مروری بر تاریخ باشگاه پرسپولیس

[ARMF]

12 شهریور 1355: ششمین دوره لیگ ایران (تخت جمشید)
پرسپولیس 1 پــاس 1 گل: دکتر محمد زادمهر

شرح تصویر: علی پروین با قد متوسط خود با پروازی بلند و غیرتمندانه توپ را به فضای قلب دفاع پاس برای عزیزی و زادمهر ارسال می کند و دکتر محمد زادمهر از پشت سر همه از راه میرسد و اینچنین توپ را به دروازه پاس می دوزد. بازی برگشت هم میان مدعیان اصلی قهرمانی لیگ 0-0 می شود. پرسپولیس نتوانست از قهرمانی فصل قبل خود در لیگ دفاع کند و با کمترین اختلاف ممکن قهرمانی را به پاس داد. شهباز قدرتمند با ستاره های نامدار خود سوم شد. در دهه 1350 پرسپولیس پرافتخارترین تیم ایران لقب گرفت با 3 قهرمانی لیگ و 3 نایب قهرمانی در این جام و یک قهرمانی در جام باشگاههای تهران.
پرسپولیس به رغم ضعیف شدن و عدم کسب نتایج افسانه ای سابق پس از پاس قهرمان؛ نایب قهرمان شدند و شهباز قدرتمند با خریدهای رویاییش سوم شد و تاج (استقلال) با همه ستارگانش برای دومین سال پیاپی مقامی بهتر از چهارمی بدست نیاورد. نایب قهرمانی برای پرسپولیس همیشه مدعی قهرمانی مانند شکستی تـلخ بود. پرسپولیس نایب قهرمان به هیچ یک از 4 تیم اول نباخت و شهباز پر مهره را که مردانی چون ناصر حجازی، محمدرضا عادلخانی، ابراهیم قاسم پور،، ایرج *******، حسین کلانی، نصراله عبدالهی و علامحسین مظلومی و ... را در خود داشت؛ در بازی رفت و برگشت با نتیجه 1-0 از سد راه برداشت. شهباز با 36 گل زده بهترین خط حمله را داشت و نتوانست گلی به پرسپولیس در دو بازی رفت و برگشت بزند. پاس قهرمان 4 باخت و پرسپولیس 3 باخت و تاج (استقلال) رده چهارمی 6 باخت داشتند و دارایی با 2 باخت کمترین باخت را داشت. بهترین خط حمله را شهباز با 36 گل و بهترین گلزین غلام حسین مظلومی (از تیم شهباز) با 19 گل رکوردی تازه را دشت کرد.

 

[ARMF]

شاهین سابق (پرسپولیس) 1345. تیمی بی رقیب که در اکثر جداول قهرمانی تهران صدرنشین اش را به تـــاج (تیم دربار) دیکته می کرد و یکسال بعد سازمان تربیت بدنی که از یکه تازی ها و مجبوبیت شاهین به ستوه آمده بودند این باشگاه را با طرحی کاملاً مهندسی شده؛ منحل کردند.

در این تصویر چهره های سرشناسی وجود دارند. نفر دوم ایستاده از راست رضا وطنخواه و نفر چهارم زنده یاد پرویز دهداری معلم اخلاق تاریخ فوتبال ایران و نفر آخر جعفر (اشرف) کاشانی و نفر اول نشسته از راست نیز بیوک (عزت الله) وطنخواه و نفر چهارم مهندس حسین علی کلانی و نفر پنجم در کنارش مرحوم ناظم گنجاپور نشسته است. چهره هایی بسیار آشنای دیگری نیز در تصویر است که از دوستان و همراهان استدعا دارم در صورت اطمینان از نام ایشان آنها را نام ببرند.

 

[ARMF]

 

[ARMF]

سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

قسمت دوم دهه 1350


گفتار نخست: سال 1350 (1971)- سال سلطه مطلق پرسپولیس بر فوتبال ایران

با اعلام برنامه لیگ منطقه ای سال 1350 و آغاز آن در مردادماه؛ باشگاه پرسپولیس که درگیر هفته های پایانی جام باشگاههای تهران بود در کشاکش مسابقات دو بازی سنگین و تدارکاتی را برای آمادگی و سنجش عیار تیم با هامبورگ آلمان و ارتش بحرین برگزار کرد. در اردیبهشت هامبورگ با تمام قوا و حضور بازیکنان بزرگش از جمله اووه زیلر در تهران برابر پرسپولیس ایران 2-2 متوقف شد. گلهای پرسپولیس را همایون بهزادی و صفر ایرانپاک به ثمر رساندند. پرسپولیس 9 بر صفر ارتش بحرین را در تهران و هشتم مردادماه شکست داد در این بازی صفر ایرانپاک خارق العاده بود و 5 بار توپ را به تور نماینده بحرین دوخت. قبل از شروع لیگ 1350 پرسپولیس آلن راجرز انگلیسی مربی سابق پیکان را به خدمت گرفت. آغاز نتایج خیره کننده پرسپولیس با حضور آلن راجرز کلید خورد تا ثابت شود مربی توانا و باتجربه می تواند باعث دگرگون شدن تیمی شود که با حسین فکری مربی سالهای 48 و 49 دو سال قافیه را به رقیب دیرینه خود باخته بود.

مسابقات مقدماتی باشگاههای ایران در سال 1350 با شرکت 23 تیم شهرستانی و 4 تیم تهرانی پرسپولیس، تاج (استقلال)، پاس و عقاب در چهارمنطقه به میزبانی 4 شهر رشت، اصفهان، کرمان و کرمانشاه برگزار شد و پرسپولیس در منطقه 2 قرار گرفت. پرسپولیس مرحله مقدماتی لیگ 1350 را با نتایجی خیره کننده تمام کرد تا تیمهای مدعی را در همان ابتدا شوکه کند و همگی بدانند که پرسپولیس بعد از وقفه ای کوتاه تیمی بی رقیب شده است؛ این تیم با 4 بازی و 4 برد و 23 گل زده و 1 گل خورده کارنامه ای فوق العاده داشت. پرسپولیس با نتایج 7-0 تاج سنندج ، 4-1 پاس کرمانشاه، 9-0 آریا مشهد و 3-0 تاج مسجد سلیمان را گلباران کرد در آن منطقه صدرنشین شد و به همراه تاج مسجد سلیمان به مرحله گروهی راه یافتند. 3 هتریک رویایی توسط سفر ایرانپاک در سه بازی پیاپی و دو هتریک دیگر توسط علی پروین و محمود خوردبین صدر جدول را کاملاً در اختیار گرفت و دور مقدماتی را به اتمام رساند. تا آغاز مسابقات لیگ منطقه ای 1350 دو بازی دوستانه برابر اکادمیکا و بن سوسون برزیل با نتایج 1-1 و برد 2-0 به سود پرسپولیس شدند.

در نخستین بازی لیگ پرسپولیس 5 بر1 جم آبادان را در هم کوبید اما در بازی دوم در مسجد سلیمان در برابر تاج این شهر در یک بازی ناجوانمردانه که با جنگ روانی بر علیه بازیکنان پرسپولیس شرایط را به سود تیم میزبان عوض کرده بود؛ پرسپولیس 0-1 بازی را به میزبان خود باخت و این بازی سرآغاز تاریخی ترین رکورد تاریخ فوتبال ایران توسط پرسپولیس بود. 865 روز و 43 بازی پیاپی بدون باخت روکورد دیگری از پرسپولیس اقسانه ای در همین سال پایه ریزی شد. پرسپولیس از روز 19 دی 1350 تا 4 خرداد 1353 به مدت 865 روز در مسابقات لیگ بدون شکست باقی ماند. سرخپوشان طی این مدت در 43 بازی موفق به کسب 32 برد و 11 تساوی شدند و رکوردی را از خود بر جای گذاشتند که در تاریخ فوتبال ایران بی نظیر است. در همین سال و لیگ 1350 پرسپولیس که هیچ گاه موفق به شکست تاج (استقلال) نشده بود؛ موفق شد این تیم را شکست دهد. در اولین پیروزی خود در برابر این تیم با نتیجه ای خیره کننده و تکرارنشدنی در تاریخ شهرآوردهای پایتخت 4-1 تاج (استقلال) را به سان سایر تیم ها در هم کوبید و بازی برگشت را نیز 2-0 تمام کرد تا در دو بازی رفت و برگشت 6-1 تاج (استقلال) را لـه کند. دو نتیجه خیره کننده دیگر پرسپولیس در این لیگ برد 8-0 برابر تاج نوشهر و برد 6-0 برابر سپاهان اصفهان بود تا به نوعی پرسپولیس دو تیم پرافتخار ایران یعنی سپاهان و تاج (استقلال) را در سالهای 50 و 52 با نتیجه مشابه 6-0 شکست داده باشد. پرسپولیس در لیگ 1350 به جز باخت به تاج مسجد سلیمان در دومین بازی؛ همه بازیهای خود را برد و با اختلافی فاحش در صدر جدول باقی ماند و قهرمان لیگ ایران در سال 1350 شد. جالب اینکه تاج استقلال در حدود نیمی از کل گلهای خورده خود در لیگ 1350 را از پرسپولیس دریافت کرد. تفاضل گل پرسپولیس بیش از دو برابر تاج (استقلال) شد و همه رکوردهای آن سال به نام پرسپولیس شد و دو مهاجم این تیم صفر ایرانپاک و حسین کلانی بطور مشترک با 12 گل زده آقای گل شدند؛ یعنی در حدود یک گل در هر بازی. پرسپولیس از 14 بازی 45 گل به ثمر رساند تا همچنان در میانگین بازی و گل زده در تاریخ لیگ ایران دست نیافتنی مانده باشد. سهم هر بازی چیزی بیش از 2/3 گل زده بود. پرسپولیس در این سال، در 14 دیدار لیگ صاحب 13 برد و یک باخت شد. بر این اساس پرسپولیس آن سال موفق شد 93 درصد از کل امتیازات را به خود اختصاص داده و از این حیث صاحب یک رکورد رویایی شود که همچنان پابرجاست.

​

در آخرین روزهای سال 1350 ورزشگاه یکصد هزار نفری آریامهر (آزادی) زودتر از موعد مقرر و در حدود 2 سال و اندی به بهره برداری رسید و چند روز بعد در 27 اسفند 1350 و در حضور 80 هزار تماشاگر که تا آن زمان در تهران بی سابقه بود؛ تیم های پرسپولیس ایران و کروزیرو بـرزیـل که توستائو بازیکن نامدار خود را به تهران آورده بود، به مصاف هم رفتند و کروزیرو 4-2 پرسپولیس را شکست داد دو گل پرسپولیس را در روز اول ورزشگاه آریامهر (آزادی) صفر ایرانپاک (فقید) و همایون بهزادی به ثمر رساندند و در واقع این دو نفر اولین کسانی بودند که در ورزشگاه آزادی گل زنی کردند. این ورزشگاه سه سال بعد در بازی های آسیائی تهران رسماً افتتاح شد.



تیم افسانه ای پرسپولیس در سال 1350 را این بازیکنان تشکیل می دادند: عزیز اصلی (4)، بهرام مودت (2)، هادی طاووسی (4)، کاظم بیاتی (4)، مهدی عسکر خانی (4)، محراب شاهرخی (4)، ابراهیم آشتیانی (4)، اکبر محمدی (2)، بیوک وطنخواه (4)، رضا وطنخواه (4)، کاظم رحیمی (4)، اصغر ادیبی (4)، فریدون معینی (4)، علی پروین (2)، ناصر سلیمی (2)، هنریک سرکیسیان (4)، اسماعیل حاج رحیمی پور (2)، اکبر کوکلان (1)، همایون بهزادی (4)، داریوش مصطفوی (2)، ناظم گنجاپور (4)، محمود خردبین (3)، اکبر افتخاری (2)، صفر ایرانپاک (2)، ایرج ******* (1).
اعداد داخل پراتز سالهای حضور بازیکنان در پرسپولیس است.

تاج (استقلال) در سال 1350 (1971) در جام باشگاههای آسیا که در تایلند برگزار شد (بسان اولین حضور پرسپولیس که به تایلند رفت) و این بار یک تیم درجه دو آسیایی از فوتبال عراق تاج (استقلال) را ناکام گذاشت تا با شکست 2-0 در برابر الشرطه عراق در بانکوک نتواند مقامی بهتر از سومی بدست آورد تا قهرمانی نخست خود را مدیون میزبانی در ورزشگاه امجدیه و بازی با نمایندگان مالزی لبنان و در نهایت اندونزی در نیمه نهایی آن بازیها باشد.

