بازار تلفن‌های همراه در سه ماهه آخر سال 2006 دستخوش نوسانات شدیدی شد که مهم‌ترین آنها ورشکستگی بنکیوموبایل (دارنده برند بنکیو زیمنس)، کاهش شدید سود موتورولا و افزایش بی‌سابقه سهم بازار سونی اریکسون بودند.
بررسی بازار گوشی‌های تلفن همراه در سه ماهه چهارم سال 2006دنياي كامپيوتر و ارتباطات - هومن کبیری پرویزی(
[email protected])
به جرأت مي‌توان گفت گوشي‌هاي تلفن همراه به يكي از پرمصرف‌ترين لوازم الكترونيكي مصرفي در جهان تبديل شده‌اند. تلفيق قابليت‌هايي چون پخش فايل‌هاي موسيقي و ويديو، عكاسي با وضوح بالا، گردش در اينترنت و دريافت متن‌هاي RSS با امكان مكالمات تلفني و دريافت و ارسال پيام‌هاي متني و حتي ويديويي، نياز كاربران را به خريد چند دستگاه مختلف به شدت كاهش داده است و بسياري علاقه دارند كه از تلفن همراهشان براي استفاده از خدمات ياد شده استفاده كنند.
اين امر و ورود مصرف‌كنندگان دو بازار كليدي و پرمصرف جهان يعني چين و هند باعث رشد سرسام‌آور تقاضا براي تلفن‌هاي همراه گرديده است، به گونه‌اي كه پيش‌بيني مي‌شود تقاضاي اين دستگاه‌ها در سال جاري به 2/1 ميليارد دستگاه بالغ شود.
در سال گذشته ميلادي، مجموعاً 8/990 ميليون دستگاه گوشي تلفن همراه به فروش رسيد. رقابت سنگين و پيچيده اين بازار باعث تغييرات تعيين‌كننده‌اي براي بسياري از توليدكنندگان شد.
نوكيا
بزرگ‌ترين توليدكننده گوشي‌هاي تلفن همراه در جهان و حاكم بلامنازع سال‌هاي اخير اين بازار، توانست سهم خود را از 35 درصد در دوره مالي مشابه در سال پيش از آن (2005) به 2/36 درصد برساند فروش نوكيا به نسبت سه ماهه سوم سال 2006 نيز به رشدي برابر 1/1 درصد دست يافت. طيف گسترده محصولات نوكيا كه شامل گوشي‌هاي ارزان قيمت در كنار گوشي‌هاي گران‌قيمت با قابليت‌هاي گوناگون و تلفيق آن با شهرت برند اين شركت در بازار تلفن‌هاي همراه سبب شد علاوه بر به دست آمدن سهم بازار، سود اين شركت نيز با رشدي قابل توجه همراه باشد.
موتورولا
دومين توليدكننده تلفن‌هاي همراه در جهان با وضعيت پيچيده‌اي مواجه شد. استراتژي اين شركت مبني بر تلاش براي كاهش فاصله با نوكيا و افزايش فاصله با نزديك‌ترين رقيب يعني سامسونگ، باعث شد اين شركت به توليد و فروش گوشي‌هاي ارزان‌قيمت‌تر بپردازد. اين امر اگرچه منجر به فروش بالا و دستيابي به سهم بازار بيشتر به ويژه در آسيا و آمريكاي لاتين شد، موجب كاهش سودآوري اين شركت به ميزان 4/4 درصد در سه ماهه آخر سال 2006 و در مجموع 12 درصد در سه دوره مالي آخر سال 2006 گرديد. اين كاهش سود و نيز چشم‌انداز نااميد‌كننده سه ماهه اول سال 2007 موجب شد مديريت ارشد اين شركت استراتژي جديدي را مبني بر تلاش براي افزايش سود بدون توجه به سهم بازار تدوين نمايد. موتورولا در اين دوره توانست سهم بازار خود را از 8/17 در مدت مشابه در سال 2005 به 5/21 درصد برساند. همچنين اين شركت رشدي معادل 8/0 درصد به نسبت سه ماهه سوم سال 2006 را تجربه كرد. در صورتي كه موتورولا نتواند برمشكل سودآوري خود غلبه كند فروپاشي ناگهاني اين شركت در بخش توليد گوشي‌هاي تلفن همراه، مشابه اتفاقي كه دو سال پيش براي زيمنس كه زماني چهارمين توليدكننده تلفن همراه در جهان بود، افتاد، دور از ذهن نيست.
