانیم كار را ادامه دهیم و درچند پست قبل عرض كرده بودم سریال، متوقف شده. اینطور كه پروژه به ما اعلام كرد، دلایل آن، آماده نبودن قصه بطور كامل بوده و تا قسمت 6 نوشته شده و مهم تر اینكه منتظر نظرات شما عزیزان بعد از دیدن چند قسمت از كار هستند و ندیدن فرندز برای من دلیلش این بوده كه جایگزینهای دیگری داشته دوستان. كمی سلیقه فردی من در انتخاب سریالها با تعدادی از شما فرق دارد و بی شك حتما فرندز را خواهم دید.» و با این حساب احتمالاً تماشای سریال «فرندز» برنامه روزمره سازندگان «عشق تعطیل نیست»، شده است!
البته ممکن است یکی از دلایل بیرنگ برای چنین کپی برداری، بهره برداری از برندِ «فرندز» بودن کپی برداری و معرفی محصولش به عنوان «فرندز» ایرانی بوده که در این صورت باید صبر کرد و به انتظار سرنوشت این حرکت تجاری نشست. آیا مخاطبان از چنین حرکتی استقبال می‌کنند یا این اثر با شکست تجاری، عمر کوتاهی خواهد داشت؟
تابناک
پس از آنکه بخش‌هایی از سریال آمریکایی «خانواده آمریکایی / Modern Family» در سریال «هفت سنگ» کپی مو به موی شده بود و این روند با نقدهای جدی همراه شد، این بار سریال «دوستان / Friends» مشمول کپی مو به موی اجزای صحنه و برخی از جزئیات شد و «عشق تعطیل نیست» به کارگردانی بیژن بیرنگ حتی رنگ مبل و دکوپاژ را نیز از این سریال آمریکایی کپی کرد؛ رویکردی تازه در کپی برداری که نشان داد هنوز مرزهایی برای فتح وجود دارد.
سریال فِرندز اثر دیوید کرین و مارتا کافمن، یک مجموعه کمدی بود که از از سال ۱۹۹۴ تا سال ۲۰۰۴ به مدت ده سال در آمریکا پخش می‌شد و روایتی کمیک از زندگی سه مرد و سه زن بیست و چند ساله ساکن محله گرین‌ویچ نیویورک شهر نیویورک بود؛ روایتی متفاوت که مورد توجه منتقدان قرار گرفت و این سریال در همان دوران پخش شش جایزهٔ امی برای بهترین سریال کمدی، یک جایزه گلدن گلوب، و 56 جایزه دیگر به دست آورد و همین اقبال منتقدان به همراه استقبال مخاطبان باعث شد تا پس از پایان این مجموعه، مجموعه جویی در ادامه آن ساخته شود.
این سریال را که شرکت برایت/ کافمن/ کرین با همکاری شرکت تلویزیونی برادران وارنر برای شبکه ان بی سی ساخت و برای اولین بار از همین شبکه پخش شد و ده‌ها میلیون طرفدار در سراسر جهان به دست آورده بود و پس از آن در تلویزیون‌های بیش از یکصد کشور جهان نمایش داده شد اما با وجود آنکه شمار قابل توجهی از ایرانی‌ها نیز این سریال را تماشا کرده‌اند، باز هم می‌توان به کپی‌اش با اعتماد به نفس بالا پرداخت!
بیژن بیرنگ با کپی جزئیات صحنه و حتی خنده‌های بین شوخی‌ها نشان داد تا چه اندازه می‌توان به اصل اثر وفادار ماند و برای وفاداری بیشتر، جزئیات صحنه را تقریباً مطابق با نسخه اصلی کپی کرد. البته کپی کاری نیز که در دنیا نیازمند کسب مجوز از صاحبان اصلی اثر است و در ایران به واسطه عدم رعایت کپی رایت، به امری معمول بدل شده، چندان اتفاقی بعیدی نیست اما در شرایطی که بخش قابل توجهی از مردم پیگیر فیلم و سریال، فرندز را تماشا کرده‌اند، تولید کپی ضعیف و ایرانیِ این سریال چه خاصیتی دارد؟!
نکته جالب درباره اکثر فیلم‌ها و مجموعه‌های ایرانی که از سوی مجموعه‌های خارجی کپی شده، عواملش فیلم اصلی را تماشا نکرده‌اند! پس از پخش سری اول سریال، خریداران عصبانی این سریال به صفحه مهناز افشار در اینستاگرام رفته و با ادبیاتی تند نسبت به آنچه رخ داده، اعتراض کردند؛ مهناز افشار نیز چنین واکنشی داشته و عنوان کرده سریال فرندز را ندیده است!
لوکیشین دو سریال «فرندز» و «عشق تعطیل نیست»
مهناز افشار که در کنار محمدرضا گلزار تقریباً نقش مانیکا و چندلر را ایفا می‌کند، گفته است: «در مورد مجموعه خانگی عشق تعطیل نیست، بی‌شك من خیلی زیاد وسواس و حساسیت داشته ام و امیدوارم در ادامه بهتر و بهتر شود، در مورد شباهت به سریال فرندز، متاسفانه من این سریال را ندیده ام و امیدوارم كه اگر شبیه شده، در ادامه راه و مسیر، قصه جای خود را پیدا كند. تمام تلاش این بوده برای اواین تجربه در شبكه خانگی، كیفیت كار در همه جهات خوب باشد، اما در نهایت وظیفه یك بازیگر با همه دقت و وسواس و سخت گیریهایش تا حدی در كیفیت خوب كار تاثیر دارد، مسئولیت بیشتر بی شك با كارگردان و گروه تهیه و تولید است.
كمی صبركنیم من هم چون شما منتظر قسمتهای دیگر كار هستم و بهتر شدن آن تا بتوانیم كار را ادامه دهیم و درچند پست قبل عرض كرده بودم سریال، متوقف شده. اینطور كه پروژه به ما اعلام كرد، دلایل آن، آماده نبودن قصه بطور كامل بوده و تا قسمت 6 نوشته شده و مهم تر اینكه منتظر نظرات شما عزیزان بعد از دیدن چند قسمت از كار هستند و ندیدن فرندز برای من دلیلش این بوده كه جایگزینهای دیگری داشته دوستان. كمی سلیقه فردی من در انتخاب سریالها با تعدادی از شما فرق دارد و بی شك حتما فرندز را خواهم دید.» و با این حساب احتمالاً تماشای سریال «فرندز» برنامه روزمره سازندگان «عشق تعطیل نیست»، شده است!
البته ممکن است یکی از دلایل بیرنگ برای چنین کپی برداری، بهره برداری از برندِ «فرندز» بودن کپی برداری و معرفی محصولش به عنوان «فرندز» ایرانی بوده که در این صورت باید صبر کرد و به انتظار سرنوشت این حرکت تجاری نشست. آیا مخاطبان از چنین حرکتی استقبال می‌کنند یا این اثر با شکست تجاری، عمر کوتاهی خواهد داشت؟
تابناک