قهرمانی جام باشگاههای آسیا با تحریم سیاسی باشگاههای آسیایی از دست پرسپولیس پرید. پرسپولیس به عنوان قهرمان ایران در مسابقات لیگ سال 1350 خود را برای میزبانی مسابقات جام باشگاههای آسیا در سال 1972 آماده می کرد. سرخپوشان یار کمکی خود را پرویز قلیچ خانی که لقب سردار را داشت؛ برگزیدند ولی در آخرین روزهای پیش از شروع مسابقات؛ کشورهای عربی به علت حضور نماینده اسرائیل کنار کشیدند و بازیها را تحریم کردند و این بدشانسی سرخپوشان بود که هر بار به دلیلی فرصت قهرمانی در جام باشگاههای آسیا را از دست می دادند و در دورانی که این بازیها تورنمنتی بسیار ساده بود فقط 2 بار حضور داشتند؛ سال 1348 و 1366. اما استقلال در این تورنمنت ها 4 بار حضور داشت و یکبار هم میزبان شد. 1349، 1350، 1370 و 1371 و اما در دوره ای جدید جام باشگاههای آسیا که تمام تیمهای آسیایی در آن حاضر بودند (از 1994 تا 2001) و قبل از ادغام دو جام و تشکیل لیگ قهرمانان آسیا، پرسپولیس 4 بار حضور داشت که هر 4 بار نیمه نهایی را در خانه حریفان بازی کرد؛ اما استقلال 2 بار حضور داشت که هر دو بار میزبان در ورزشگاه آزادی به صورت تک بازی شد و هر دو بار جام را به حریفانش آن هم در حضور 100 هزار هوادار تقدیم کرد. استقلال تا قبل از لیگ قهرمانان 8 حضور و 3 میزبانی نیمه نهایی و فینال را در تهران داشت و پرسپولیس با 6 بار حضور هیچ میزبانی از سوی فدراسیون فوتبال ما برایش فراهم نشد. دلیل اینکه پرسپولیس 3 بار بیشتر از استقلال در لیگ ایران قهرمان شده بود و 2 بار کمتر از استقلال در جام باشگاههای آسیا حاضر شده بود؛ عدم برگزاری جام باشگاههای آسیا در دهه 1350 و سالهایی بود که پرسپولیس 3 بار قهرمان لیگ ایرران شد و هر سه بار بازیهای باشگاههای آسیا به هر دلیلی برگزار نشد.

​

تیم ملی ایران در سال 1350در مسابقات جام کوروش و مقدماتی المپیک 1972 مونیخ به مربی گری پرویز دهداری به میدان رفت و مردانی چون ابراهیم آشتیانی - فریدون معینی - اصغر ادیبی علی پروین - صفر ایرانپاک - جعفر کاشانی - رضا وطنخواه و داریوش مصطفوی[1] 9 بازیکن پرسپولیس بودند که در تیم ملی فوتبال هم حضور داشتند.

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

قسمت دوم دهه 1350

گفتار دوم: سال 1351 (1972)

پرسپولیس در ابتدای سال 1351 و در تاریخ 20 فروردین این سال برابر تیم ناسیونال اروگوئه که در آن سال قهرمان جام باشگاههای جهان شده بود در تهران قرار گرفت. پرسپولیس با پیروزی 1-0 بر این تیم به یکی از بزرگترین افتخارات تاریخ فوتبال خود دست یافت. ناسیونال اروگوئه با تیم کامل خود به تهران آمده بود و از یک دروازبان بسیار مشهور به نام مانگا بهره مند بود و هیچ کس فکر نمی کرد که درمیان ایرانی ها کسی بتواند دروازه او را باز کند چرا که چند روز پیش هم تیم ملی فوتبال ایران در برابر ناسیونال اروگوئه و دروازبان این تیم 1-0 مغلوب شده بود و مهاجمان تیم ملی نتوانسته بودند به او گل بزنند. اما در بازی پرسپولیس بی رقیب و ترسناک سال 1350در اواخر بازی ایرج ******* (فقید) بازیکن روپای خط میانی این تیم با یک شوت زیبا و سرکش موفق شد دروازه ناسیونال اروگوئه را بگشاید و بعد از این بازی در تمام ایران جشن و سرور و پایکوبی به پا شده بود. در حالی جام باشگاههای اسیا به تعطیلی چند ساله رفت که پرسپولیس 3 بار قهرمان لیگ ایران در این سالها شد و این تیم می توانست حتی بیش از 4 بار در این مسابقات حاضر باشد و میزبانی را نیز بدست آورد و بدون تردید با آن تورنمنت های ساده حداقل 2 قهرمانی را بدست آورد.

پرسپولیس پیشگام فوتبال حرفه ای در تاریخ فوتبال ایران

علی عبده مدیر عامل باشگاه پرسپولیس پروژه حرفه ای سازی پرسپولیس را با آزمایش 10 هزار بازیکن انتخابی در ارودی این تیم آغاز کرد تا فوتبال را به گفته او از نو در پرسپولیس آغاز کنیم. تعدادی از آنها انتخاب شدند و در تیم های جداگانه و پایه که هزینه تعلیم و کرایه زمین ها پرداخت می شد؛ تحت آموزش قرار گرفتند. تاریخ حرفه ای شدن کار در فوتبال ایران، با این جرقه و طرح باشگاه پرسپولیس در سال 1351 آغاز شد، تا آن زمان فوتبال در ایران اوج مرزهای آماتوری را می گذراند. تنها تیم تاج و چند تیم دیگر حقوقی به بازیکنانشان پرداخت می کردند و در ازای آن از بازیکنانشان به عنوان تعهد بازی در آن تیم سفته می گرفتند؛ علی عبده پیشگام حرفه ای شدن در فوتبال ایران همچنین اعلام کرد: «پرسپولیس از این به بعد در مسابقات باشگاههای تهران که مخصوص تیم های آماتوری است شرکت نخواهد کرد و تیم آماتور پرسپولیس در مسابقات باشگاهی تهران حضور خواهد داشت.» بر این اساس پرسپولیس برخی از بازیکنان را به عنوان بازیکنان حرفه ای معرفی کرد و سایرین را به عنوان آماتور در نظر گرفت که در تیم اصلی نیز مداوم در لیگ قبل بازی کرده بودند.

از ابتدای آبان ماه فدراسیون فوتبال به منظور آغاز مسابقات قهرمانی باشگاههای ایران، لیگ ایران موسوم به «تخت جمشید» یک دوره مسابقات بین تیم های دسته اول تهران ترتیب داد تا از جمع این 16 تیم، 6 تیم جواز حضور در مسابقات جام تخت جمشید را پیدا کنند، جالب است پرسپولیس در این مسابقات تیم آماتور خود را شرکت داد و در پایان با این تیم آماتور خود نهم شد. جدی نگرفتن بازیها و ترجیح دادن بازی دوستانه با کریستال پالاس انگلستان باعث از دست رفتن 2 بازی نخست پرسپولیس شد و فدراسیون هر دو بازی را 3-0 به سود گارد و شهربانی اعلام کرد. آماتورهای پرسپولیس در این دوره از مسابقات باشگاهی تهران که به نوعی بازیهای انتخابی تهران برای اولین لیگ تخت جمشید بود که در سال 1352 آغاز شد؛ در بازی با تاج (استقـلال) 2-0 باخت و تاج در آن مسابقات به مقام قهرمانی دست یافت. عقاب دوم و پاس سوم شد.

تیم حرفه ای پرسپولیس فارغ از بازیهای تهران برای آمادگی هر چه بیشتر به بازیهای دوستانه خارجی گرایش داشت:

پرسپولیس ایران 1 اسلوابودا یوگسلاوی 1 در تهران و با گل همایون بهزادی- پرسپولیس ایران 1 بولدکلوین دانمارک 1 در تهران و با گل همایون بهزادی - پرسپولیس ایران 1 گورانی برزیل 1 در تهران با گل علی پروین - پرسپولیس به کویت رفت و سه بازی را در کویت با العربی - السالمیه و القادسیه تیم های برتر کویتی انجام داد و به ترتیب 1-1 ، 1-1 و 2-1 با یک برد و دو مساوی به تهران بازگشت. پرسپولیس ایران 2 اسپارتاپراگ 2 در تهران با گلهای همایون بهزادی و صفر ایرانپاک - پرسپولیس 3 تیم ملی قطر 2 در دوحه قطر با گلهای صفر ایرانپاک و رضا وطن خواه. پرسپولیس ایران 2 تاج بحرین صفر در منامه با گلهای بهزادی و ایرانپاک.

با بالانشینی استقلال در مسابقات انتخابی باشگاههای تهران برای سومین دوره لیگ ایران موسوم به لیگ تخت جمشید در رقابت با آماتورهای پرسپولیس این تیم اختلاف خود را در مسابقات و رقابت با پرسپولیس 5 بر 3 پیشی گرفت. پرسپولیس از 3 بار برتری در رقابت در بازیهای رسمی با این تیم دوبار درلیگ ایران این برتری را به این تیم دیکته کرده بود اما در 5 بار برتری استقلال در رقابت مستقیم با پرسپولیس فقط یکبار در لیگ ایران و 4 بار دیگر در بازهای باشگاه های تهران و حذفی رخ داده بود.

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

قسمت دوم دهه 1350

گفتار سوم: سال 1352 (1973)

در بهار سال 1352 بازیهای دوستانه و بین المللی تیم حرفه ای پرسپولیس ادامه داشت و این تیم حرفه ای به همراه چند بازیکن تیم آماتور و استفاده از اصغر شرفی بازیکن کمک خود از تیم پاس در کشورهای حاشیه خلیج فارس به تدارک خود می پرداخت. پرسپولیس در اولین نبرد تاریخ فوتبال ایران با یک تیم فوتبال از عربستان در ریاض به تساوی 2-2 رسید. پرسپولیس ایران 2 النصر عربستان 2 در ریاض عربستان با گلهای ایرانپاک. در خط میانی فریدون معینی و علی پروین یاران ثابت پرسپولیس بودند که جمع آنها را مردانی چون اصغر ادیبی و رضا وطنــخواه کامــل می کرد و در خط حمله همایون بهزادی و صفر ایرانپاک مردان ثابت بودند و محمود خردبین و اصغر شرفی در ساخت مثلث آتش به این دو نفر کمک می کردند.

پرسپولیس 1 راسینگ لبنان صفر در لبنان با گل ایرانپاک - پرسپولیس ایران 1 ایالت سائوپولوی برزیل 1 در تهران با گل بهزادی این تیم منتخبی از بازیکنان تیم های معروف برزیل پالمیراس، کروزیرو، سانتوز و سائوپولو تشکیل شده بود. خشونت فراوان برزیلی ها باعث مصدومیت معینی و بهزادی شد. پرسپولیس ایران 1 چلسی انگلستان 1 با گل ایراج ******* در تهران.

شکست پروژه حرفه ای سازی عبده با دست های پلید تیمسار پرویز خسروانی مدیر عامل تاج (استقلال)

در فاصله میان بازی پرسپولیس و ایالت سائوپولوی برزیل یک اتفاق بسیار مهم رخ داد. طرح حرفه ای شدن مردمی ترین و پرهوادارترین تیم ایران با شکست روبرو شد. و پرسپولیس به ناچار با اعلام انحلال تیم حرفه ای خود، دوباره فعالیت خود را در سطح آماتور ادامه داد. علت اصلی شکست حرفه ای شدن پرسپولیس، تعجیل در پیشگامی و استنباط نادرست از شرایط روز فوتبال ایران بود و دست هایی که همیشه توانایی داشتند تا قوانین محدود فوتبال ایران را دور بزنند. علی عبده در زمان اعلام خبر حرفه ای شدن پرسپولیس گفته بود:

ما هرگز تنها نخواهیم ماند و بعید است که باشگاههای دیگر دست روی دست بگذارند و در راهی که به روشنی آینده فوتبال ایران را مستحکم و نیرومند می سازد؛ قدم نگذارند، اما بر خلاف امیدواری عبده، دیگر باشگاهها در این راه پرسپولیس را یاری نکردند.

ساواک در گزارش خود در تاریخ 19/7/1351 می گوید: سپهبد بازنشسته پرویز خسروانی با کامبیز آتابای رئیس فدراسیون فوتبال تماس حاصل کرده و اظهار داشته است: ملاحظه می کنید این علی عبده مدیر باشگاه پرسپولیس چه جنجالی بپا کرده است؟

گرچه نامبرده با اجازه در پیشگاه شاهنشاه مبادرت به حرفه ای کردن باشگاه پرسپولیس کرده ولی او بایستی این موضوع را قبلاً با تربیت بدنی و فدراسیون فوتبال ایران در میان می گذاشت تا چنانچه شما صلاح می دانستید این کار عملی می شد:

خسروانی می گفت: عبده و دوستانش که خودت می دانی باندی تشکیل داده اند و خود شاهدی که من در مواقعی که سرپرست تربیت بدنی بودم از دست اینها چه زجری کشیدم! ...

کاملاً روشن است که تیمسار خسروانی، همه کاره تیم تاج در جهت اختلال در اهداف علی عبده با او همگام نمی شود تا تیم پرسپولیس در حرفه ای شدن شکست بخورد.

کیهان ورزشی در شماره 967 خود در باره انحلال تیم حرفه ای پرسپولیس از زبان عبده می نویسد: جبران زمان و شرایط کنونی، فوتبال حرفه ای را نمی پذیرد. ما نمی خواهیم از فوتبال ثروتمند شویم زیرا معتقدیم که فوتبال باید خودش، خودش را اداره کند، او می افزاید: پرسپولیس در راه فوتبال حرفه ای پیشقدم شد که خواست شاهنشاه آریا مهر بود. اما متاسفانه ما را در این را تنها گذاشتند و حتی فدراسیون فوتبال هم با ما همکاری نکرد و در شرایط کنونی حتی زمین در اختیار ما قرار نمی دهد.

