از همین الان تا 100 سال دیگر، بنفیکا جام اروپایی نخواهد برد– نفرین بزرگ بلا گوتمن، ژوزه مورینیو واقعی فوتبال دنیا!
به قلم مایکل یوخین در ستایش خاص ترین مربی تاریخ فوتبال
طرفداری- بنفیکا بیش از 50 سال است که جام اروپایی نبرده است و در این 50 سال در 7 فینال اروپایی بازنده بوده است. شاید این ناکامی های بنفیکا در اروپا تنها یک دلیل داشته باشد، بزرگترین نفرین فوتبال از خاص ترین مربی تاریخ!
بیشتر از 50 سال از نفرین گوتمن می گذرد، اما هنوز هم به طور دقیق نمی دانیم که آن مربی بزرگ مجارستانی چه گفته است. رایج ترین صورت آن به این شکل است:"
از همین حالا تا 100 سال دیگر بنفیکا جام اروپایی نخواهد برد"، زمانی که خشمگینانه در سال 1962 این باشگاه را ترک کرد. دلیل رفتن او از باشگاه عدم موافقت مدیریت باشگاه با درخواست او مبنی بر دادن پاداش اضافه به او به خاطر 2 قهرمانی متوالی در اروپا بود. گوتمن ظاهرا گفته بود که تا وقتی پاداش خود را از این باشگاه نگیرد، این تیم دیگر قهرمان اروپا نخواهد شد. بعضی ها می گویند او گفته بود که در 100 سال آینده هیچ تیم پرتغالی، 2 سال پیاپی قهرمان اروپا نخواهد شد.
اگر بخواهید باور کنید یا نه، همه ی پیش بینی های گوتمن درست بوده اند. پورتو در سال 1987 با برتری مقابل بایرن مونیخ قهرمان اروپا شد، همچنین سال 2004 با ژوزه مورینیو قهرمان اروپا شد، اما هرگز نتوانست از قهرمانی خود در اروپا دفاع کند. همچنین بنفیکا نیز از آن زمان تا به امروز نتوانسته است که قهرمانی خود دراروپا را که درسال 1962 به دست آمد، تکرار کند. ‘عقاب ها’ در این 52 سال، در 7 فینال اروپایی شکست خورده اند. آخرین شکست آن ها در فینال یورو لیگ فصل قبل مقابل چلسی بود که با این که در طول بازی عملکرد بهتری نسبت به تیم انگلیسی داشتند، اما در نهایت در دقایق پایانی با ضربه سر ایوانوویچ، با نتیجه 2-1 شکست خوردند و در هفتمین فینال اروپایی خود ناکام بودند.
گوتمن در سال 1981 در شهر وین اتریش به خاک سپرده شد، شهری که فینال 1990 بنفیکا مقابل پی اس وی را میزبانی می کرد.
اوزه بیو قبل از فینال به مزار گوتمن رفت و دعا کرد که نفرین گوتمن برای بنفیکا به پایان برسد که این کار او نتیجه ای نداشت و بنفیکا 1-0 مغلوب تیم هلندی شد و بار دیگر در فینال اروپا شکست خورد.
گوتمن بزرگ ترین مربی یهودی تمام دوران است. این که او در زمان هولوکاست در چه جایی بوده است، هیچ گاه مشخص نشده است. گوتمن شخصیت جدال برانگیز و جذابی داشت. می توان او را ژوزه مورینیو اسبق خواند! او همواره دوست داشت که در مرکز توجهات باشد، تصمیمات گستاخانه ای می گرفت و بی پروا سخن می گفت. همواره اعتقاد داشت که در یک جا نباید مدت زمان زیادی بماند. همواره می گفت:"
مربی مانند یک شیر رام شده و اهلی است. مادامی که در خود باور داشته باشد و ترسی نداشته باشد بر تمامی حیوانات سلطه دارد ولی اگر اولین نشانه های ترس در چشمانش دیده شود، او یک بازنده است است." این مربی مجارستانی در یک جای دیگر گفته بود:" در فصل اول مربی باید کارش را به آرامی انجام دهد، سال دوم کمی سخت تر است و سال سوم وحشتناک است."