سامسونگ
سومين توليدكننده تلفن‌هاي همراه در جهان به سرعت بايد خود را براي تهديد بزرگ سوني‌اريكسون آماده كند.
سامسونگ كه مدت‌هاست رتبه سوم توليد تلفن‌هاي همراه در جهان را در دست دارد در اين دوره بخشي از سهم بازار خود را از دست داد. سهم بازار اين شركت از 1/12 درصد در مدت مشابه در سال 2005 به 3/11 درصد در سه ماهه چهارم 2006 كاهش يافت و بدتر از آن اينكه سهم بازار اين شركت در سه ماهه سوم سال 2006 بالغ بر 2/12 درصد بوده است كه كاهش نگران‌كننده نزديك به يك درصد را تنها در طول يك دوره نشان مي‌دهد. به عقيده كارشناسان دو دليل عمده اين سقوط تمركز بيش از حد اين شركت بر بهبود تكنولوژي و نيز تمركز بر فروش گوشي‌هاي ارزان قيمت تر بوده است. كارشناسان بر اين باورند بخش عمده سهم از دست رفته سامسونگ توسط سوني‌اريكسون تصاحب شده است. سامسونگ در سال 2006 توانست با افزايش قابليت‌هاي گوشي‌هاي توليدي خود بخشي از شهرت بد خود را در زمينه عقب‌تر بودن از تكنولوژي روز جبران كند و اين امر منجر به انتخاب دو مدل از گوشي‌هاي اين شركت در كنفرانس سالانه تري- جي‌اس‌ام (3GSM) بارسلونا، كه معتبرترين كنفرانس بين‌المللي در زمينه تلفن همراه مي‌باشد، شد.
سوني اريكسون
چهارمين توليدكننده تلفن همراه در جهان بيشترين رشد در سهم بازار را به نسبت سه ماهه سوم سال 2006 تجربه كرد. سوني‌اريكسون در اين مدت توانست سهم بازار خود را از 8/7 درصد به 9 درصد برساند و افزايشي معادل 2/1 درصد را به ثبت برساند. لازم به ذكر است كه سهم بازار اين شركت در دوره مشابه سال پيش از آن 9/6 درصد بوده است. جالب‌تر از همه اينكه اين اتفاق زماني رخ داد كه اين شركت هيچ مدل جديدي را به بازار عرضه نكرد و كل فروش سه ماهه چهارم سال 2006 صرفاً به مدل‌هاي معرفي شده در سه ماهه پيش از آن اختصاص داشت. به نظر مي‌رسد سوني اريكسون مسير خود را به درستي شناخته و در مسير خود به درستي و محكم گام برمي‌دارد. اين شركت با استفاده از تجربيات سوني، به ارائه گوشي‌هايي با قابليت‌هاي پيشرفته عكاسي و پخش موسيقي، اقدام نموده است و توانسته است توجه كاربران را به خود جلب نمايد. سوني‌اريكسون پس از پشت‌سر گذاشتن ال‌جي اكنون چشم به جايگاه سامسونگ دوخته است و اين موضوع را به صراحت در جشن پنج سالگي خود اعلام نمود. كم شدن فاصله اين شركت با سامسونگ كه اختلاف سهم بازار را تنها به 3/2 درصد رسانده است، در كنار محصولات جديدي مانند تلفن‌هاي تحت برند «براويا» كه اكنون در ژاپن توزيع شده اند، باعث شده است كه اين امر چندان دور از ذهن به نظر نرسد و حتي شايد بسيار زودتر از موعد 5 ساله اي كه مدير ارشد سوني‌اريكسون آن را اعلام نموده است، چنين اتفاقي رخ دهد.
ال‌جي
به نظر مي‌رسد چهارمين توليدكننده تلفن همراه در جهان كم‌كم از شوك از دست دادن رتبه چهارم خارج مي‌شود. در اين دوره ال‌جي توانست با 3/0 درصد افزايش سهم بازار به نسبت سه ماهه سوم 2006 سهم بازار خود را به 3/6 درصد برساند. اگرچه سهم بازار ال‌جي در مدت مشابه در سال 2005 نزديك به 1 درصد بيش از سهم بازار فعلي بود، ولي به نظر مي‌رسد تغييرات گسترده در مديريت ارشد اين شركت و سياست‌هاي جديد توانسته است جلوي سقوط سريع سهم بازار را بگيرد. ال‌جي كه توانست با عرضه گوشي شكلات موفقيت نسبي بدست آورد، اكنون با كمك طراحان مد شركت پرادا قصد دارد به موفقيت بيشتري دست يابد.