در ادامه هوشنگ دیده بان دبیر وقت فدراسیون فوتبال در پاسخ به عبده می گوید: تا ده روز پیش هر زمینی را که تیم حرفه ای پرسپولیس خواسته است در اختیارش گذاشته ایم. آخرین بار حتی در روز تعطیل جمعه امجدیه را در اختیار این تیم قرار دادیم تا با تیم گورانی برزیل روبرو شود و زمانی که ورزشگاه یکصدهزار نفری در دست مرمت بود، به خاطر همکاری بیشتر با تیم حرفه ای پرسپولیس از تیمسار حجت خواهش کردیم تا اجازه بدهند پرسپولیس با مونشن گلادباخ در این ورزشگاه دیدار کند. دیده بان اضافه می کند: تشکیل تیم حرفه ای نیازمند سرمایه گذاری است و این کار در شرایط کنونی برای صاحبان تیم های حرفه ای که قصد بهـره برداری دارند صرف نمی کند. با یک حساب ساده می بینیم که باشگاه پرسپولیس از این کار، کلی ضرر کرده و می کند و اگر این باشگاه تصمیم به انحلال تیم حرفه ای خود می گیرد به خاطر همین مسأله است و بس. در حال حاضر هزینه تیم حرفه ای پرسپولیس در حدود هشتصد هزار تومان است و با توجه به سرمایه گذاری که برای ورزشگاه (آپادانا) پرسپولیس به مبلغ 16 میلیون تومان شده است، بهره بانکی این مبلغ در سال برابر با یک میلیون تومان می باشد که با آن 800 هزار تومان حدود 2 میلیون تومان در سال خرج تیم حرفه ای پرسپولیس می شود و این مبلغ را باشگاه مذکور نمی تواند از فروش بلیط و مخارجی که برای تیم های میهمان می کند؛ تأمین می نماید.... این دلیل واقعی انحلال تیم حرفه ای پرسپولیس است.

پس از تساوی 1-1 با چلسی انگلستان که در گذشته بسان چلسی کنونی از قدرت کمتری برخوردار بود؛ پرسولیس در خرداد سال 1352 در تورنمنت دوستانه «جام اتحاد تهران» با شرکت تیم های تاج، عقاب و پاس حضور یافت و 3-2 پاس را برد و با عقاب 0-0 مساوی کرد و در نهایت 1-0 به تاج باخت. در بازی با تاج؛ پرسپولیس با تمام قوا و همان تیم حرفه ای سال 51 بازی بسیار عالی را به نمایش گذاشت اما درخشش حجازی کم با چاشنی شانس همراه شد تا این بازی با یک گل به سود تاج خاتمه یابد و این تیم قهرمان جام دوستانه اتحاد شود که در جدول آماری رقابت دو تیم مسابقات دوستانه و غیر رسمی محاسبه نمی شود. در این بازی همایون بهزادی در دقیقه 85 از زمین اخراج شد.

شروع سومین دوره لیگ ایران (1352)

از روز جمعه 8 تیرماه 1352 با شرکت 7 تیم تهرانی و 5 تیم شهرستانی سومین دوره لیگ ایران اینبار با عنوان تخت جمشید آغاز شد. این مسابقات بصورتی منظم و علیرغم چند بازی دوستانه تیم ملی برای آمادگی در دور دوم مقدماتی جام جهانی 1974 آلمان؛ به موقع و بر اساس تقویم اعلام شده 6 ماه به طول انجامید و پرسپولیس با اقتدار کامل و شکست 6-0 تاج (استقلال) در بازی رفت در هفته هفتم و تساوی 1-1 در بازی برگشت[1] و بردن همه تیم های قدر از جمله پاس قهرمان دوباره لیگ شد تا از 3 دوره ابتدایی لیگ 2 بار قهرمان شده باشد و اولین تیمی باشد که تو بار پی در پی قهرمان لیگ ایران شده است[2] و از دست دادن یک قهرمانی این لیگ نیز ناشی از رأی 3-0 فدراسیون در بازی با تاج باشد که در غیر این صورت هر 3 قهرمانی را می توانست به دست آورد. پرسپولیس با تفاضل گل 40+ از 22 بازی و 37 امتیاز (بازی ها دو امتیازی بودند) و تاج (استقلال با 2 امتیاز کمتر و 35 امتیاز؛ دومیش فقط در نتیجه باخت 6-0 به پرسپولیس بود و اگر آن بازی را می برد به جای پرسپولیس قهرمان می شد. پاس هم با اقتدار سوم شد. در بازی افسانه 6 تایی ها به گفته تاریخ نگاران ورزشی کشور و مطبوعات پرسپولیس را اگر با آژاکس قهرمان آن روز فوتبال اروپا مقایسه کنیم ره به خطا نرفته ایم، چرا که آتش سوزانی که پرسپولیس در آن روز به پا کرد، سراپای وجود آبی پوشان را که در بهترین شرایط تاریخ باشگاه تاج (استقلال) از بدو تأسیس تا سال 52 قرار داشتند را به آتش کشیدند. تاج استقلال بسیار تیم توانمندی داشت و چند بازیکن جدید از جمله حسن روشن جوان را نیز در ترکیبش اضافه کرده بود و در بازی گذشته نیز 1-0 پرسپولیس را برده بود و فقط به دلیل همان باخت سنگین با اختلاف 2 امتیاز قافیه را به پرسپولیس باخت.



[1] - قبلا 5 تایی ها بودند!

قبل از پرسپولیس و تاج(استقلال)، مهم ترین شهرآورد فوتبال ایران شهرآورد شاهین - تاج بود. تا سال 46، حدود 25 بازی بین دو تیم برگزار شد. مهم ترین و بهترین نتیجه ثبتی تا آن زمان برد 5-2 تیم شاهین برابر تاج در سال 1341 بود. این بازی 49 سال قبل برگزار شد.پس نتیجه می گیریم که آبی ها قبلاپنج تایی هم شده اند و در گلباران شدن با تیم هجومی شاهین و پرسپولیس یدی طولانی داشته اند.

6تایی های دوم در بازی دستگرمی! بروید از خودشان بپرسید!!!

این سند را برای اولین بار رو می کنیم. پرسپولیس برد 6-صفر خود برابر استقلال را 11 سال بعد در زمین گود شهرزاد و در جریان یک دیدار دوستانه در زمین 9-9 تکرار کرد. البته چند نکته این بازی غیرطبیعی بود، از آن جمله تعداد نفرات داخل میدان که 9 نفر بودند و بازی ناصر حجازی در خط حمله آبی پوشان که باعث شد همه چیز کمی غیرطبیعی جلوه کند. به هرحال در دیدار مورد اشاره پرسپولیس با نتیجه 6-صفر استقلال 9 نفره را با شکست مواجه کرد و ناصر محمدخانی سه گل برای پرسپولیس زد. باور ندارید، بروید از ناصر محمدخانی، سلطانی، رضا رجبی، حمید فرزام نیا و... بپرسید.

این لحظه به ثمر رسیدن گل ششم توسط همایون بهزادی در دقیقه 88 بازی است. ناصر حجازی در دقیقه 71 بجای منصور رشیدی به بازی آمد که تا آن دقیقه 4 گل خورده بود... حسین کلانی مترصد ریباند است، هرچند لازم نشد...

مشاهده پیوست 424472​

نبرد دو مربی خارجی آلن راجرز در برابر رایکوف نیز جذابیت های خودش را داشت. نکته جالب این بازی هوشیار بازیکنان پرسپولیس در دفاع بود که به موقع در زمانی که تیم قدرتمند تاج یکپارچه حمله می شد در دفاع جمع می شدند و به محض اینکه تاج از حملات بی محابای خود برای جبران از نفس می افتاد مثل طوفانی سرخ رنگ از دفاع به حمله تغییر سیستم می دادند و یکی پس از دیگری تاج (استقلال) را مات و مبهوت قدرت تهاجمی خود می کردند. در پایان لیگ سوم غلامحسین مظلومی از تاج (استقلال) با 15 گل، غفور جهانی از ملوان با 13 گل و سیاوش حیدری از ذوب آهن با 11 گل اول تا سوم بهترین گلزنان لیگ سوم شدند.

پرسپولیس در سومین دوره لیگ ایران بدون باخت قهرمان شد تا نخستین و آخرین تیم تاریخ فوتبال ایران باشد که به این مهم دست یافته است. رکورد بی شکستی پرسپولیس از سال 1350 در نیم فصل اول لیگ دوم تا نیم فصل اول لیگ چهارم 1353 شکل گرفت و این تیم در 43 بازی بی شکست ماند

پرسپولیس قهرمان سومین دوره - 1352 ، لیگ تخت جمشید
قهرمان: پرسپولیس تهران نایب قهرمان: تاج تهران بهترین گلزنان: غلامحسین مظلومی (تاج تهران) 15 گل، غفور جهانی (ملوان) 13 گل، سیاوش حیدری (ذوب آهن) 10 گل، فریبرز اسماعیلی (عقاب)، حسین کلانی (پرسپولیس )، علی جباری (تاج ) و صفر ایرانپاک (پرسپولیس) 8 گل
پرسپولیس (قهرمان): هادی طاووسی، بهرام مودت، ابراهیم آشتیانی، مسیح نیا، جعفر کاشانی، محراب شاهرخی، فریدون معینی، علی پروین، ایرج *******، رضا وطن خواه ، اسماعیل حاج رحیمی پور، صفر ایرانپاک، محمد دستجردی، همایون بهزادی، محمد رضا خلعتبری، حسین قره خانی، حسین بهاریان، داوود میر طوسی، محمود خورد بین، حسین کلانی و ادیبی مربی: آلن راجرز سرپرست: امینیان
تاج (نایب قهرمان): ناصر حجازی، کارو حق وردیان، جواد قراب، کارگر جم، مسعود معینی، سه برادران، پور حیدری، حسن روشن، نوین روزگار، گیوه چی، باغوردانی، اسکندریان، عبداللهی، جان ملکی، رحمانی، نراقی، مسعود مژدهی، پرویز مظلومی، غلامحسین مظلومی، حسن نگارش ، علی جباری و رضا عادلخانی مربی : رازکو رایکو

قهرمان لیگ دوم و سوم ایران که خود را برای لیگ چهارم در سال 1353 آماده می کرد؛ در اسفند 52 با استوا بخارست رومانی با گل حسین کلانی 1-1 کرد و در میانه های اسفند 1352 چهارمین دوره لیگ ایران آغاز شد.

 

[ARMF]

- داریوش مصطفوی بازیکن سابق تهرانجوان و تاج قصد خداحافظی از فوتبال را داشت که در سال 49 به دلیل کمبود بازیکن در پرسپولیس به جمع سرخپوشان آمد. دو سال برای پرسپولیس بازی کرد و در این مدت چنان عملکرد خوبی داشت که پرویز دهداری یک سال بعد او را بار دیگر بعد از سه سال دوری، به تیم ملی فوتبال دعوت کرد.

 

[ARMF]

جمعه 17 آذر 1368 هفته یازدهم –جام باشگاه های تهران -
پـرسپــولیــس ۱ استقلال ۰ گل: رضا عابديان دقیقه 17

در این روزها پرسپولیس همزمان درگیر اولین دوره لیگ ایران پس از انقلاب بود که در دو گروه برگزار می شد. تیم پروین باز هم هوشیارانه بازی را آغاز می کند و استقلالی ها را به عقب می راند و در دقیقه 17 پاس استثنایی فریبرز مردادی ، عابدیان را با سعید عزیزیان تک به تک می کند و از گوشه 18 قدم با کمی نفوذ و یک بغل پای دقیق به تیر اول کار استقلال را تمام می کند و اختلاف پرسپولیس در صدر را زیاد و این تیم را دست نیافتنی تر می کند. پرسپولیس برای چهارمین بار پی درپی جام باشگاههای تهران که به جای لیگ ایران برگزار می شد و مهمترین مسابقات باشگاهی در سطح ایران بود را به خانه می برد و استقلال با خرید همه ستاره های ایران در این سال 1368 و 1369 باز هم در برابر پرسپولیس ناکام می ماند. پرسپولیس دربی را می برد و قهرمان هم می شود و در دربی قبلی در یک چهارم نهایی جام حذفی ایران استقلال را در ضربات پنالتی حذف می کند تا این برد را در آمار دربی ها برای پرسپولیس محاسبه نکنند اما برد استقلال در یک چهارم نهایی حذفی ایران آن هم پس از اتمام 90 دقیقه با تساوی و برد در وقت اضافه را به راحتی محاسبه کنند. سالهای سلطه پرسپولیس و برتریش بر استقلال دیگر تکراری شده بود. از ابتدای ورود پرسپولیس در سال 1347 به بازیهای رسمی باشگاههای تهران و لیگ و که روح شاهین سابق و هوادارن مردمی ترین تیم ایران و آسیا در پرسپولیس دمیده شده بود تا همین سال 1368 یعنی قریب به 21 سال؛ می توان به جرأت و دلیل مدرک ثابت کرد که استقلال فقط در سالهای 1349 (که آنهم با رای فدراسیون بر علیه پرسپولیس قهرمان شد)، سال 1353 و 1362 (که اگر برد 5-2 پرسپولیس بر شاهین توسط فدراسیون بدون دلیل 3-0 به سود شاهین نمی شد پرسپولیس قهرمان می شد نه استقلال) در برابر پرسپولیس فقط در همین 3 سال برتر بود و این هجدهمین سال برتری پرسپولیس بر استقلال بود. اگر سال 1369 ،1370 را بحق به استقلال بدهیم و سال 1379 که استقلال پس از 9 سال با ایجاد اختلاف مدیریتی و چالش مدیریت عابدینی در پرسپولیس؛ با حضور پرسپولیس توانست قهرمان شود بقیه این سالها پرسپولیس برتری محسوسی نسبت به استقلال داشت و این آمار تا سال 1382 یعنی 35 سال رقابت دو تیم پرسپولیس با 29 بار برتری در هر سال یا 29 سال برتری و استقلال با 6 بار برتری در هر سال یا 6 سال برتری؛ پرسپولیس با اختلافی چشم گیر بر فوتبال ایران در سه دهه 1350، 1360 و 1370 پادشاهی کرده است. از سال 1382 تا 1392 با خاموشی سلطه مطلق پرسپولیس بر فوتبال ایران اینبار سپاهان (مثل شاهین سابق اصفهان) عملاً این 10 سال را جانشین پرسپولیس شده است و با قهرمانی های فراوان در لیگ و جام حذفی (حذفی ایران 4 بار و لیگ ایران 5 بار) پادشاه جدید فوتبال ایران بوده است. این حقایق انکار ناپذیر باید آنقدر تکرار شوند و هوادران منتشر کنند تا طبل های تو خالی فوتبال ایران بدانند که غیر از بزرگ نمایی ها و نشر اکاذیب؛ منابع واقعی تاریخی همه وقایع و واقعیت را به اثبات رسانده اند و این بزرگ نمایی های سخیف فقط بر آنها که تاریخ فوتبال ایران را نمی دانند موثر واقع خواهد شد و بس.
بازیکنان دو تیم در این بازی:
بازیکنان پرسپولیس : وحید قلیچ (بهروز سلطانی) ، سعید نعیم آبادی ، مرتضی فنونی زاده ، محمد پنجعلی (کاپیتان) ، کریم باوی ، رضا عابدیان ، مجتبی محرمی ، ضیا عربشاهی ، رحیم یوسفی ، فریبرز مرادی ، محمد حسن انصاری فرد (حسین عبدی) مربی : علی پروین
بازیکنان استقلال : سعید عزیزیان ، مصطفی اردستانی ، رضا حسن زاده ، شاهرخ بیانی ، جواد زرینچه ، عبدالصمد مرفاوی (امیر هاشمی مقدم) ، مجید نامجو مطلق ، صادق ورمزیار ، محسن گروسی ، امیر قلعه نویی (مرتضی یکه) ، رضا احدی (کاپیتان) مربی : منصور پورحیدری
داور : حمید خوشخوان ورزشگاه : آزادیاخطار : رحیم یوسفی , مجتبی محرمی , کریم باوی (پیروزی)

