اخبار ، مقالات و دانستی های نجوم و فضا

[roje_aria79]

فیزیک خورشید
خورشید ، ستاره درخشان روز ، یک عنصر معمولی آسمان پرستاره است. فقط یک ستاره از صد میلیارد ستاره‌ای است که راه شیری را می‌سازند. اگر خورشید چندین میلیارد کیلومتر دورتر از ما بود، مانند ستارگان معمولی عجیب و غریبی در آسمان وجود دارند، ولی خورشید ما جزو آنها نیست. به سبب نزدیک بودن به زمین ، خورشید ستاره‌ای بی همتا برای گیاهان ، جانوران و انسان است. گرما و نور آن ، پنج هزار میلیون سال است که بر زمین می‌تابد و باز هم ادامه خواهد داشت. از این رو همه موجودات زنده زمین ، حیات خود را به خورشید مدیون هستند.
تاریخچه
تا حدود یک قرن پیش ، تحصیلکرده‌ها عقیده داشتند که خورشید جز توپ فروزانی از آتش ،‌ چیز دیگری نیست. اگر خورشید از زغال سوزان ساخته شده باشد، حتی یک میلیون سال هم دوام نمی‌آورد و به توده‌ای از خاکستر تبدیل می‌شود. زمین شناسان نشان داده‌اند که زمین هزاران میلیون سال عمر دارد و در تمام این مدت هم پرتو خورشید بر آن تابیده است. در دهه 1930 میلادی (1309 شمسی) فیزیکدانان دریافتند که انرژری خورشید و ستارگان از واکنشهای هسته‌ای پدید می‌آید.
گرانش خورشید
گرانش خورشید ، شدیدتر از گرانش زمین است. اگر انسان بتواند بر آن گام بگذارد، حدود 2 تن وزن خواهد داشت. البته این حادثه ناممکن است، چرا که خورشید سطح جامد ندارد و دمای آن به 6000 درجه سانتیگراد می‌رسد. این دما ، بیشتر از دمای ذوب هر ماده شناخته شده است. دمای سطح خورشید خیلی زیاد به نظر می‌رسد، ولی درون آن بسیار داغ تراست. تمامی این کره از گاز سوزان است. در مرکز ، دما به شانزده میلیون درجه سیلسیوس می‌رسد.
ساختار خورشید
خورشید ، انرژی لازم برای زندگی را فراهم می‌سازد. این کره غول پیکر با شعاع 6.96x105Km را دارای تابندگی یا آهنگ تابش انرژی 3.86x1026W است. چگالی متوسط خورشید عمدتا ترکیبی از گازهای هیدروژن و هلیوم می‌باشد. سه چهارم گاز درون خورشید از هیدروژن که سبکترین گازها است، تشکیل یافته است. در اعماق داغ آن ، اتمهای هیدروژن فشار زیادی بر هم وارد می‌کنند. گروهی از آنها با چنان شدتی به گروه دیگر برخورد می‌کنند که در هم می‌آمیزند و ماده کاملا جدیدی به نام هلیوم تشکیل می‌یابد
کاوش خورشید

یکی از بخشهای مهم در ستاره شناسی ، کاوش خورشید است. برخی از رصدخانه‌ها ، جز خورشید چیز دیگری را رصد نمی‌کنند. پی بردن به اینکه خورشید چگونه گرما تولید می‌کند و چگونه بر آب و هوای زمین اثر می‌گذارد، ضروری است. خورشید بسیار بزرگتر و نیز بسیار سنگین تر از زمین است. اگر صد سیاره به اندازه زمین در کنار هم قرار گیرند، می‌توانند ازیک طرف تا طرف دیگر خورشید برسند. حجم آن یک میلیون بار و جرم آن 330000 بار بیشتر از زمین است. فاصله زمین تا خورشید ، حدود 150 میلیون کیلومتر است. نور و گرما ، این فضا میان سیاره‌ای را در هشت دقیقه می‌پیماید و به ما می‌رسد. گرچه ظاهرا فاصله زیادی است، ولی تعداد ستارگانی که یک میلیون بار دورتر از خورشید هستند، از تعداد انگشتان تجاوز نمی‌کنند.
از این رو ، اطلاعات ما در مورد خورشید بیش از اطلاعات ما درباره هر ستاره دیگر است. فشار و همچنین دما در داخل خورشید باید آن قدر زیاد باشد، تا بتواند وزن خورشید را تحمل کند. پیکره خورشید گازی و داغ است. در حقیقت گازها (عمدتا هلیوم و هیدروژن) تقریبا کاملا یونیزه هستند (یک پلاسما است). دما ، فشار و چگالی از سطح به مرکز خورشید در جایی که انرژی بوسیله واکنشهای هسته‌ای حرارت زا آزاد می‌شوند، افزایش می‌یابند. وقتی در هسته خورشید هیدروژن به هلیوم تبدیل می‌شود، مقادیر زیادی از انرژی به صورت فوتون و حرکات گرمایی آزاد می‌شوند.
شیر سپهر خورشید
فوتونها از میان منطقه بزرگ تابشی به طرف خارج پخش می‌شوند، تا اینکه به منطقه جابجایی بیرونی ، جایی که بیشتر انتقال انرژی توسط حرکات جوشان گاز صورت می‌گیرد، برسند. سطح قابل رویت خورشید (شیر سپهر) در بالای لایه جابجایی محلی که جو پیچیده و وسیع خورشیدی آغاز می‌شود، رخ می‌دهد. پایه جو خورشیدی شیر سپهر است. لکه خورشیدی بر روی شیر سپهر ظاهر می‌شوند. لایه خارجی بعدی رنگین سپهر است.
تاج خورشید