گوشي‌هاي پرادا كه با لوازم جانبي مخصوص به آن و با قابليت‌هايي چون صفحه نمايش قابل لمس، به طور مشترك با شركت پرادا طراحي شده‌اند يكي از بزرگ‌ترين رقباي گوشي آيفون شركت اپل محسوب مي‌شود. انعطاف‌پذيري ال‌جي و توانايي طراحي و توليد سريع محصولات يكي از مزيت‌هاي عمده اين شركت در بازار تلفن همراه بوده است.
ساژم
مدت‌ها بود نامي از اين شركت فرانسوي در بين توليدكنندگان برتر تلفن همراه به چشم نمي‌خورد. حضور ساژم به عنوان ششمين توليدكننده تلفن همراه در جهان، نه به دليل رشد اين شركت بلكه به دليل سقوط رقبايي چون بنكيو موبايل و فيليپس بوده است. ساژم در اين دوره با مشكلات متعددي دست به گريبان بوده است و حتي تا مدتي شايعه فروش آن توسط گروه سافران كه مالك ساژم است، به موتورولا به گوش مي‌رسيد.
سهم بازار ساژم در اين دوره به نسبت مدت مشابه سال پيش از آن با 1/0 كاهش به 5/1 درصد رسيد. همچنين به نسبت سه ماهه سوم سال 2006 نيز 3/0 درصد كاهش را تجربه كرد.
ساير توليدكنندگان
از مشهورترين توليدكنندگان ديگر مي‌توان به
بنكيو موبايل دارنده برند بنكيو- زيمنس و فيليپس اشاره كرد.
بنكيو موبايل كه تا سال گذشته ششمين توليدكننده تلفن همراه در جهان محسوب مي‌شد پس از بحران ورشكستگي شعبه آلمان خود كه پيش از اين از شركت زيمنس خريداري شده بود، نتوانست از گسترش دامنه بحران جلوگيري كند و ناچار به تعطيل كردن بخش بزرگي از شعبات و كارخانجات خود از آمريكاي لاتين تا چين شد.
با توجه به شكست مذاكرات براي جلب سرمايه‌گذار و يا خريدار به نظر نمي‌رسد اين شركت ديگر بتواند مانند گذشته در بازار تلفن همراه باقي بماند و احتمال خروج آن از بازار بعيد به نظر نمي‌رسد.
فيليپس از ديگر توليدكنندگان مشهور اين گروه نيز به دنبال ناكامي در فروش محصولات خود، اكنون مراحل پاياني انتقال بخش توليد تلفن همراه خود را به شركت محصولات الكترونيكي چين سپري مي‌كند.
توشيبا يكي ديگر از شركت‌هايي بود كه در اين دوره تلاش كرد سهم بيشتري به دست آورد. اين شركت كه يكي از پرفروش‌ترين برندهاي تلفن همراه در ژاپن است با ارائه مدل‌هايي بين‌المللي و بكارگيري سيستم‌عامل ويندوز موبايل براي تلفن‌هاي خود، مدل‌هاي متنوعي را در كنفرانس تري-جي‌اس‌ام بارسلونا عرضه كرد.
با توجه به خروج شركت‌هاي صاحب‌نامي چون بنكيو موبايل و فيليپس، امكان قدرت‌نمايي براي توشيبا فراهم شده است. بايد ديد آيا اين شركت مي‌تواند از فرصت ايجاد شده به درستي استفاده كند يا خير.
در كل سهم بازار ساير توليدكنندگان نيز كاهش چشمگيري را تجربه كرد. به طوري كه با دو درصد كاهش نسبت به دوره مشابه در سال پيش از آن به 2/14 درصد از كل سهم بازار رسيد كه اين رقم كاهش عجيب 5 درصدي را به نسبت سه ماهه سوم سال 2006 نشان مي‌دهد.
اين ارقام كماكان نشان دهنده تضعيف هرچه بيشتر جايگاه توليدكنندگان كوچك‌تر تلفن همراه در جهان است. و اين امر به مرور به خروج آنها از بازار و يا ادغام آنها در يكديگر خواهد انجاميد.
