از آنجائیکه خیلی از دوستان برای کلر زدایی از تیوسولفات سدیم استفاده مینمایند و در خیلی جاها بدون ذکر محاسبات ارقام مختلفی را برای استفاده ذکر میکنند لازم دیدم با جزئیات بیشتر مقدار مصرف را مشخص کنیم.
واکنش تیوسولفات سدیم وگاز کلر بصورت زیر است :
Na2S2O3(aq) + 4Cl2(g) + 5H2O --> 2NaHSO4(aq) + 8HCl(aq)
(البته اگر مقدار گاز کلر خیلی کم باشد رابطه آن به شکل دیگری خواهد بود.)
همانگونه که در واکنش مشاهده میشود به ازاء هر 4 مول کلر به یک مول تیوسولفات سدیم برای خنثی سازی نیازمندیم.
با توجه به جرم مولکولی آنها به ازاء هر 4*71=284 گرم کلر به 158 گرم تیوسولفات سدیم برای خنثی سازی نیازمندیم.
معمولا مقدار کلر موجود در آب شهری میبایست بین 0.5 تا 3 میلی گرم در لیتر کنترل شود .هرچند در خیلی از مراکز کنترل دقیقی بر این میزان نیست ولی با فرض مقدار 2 میلی گرم در هر لیتر محاسبات را انجام میدهیم.و هر کسی متناسب آب منطقه خود(تست با کیت کلر سنج)میتواند محاسبات را انجام دهد.
با این فرض در هر لیتر آب شهری 2 میلی گرم کلر وجود داشته و در نتیجه برای کلر زدایی از یک لیتر آب به ( 2 ضربدر 158 تقسیم بر 284 ) 1.1 میلی گرم تیوسولفات نیاز داریم.
بنابراین شما با یک گرم از این ماده میتوانید ( هزار ضربدر 1 تقسیم بر 1.1) 909 لیتر آب را خنثی کنید.
حال شما میتوانید محلولی را در یک بطری یک لیتری (بهتر است بطری دلستر یا هر بطری تیره) تهیه کنید و همواره از آن استفاده کنید . بعنوان مثال 50 گرم را در یک لیتر حل کنید این محلول برای 50*909=45450 لیتر آب کفایت میکند یا به عبارتی هر سی سی از آن میتواند چهل و پنج لیتر آب را خنثی نماید.
نکته1: مقدار کلر در مناطق مختلف وهمچن در فصل های مختلف متفاوت است . بنابراین باید این مقدار را مشخص نمایید.بعنوان مثال در بعضی موارد مقدار کلر بعلت آلودگی و یا عدم کنترل دقیق اپراتور بسیار افزایش میابد.
نکته 2: در اکثر موارد تیوسولفاتهای فروخته شده بصورت متبلور بوده و روی جلد آنها فرمول آنها نوشته شده مثلا
(Na2S2O3 + 5H2O)
در آنصورت باید یک اصلاحیه انجام دهیم و بجای 50 گرم مذکور 50 ضربدر 248 تقسیم بر 158 را یعنی 78 گرم از آن ماده برداریم.
نکته 3: در صورتیکه مقدار تیوسولفات خیلی زیاد باشد و یا مقدار کلر خیلی کم باشد امکان رسوب مقدار ناچیزگوگرد وجود دارد.