از بالای رنگین سپهر ، زبانه‌های بسیار زیبا و زبانه‌های سیخی تیز پدیدار می‌شوند. در آن سوی این ناحیه ، تاج رقیق وسیعی با نوری لطیف قرار گرفته است که در بادهای خورشیدی جاری به سمت خارج و در محیط بین سیاره‌ای در هم می‌شود.
آینده خورشید
با تبدیل هیدروژن به هلیوم انرژی تابشی آزاد می‌شود. چگالی زیاد ماده ، این تابشها را درون خورشید گرفتار می‌سازد. از آزاد شدن انرژی در محدوده مرکزی تا رسیدن به سطح خورشید ، میلیونها سال طول می‌کشد. بعد در ظلمت فضا ، جاری می‌شود و تا رسیدن به نزدیکترین کهکشان بزرگ در آن سوی راه شیری ، دو میلیون سال دیگر ادامه می‌دهد. اگر فرآیند گرمایی خورشید ، همین الان باز ایستد، چند هزار سال بعد ناظر خاموشی کامل آن خواهیم بود. اکنون خورشید به نیمه راه زندگی خود رسیده است. اما می‌تواند کوره هسته‌ای خود را تا پنج هزار میلیون سال دیگر بطور فعال نگه دارد. نباید از خاموش شدن خورشید نگران باشیم. چرا که در آینده دور ، انسان برای بقای خود مجبور به سکونت در سیاره‌هایی خواهد شد که به دور ستارگانی روشن می‌گردند.
خطرات نور خورشید
خورشید علاوه بر گرما و نور ، تابشهای دیگری نیز گسیل می‌کند که برای موجودات زنده ، زیانبار است. پرتوهای ایکس و فرابنفش سلولهای گیاهان و جانوران را نابود می‌کنند. پوشش جو تقریبا به سطح زمین می‌رسد و در روزهای آفتابی ، سبب برنزه شدن پوست می‌شود. حتی ممکن است در اثر تابش بیشتر خورشید دچار آفتاب زدگی شویم. فضانوردان مجبورند که در سفرهای فضایی ، خود را در مقابل پرتوهای زیانبخش خورشید حفظ کنند. اگر مستقیما به خورشید نگاه کنیم، نور خیره کننده آن می‌تواند برای همیشه به چشم آسیب برساند.
رصد خورشید
برای مشاهده خورشید به هیچ عنوان دستگاههای درشت نما ، مانند تلسکوپ یا دوربین دو چشمی بکار نبرید. صافیهای ارزان قیمتی که گاهی همراه تلسکوپ می‌فروشند و شکننده‌اند، ممکن نیست که همه پرتوهای نامرئی و خطر ناک را سد کنند. حتی اخترشناسان نیز مستقیما با تلسکوپ به خورشید نگاه نمی‌کنند. دستگاههای ویژه‌ای به تلسکوپهای خورشید وصل می‌شوند تا بتوان رفتار خورشید را مطالعه کرد. اطلاعات بدست آمده از رصدخانه‌های خورشیدی ممکن است روزی ما را به پیش بینی دراز مدت آب و هوای زمین قادر سازد.

 

[roje_aria79]

لک خورشیدی

احتمالاً جرم ، شعاع درخشندگی خورشید از چند میلیارد سال پیش تغییر محسوسی نکرده‌اند. ولی سطح خورشید تعداد زیادی پدیده‌های زودگذر و متغیر سریع را نشان می‌‌دهد. احتمالاً هیچ یک از پدیده‌های خورشیدی به اندازه لک‌های سیاهی که گاهگاه روی قرص خورشید ظاهر می‌‌شوند مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند. لکهای خورشیدی معمولاً به صورت گروههایی متشکل از دو یا چند لک منفرد ظاهر می‌‌شوند که یک پیشرو (در جهت دوران خورشید) اغلب بزرگتر می‌‌باشد.
خورشید آنقدر داغ است که نمی‌‌تواند سطح جامدی داشته باشد و صفحه زردی که می‌‌بینیم در حقیقت بالاترین لایه گاز ملتهب است روی این لایه ، منطقه خنکی از گاز شفاف قرار گرفته است که رنگین سپهر نامیده می‌‌شود. عکسی که تحت شرایط دید بسیار خوبی گرفته شده باشد نشان می‌‌دهد که سطح خورشید را ظاهری خالدار یا حبابی شکل است. لکه‌های تیره که لکه‌های خورشیدی نامیده می‌‌شوند حتی در ایام باستان نیز مورد توجه و رصد بوده‌اند.
لکه‌های خورشیدی در سطح آتشین خورشید مانند حفره‌هایی به نظر می‌‌رسند و در حقیقت مناطقی هستند که دمای آنها حدود 200 درجه سانتیگراد از سطح اطراف آنها کمتر است. با این حساب دمای این مناطق تقریباً 400 درجه سانتیگراد می‌‌باشد با وجودی که شئی به این داغی در واقع باید بی‌نهایت روشن و شفاف باشد اما لکه‌های خورشیدی تنها به این دلیل که از بقیه قسمتهای خورشید خنکتر و کم نورترند تیره و تار به نظر می‌‌رسند اگر جدا کردن یکی از لکه‌های خورشید و بررسی آن امکان پذیر بود این لکه‌ها به روشنی ماه کاملاً جلوه می‌‌کرد.
تشکیل لکه‌های خورشیدی
احتمالا مغناطیس بسیار قوی خورشید از داخل خورشید بیرون می‌‌جهد و در نقطه‌ای که توده بار مغناطیسی از خورشید خارج و سپس دوباره داخل آن می‌‌شود یک جفت لکه ایجاد می‌‌گردد. لکه‌های کوچک در عرض چند ساعت از بین می‌‌روند اما لکه‌های بزرگ می‌‌توانند خیلی بیشتر عمر کنند و طول لکه‌های کوچک 3000km است در حالیکه بیشتر لکه‌ها تقریباً به بزرگی زمین می‌‌باشند و لکه‌های بسیار بزرگ تا 150000km می‌‌رسند.
تأثیر لکه‌های خورشیدی بر زندگی بشر