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350

گفتار چهارم: سال 1353 (1974)

در این سال تنها جام قهرمانی رسمی کشور لیگ ایران بود. باشگاههای آسیا باز هم برگزار نشد تا یک بار دیگر حضور پرسپولیس و فرصت قهرمانی این تیم در آسیا برای دومین سال پی در پی بسوزد. همایون بهزادی در این سال کفش هایش را آویزان کرد و به عنوان کمک مربی بر روی نیمکت پرسپولیس را همراهی کرد. سپاهان اصفهان و همای تهران دو تیمی بودند که در لیگ چهارم جای برق تهران و ماشین سازی تبریز را گرفته بودند و از دسته دوم به لیگ یک راه یافته بودند. اختلاف بین آلن راجرز و علی عبده مدیر باشگاه باعث جدایی راجرز شد و همایون بهزادی اسطوره پرسپولیس و نوادر تارخ این تیم در اکثر مسابقات فرمانده پرسپولیس در خارج و داخل زمین بود. رفتن آلن راجرز باعث افت پرسپولیس و نوسان و عدم اقتدار و ثبات این تیم در طول فصل بود. در نیم فصل اول پرسپولیس قافیه را به تاج (استقلال) باخت و در بازی رو در رو 1-0 بازی را به این تیم واگذار کرد. با این شکست رکورد بی شکستی پرسپولیس پس از 43 باز در لیگ ایران شکسته شد تا این رکورد افسانه ای برای همیشه دست نیافتنی به نظر برسد.

43 بازی بی‌شکست : پرسپولیس این رکورد افسانه ای را در ابتدای دهه 50 خلق کرد. روز 19 دی ماه سال 1350 پرسپولیس برابر تیم فوتبال تاج مسجد سلیمان بازنده شد و از آن پس، سرخپوشان در 43 بازی از لیگ در سال های 50، 51، 52 و 53 بی‌شکست مانده و رکورد بی‌شکستی آنها در روز 4 خرداد ماه سال 1353 به دنبال شکست یک - صفر برابر تیم فوتبال تاج تهران در نیم فصل اول چهارمین دوره لیگ ایران در سال 1353 باطل شد.[1]
در این بازی پرسپولیس با یک بازی بسیار برتر از تاج (استقلال) باز هم در کمند ناصر حجازی اسیر ماندند. وقتی در دقایق پایانی و در حالی که بازی 0-0 بود ضربه وحشتناک صفر ایرانپاک توسط حجازی به شکل اعجاب آوری دفع شد، معلوم بود این دروازه به این سادگی باز نخواهد شد. در فاصله کمتر از 2 دقیقه به پایان بازی وقتی توپ های قرمزپوشان به گل نمی نشست حسن روشن با یک ضربه محکم تک گل بازی را زد و آب سردی بر پیکر بازیکنان پرسپولیس ریخته شد. در نیم فصل دوم 2-1 تاج (استقلال) را شکست داد با این اوصاف تاج با اختلاف دو امتیاز از پرسپولیس و 4 باخت و یک باخت بیشتر از پرسپولیس و گل زده و تفاضل کمتر از پرسپولیس؛ قهرمان لیگ چهارم شد. تا در 4 دوره اول لیگ ایران تاج (استقلال 2 بار و پرسپولیس هم 2 بار قهرمان شده باشند. پرسپولیس رکورد کمترین گل خورده و بهترین خط حمله و کمترین باخت را در این مسابقات کسب کرد و تاج (استقلال) بیشترین برد و بیشترین امتیاز را صاحب شد. عزیز اسپندار از ملوان و غلامحسین مظلومی از تاج با 10 گل مشترکاً اقای گل شدند و اصغر شرفی از پاس با 9 گل دوم شد.

چهارمین دوره - 1353 ، لیگ تخت جمشید تاج تهران قهرمان

قهرمان: تاج تهران نایب قهرمان: پرسپولیس تهران بهترین گلزنان: غلامحسین مظلومی (تاج تهران)، عزیز اسپندار(ملوان) 10 گل، اصغر شرفی (پاس تهران)9 گل، غفور جهانی (ملوان انزلی) و مسعود آذری (راه آهن تهران) 8 گل

تاج تهران (قهرمان): ناصر حجازی، منصور رشیدی، منصور پورحیدری، نوین روزگار، اکبر کارگر جم، سعید باغوردانی، آندرانیک اسکندریان، کارو حق وردیان، هادی نراقی، مهرداد زمانزاده، غلامحسین مظلومی، حسن روشن، حسن نگارش، مسعود مژدهی و رضا عادلخانی مربی: رازکو رایکوف
پرسپولیس تهران (نایب قهرمان): هادی طاووسی، بهرام مودت، رضا وطنخواه، صفر ایرانپاک، ایرج *******، جواد الله وردی، جعفر کاشانی، حسین کلانی، علی پروین، فریدون معینی، مسیح مسیح نیا، محمد دستجردی، ادیبی، محراب شاهرخی، اسماعیل حاج رحیمی، محمود خوردبین، محمد رضا خلعتبری و همایون بهزادی مربی: آلن راجرز

 

[ARMF]

در خصوص نا گفته ها و مظلومیت محراب شاهرخی برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با اسطوره فراموش نشدنی فوتبال ایران ارائه می شود: روز 12 بهمن 1371 محراب شاهرخی فوتبالیست سابق تیم ملی و باشگاه های شاهین، دارایی، کلوب شنای اهواز، پرسپولیس و شهباز در 49 سالگی به دلیل سکته مغزی درگذشت. محراب سمبل مظلومیتی است که گریبان بسیاری از مردان نسل او را گرفت.

1) درگیری های بسیار و فشار زندگی باعث شد که محراب در سال 1346 اقدام به خودکشی کند؛ همان سالی که زنده یاد غلامرضا تختی هم در بستر مرگ آرمید. محراب را از مرگ حتمی نجات دادند. جوان 24 ساله خوزستانی زنده ماند اما تقدیر چنان بود که 25 سال بعد در کنج منزل تنهایی، مرگ را تجربه کند. یادش گرامی باد.

2) همایون بهزادی می گوید؛ بامعرفت تر از محراب در فوتبال پایتخت پیدا نمی شد. سر کوچه یی که خانه محراب در آن قرار داشت، یک کبابی بود که به عشق محراب و آوازه مرام و معرفت او به نام کبابی محراب معروف بود. محراب بسیار گشاده دست و میهمان نواز بود و نشان به آن نشان که تمام کباب های کباب سرای محراب را خودش هر شب برای میهمانان خود می خرید. میهمان هایی که خانه باصفای محراب را تبدیل به پاتوق بامحبت بروبچه های فوتبالیست پایتخت کرده بودند.

3) جواد الله وردی روایت تلخی از زندگی محراب شاهرخی دارد. او می گوید؛ سال 53، زمانی که تازه به پرسپولیس رفته بودم، به باشگاه سر زدم. محراب را نامه به دست دیدم. تلخ و گرفته بود. گفتم چه شده عمو؟ گفت؛ هیچ. باشگاه از من و هادی غطاووسیف و هنریک غسرکیسیانف و بیوک غوطنخواهف خواسته است از فوتبال خداحافظی کنیم یا از باشگاه برویم. نامه را نگاه کردم نوشته بود؛ «آقای محراب شاهرخی، فوتبالیست ارزنده پرسپولیس، با تشکر از زحمات بسیاری که برای تیم کشیده اید، به اطلاعتان می رسانیم که از این به بعد می توانید فوتبال را هرکجا که می خواهید ادامه دهید.»

اشک در چشم های عمو محراب حلقه زده بود، با بغض گفت؛ لااقل دعوتی نکردند و یک چای تلخ و بیسکویت جلویمان نگذاشتند تا بعد از آن همه زحمتی که کشیدیم، با احترام بیشتری بیرونمان کنند...الله وردی ادامه می دهد که از آن به بعد انگیزه های قهرمانی در وجود من به ناگهان فروکش کرد و صدای محراب همیشه در گوشم این زمزمه تلخ را طنین می انداخت که؛ پسر، بدان که آخر فوتبال ما این است که محراب شاهرخی شوی و تو را از باشگاهی که ساخته یی بیرونت کنند،

4) از پرسپولیس به شهباز رفت و آنجا فوتبال را ادامه داد. سال 55 بود. فرزان دلجو قصد داشت فیلم جدید خود را بسازد.
دعوت از یک فوتبالیست برای بازی در این فیلم در دستور کار دلجو بود. تجربه حضور ورزشکارانی مثل ایلوش خوشابه غامیرارسلانف، محمدعلی فردین، سعید راد، رضا بیک ایمانوردی، حبیب الله بلور، امامعلی حبیبی غببر مازندرانف و... در سینما کاملاً موفق بود اما فوتبالیست ها مثل همایون بهزادی قبل از آن به سینما روی خوش نشان نداده بودند. محراب در فیلم «علف های هرز» نقش دوست بامعرفت بازیگر نقش اول فیلم را بازی می کرد. بازیگری که درگیر یک عشق ریشه دار و یک بیماری مهلک بود و بر اثر این بیماری در فیلم مورد نظر «مرد» و بعد از 16 سال بود که مرگ دوم محراب در زندگی به واقعیت بدل شد. خیلی ها از مرگ تلخ محراب شاهرخی در فیلم علف های هرز از ته دل گریستند.

5) پرسپولیس در سال 56 اوضاع و احوال خوبی نداشت. بیوک وطنخواه، کونوف و منصور امیر آصفی ظرف مدت کوتاهی پرسپولیس را ترک کرده بودند. علی عبده مردی را که سه سال قبل از باشگاه بیرون کرده بود با سلام و صلوات به تیم برگرداند. محراب سرمربی پرسپولیس شد و چهار سال هدایت این تیم را برعهده داشت. در این مدت برای جلوگیری از به هم ریختن پرسپولیس خیلی چیزها را تحمل کرد از جمله بی ادبی و فحاشی یکی، دو بازیکنی که چند بار در حضور همه بازیکنان اتفاق افتاد. محراب با پرسپولیس در لیگ سال 56 دوم و در مسابقات جام اسپندی قهرمان شد و در فوتبال سال 1360 باشگاه های تهران به عنوان قهرمانی رسید.

6) کناره گیری او از پرسپولیس در زمستان سال 1360 اتفاق افتاد. یکی، دو نفر با حضور او در پرسپولیس و ادامه همکاری او مخالف بودند. یکی علی پروین و دیگری محمد دادکان. البته در رای گیری جواد الله وردی اول و دادکان دوم شده بودند اما چون الله وردی تمایل به مسوولیت گرفتن و ادامه فوتبال نداشت دادکان نماینده شد. دادکان اعتقاد داشت که رفتار محراب با جو انقلابی و ارزش حاکم بر جامعه نوین ایرانی تضاد دارد. اینگونه بود که در یکی از تمرین ها بهانه یی فراهم شد. بهانه یی که مرورش گفتنی نیست اما برای اینکه دادکان زورمندانه سوت را از محراب گرفته و به علی پروین بدهد کافی بود. سیر حرکت پروین به سوی «همه کاره شدن» در پرسپولیس مترتب شده بود اما دادکان این حرکت را سرعت بخشید

7) زندگی محراب پر از درد و رنج بود. آنقدر در وجودش درد داشت که برای کاستن آلام خود راه های تلخی را پیدا کرد. مثل انداختن قالب بزرگ یخ در حوضچه سونا و خوابیدن زیر قالب یخ. او سال 63، مدت کوتاهی به فوتبال برگشت و سرمربی تیم فوتبال شاهین تهران شد. بعد از آن تا سال 71 دور از فوتبال بود. یازدهم بهمن سال 71، در یک تمرین دوستانه فوتبال دچار درد شد و همان شب در منزل خود در اوج تنهایی سکته مغزی کرد.
محراب روز تولد خود به رحمت خدا رفت. 13 سال بعد این اتفاق تلخ در مورد مجید سبزی تکرار شد. مجید سبزی هم در روز تولد خود از دنیا رفت. پیکر مرحوم محراب شاهرخی روز 13 بهمن سال 71 در ورزشگاه امجدیه سابق تشییع شد و در ضلع جنوب شرقی قطعه 20 بهشت زهرا کنار قبر مرحوم پرویز دهداری که 69 روز قبل از آن به رحمت خدا رفته بود دفن شد. در فوتبال ایران، محراب به مروارید سیاه معروف بود.