بل کانتو: از لحاظ شخصیت و فلسفه، مورینیو شباهت فوق العاده زیادی به گوتمن دارد
گوتمن تقریبا هیچ گاه بیش از 2 سال هم در یک تیم باقی نمی ماند و در 22 سال مربی گری خود 18 تیم عوض کرد! وقتی در یک باشگاه از چیزی خوشش نمی آمد آن جا را ترک می کرد و به باشگاه دیگری می رفت. یک مثال برای این کار او باشگاه سیوکانل رومانی بود که به خاطر مشکلات غذایی در آن کشور حقوق خود را به صورت میوه و مواد غذایی دریافت می کرد. وقتی رئیس باشگاه به خود جرات این را داد که در انتخاب ترکیب اصلی تیم دخالت کند، گوتمن به او گفت
:" تو مقدمات این کار را می دانی! موفق باشی." و بعد از این صحبت بلافاصله این باشگاه را ترک کرد.
در کیسپست، بزرگترین باشگاه باشگاه مجارستانی آن زمان او با فرانس پوشکاش که جانشین پدر او در این باشگاه شده بود روابط خوبی نداشت و وقتی در یک بازی پوشکاش در بین دونیمه یکی از بازیکنان را متقاعد کرد که دستورات تاکتیکی گوتمن را اجرا نکند، گوتمن به جایگاه تماشاگران رفت و بعد از آن با قطار به خانه رفت و دیگر هم باز نگشت!
احتمالا عجیب ترین صحبت او زمانی بود که در سال 1955 میلان تصمیم گرفت او را اخراج کند، با اینکه میلان صدرنشین لیگ بود و هم چنین بازی های زیبایی به نمایش می گذاشت. گوتمن به خبرنگاران گفت:"
من اخراج شده ام، اگرچه نه جانی هستم و نه همجنس گرا." امروزه حتی مورینیو هم جرات نمی کند که چنین حرف های احمقانه ای را به زبان بیاورد ولی نزدیک به نیم قرن پیش گوتمن با این صحبت ها تصویر جالبی از خود درست کرده بود.
گوتمن و اوزه بیو
او همچنین یک تاکتیسین فوق العاده بود. عادلانه خواهد بود که بگوییم او نقش فوق العاده ای در قهرمانی برزیل در جام جهانی 1958 داشت. جایی که ترکیب 4-2-4 که او در سائو پائولو جا انداخته بود و با آن قهرمان آن ایالت شده بود، در تیم ملی برزیل هم استفاده شد و این تیم قهرمان جهان شد. بزرگترین موفقیت او در پرتغال بدست آمد. جایی که او با پورتو در سال 1959 قهرمان لیگ شد و بعد از آن به بنفیکا رفت و 2 قهرمانی دیگر در لیگ با این تیم به دست آورد و هم چنین 2 بار قهرمان اروپا شد. فلسفه تهاجمی او فوق العاده موفق بود. او در جایی گفته بود:
" اصلا اهمیت نمی دهم اگر حریفمان به ما گل بزند، به خاطر این که همواره باور دارم که تیم ما بیشتر گل خواهد زد." این دقیقا همان چیزی بود که در فینال 1962 در آمستردام مقابل رئال مادرید اتفاق افتاد. جایی که رئال با هتریک پوشکاش 3-2 جلو افتاد اما تیم گوتمن با درخشش اوزه بیو، 5-3 این تیم اسپانیایی را در هم کوبید و قهرمان اروپا شد.
بنفیکا تنها تیمی بود که گوتمن در آن 3 فصل کامل باقی ماند که همانطور که او می گفت سومین فصل کشنده بود و بعد از آن این باشگاه را ترک کرد. گوتمن می توانست با ماندن در بنفیکا به ساختن یک امپراطوری مانند رئال مادرید در اواخر دهه 50 ادامه دهد اما ماندن بیش از 3 سال در تیمی در عقاید او نبود.
باشگاه بنفیکا در تولد 110 سالگیش، مجسمه گوتمن در حالی که 2 جام اروپایی را در دست دارد در ورزشگاه این تیم ساخته است.
ژوزه مورینیو در ستوبال متولد شد، نزدیک 50 کیلومتر دورتر از لیسبون و تنها 8 ماه بعد از آن که گوتمن بنفیکا را ترک کرد. شکی وجود ندارد که مورینیو داستان های زیادی از این مربی افسانه ای شنیده است که تاثیر زیادی در موفقیت های او داشته است.