لکه‌های خورشیدی می‌‌توانند در ارتباطات رادیویی دخالت بکنند ذرات الکتریکی بوسیله شراره‌ها و انفجارهای نزدیک لکه‌ها به فضا پرتاب می‌‌شوند. الکتریسیته خورشیدی که در این توفانها به حرکت در می‌‌آیند بخش بالایی جو زمین را تغییر می‌‌دهند در این مواقع ممکن است متوجه محو شدن امواج رادیویی با برد بلند شویم.
بزرگی و طول عمر لکها
بزرگی و طول عمر لکها متغیر است اکثر لکها طول عمر کمتر از یک روز دارند ولی لکهای بزرگتر می‌‌توانند تا 70 روز دوام داشته باشند. هر لک در مرحله اول به صورت یک منفذ کوچک دیده می‌‌شود که تقریبا 2000 کیلومتر قطر آن است. این منفذها بزرگتر شده و به سرعت به لکهای کوچکی تبدیل می‌‌شوند و معمولا در ظرف یک روز از بین می‌‌روند ولی بعضی از لکهای بزرگی که چند برابر از زمین بزرگتر هستند تبدیل می‌‌گردند. از مطالعه بیناب لکها می‌‌توان درجه حرارت مؤثر آنها را درحدود 4500 درجه تخمین زد.
نحوه رصد لکه‌های خورشیدی
ستاره شناسان خورشیدی برای مطالعه این سطح گازی از عکسهایی که با تلسکوپهای مخصوص گرفته شده است استفاده می‌‌کنند. عکسهای مزبور غالباً با صافیهای ویژه‌ای تهیه می‌‌شوند این صافیهای نوری را که با نوع خاصی از اتم مانند هیدروژن یا کلسیم همراه است از آن جدا می‌‌کنند. بدین ترتیب امکان انتخاب بخشهای مجزای سطح خورشید برای مطالعه و تحقیق ممکن می‌‌شود. سعی نکنید با ذره بین یا تلسکوپ به خورشید نگاه کنید. با داشتن تلسکوپ ساده‌ای با یک پایه محکم می‌‌توانید بر روی یک صفحه سفید تصویری از خورشید را بدست آورید.
لکه‌های خورشیدی به شکل لکه‌های خاکستری رنگ ظاهر می‌‌شوند. اگر چندین روز متوالی وضعیت این لکه‌ها را ثبت کنید به زودی خواهیم دید که اندازه و شکل آنها تغییر می‌‌کند و خود خورشید هم به آهستگی می‌‌چرخد. آن طور که از زمین دیده می‌‌شود در نزدیکی استوا تقریبا 26 روز طول می‌‌کشد تا لکه‌ها یک دور کامل بزند. حال آنکه این مدت در حوالی قطبها به 40 روز می‌‌رسد. این اختلاف در چرخش ثابت می‌‌کند که خورشید نمی‌‌تواند مانند زمین یک جسم جامد باشد و در صورتی که خورشید جامد بود، همه لکه‌ها همزمان به دور خورشید کشیده می‌‌شدند.
ثبت لکه‌های خورشیدی در 300 سال گذشته نشان داده که تعداد لکه‌ها و تغییرات اندازه آنها در یک دوره تقریبا 11 سال دوام می‌‌آورد. در مدت 5 - 6 سال تعداد لکه‌ها پیوسته افزایش می‌‌یابد آنگاه در 4 یا 5 سال بعد از تعداد آنها کاسته می‌‌شود. در پایان دوره ممکن است تا چندین ماه به هیچ وجه لکه‌ای وجود نداشته باشد تا آنکه دوره جدید فرا برسد. احتمالا تغییرات گسترده نیروی مغناطیسی خورشید سبب این تحولات و تنوع در تعداد لکه‌ها می‌شود. شدت میدان یک لک کوچک معمولاً در حدود 100 گوس است. لک‌های بزرگتر می‌‌توانند میدانهایی تا 4000 گوس نیز داشته باشند.
وفور و توزیع لکهای خورشیدی
وفور و توزیع لکهای خورشیدی تقریبا تناوبی است. تعداد لک‌های خورشیدی مقارن مینیمم فعالیت در اثر تقاطع دو دوره بوجود می‌‌آیند. هردوره تازه با تعدادی لک در عرض‌های تقریبی 30± درجه شروع می‌‌شود. میزان وفور وقتی به حداکثر می‌‌رسد که لک‌ها در عرض‌های تقریبی 15± درجه ظاهر می‌‌گردند. دوره پس از تقریباً 11 سال با چند لک در حوالی 8 ± درجه خاتمه می‌‌یابد.
قطبین لکهای خورشید
1-در یک گروه از لکهای خورشیدی قطبین بزرگترین لک با قطبین لکهای کوچکتر هم علامت یا باعلامت مختلف می‌‌باشند.