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350

گفتار پنجم: سال 1354 (1975)


همایون بهزادی که در اواخر سال 1353 همه اختیارات فنی تیم به او سپرده شده بود؛ علاقه فراوانی به جوانگرایی داشت و بازیکنانی مثل (دکتر) بیژن ذوالفقار نسب، یعقوب فاطمی مقدم، (دکتر) محمد رضا زادمهر، جهانگیر فتّاحی و (دکتر) محمد دادکان را به پرسپولیس آورد و در میان آنها بجز (دکتر) بیژن ذوالفقارنسب همگی بین 18 تا 23 ساله بودند. گروهی که همایون بهزادی در پایان فصل 1353 به پرسپولیس آورد از فرهیخته ترین بازیکنان فوتبال ایران بودند که در مسیر مکتب پاک دکتر اکرامی مؤسس شاهین راه ایشان را در مردمی ترین و پرطرفدار ترین تیم ایران از بدو تأسیس شاهین و سپس پرسپولیس ادامه می دادند. پرسپولیس به ازای یارانی که به خدمت گرفت، بازیکنانی بسیار را در این سال از دست داد. جعفر کاشانی یار قدیمی شاهین و پرسپولیس در سن 31 سالگی فوتبال را کنار گذاشت و به حرفه خود یعنی حضور به عنوان دیپلمات وزارت امور خارجه ایران بپردازد. (مهندس) حسین کلانی که در میانه فصل با مسؤلان باشگاه اختلاف پیدا کرده بود، در پایان فصل 53 از پرسپولیس جدا شد و به شهباز پیوست، مسیح مسیح نیا به ابومسلم خراسان رفت تا در این تیم چند سال مخوف ترین خط دفاع لیگ را به اتفاق گیل عرب، تشرفی و محمد پنجعلی تشکیل دهند. بیوک وطن خواه و محراب شاهرخی فقید نیز بازنشسته شدند ولی عمو محراب شاهرخی[1] به یکباره یک فصل بعد را در شهباز بازی کرد و هر دوی آنها به عنوان مربی گری پرسپولیس نایل شدند.

لیگ چهارم ایران با افزایش 4 تیم 16 تیمی شد و پرسپولیس با تیمی جوان تر در فکر از دست دادن میلی متری قهرمانی فصل قبل بود. پرسپولیس اولین بازی را 3-2 به راه آهن باخت. در نیم فصل اول و هفته سوم تاج (استقلال) 3-1 پرسپولیس را در حالی برد که در طول نود دقیقه پرسپولیس بهتر به توپ ضربه می زد اما دفاع و دروازبان تاج عالی بودند. با این شکست همایون بهزادی برکنار شد و بیوک وطنخواه مربی شد تا پرسپولیس نتایج بهتری در ادامه کسب کند و در 8 بازی بعد قهرمانی نیم فصل را بالاتر از تاج و راه اهن بدست آورد.

در استراحت نیم فصل پرسپولیس در یک بازی دوستانه برابر شیاطین سرخ اولدترافورد تیم منچستر یونایتد انگلستان با گل علی پروین از روی نقطه پنالتی 1-1 مساوی کرد. نیم فصل دوم را پرسپولیس بدون شکست به پایان برد و قهرمان لیگ ایران شد. پرسپولیس در بازی با تاج (استقلال) باز هم فوق العاده بود و شکست 3-1 را با نتیجه 2-0 جبران کرد. هر دو گل پرسپولیس در نیمه اول شکل گرفت.

با در نظر گرفتن آن که سرخپوشان در این سال مردانی چون جعفر کاشانی، حسین کلانی، محراب شاهرخی، و چند نفر دیگر را از دست داده بودند؛ قهرمانی در پنجمین دوره لیگ ایران 1354 یک فتح بزرگ به شمار می آمد. تاج (استقلال) در این سال در تعقیب سرخپوشان با همه ستارگانش لنگ زد و در جدول رده بندی حتی از هما و پاس هم عقب افتاد و با کسب 36 امتیاز و با 8 امتیاز کمتر از پرسپولیس در مکان چهارم قرار گرفت و در دو فصل و لیگ های ششم و هفتم نیز که پاس قهرمان شد مقام چهارمی را تکرار کرد. ناصر نورایی از هما با درخششی خیره کننده و 18 گل آقای گل لیگ ایران شد و به رکوردی عالی دست یافت. صفر ایرانپاک که بازهم بهترین گلزن پرسپولیس بود با 10 گل سوم شد. پرسپولیس با 44 امتیاز قهرمان - هما تهران با 39 امتیاز نایب قهرمان - پاس تهران با 38 امتیاز سوم شدند. افتخار بنده (نویسنده مطلب) این است که در سال تولدم؛ سال 1354 سالی درخشان برای پرسپولیس بود. بهترین خط دفاع تاریخ همه ادوار برگزاری لیگ ایران را پرسپولیس در این سال دشت کرد و همچنان این رکورد پابرجاست. پرسپولیس در لیگ سال 54 در 30 بازی از مسابقات لیگ، 12 گل‌خورده بود. سرخپوشان در این سال، طی دو بازی از راه‌آهن و استقلال شش گل خوردند و در 28 دیدار دیگر تنها شش گل دریافت کردند که اتفاق عجیب و جالبی بود.

پنجمین دوره لیگ ایران 1354پرسپولیس قهرمان:
قهرمان پرسپولیس تهران نایب قهرمان: هما تهران بهترین گلزنان: ناصر نورایی (هما) 18 گل، محمود ابراهیم زاده (ابومسلم مشهد)، ذوالفقار **** آبادی (نفت آبادان)، علی نیاکانی (ملوان) 11 گل و صفر ایرانپاک (پرسپولیس) 10 گل
پرسپولیس(قهرمان): حسین قره خانلو، ابراهیم آشتیانی (کاپیتان)، بیژن ذوالفقار نسب، جواد الله وردی، رضا وطن خواه، علی پروین، ادیبی، ایرج *******، محمد دستجردی، جهانگیر فتاحی، محمود خوردبین، صفر ایرانپاک، اسماعیل حاج رحیمی پور، محمد دادگان، محمد رضا خلعتبری، محمد زادمهرمربی: بیوک وطن خواه


هما (نایب قهرمان لیگ 1354 پنجمین دوره): سجادی، میر فخرایی، توانایی، نایب آقا، غزال، صادقی، عزیزی، مهدی خبیری، خورشیدی، خبیری، علیزاده، نقدی، رمزی، مهدوی، نقوی و صفری مربی: عسگری

داربی پرسپولیس و تاج ورزشگاه آزادی. حملات پر دامنه پرسپولیس با درخشش ناصر حجازی مواجه شده است. سعید باغوردانی برای نجات دروازه به کمک ناصر حجازی شتافته است و صفر ایرانپاک گلزن ترین مهاجم تاریخ داربی پایتخت با 7 گل زده در کمین نظاره گر است.

 

[ARMF]

مرحوم منصور امیر آصفی متولد 26 تیر ماه 1312 می باشد که در آذرماه 1388 دار فانی را وداع گفتند. ایشان مدت زیادی را به عنوان منشی ،دبیرو رئیس هیئت فوتبال تهران و همچنین در تیمهای دارایی و پرسپولیس به عنوان سرمربی مشغول به فعالیت بوده است ، اما اوج کار او به عنوان سرمربی با تیم دارائی و حد فاصل سالهای 66 تا 68 بود که پیروزی در مقابل تیمهای مدعی و عنوان داری همچون استقلال و پرسپولیس در آن سالها همیشه در خاطر علاقه مندان به ورزش مانده است. در آن سال 66 که پرپسولیس استارت 5 سال قهرمانی پی در پی را در فوتبال ایران با مربی گری پروین زده بود تیم دارایی نیم فصل قهرمان شد و ابتدا در حضور 100 هزار طرفدار پرسپولیس 1-0 با گل صمد مرفاوی بازیکن جوان این تیم پرسپولیس را شکست داد و چند هفته بعد در ورزشگاه شیرودی 2-0 استقلال را با گلهای سعید مراغه چیان شکست داد؛ اما در پایان پرسپولیس آنقدر برد تا چند هفته به پایان صدر را از دارایی ربود و دو هفته به پایان قهرمان زود هنگام لیگ باشگاههای تهران شد.

منصور امیر آصفی که یک مربی بسیار خوشنام بود، در سالهای دهه 1330 و ابتدای دهه 40 در تیم ملی حضور داشت و یک کیــانــی (تیم کیان) معروف بود که در دهه 30 تحت نظر استاد صدری میرعمادی فوتبال را آغاز کرده بود. در دهه 1340 منصور امیر آصفی کاپیتان تیم معروف کیان بود. تیم سازنده ای که امروز بسان بسیار از تیم های دیگر مانند کشاورز، بهمن، وحدت، دارایی و ... در فوتبال ایران حضور ندارند و سالها قبل بسان تیم هایی چون بانک ملی با سازندگی فوتبال ایران را تغذیه می کرد. علی پروین و پرویز قلیچ خانی که گروهی آنها را بهترین بازیکنان تاریخ ایران می دانند؛ در دهه 40 در تیم کیان بازی می کردند و از این تیم رشد کردند؛ تیمی که منصور امیر آصفی کاپیتان آن بود.

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350

گفتار ششم: سال 1355 (1976)

جام باشگاههای آسیا که تورنمنتی بود که کنفدراسیون آسیا با ارسال دعوتنامه به برخی باشگاههای سعی در برگزاری آن داشت سالها تعطیل شد و زمانی بود که پرسپولیس 3 بار قهرمان لیگ ایران شده بود و این تیم برای سومین بار پی در پی از حضور در این بازیهای آسان محروم شد تا فقط یکبار در اولین دوره این بازیها آن هم در تایلند حضور داشته باشد و تاج (استقلال) با دو بار حضور یکبار در تهران میزبان شود و اقبالی و شرایطی به مراتب بهتر از پرسپولیس برای کسب عنوان در این تورنمنت آسیایی داشته باشد.
ششمین دوره لیگ ایران در سال 1355 از 14 اسفند 54 آغاز شد. هفته دوم پرسپولیس با تاج (استقلال) دیدار کرد. آنچه در این میان جالب بود؛ این بودکه از جمع بازیکنان سابق پرسپولیس و تاج چهار بازیکن به تیم شهباز پیوسته بودند. ناصر حجازی و غلامحسین مظلومی و محمدرضا عادلخانی از تاج و ایراج ******* از پرسپولیس در این فصل به شهباز پیوسته بودند. پرسپولیس با ترکیب بهرام مودّت (دروازبان)، ابراهیم آشتیانی، بیژن ذولفقارنسب، جواد اله وردی و رضا وطنخواه در دفاع، علی رضا عزیزی، علی پروین و محمد رضا خلعتبری در خط میانی و جهانگیر فتاحی، محمود خوردبین و محمد دستجردی در خط حمله به مصاف حریفی رفتند که به جز حسن ابراهیمی و جهانگیر کوثری[1] همه بازیکنانش سابقه ملی پوش بودن را داشتند. بازی با گل زود هنگام مسعود مژدهی از استقلال که نیمه اول بهتر کار کرد آغاز شد اما نیمه دوم پرسپولیس آنقدر حمله کرد تا محمود خوردبین باز هم گل جنجالی به ثمر رساند او با ضربه ای که به زیر تاق خورد و روی خط و متمایل به داخل دروازه غلطید و بیرون آمد و توسط داور (محمد صالحی) قبول شد بازی را مساوی کرد. مسعود مژدهی بخاطر خشونت زیاد در دقایق پایانی از بازی اخراج شد. چند هفته بعد پرسپولیس شاهد تغییر و تحولاتی شد و کونوف روسی بجای بیوک وطنخواه بر روی نیکت پرسپولیس نشست؛ تغییری که نتیجه مثبتی برای پرسپولیس نداشت و این تیم در نیم فصل اول ضعیف ترین بازیهای دوره های قبلی لیگ را انجام داد و چند باخت بد و مساوی های فراوان نیم فصل را به پایان رساند. بازی برگشت پرسپولیس تاج (استقلال) 1-1 شد. گل تاج را هادی نراقی و گل پرسپولیس را علی پروین به زیبایی هر چه تمام تر به تور نشاند. پرسپولیس به رغم ضعیف شدن و عدم کسب نتایج افسانه ای سابق پس از پاس قهرمان؛ نایب قهرمان شدند و شهباز قدرتمند با خریدهای رویاییش سوم شد و تاج (استقلال) با همه ستارگانش برای دومین سال پیاپی مقامی بهتر از چهارمی بدست نیاورد. پرسپولیس نایب قهرمان به هیچ یک از 4 تیم اول نباخت و شهباز پر مهره را که مردانی چون ناصر حجازی، محمدرضا عادلخانی، ابراهیم قاسم پور، حسین کلانی، ایرج *******، حسین کلانی و نصراله عبدالهی و ... را در خود داشت؛ در بازی رفت و برگشت با نتیجه 1-0 از سد راه برداشت. شهباز با 36 گبل زده بهترین خط حمله را داشت و نتوانست گلی به پرسپولیس در دو بازی رفت و برگشت بزند. پاس قهرمان 4 باخت و پرسپولیس 3 باخت و تاج (استقلال) 6 باخت داشتند و دارایی با 2 باخت کمترین باخت را داشت. بهترین خط حمله را شهباز با 36 گل و بهترین گلزین غلام حسین مظلومی (از تیم شهباز) با 19 گل رکوردی تازه را دشت کرد.

