اول یه مطلب از ویکی بزارم:
پیشینه
دوغ در گذشته یکی از فرآوردههای جانبی کره محسوب میشد. برای تهیهٔ آن، ابتدا ماست پرچرب را با آب رقیق میکردند، سپس با استفاده از مشک، چربی آن جدا شده و باقیمانده بعنوان دوغ مصرف میشد.
امروزه با تغییر در روند تولید کره به لحاظ تکنولوژی، روش تولید دوغ نیز بعنوان نوشیدنی تخمیری شیری تغییر یافته است. تولید صنعتی دوغ بدون گاز و دوغ گازدار در ایران سابقهای بیش از چهل سال دارد و با توجه به نحوه تولید این فرآورده، می توان آن را به انواع زیر تقسیم کرد:دوغ، دوغ گازدار، دوغ حرارت دیده بدون گاز، دوغ حرارت دیده گازدار.
گونهها
دوغ فرآوردهای است که از اختلاط ماست با آب آشامیدنی با یا بدون نمک و افزودن اسانسهای سبزیجات معطر از قبیل کاکوتی، نعناع و پونه تهیه میشود و در این نوع دوغ ممکن است با توجه به شرایط نگهداری و در اثر تخمیر طبیعی ناشی از فعالیت میکروارگانیسمهای زندهٔ موجود در ماست اولیه تولید گاز شود.
دوغ گازدار فرآوردهای است که بعد از فرآوری به روش اول به آن گاز کربنیک تزریق میشود.
دوغ حرارت دیدهٔ بدون گاز فرآوردهای است که بعد از فرآیند آن به روش اول، برای افزایش قابلیت نگهداری و جلوگیری از تولید گاز تحت تأثیر فرآیند حرارتی قرارداده شود.
دوغ حرارت دیدهٔ گازدار فرآوردهای است که بعد از فرآیند آن مطابق بند سوم، برای ایجاد گاز در اثر تخمیر طبیعی، باکتریهای ترموفیل مورد استفاده در تولید ماست (استرپتوکوکوس ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس دبروکی بولگاریکوس ) به آن اضافه شود.
شرایط نگهداری
برای حفظ کیفیت انواع دوغ گازدار و بدون گاز و افزایش زمان ماندگاری آن بهتر است در یخچال و در مکانی به دور از تابش مستقیم آفناب نگهداری شود.
خواص
دوغ تأمین کننده یک چهارم نیاز روزانهٔ بدن به کلسیم و حاوی ویتامینهای ب۲ و ب۶ و ب۱۲ است واز این رو قویکننده استخوانها میباشد.
وجود باکتریهای مفیدی چون استرپتوکوکوس، ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگارس در دوغ اثرات بسیار مفیدی بر سلامت دستگاه گوارش دارد و مانع رشد ارگانیسمهای مضر میشوند.