2-علامت قطبین لکها در دوره معینی طوری تابع عرض آنهاست که بزرگترین لکها درشمال و جنوب استوا دارای علامت مختلف هستند.

دوره علامت قطبین لکها: علایم قطبین لکها در هر دوره 11 ساله بر عکس دوره‌های قبلی یا بعدی می‌‌باشند. در دوره 1924-1935 لک پیشرو (در مقایسه با جهت دوران خورشید) در نیمکره شمالی علامت منفی داشت و شبیه قطب آهنربایی بود که در روی زمین به طرف جنوب متوجه باشد و لک پسرو دارای قطب مخالف بود.
در همان موقع در نیمکره جنوبی لک پیشرو مثبت و مثل قطب آهنربایی بوده که در روی زمین به طرف شمال می‌‌ایستند و لک پسرو علامت منفی داشته است. در دوره بعدی 1935- 1946 لکهای شمالی مثل لکهای جنوبی دوره 11 ساله قبلی بودند و برعکس. به این ترتیب دوره مغناطیسی لکهای خورشیدی ، تناوبی در حدود 22 سال دارد. (دو برابر تناوب 11 ساله وفور لکها)
لک خورشیدی و آهنربا: یک جفت لک را که علائم مخالف دارند می‌‌توان به نوکهای یک آهنربای نعلی شکل تشبیه نمود که تا شید سپهر ادامه داشته باشند.

 

[roje_aria79]