ششمین دوره لیگ ایران - 1355 ، لیگ تخت جمشید
قهرمان: پاس تهراننایب قهرمان: پرسپولیس تهران بهترین گلزنان: غلامحسین مظلومی (شهباز) 19 گل، غفور جهانی (ملوان)9 گل، حسین فرکی و حبیب شریفی (پاس)، ناصر نورایی (هما)، هادی نراقی (تاج ) و حسین حافظی (نیرو) 7 گل.
پاس (قهرمان):رضا قفل ساز، اسماعیل نور بخش، محسن هوشنگی، حسین کازرانی، مهدی دینورزاده، محمود حقیقیان، همایون شاهرخی (کاپیتان)، ایرج دانایی فرد، مائیس میناسیان، محمد صادقی، حبیب شریفی، مجید حلوایی و حسین فرکی.مربی: حسن حبیبی
پرسپولیس تهران (نایب قهرمان): بهرام مودت، صفریان، قره خانلو، آشتیانی، فریدون معینی، رضا وطنخواه، فتاحی، الله وردی، محمد رضا خلعتبری، رشیدی، ادیبی، دستجردی، ذوالفقارنسب، پروین، خوردبین، دادگان، مایلی کهن، فاطمی مقدم، زادمهر، رزمجو، ایرانپاک و حاج رحیمی پور. مربی : بیوک وطن خواه
در این سال اولین دوره جام حذفی ایران برگزار شد و پرسپولیس با شکست 2-0 از پاس به همراه تاج (استقلال) وداع زود هنگامی با این جام جدید و بی نام و نشان داشتند. ملوان انزلی قدرت شمال در فینال تراکتور سازی تبریز دیگر تیم شمالی را 4-1 شکست داد و قهرمان اولین دوره این رقابتها شد.
در دوازده 12 دوره رقابت رو در روی پرسپولیس و استقلال در مسابقات رسمی دو تیم 6-6 مساوی شدند این درحالی بود که پرسپولیس 3 بار قهرمان لیگ ایران شد و استقلال 2 بار. تیم ملی ایران در این سال درگیر مسابقات المپیک 1976 مونترال، جام ملتهای اسیا 1976 و مقدماتی جام جهانی 1978 آرژانتین بود.

 

[ARMF]

سه بزرگ تاریخ ساز

صفر ایرانپاک - علی پروین - حسین کلانی[/CENTER]

 

[ARMF]

فرودین 1355- اولین دوره جام حذفی ایران (قهرمان ملوان بندر پهلوی یا انزلی) - پرسپولیس 0 پاس 2

​

پاس قدرتمند که در لیگ با اختلاف 2 امتیاز نسبت به پرسپولیس قهرمان شد و تاج (استقلال کنونی) در رتبه چهارم ایستاد. در اولین بازی پرسپولیس در جام حذفی پرسپولیس را غافلگیر کرد تا ملوان در نهایت فاتح جام شود. پرسپولیس تمرکز بر لیگ و قهرمانی ها و نایب قهرمانی های پی در پی؛ در اکثر اوقات جام حذفی ایران را جدی نمی گرفت اما در بازی با پاس با ترکیبی که شاهد آن هستیم؛ جدی گرفته بود. 4 قهرمانی استقلال در جام حذفی ایران دقیقاً همزمان با قهرمانی پرسپولیس در لیگ های 1374، 1378، 1380 و 1386 شکل گرفته و دقیقاً زمانی که پرسپولیس با فتح لیگ این جام را با تیمی نیم بند و ترکیبی از جوان تر ها و ذخیره ها شرکت می کرد برای اینکه جریمه انصراف را به فدراسیون نپردازد به همین دلیل پرسپولیس که در قهرمانی های حذفی 3-2 از استقلال پیش بود اختلاف به 5-3 بسود استقلال تا 1386 تغییر کرد و اکنون 5-6 بسود استقلال است. از آن پس پرسپولیس همیشه بخصوص دهه 1380 جام حذفی را هر وقت قهرمان لیگ نشده است جدی گرفته است. پرسپولیس در دهه 1350 با 3 قهرمانی و 3 نایب قهرمانی در لیگ ایارن و یک قهرمانی در جام باشگاههای تهران 1358 بزرگداشت شهید اسپندی پرافتخارترین تیم دهه 1350 لقب گرفته است و متعاقباً ابن کار را مقتدرانه تر در دهه 1360 و 1370 نیز تکرار کرده است و در دهه 1380 نیز سپاهان با 3 قهرمانی حذفی و 3 قهرمانی لیگ حاکم فوتبال ایران در این دهه شد و قدرت اول فوتبال ایران پس از 35 سال موقتا از پرسپولیس به سپاهان تغییر کرده است

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350

گفتار هفتم: سال 1356 (1977)

تیم مردمی پرسپولیس با این همه عاشق در هر بازی باید می برد و در هر جامی باید قهرمــان می شد و هر نتیجه ای به جز این دو یعنی فاجعه برای تیمی که در طول تاریخ لقب «همیشه قهرمان» را یدک کشیده است. پس از نایب قهرمانی پرسپولیس و حذف از اولین دوره جام حذفی ایران که به قهرمانی ملوان انزلی توأم شد و به دنبال نتایج ضعیف پرسپولیس در پایان فصل1355 لیگ کشور، مسؤولان وقت پرسپولیس کونوف روسی را از مربی گری تیم کنار گذاشتند و منصور امیر آصفی[1] را جایگزین او کردند. جالب اینکه پرسپولیس در سال 55 توسط پاس حذف شد و قهرمانی لیگ را هم به این تیم تقدیم کرد.

به دنبال حضور آصفی در شایعه حضور «پرویز قلیچ خانی» هم در پرسپولیس قوت گرفت. پرویز قلیچ خانی که سابقه حضور در تیمهای بسیار چون کیان، شاهین، تاج، پاس، عقاب و دارایی را داشت در این سال به پرسپولیس و مکتب زنده شاهین تیم سابقش پیوست. قلیچ خانی که یک کاپیتان بالفطره بود و حتی سابقه بستن بازوبند کاپیتانی تیم تاج را در سال 47 و سن 23 سالگی داشت در تیم ملی سالها کاپیتان بود، اما در پرسپولیس پشت سر پروین به میدان آمد و در واقع تنها نقطه ای که او کاپیتان نبود، همین تیم پرسپولیس بود. پرویز قلیچ خانی پرسروصداترین انتقال برای باشگاه پرسپولیس در سال 1356 بود. علاوه بر پرویز قلیچ خانی، پرسپولیس در این سال واژگن صفریان، از آرارات را به خدمت گرفت تا او را جایگزین بهرام مودّت کند که در پرسپولیس رکوردار گل نخوردن در بیش از 9 بازی بود که هنوز هیچ دروازبانی این رکورد را نتوانسته است بشکند و در آسیا این رکورد دست نیافتنی مانده است. عابدزاده و حجازی تا زدیکی های او آمدند ولی نتوانستند این رکورد را بشکنند. مودّت به سپاهان پیوست. ابراهیم آشتیانی و فریدون معینی دو سرخ پوش قدیمی به تیم نوظهور اکباتان پیوستند. پرسپولیس در دفاع راست در غیاب ابراهیم آشتیانی، (دکتر) محمد دادکان نوظهور و تازه به اوج رسیده را داشت و در خط میانی با غیبت معینی مشکلی نداشت چرا که پرویز قلیچ خانی، پروین، اصغر ادیبی، خلعتبری، مایلی کهن، علیرضا عزیزی، اسماعیل حاج رحیمی پور و حمید درخشان جوان 19 ساله را در خدمت داشت. در واقع پرسپولیس قدرتمند ترین تیم فوتبال ایران برای کسب چهارمین قهرمانی در هفتمین دوره لیگ ایران شناخته می شد.

اسفند 55 آغاز لیگ هفتم ایران در سال 1356 بود. بازی اول با نتیجه ای عجیب و شوک آور 1-0 به داریی قدرتمند باخت. پرسپولیس تا خواست قد راست کند در دور رفت لیگ سه بار دیگر هم باخت. دردناک تر از همه شکست 3-0 سرخ پوشان در برابر تاج (استقلال) در روز 18 اردیبهشت 56 بود. در این روز پرسپولیس با یک ترکیب قدرتمند آماده بود تا تاج جوان شده که دیگراز حضور ناصر حجازی، محمدرضا عادلخانی، غلامحسین مظلومی، مسعود مژدهی، عزت اله جانکلکی، کارو حق وردیان و اکبر کارگرجم بی نصیب بود را شکست دهد. تفاوت دو تیم مانند بازی 6-0 سال 52 بود و همه انتظار داشتند تاج آن بازی را ببرد که پرسپولیس معجزه کرد و این دیدار به نوعی انتقام تاج بود که پرسپولیس قدرتمند را غافلگیر کرد و تاج 3-0 بازی را از این تیم برد.

پرسپولیس با حسین قراخانلو در دروازه، جمشید رشیدی، ذوالفقارنسب، فاطمی مقدم و دادکان در خط دفاع، علی پروین، قلیچ خانی و مایلی کهن در خط میانی و اسماعیل حاج رحیمی پور، خوردبین و علیرضا عزیزی آمده بود تا شکست سنگینی در امجدیه به تاج تحمیل کند، اما همه چیز بر خلاف انتظار رقم خورد و در پایان آنچه نصیب سرخ پوشان شد یک شکست سنگین 3-0 بود.

از اینجا بود که بین منصور امیر آصفی و بسیاری از بازیکنان از جمله اصغر ادیبی، علی پروین اختلاف رخ داد. منصور آصفی اعتقاد بسیاری به استفاده از جوانان و مردانی نظیر (دکتر) دادکان، درخشان و دکتر زادمهر در ترکیب اصلی داشت؛ مغضوب برخی از بازیکنان به خصوص علی پروین واقع شد تا جایی که ادامه کار برای رأس اول کیان در پرسپولیس غیر ممکن شد و امیر آصفی در میانه راه و در شرایطی که پرسپولیس از بازیهای درو رفت 7 برد، 4 مساوی و 4 باخت را داشت با 18 گل زده و 11 گل خورده؛ جای خود را به محراب شاهرخی داد. محراب شاهرخی[2] در تابستان 56 مربی پرسپولیس شد. او که در ابتدای فصل 54 از جمع سرخپوشان به عنوان بازیکن جدا شده بود حالا پس از 2 سال و نیم دوری به پرسپولیس باز می گشت. او که در سالهای دوری مربی تیم توانمند شهباز با ستارگان معروفش بود پس از تجربه حضور در یک فیلم سینمایی به پرسپولیس بازگشت. عمو محراب، در فیلم «علف‌های هرز» به کارگردانی فرزان دلجو و امیر مجاهد بازی کرد.

با بازگشت عمو محراب به تیم نتایج خوب هم به تیم برگشت. قبل از حضور شاهرخی، در غیاب امیر آصفی، پرویز قلیچ خانی در چند بازی پرسپولیس را هدایت می کرد و بالاخره با رفتن پرویز قلیچ خانی به آمریکا و مخالفت فدراسیون برای حضور حشمت مهاجرانی در پرسپولیس در نهایت این شاهرخی بود که بر کرسی مقدس مربی گری پرهوادارترین تیم ایران نشست. پرسپولیس در نیم فصل دوم روال عادی بردهایش را آغاز کرد و راه آهن، هما، ماشین سازی، شهباز، برق شیراز، نفت آبادان و تاج (استقلال) را یکی پس از دیگری از پیش روی برداشت.در 18 آذر 56 و پس از صعود تیم ملی به جام جهانی 1978 آرژانتین پرسپولیس به مصاف تاج (استقلال) رفت و با دو گل صفر ایرانپاک که آخرین سالهای حضور در فوتبالش را سپری می کرد در برابر یک گل حسن روشن در دقایق پایانی 2-1 تاج (استقلال) را شکست داد. پرسپولیس نایب قهرمانی سال قبل را تکرار کرد و در این سال بهترین گلزن پرسپولیس آلن ویتل انگلیسی (خرید از اورتون انگلستان) با 8گل شد و بعد از آن پروین با 7 گل دومین بازیکن گلزن پرسپولیس بود. علاوه بر ویتل پرسپولیس یک مرد اسکاتلندی بنام ویلیام مک کلور را نیز خریده بود.

پاس با 40 امتیاز و کمترین باخت و بهترین خط دفاع و بیشترین برد قهرمان شد. پرسپولیس با بهترین خط حمله 45 گل در 30 بازی با اختلافی خیره کننده از سایر حریفان در گل زده و 38 امتیاز دوم شد. ملوان انزلی با 37 امتیاز سوم شد و تاج (استقلال) با 35 امتیاز و 9 باخت چهارم شد.