کلف های خورشیدی
تاریخ شناخت کلفهای خورشیدی که فعالیت شدید این ستاره را بیان می‌دارند به حدود 2000 سال پیش باز می‌گردد. تا اوایل سده هفدهم میلادی که وجود کلفهای خورشیدی بر چهره تابناک کانون منظومه شمسی مسجل گردید. ستاره شناسان و دانشمندان وجود کلفهای خورشیدی را زائیده پاره‌ای اجرام و ذرات آسمانی واقع میان زمین و خورشید می‌پنداشتند و تصور وابستگی عوارض مزبور را به خود خورشید مردود می‌دانستند. گالیله و شینر در سال 1610 میلادی به کمک دوربینهای نجومی که به تازگی اختراع شده بود، پندارهای دیرین را به یک سو گذاردند و کلفها را بخشی از سیمای فروزان خورشید بشمار آوردند.
قسمتهای مختلف کلف خورشیدی
http://i4.tinypic.com/15gp112.jpg
معمولاً هر کلف خورشیدی از یک بخش مرکزی تاریک یا سایه تشکیل یافته و پیرامون آن را بخش روشنتری بنام نیم سایه که قطر آن حدود 2.5 برابر بخش میانی است فرا گرفته و حدود 80 درصد سطح کلف را به خود اختصاص داده است. قسمت نیم سایه ظاهراً از یک سری رشته‌های تاریک و روشن که به صورت شعاعهایی از بخش سایه شروع شده و به لبه‌های کلف ختم گردیده تشکیل یافته است.
ویژگیها
علت سیاهی کلفهای خورشیدی را در پائین‌تر بودن دمای آنها در مقایسه با دمای متوسط رخشانکره می‌توان جستجو کرد. قسمت سایه کلف دارای دمایی حدود 4000 کلوین است و در مقایسه با دمای بخش نیم سایه که به حدود 5600 کلوین بالغ می‌گردد سایه‌تر به نظر می‌رسد و به همین ترتیب قسمت نیم سایه نیز در مقایسه با رخشانکره که دمای آن بالغ بر 6000 کلوین می‌باشد، طبیعتاً تاریکتر به نظر خواهد رسید. تأثیر اختلاف دما میان رخشانکره و بخشهای مختلف کلف موجب گردیده تا درخشندگی بخش سایه حدود 70 درصد از تابناکی رخشانکره کمتر باشد و درخشش بخش نیم سایه نیز به چیزی حدود 70 درصد فروزش رخشانکره کاهش یابد.
بدیهی است علت تاریکی کلفهای خورشیدی چیزی جز تضاد درخشندگی میان قسمتهای بالا نبوده و بالطبع نباید با تعبیری از تاریکی که در اذهان موجود است مقایسه گردد. برای روشن شدن مطلب کافی است بطور مشابه گفته شود که میزان درخشندگی کلفی به اندازه قطر زمین لااقل 50 بار روشنائی کره ماه در حالت بدر بیشتر است. اندازه کلفهای خورشیدی از 1000 کیلومتر شروع می‌شود و به ده هزار کیلومتر می‌رسد و گاه پهنه‌ای را به وسعت 10 کیلومتر مربع به خود اختصاص می‌دهد. پاره‌ای اوقات گروهی از کلفهای خورشیدی که در محل جمع شده‌اند. پهنه‌ای را به درازای بیش از صد هزار کیلومتر اشغال می‌کنند.
طبقه بندی
در طبقه بندی که بر اساس رویش و تکامل کلفهای تهیه گردیده ، لکه‌های خورشیدی را به 9 طبقه تقسیم کرده‌اند. خوشه کوچک در نخستین طبقه جای دارد و طبقات بعد به گروههای دو قطبی اختصاص یافته که به ترتیب در طرف 8 تا 10 روز به حداکثر پهنه خود می‌رسند و پس از آن رو به زوال گرائیده و به طبقات تا وارد می‌گردند و گاه تا چندین هفته در همین طبقات باقی می‌مانند، ولی در خلاف عادی عمر کلفها در طبقات اخیر بیش از 2 هفته به درازا می‌کشد.
کلفها و چرخش خورشید
http://i5.tinypic.com/15goy8i.jpg
خورشید نیز همانند دیگر کرات به گرد محور خویش در چرخش است. اما بر خلاف یک کره جامد ، بخشهای مختلف آن مدتهای گوناگونی را صرف چرخش خورشید می‌نمایند. مدت چرخش خورشید حداقل 25.38 روز است. چرخش خورشید از زمین بسیار آرام و کند به نظر می‌رسد. زیرا کره زمین در همان جهتی که خورشید به گرد محور خویش می‌چرخد به دور مادر خود در گردش است و به همین مناسبت مدت زمان چرخش خورشید به دور محور خویش برابر 27.275 روز به درازا می‌کشد که به آن دوره افترانی گفته می‌شود.
کلفهای خورشید از جمله نشانه‌هایی هستند که چرخش خورشید را به روشنی ثابت می‌کنند. دیدار چهره خورشید در روزهای پیاپی گویای آن است که کلفهای موقعیت خود را در روی صفحه خورشید عوض می‌کنند و قرص خورشید را بطور یکنواخت و آرام از باختر به خاور می‌پیمایند. از آنجایی که استوای خورشید نسبت به سطح مدار گردش زمین به دور خورشید دارای زاویه‌ای برابر 7.25 درجه است. از این رو مسیر ظاهری کلفها در طول سال فرق می‌کند. موقعیت عوارضی مانند کلفهای خورشیدی را در روی رخشانکره بر اساس سیستم مختصات (طول و عرض) هلیوگرافی با خورشید نگاری که شباهت نامی به سیستم مختصات جغرافیایی زمین دارد بیان می‌دارند.
عرض هلیوگرافی از خط نیمکان (استوا) خورشید رو بسوی شمال و با جنوب از صفر تا 90 درجه اندازه گیری می‌شود و طول هلیوگرافی نسبت به نصف النهار مبدأ و در امتداد خط نیمکان خورشید تعیین می‌گردد. نصف النهار مبدأ خورشید دایره عظیمه است که بر سطح نیمگان عمود بوده و از دو قطب شمال و جنوب خورشید می‌گذرد و نصف النهار مزبور عبارت از خطی است فرضی که از مرکز قرص خورشید در ساعت 12 بین المللی در تاریخ یکم ژانویه سال 1854 عبور نموده و فرض بر آن است که خط مزبور دارای حرکتی است یکنواخت که در طول 25.38 روز (مدت یک دور چرخش کامل خورشید) هیچگونه تغییری در آن حاصل نمی‌گردد. سیستم مزبور که بوسیله ریچارد کرینگتون ارائه گردیده است رابطه‌ای با هیچ یک از عوارض مرئی سطح خورشید ندارد و فقط دارای تعریف ریاضی است.
زمان حرکت و جابجایی کلفهای خورشیدی متناسب با عرض هلیوگرافی آنها متفاوت است. این وضعیت گویای آن است که زمان چرخش نقاط مختلف رخشانکره متناسب با عرض هلیوگرافی آنها متفاوت بوده و از 25 روز تا 27 روز در عرض 30 درجه به طول می‌انجامد و در عرضهای بالاتر بر طول این مدت افزوده می‌گردد. زمان چرخش خورشید که بسوی ما حرکت می‌کند بسوی قرمز گرایش داشته و نور لبه‌ای که ما دور می‌گردد. به رنگ آبی تمایل می‌یابد. با بررسی این وضعیت و اندازه گیری میزان رنگهای قرمز و آبی زمان چرخش خورشید را در خط نیمکان معادل 26 روز و در نواحی قطبی 27 روز اندازه گیری کرده‌اند. ظاهراً به نظر می‌رسد که کلفهای خورشیدی حدود 4 تا 5 درصد سریعتر از دیگر عوارض زمینه رخشانکره حرکت می‌کنند.
لکهای خورشیدی و نیروی مغناطیسی
کلفهای خورشید که در جهت چرخش خورشید حرکت می‌کنند معمولاً به صورت دوتایی و یا گروهی دیده می‌شوند و کلفهای تک نیز به ندرت یافت می‌گردد. مشاهدات و اندازه گیریها نشان می‌دهد که لکهای خورشیدی از نظر تمایلات قطبی به دو دسته مخالف و یا شمال و جنوب (مثبت و منفی) تقسیم می‌گردند. لک جلویی که جلوتر از دیگر لکه‌ها حرکت می‌کند. بنام گلف پیشرو شناخته شده و آن را با حرف نمایش می‌دهند و لکهای دیگر که به دنبال لک مزبور در حرکتند کلفهای دنباله رو نام دارند و با حرف مشخص می‌گردند.
لک پیشرو از نظر مغناطیسی دارای قطب مثبت یا شمال بوده و لکهای دنباله رو دارای قطب منفی یا جنوب هستند. نیروی میدان مغناطیس قسمت سایه کلفها بین 2000 تا 4000 گاوس بوده و گاه تا ده هزار گاوس فزونی می‌یابد. قدرت میان مغناطیس کلفها زمانی روشن می‌گردد که آن را با شدت میدان مغناطیسی زمین که 0.2 گاوس در نیمگان و معادل 0.7 گاوس در قطبهاست مقایسه کنیم. کلفهای خورشیدی را از نظر خاصیت مغناطیس به سه گروه زیر تقسیم می‌کنند.
1.گروههای یک قطبی یا تک لکهای که دارای تمایل قطبی یکسان هستند.
2.گروههای دو قطبی که کلفهای پیشرو و دنباله رو آن دارای تمایل قطبی مخالف هستند.
3.گروههای مرکب که از تعداد کلفهای زیادی با تمایلات قطبی مختلف و آمیخته در هم تشکیل یافته‌اند.
علت سردی و تاریکی کلفها
با وجود اینکه قرنها از شناخت و مطالعه کلفهای خورشیدی می‌گذرد. مع الوصف هنوز از علت تاریکی آنها آگاهی دقیقی در دست نیست. پاره‌ای از دانشمندان بر این گمانند که شدت میدان مغناطیس موضعی قسمت سایه با حد زیادی از جریان یافتن مواد داغ به قسمت مزبور جلوگیری نموده و دمای آن را در مقایسه با دمای دیگر بخشهای رخشانکره در سطح پایینتری نگاه داشته است و طبیعتاً گسیلش انرژی تشعشعی کمتری را موجب گردیده است. این نظریه چندان رضایت بخش نبوده و از پشتیبانی کافی برخوردار نیست. نظریه دیگری بر این پندار است که میدان مغناطیس قوی قسمت سایه موجب فزونی جریانهای گداخته‌ای گردیده که 75 تا 80 درصد آن به امواج هیدرومغناطیس دگرگون شده و به جای گداختن ، رخشانکره از آن عبور کرده و دمای جو بالای آن را فزونی بخشیده است.
دوره تناوبی کلفهای خورشیدی
تعداد لکهای مرئی قرص خورشید بطور دوره‌ای در تغییر است. پدیده دوره تناوبی کلفهای خورشیدی بوسیله هنریک شواب در سال 1843 پس از یک مطالعه 17 ساله کشف گردید. در این قمست از دوره که شماره کلفها به حداکثر می‌رسند، تعدادشان به صد و یا بیشتر بالغ می‌گردد و در زمانهای حداقل به بیش از چند تا فزونی نمی‌یابد و حتی گاه تا چندین هفته اثری از لک در قرص خورشید دیده نمی‌شود. با وجود اینکه شواب معتقد است که دوره تناوبی لکهای خورشید در سال است، ولی بررسیهای بعدی که بویژه بوسیله آر. ولف به عمل آمده دوره تناوبی را به 11 سال فزونی بخشیده و مطالعات 50 سال اخیر میانگین دوره مزبور را معادل 10.4 سال به حساب آورده است.
صرفنظر از چند مورد استثنائی کلاً اگر بطور مثال کلفهای پیشرو واقع در نیمکره شمالی دارای خاصیت مغناطیسی مثبت باشند. کلفهای پیشرو نیمکره جنوبی از خاصیت مغناطیسی منفی بهره‌مند خواهند بود. بررسیهای انجام شده نشان می‌دهد که این وضعیت در سرتاسر طول دوره تناوب یعنی 11 سال ثابت می‌ماند و در پایان دوره دگرگون شده و قطبهای مغناطیسی جای خود را در دو نیمکره عوض می‌کنند و یک دوره 11 ساله دیگر را آغاز می‌نمایند و در نهایت پس از 22 سال دوباره به حالت نخست باز می‌گردند و به همین جهت می‌توان دوره تناوب کلفهای را 22 سال محسوب داشت.