فوتبال باشگاهی ما در این سال تحت تاثیر مسابقات مقدماتی جام جهانی 1978 آرژانتین بود و در روز 4 آذرماه 1356 ایران با شکست استرالیا به سان 8 آذر 1376 صعودش را به جام جهانی قطعی کرد. پرسپولیس در این سال علی رغم قهرمانی ها و دو نایب قهرمانی اخیرش در لیگ ایران سهم اندکی در صعود تیم ملی داشت و علی پروین یار ثابت در کنار بیژن ذوالفقار نسب بودند و دادکان و علیرضا عزیزی نیز ذخیره بودند. در این بین تاج 4 بازیکن ثابت به نام آندریانیک اسکندریان، حسن نظری، حسن روشن و ایرج دانایی فر در تیم ملی داشت و پاس هم با 4 بازیکن ثابت؛ حسین کازرانی، محمد صادقی و محمود حقیقیان و حسین فرکی در تیم ملی داشت. شهباز نیز با دو بازیکن ثابت: ناصر حجازی و نصرالله عبدالهی و در نهایت هما با نایب آقا، خورشیدی، خبیری و نورایی تیم ملی را قبضه کرده بودند.

قهرمان: پاس تهران نایب قهرمان: پرسپولیس بهترین گلزنان: عزیز اسپندار (ملوان) 16 گل، حسین فرکی(پاس) 12 گل، محمد رضا عادلخانی(شهباز)، حسن روشن (تاج )، پرویز مظلومی (تراکتور سازی)، حسین فداکار (دارایی)، آلن ویتل (پرسپولیس) 9 گل، هادی نراقی (تاج )، حسین زمانیان (بانک ملی) 8 گل

دومین دوره جام حذفی ایران در این سال برگزار شد و در نهایت تاج (استقلال) و هما به فینال رسیدند و تاج (استقلال) 2-0 پیروز شد و قهرمان جام حذفی ایران شد.

ترکیب تیم های قهرمان و نایب قهرمان هفتمین دوره لیگ ایران - 1356 ، لیگ تخت جمشید پاس (قهرمان):رضا قفلساز، مجید حلوائی، محسن هوشنگی، حسین کازرانی، مهدی دینور زاده، محمود حقیقیان، مهدی مناجاتی، همایون شاهرخی (کاپیتان)، محمد صادقی، فرامرز عزتی، مائیس میناسیان، حسین فرکی، حبیب شریفی، مصطفی شعبانی، بهروز صحابه وحسین ضرابی. مربی: حسن حبیبی

پرسپولیس تهران (نایب قهرمان): قره خانلو، صفریان، رزمجو، بیژن ذوالفقارنسب، بهرام میر شیبانی، صفر ایرانپاک، قلیچ خانی، یعقوب فاطمی مقدم، علی پروین، رشیدی، احد دیانی، محمد رضا خلعتبری، محمود خوردبین، محمد مایلی کهن، جهانگیر فتاحی، محمد دادگان، علیرضا عزیزی، اسماعیل حاج رحیمی پور، محمد زادمهر، رضا وطنخواه، محمد دستجردی

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350

گفتار هفتم: سال 1356 (1977)

تیم مردمی پرسپولیس با این همه عاشق در هر بازی باید می برد و در هر جامی باید قهرمــان می شد و هر نتیجه ای به جز این دو یعنی فاجعه برای تیمی که در طول تاریخ لقب «همیشه قهرمان» را یدک کشیده است. پس از نایب قهرمانی پرسپولیس و حذف از اولین دوره جام حذفی ایران که به قهرمانی ملوان انزلی توأم شد و به دنبال نتایج ضعیف پرسپولیس در پایان فصل1355 لیگ کشور، مسؤولان وقت پرسپولیس کونوف روسی را از مربی گری تیم کنار گذاشتند و منصور امیر آصفی[1] را جایگزین او کردند. جالب اینکه پرسپولیس در سال 55 توسط پاس حذف شد و قهرمانی لیگ را هم به این تیم تقدیم کرد.

به دنبال حضور آصفی در شایعه حضور «پرویز قلیچ خانی» هم در پرسپولیس قوت گرفت. پرویز قلیچ خانی که سابقه حضور در تیمهای بسیار چون کیان، شاهین، تاج، پاس، عقاب و دارایی را داشت در این سال به پرسپولیس و مکتب زنده شاهین تیم سابقش پیوست. قلیچ خانی که یک کاپیتان بالفطره بود و حتی سابقه بستن بازوبند کاپیتانی تیم تاج را در سال 47 و سن 23 سالگی داشت در تیم ملی سالها کاپیتان بود، اما در پرسپولیس پشت سر پروین به میدان آمد و در واقع تنها نقطه ای که او کاپیتان نبود، همین تیم پرسپولیس بود. پرویز قلیچ خانی پرسروصداترین انتقال برای باشگاه پرسپولیس در سال 1356 بود. علاوه بر پرویز قلیچ خانی، پرسپولیس در این سال واژگن صفریان، از آرارات را به خدمت گرفت تا او را جایگزین بهرام مودّت کند که در پرسپولیس رکوردار گل نخوردن در بیش از 9 بازی بود که هنوز هیچ دروازبانی این رکورد را نتوانسته است بشکند و در آسیا این رکورد دست نیافتنی مانده است. عابدزاده و حجازی تا زدیکی های او آمدند ولی نتوانستند این رکورد را بشکنند. مودّت به سپاهان پیوست. ابراهیم آشتیانی و فریدون معینی دو سرخ پوش قدیمی به تیم نوظهور اکباتان پیوستند. پرسپولیس در دفاع راست در غیاب ابراهیم آشتیانی، (دکتر) محمد دادکان نوظهور و تازه به اوج رسیده را داشت و در خط میانی با غیبت معینی مشکلی نداشت چرا که پرویز قلیچ خانی، پروین، اصغر ادیبی، خلعتبری، مایلی کهن، علیرضا عزیزی، اسماعیل حاج رحیمی پور و حمید درخشان جوان 19 ساله را در خدمت داشت. در واقع پرسپولیس قدرتمند ترین تیم فوتبال ایران برای کسب چهارمین قهرمانی در هفتمین دوره لیگ ایران شناخته می شد.

اسفند 55 آغاز لیگ هفتم ایران در سال 1356 بود. بازی اول با نتیجه ای عجیب و شوک آور 1-0 به داریی قدرتمند باخت. پرسپولیس تا خواست قد راست کند در دور رفت لیگ سه بار دیگر هم باخت. دردناک تر از همه شکست 3-0 سرخ پوشان در برابر تاج (استقلال) در روز 18 اردیبهشت 56 بود. در این روز پرسپولیس با یک ترکیب قدرتمند آماده بود تا تاج جوان شده که دیگراز حضور ناصر حجازی، محمدرضا عادلخانی، غلامحسین مظلومی، مسعود مژدهی، عزت اله جانکلکی، کارو حق وردیان و اکبر کارگرجم بی نصیب بود را شکست دهد. تفاوت دو تیم مانند بازی 6-0 سال 52 بود و همه انتظار داشتند تاج آن بازی را ببرد که پرسپولیس معجزه کرد و این دیدار به نوعی انتقام تاج بود که پرسپولیس قدرتمند را غافلگیر کرد و تاج 3-0 بازی را از این تیم برد.

پرسپولیس با حسین قراخانلو در دروازه، جمشید رشیدی، ذوالفقارنسب، فاطمی مقدم و دادکان در خط دفاع، علی پروین، قلیچ خانی و مایلی کهن در خط میانی و اسماعیل حاج رحیمی پور، خوردبین و علیرضا عزیزی آمده بود تا شکست سنگینی در امجدیه به تاج تحمیل کند، اما همه چیز بر خلاف انتظار رقم خورد و در پایان آنچه نصیب سرخ پوشان شد یک شکست سنگین 3-0 بود.

از اینجا بود که بین منصور امیر آصفی و بسیاری از بازیکنان از جمله اصغر ادیبی، علی پروین اختلاف رخ داد. منصور آصفی اعتقاد بسیاری به استفاده از جوانان و مردانی نظیر (دکتر) دادکان، درخشان و دکتر زادمهر در ترکیب اصلی داشت؛ مغضوب برخی از بازیکنان به خصوص علی پروین واقع شد تا جایی که ادامه کار برای رأس اول کیان در پرسپولیس غیر ممکن شد و امیر آصفی در میانه راه و در شرایطی که پرسپولیس از بازیهای درو رفت 7 برد، 4 مساوی و 4 باخت را داشت با 18 گل زده و 11 گل خورده؛ جای خود را به محراب شاهرخی داد. محراب شاهرخی[2] در تابستان 56 مربی پرسپولیس شد. او که در ابتدای فصل 54 از جمع سرخپوشان به عنوان بازیکن جدا شده بود حالا پس از 2 سال و نیم دوری به پرسپولیس باز می گشت. او که در سالهای دوری مربی تیم توانمند شهباز با ستارگان معروفش بود پس از تجربه حضور در یک فیلم سینمایی به پرسپولیس بازگشت. عمو محراب، در فیلم «علف‌های هرز» به کارگردانی فرزان دلجو و امیر مجاهد بازی کرد.

با بازگشت عمو محراب به تیم نتایج خوب هم به تیم برگشت. قبل از حضور شاهرخی، در غیاب امیر آصفی، پرویز قلیچ خانی در چند بازی پرسپولیس را هدایت می کرد و بالاخره با رفتن پرویز قلیچ خانی به آمریکا و مخالفت فدراسیون برای حضور حشمت مهاجرانی در پرسپولیس در نهایت این شاهرخی بود که بر کرسی مقدس مربی گری پرهوادارترین تیم ایران نشست. پرسپولیس در نیم فصل دوم روال عادی بردهایش را آغاز کرد و راه آهن، هما، ماشین سازی، شهباز، برق شیراز، نفت آبادان و تاج (استقلال) را یکی پس از دیگری از پیش روی برداشت.در 18 آذر 56 و پس از صعود تیم ملی به جام جهانی 1978 آرژانتین پرسپولیس به مصاف تاج (استقلال) رفت و با دو گل صفر ایرانپاک که آخرین سالهای حضور در فوتبالش را سپری می کرد در برابر یک گل حسن روشن در دقایق پایانی 2-1 تاج (استقلال) را شکست داد. پرسپولیس نایب قهرمانی سال قبل را تکرار کرد و در این سال بهترین گلزن پرسپولیس آلن ویتل انگلیسی (خرید از اورتون انگلستان) با 8گل شد و بعد از آن پروین با 7 گل دومین بازیکن گلزن پرسپولیس بود. علاوه بر ویتل پرسپولیس یک مرد اسکاتلندی بنام ویلیام مک کلور را نیز خریده بود.

پاس با 40 امتیاز و کمترین باخت و بهترین خط دفاع و بیشترین برد قهرمان شد. پرسپولیس با بهترین خط حمله 45 گل در 30 بازی با اختلافی خیره کننده از سایر حریفان در گل زده و 38 امتیاز دوم شد. ملوان انزلی با 37 امتیاز سوم شد و تاج (استقلال) با 35 امتیاز و 9 باخت چهارم شد.

فوتبال باشگاهی ما در این سال تحت تاثیر مسابقات مقدماتی جام جهانی 1978 آرژانتین بود و در روز 4 آذرماه 1356 ایران با شکست استرالیا به سان 8 آذر 1376 صعودش را به جام جهانی قطعی کرد. پرسپولیس در این سال علی رغم قهرمانی ها و دو نایب قهرمانی اخیرش در لیگ ایران سهم اندکی در صعود تیم ملی داشت و علی پروین یار ثابت در کنار بیژن ذوالفقار نسب بودند و دادکان و علیرضا عزیزی نیز ذخیره بودند. در این بین تاج 4 بازیکن ثابت به نام آندریانیک اسکندریان، حسن نظری، حسن روشن و ایرج دانایی فر در تیم ملی داشت و پاس هم با 4 بازیکن ثابت؛ حسین کازرانی، محمد صادقی و محمود حقیقیان و حسین فرکی در تیم ملی داشت. شهباز نیز با دو بازیکن ثابت: ناصر حجازی و نصرالله عبدالهی و در نهایت هما با نایب آقا، خورشیدی، خبیری و نورایی تیم ملی را قبضه کرده بودند.

قهرمان: پاس تهران نایب قهرمان: پرسپولیس بهترین گلزنان: عزیز اسپندار (ملوان) 16 گل، حسین فرکی(پاس) 12 گل، محمد رضا عادلخانی(شهباز)، حسن روشن (تاج )، پرویز مظلومی (تراکتور سازی)، حسین فداکار (دارایی)، آلن ویتل (پرسپولیس) 9 گل، هادی نراقی (تاج )، حسین زمانیان (بانک ملی) 8 گل

دومین دوره جام حذفی ایران در این سال برگزار شد و در نهایت تاج (استقلال) و هما به فینال رسیدند و تاج (استقلال) 2-0 پیروز شد و قهرمان جام حذفی ایران شد.