 

[roje_aria79]

طیف خورشیدی
طیف تشعشعات خورشیدی بسیار وسیع است و از 0.001 آنگستروم (مربوط به پرتوی گامای شراره‌ها) تا چندین کیلومتر (مربوط به فرکانسهای بیسار پایین رادیوئی تاج خورشید) است. میزان انرژپی خورشید که به لبه‌های بالای جو زمین می‌رسد، حدود 2 کالری بر سانتیمتر مربع در دقیقه است که به نام ثابت خورشیدی خوانده می‌شود.
بیشترین آگاهیهای ما از راه تجزیه طیفی نور آن فراهم می‌گردد. طیف مرئی خورشید همانند بیشتر ستارگان ، طیفی است متصل و پیوسته همراه با با یک سری خطوط تیره که به آنها خطهای جذبی یا خطوط فراونهوفر می‌گویند. سطح خورشید یا رخشان کره تشعشات پیوسته صادر می‌کند که طبیعتاً فاقد هر گونه خط تیره است، اما با عبور تشعشات مزبور از درون جو زیرین خورشید که میان رخشان کره و رنگین کره قرار دارد و به آن لایه برگردان می‌گویند، خط تاریک طیفی در آن پدیدار می‌گردد. لایه برگردان که نخستین و زیرترین لایه از طبقات جو خورشید است، دارای ضخامتی معادل 1500 کیلومتر بوده و دمای آن از رخشان کره کمتر است و شامل اجسام بسیط به حالت گازی یا بخار می‌باشد.
از آنجائی که اشعه خورشید ناگزیر از این لایه می‌گذرد، لذا بخارات موجود در طبقه مزبور پاره‌ای از این تشعشات را بر حسب ماهیت بخارات مذکور جذب می‌کنند و در نتیجه طیف جذبی که ما در زمین مشاهده می‌کنیم پدید می‌آید. با تعیین هویت خطوط طیف خورشیدی تا کنون وجود 65 عنصر از 92 عنصری که ما در زمین می‌شناسیم در خورشید تشخیص داده شده است. ئیدروژن ، کربن ، نیتروژن ، اکسیژن ، آلومینیوم ، آهن ، کبالت ، کادمیم ، سرب و پلاتین در زمره عناصری هستند که در لایه برگردان خورشید وجود دارد.
با بررسی خطوط طیفی ، میزان درصد عناصر شیمیائی مختلف سطح خورشید را اندازه می‌گیرند. آزمایش انجام شده گویای آن است که سطح خورشید شامل 90 درصد ئیدروژن ، 10 درصد هلیوم و مقدار ناچیزی اکسیژن ، کربن ، نئون و غیره است.
طیف نما
نور آفتاب را به کمک یک منشور ساده می‌توان تجزیه نمود و آن را به خط رنگینی که نخستین بار در سال 1666 بوسیله پاسحاق نیوتن توصیف و تفسیر گردیده است، دگرگون ساخت. در سال 1802 ویلیام ولاستون شیمیدان انگلیسی دریافت که رنگین کمان آفتاب بوسیله خطهای سیاهی بریده شده و ژرف فن فراونهوفر فیزیکدان آلمانی در سال 1814 از دستگاهی به نام طیف نما که قادر به نمایش جزئیات طیفی نور آفتاب بود، استفاده کرد و طول موج 324 خط سیاه را اندازه گیری نمود.
آزمایشهایی که در سال 1859 توسط گوستاو کریشوف و روبرت بونسن به عمل آمد، نشان داد که خطهای مزبور بازتاب جذب طیفی نور خورشید بوسیله عناصر شیمیائی گوناگون موجود در جو آن بوده و ویژگی هر یک از عناصر مزبور در خطوط مورد بحث منعکس گردیده است. بررسیهایی که در زمان حاضر روی ترکیبات شیمیائی لایه‌های بیرونی خورشید به عمل آمده ، بر وسعت دانش بشر افزوده و آگاهی ما را در زمینه عواملی چون ، دما ، تراکم ، سرعت ، چرخش و موجودیت میدان مغناطیسی خورشید به نحو چشمگیری فزونی بخشیده و طیف نمائی و طیف سنجی نور را در مسائل فضائی از اهمیت شایانی برخوردار ساخته است.
عسکبرداری و شیوه‌های دیگر
پیدایش فن عکاسی ، تهیه تصویر زنده خورشید را در لحظات کوتاهی از زمان میسر ساخت و نخستین عکس خوب خورشید در دوم آوریل 1845 بوسیله اچ فیزو ، وال فوکو فرانسوی تهیه گردید و در سال 1851 برکوفسکی از یک خورشیدگرفتگی (کسوف) کامل با موفقیت عسکبرداری نمود. در سال 1892 جرج الری هیل دستگاهی به نام خور طیف بکار را اختراع کرد و به کمک آن سراسر قرص خورشید را به آسانی مورد بررسی قرار داد و بدینسان دیدار خورشید را که سابقاً فقط به خور گرفتهای کامل منحصر می‌بود، در سایر اوقات نیز امکان پذیر ساخت و افزون بر آن شناخت پدیده‌هایی مانند زبانه‌های و مشعل‌های خورشیدی را نیز تسهیل نمود.
دستگاه تاج نگار در سال 1930 بوسیله برنارد لیوت فرانسوی اختراع گردید و ستاره شناسان را یاری نمود تا از فراز بلندیها جزئیات درونی تاجهای خورشیدی را در موقعیتهائی غیر از خور گرفتها نیز مورد مطالعه قرار دهند. امواج رادیوئی خورشید در سال 1942 بوسیله جی. اس. هی انگلیسی به کمک مشاهدات راداری کشف گردید و با آغاز عصر فضا ، نشانه رویها و دیدارهای فرا جو زمین مسیر شد و کلیه پرتوهای خورشیدی از نزدیک مورد بررسی قرار گرفت و ما را در زمینه شناخت هر چه بیشتر و کاملتر خورشید توانائی بخشید.