ترکیب تیم های قهرمان و نایب قهرمان هفتمین دوره لیگ ایران - 1356 ، لیگ تخت جمشید پاس (قهرمان):رضا قفلساز، مجید حلوائی، محسن هوشنگی، حسین کازرانی، مهدی دینور زاده، محمود حقیقیان، مهدی مناجاتی، همایون شاهرخی (کاپیتان)، محمد صادقی، فرامرز عزتی، مائیس میناسیان، حسین فرکی، حبیب شریفی، مصطفی شعبانی، بهروز صحابه وحسین ضرابی. مربی: حسن حبیبی

پرسپولیس تهران (نایب قهرمان): قره خانلو، صفریان، رزمجو، بیژن ذوالفقارنسب، بهرام میر شیبانی، صفر ایرانپاک، قلیچ خانی، یعقوب فاطمی مقدم، علی پروین، رشیدی، احد دیانی، محمد رضا خلعتبری، محمود خوردبین، محمد مایلی کهن، جهانگیر فتاحی، محمد دادگان، علیرضا عزیزی، اسماعیل حاج رحیمی پور، محمد زادمهر، رضا وطنخواه، محمد دستجردی

 

[ARMF]

و البته اولین نفر ایستاده از چپ، رضا وطنخواه هست... عکس از آرشیو مهدی عسگرخانی

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350

گفتار هشتم: سال 1357 (1978)

سال 1357 را نیز پرسپولیس با مربی گری محراب شاهرخی آغاز کرد. در این سال پرسپولیس بازیکنان زیادی را از دست داد و جوانانی را به خدمت گرفت. پرویز قلیچ خانی در نیمه راه لیگ 57 به آمریکا رفت و مردان مطرح دیگری مثل اصغر ادیبیرضا وطنخواه کفش ها را آویختند و محمد رضا خلعتبری، علیرضا عزیزی و جهانگیر فتاحی به تیم های دیگر پیوستند. پرسپولیس مردانی چون محمد صادقی (مهمترین خرید پرسپولیس 27 ساله و بازیکن پاس و ملی پوش 6 ساله) ، محمد پنجعلی (دفاع چپ پای قدرتمند ابومسلم) و علیرضا حیدری (از برق شیراز) را به عنوان نامدار ترین افراد به خدمت گرفت.


هشتمین دوره لیگ ایران 1357 (با نام تخت جمشید) نیمه تمام ماند.

اسفند ماه 1356 آغاز لیگ سال 1357 بود. همه چیز تحت تاثیر حضور ایران در جام جهانی 1978 آرژانتین قرار داشت. پرسپولیس بعد از مدت ها در سال 1357 یک ترکیب بسیار قدرتمند پیدا کرده بود و با کمی تلاش می توانست قهرمانی را در این سال به دست آورد اما وقوع انقلاب اسلامی ایران لیگ 57 را به خواب همیشگی برد و لیگ باشگاهی فوتبال ایران تا 11 سال بعد برگزار نشد تا اینچنین پرسپولیسی که می توانست قهرمان شود باز هم با بد اقبالی مطلق دستش از جام کوتاه بماند و پس از 11 سال و در سال 1368 استقلال با شکست 2-1 پرسپولیس در فینال قهرمان اولین لیگ باشگاهی ایران بعد از انقلاب اسلامی و هشتمین دوره تاریخ لیگ ایران شود.

در این سال محمد پنجعلی به عنوان یک دفاع چپ کلاسیک که بعدها دفاع وسط یا آخر پرسپولیس شد باعث شد حاج رحیمی پور به جلو تر برود و در منطقه راست محمد دادکان حضوری ثابت داشت. سرخپوشان در خط میانی مردان بزرگی چون علی پروین، محمد مایلی کهن، محمد صادقی، حمید درخشان و اسماعیل حاج رحیمی پور را در اختیار داشتند، و خط آتش پرپسولیس از آلن ویتل، صفر ایرانپاک، محمود خوردبین، دستجردی و زادمهر تشکیل شده بود و خط حمله ای بسیار توانمند را تشکیل داده بودند. کورش شهبازی فر، حسین رحیمی، ایرج آریانژاد هم سایر تازه واردان پرسپولیس بودند. لیگ فصل 57 حتی به یک نیم فصل هم نرسید؛ تیم ملی مشغول بازیهای دوستانه بود و جام جهانی هم آغاز شد. پرسپولیس در این سال 6 بازیکن ملی پوش در جام جهانی داشت از جمله: علی پروین (کاپیتان تیم ملی)، محمد اله وردی و محمد صادقی و همچنین محمد دادکان و محمد مایلی کهن سایر ملی پوشان ودند.

بازیهای لیگ در تابستان همان سال ادامه یافت. تیم ملی در 15 شهریور 1357 به مصاف شوروی رفت و در ورزشگاه آریامهر (آزادی) 1-0 شکست خورد. دو روز بعد در 17 شهریور 1357 پرسپولیس و تاج (استقلال) قرار بود با هم در چارچوب لیگ ایران با هم روبرو شوند که اوج حوادث انقلاب مانع برگزاری این بازی شد و اعلام حکومت نظامی دو روز قبل از این بازی و درگیریهای خونین همه چیز را تعطیل کرد.

پروین در 12 هفته 5 گل برای پرسپولیس به ثمر رساند. محمود خوردبین در سال 1357 قدیمی ترین و با ثبات ترین عضو پرسپولیس بود و دهمین سال حضور مستمر خود در مسابقات رسمی باشگاهی ایران را با پرسپولیس سپری می کرد در حالی که علی پروین و صفر ایرانپاک نهمین سال خود را سپری می کردند. اسماعیل حاج رحیمی پور نفر بعدی بود با 8 سال حضور مستمر در ترکیب پرسپولیس. محمد دستجردی با 7 سال حضور و حسین قراخانلو با 6 سال و جواد اله وردی با 5 سال حضور در پرسپولیس سایر بازیکنان باسابقه پرسپولیس مردمی و پرطرفدار ترین تیم وقت کشور بودند.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، حسین شاه حسینی رئیس سازمان تربیت بدنی شد و ناصر نوآموز رئیس و داریوش مصطفوی دبیر فدراسیون فوتبال شدند. بازیهای نیمه تمام لیگ 1357 در آمار رقابت پرسپولیس و استقلال لحاظ نشده است.

 

[ARMF]

43 سال رقابت مستقیم پرسپولیس و استقلال در تاریخ فوتبال ایران (1390-1347)

دهه 1350



گفتار نهم: سال 1358 (1979)

ساختار و ترکیب تیم پرسپولیس ایران در ابتدای سال 1358 و حتی نام باشگاه به همان صورت قبلی حفظ شد. محراب شاهرخی همچنان سرمربی تیم بود و نفرات حاضر در هشتمین دوره لیگ ایران همچنان در تیم مانده بودند. مسئولان وقت فوتبال برای این که چرخ های زنگ زده فوتبال را به حرکت درآورند، در اردیبهشت سال 1358 مسابقات جام باشگاههای تهران را با نام شهید اسپندی برگزار کردند.

جام باشگاههای تهران 1358 (بزرگداشت شهید اسپندی)

در این مسابقات 28 تیم برتر تهران حاضر بودند که مسابقات خود را در سه گروه 6 تیمی و دو گروه 5 تیمی برگزار کردند. پرسپولیس در گروه اول و در گروهی 6 تیمی با تهران جوان، کیان، کارگران، شفق، کشت و صنعت قرار گرفت. تساوی بدون گل با تهرانجوان و کارگران و سه پیروزی پی در پی پرسپولیس را در رده دوم گروه قرار داد. 10 تیم به همراه پرسپولیس صعود کردند.

ده تیم صعود کننده در دو گروه 5 تیمی کار خود را دنبال کردند و پرسپولیس با شاهین، دارایی، تهران جوان و آکام همگروه شد. نام شاهین برای پرسپولیس نامی مقدس بود و آنها را به یاد شاهینی می انداخت که روحش در پرسپولیس دمیده شده بود تا پرهوادارترین و مردمی ترین تیم ایران در کالبد پرسپولیس ادامه حیات داده باشد. در سال 1351 برخی از مسئولان باشگاهی به نام شاهین را تأسیس می کردند اما حساسیت مسئولان ورزش در آن سال نسبت به نام شاهین باعث شده بود که این باشگاه با نام شهباز به فوتبال ایران وارد شود و نام شاهین در فوتبال ایران قریب به 12 سال مرده باشد و عملاً باشگاه شاهین که مؤسس آن دکتر اکرامی بود در قالب نام پرسپولیس ادامه حیات دهد. به هر حال شاهین ریشه پرسپولیس بود، تیمی بود که با انحلالش زمینه خلق باشگاه پرسپولیس را فراهم آورده بود. پرسپولیس و شاهین 0-0 کردند اما 3 برد قاطع برابر تهرانجوان، آکام و دارایی که همه تیمهای بسیار قدری بودند باعث صعود پرسپولیس به نیمه نهایی شد. و از گروه مقابل تیم های پاس قهرمان لیگ ششم و هفتم و سرباز که متعلق به نیروی زمینی ارتش بود، صعود کردند.

در مرحله نیمه نهای پاس قدرتمند شاهین را از پیش روی برداشت و پرسپولیس با سرباز پس از تساوی 1-1 در 120 دقیقه در ضربات پنالتی حریف را شکست و به مسابقه نهایی راه یافت. استقلال در این مسابقات در همان مراحل ابتدایی از گروهش صعود نکرد و تقریباً با همان ترکیب تیم سابق راه به جایی نبرد.

فینال جام باشگاههای تهران 1358 (بزرگداشت شهید اسپندی) 19 مرداد 1358

پرسپولیس 1 پاس تهران 0 گل: محمد پنجعلی

45 هزار تماشاگر در ورزشگاه آزادی تهران شاهد فینال نفس گیر پرسپولیس و پاس بودند. تک گل محمد پنجعلی مدافع پیش تاخته پرسپولیس که با شوتی زیبا دروازه پاس را فروریخته بود؛ تا پایان بازی حفظ شد و پرسپولیس پس از اینکه دوبار بعد از پاس در سالهای 55 و 56 نایب قهرمان شده بود این بار پاس را شکست داد و با شایستگی قهرمان شد. این فینال آخرین بازی دکتر بیژن ذوالفقارنسب با پرسپولیس بود.

پرسپولیس قهرمان جام باشگاههای تهران بزرگداشت شهید مهدی اسپندی شد و استقلال در دور اول رقابت ها نتوانست به جمع 10 تیم برتر تهران صعود کند. با این برتری پرسپولیس برای هشتمین بار در مسابقات رسمی باشگاهی در فوتبال ایران با شرکت تاج (استقلال) برتری خود را به این تیم دیکته کرد و با 3 قهرمانی و 3 نایب قهرمانی در لیگ ایران در برابر 2 قهرمانی و یک نایب قهرمانی استقلال به لحاظ افتخارات نیز برتر از استقلال باشد. 5 برتری از 8 مقام برتر پرسپولیس نسبت به استقلال در لیگ ایران مهمترین رقابت رسمی داخلی بود، اما استقلال فقط 2 بار در لیگ از پرسپولیس بالاتر ایستاد و 5 بار دیگر در رقابتهای باشگاههای تهران، حذفی تهران و جام حذفی ایران شکل گرفت. پرسپولیس مانند اواخر دهه 1340 باز هم با این معیار از استقلال پیشی گرفت.

لقب پرسپولیس همیشه قهرمان عنوانی بود که همه فوتبال دوستان آن را با نام پرسپولیس عجین کردند و در اکثر بازیها پرچم هایی با این عنوان در ورزشگاه امجدیه (شیرودی) و آریا مهر (آزادی) نصب می کردند. پس از اتمام جام باشگاههای تهران بزرگداشت شهید مهدی اسپندی، پرسپولیس که تنی چند از بازیکنانش را در آستانه بازنشستگی می دید چند بازیکن جدید را به فهرست خود اضافه کرد؛ از جمله؛ عباس کارگر، ابراهیم کیان طهماسبی، حسین کاشی نژاد، جواد حسنزاده و مجید سبزی که همگی تا اواسط دهه 1360 برای پرسپولیس در کنار سایر قدیمی ها و بازیکنان جدید افتخارآفرینی کردند. علی دانایی فرد پدر ایرج دانایی فرد در پاییز 1358 دار فانی را وداع گفت و به همین مناسبت پرسپولیس با استقلال بازی دوستانه ای را برای بزرگداشت مربی بزرگ فوتبال ما تدارک دیدند. استقلال در ترکیب اصلی خود از دو بازیکن نوپا و برادران بیانی، شاهرخ 19 ساله و شاهین 18 ساله استفاده می کرد. بازی در حالی انجام می شد که جو کشور کمی در نتیجه تسخیر لانه جاسوسی و استعفای دولت موقت؛ متشنج بود. در دقیقه 43 گل زیبای غلامرضا فتح آبادی استقلال را 1-0 پیش انداخت اما در دقیقه 75 تماشاگران در پی درگیری به دون زمین یورش بردند و داور مسابقه هروس باغومیان را مضروب کردند و تعدادی از بازیکنان را تهدید نمودند. بازی در امجدیه برگزار شد و بازیکنان دو تیم در مصاحبه های خود آشوب را به گروههای ضد انقلاب نسبت دادند. جامعه پر التهاب در این سال باعث شد فدراسیون فوتبال دیگر کشش برگزاری بازیهای باشگاهی را نداشته باشد. تیم ملی در اواخر سال 1358 به المپیک مسکو راه یافت اما مسابقات را تحریم کرد. در تیم ملی علی پروین همچنان پس از سالها کاپیتان تیم ملی بود و محمد دادکان و محمد پنجعلی نیز در تمی ملی بازیکنان ثابتی بودند. علی پروین رکورد بازی ملی خود را ب 82 بازی رساند و تا 22 سال بعد و تا سال 1380 این رکورد بی نظیر را حفظ کرد.