 

[roje_aria79]

مرگ خورشید
آیا ستاره‌ها زنده‌اند؟!
ستاره شناسان ستاره‌ها را مانند موجودات زنده می‌دانند که مراحل تولد ، زندگی و مرگ را در طول عمر خود می‌گذرانند. این مراحل که برای انسان حدود چند ده سال طول می‌کشد. در مورد ستاره‌ها از چند میلیون تا چند میلیارد سال متغیر است. یک ستاره پس از تولد و گذران عمر ، وارد مرحله مرگ و پایان موجودیت می‌شود. خورشید ما هم که یک ستاره است، از این قاعده مستثنی نیست.
غول سرخ خورشید:
ذخایر هیدروژن خورشید به ما این وعده را می‌دهد که تا حدود 5 میلیارد سال دیگر دغدغه‌ای نداشته باشیم. خورشید تقریبا بصورت امروزی ، ستاره‌ای زرد که به اندازه قرص ماه دیده می‌شود، خواهد بود. ولی 5 میلیارد سال بعد بیشتر هیدروژن موجود در هسته خورشید ، گداخته شده و صرف تهیه هلیوم می‌شود. در آن زمان جاذبه باعث انقباض هسته شده و فشار و دمای آن را افزایش خواهد داد. هیدروژن شروع به سوختن در پوسته اطراف هسته خواهد کرد.
انرژی حاصل از همجوشی هسته‌ای در پوسته ، باعث انبساط لایه‌های خارجی خواهد شد، تا اینکه خورشید تبدیل به یک غول سرخ شود. هلیوم هم به کربن و اکسیژن تبدیل خواهد شد.
خورشید کوتوله:
وقتی خورشید منبسط می‌شود تا تبدیل به یک غول سرخ شود ، قطرش حدود 150 برابر بزرگتر می‌شود (بدلیل همین افزایش حجم است که غول نامیده می‌شود). با افزایش حجم ، دمای سطح خورشید به آرامی کاهش می‌یابد و گازهای منبسط شده و داغ حرارت خود را از دست می‌دهند. رنگ خورشید از زرد به نارنجی و سپس قرمز تغییر می‌کند. بخاطر بزرگتر شدن سطح خورشید ، درخشندگی آن هزار برابر افزایش یافته و نور بیشتری ساطع می‌کند.
خورشید مدت 100 میلیون سال را به شکل یک غول سرخ سپری خواهد کرد، سپس لایه‌های سست بیرونی از آن جدا خواهند شد. سرانجام خورشید به شکل یک کوتوله سفید باقی مانده و به تدریج از بین خواهد رفت.
زمین سوگوار:
1-در مراحل پایانی عمر خورشید ، هنگامی که این ستاره به غول سرخ تبدیل می‌شود، از آسمان آبی گرفته تا سایه رنگهای سپیده و شامگاه ، کلیه پدیده‌های جوی ، عمیقا تحت تأثیر قرار می‌گیرند. زمین سرد نمی‌شود بلکه برعکس افزایش ‌مساحت خورشید ، کاهش دما را جبران می‌کند و دما از حد معمول هم بسیار فراتر می‌رود. تمام موجودات زنده از بین می‌روند و زمین در غم از دست دادن آنها و خورشید به سوگ می‌نشیند.
2- با افزایش دما یخ پهنه‌های قطبی شروع به ذوب شدن می‌کنند. سطح اقیانوسها بالا می‌آیند و لایه ضخیمی از ابر ایجاد می‌کنند که برای مدتی خورشید را پنهان می‌کند. این ابرها تقابل اقلیمی میان قطبها و استوا را از بین می‌برند. نوعی جنگل آمازون داغ و مرطوب سراسر زمین را می‌پوشاند. سپس جو زمین شروع به تبخیر شدن می‌کند. گیاهان خشک شعله‌ور می‌شوند. شعله‌های آتش با استفاده از اکسیژن باقیمانده ، همه مواد آلی موجود را مصرف می‌کند. طبیعتی شبیه به ماه کنونی پدید می‌آید.

3-در صخره سنگهای قاره‌ای و اعماق حوزه‌هایی که تبخیر شده‌اند، حاکمیت عصر معادن بار دیگر جایگاهی را که در نخستین سالهای عمر سیاره داشت، باز می‌یابد. پس از گذشت چند صد هزار سال ، خود صخره نیز شروع به ذوب شدن می‌کند. زیر آبشاری از حرارت سرخ ، امواج گدازه های فروزان از کوهها سرازیر و در اعماق اقیانوسهای کهن جمع می‌شوند. خورشید سرخ به گسترش خود ادامه می‌دهد و باد نیرومند ستاره‌ای به بیرون می‌فرستد.

4-سیارات عطارد و زهره تحت تأثیر آن به آرامی تبخیر می‌شوند. این توفان شدید مواد آنها را جارو کرده و به صورت امواج متلاطمی از بخار به هوا می‌فرستد. از این ماده رقیق ممکن است سحابیهای جدید شکل گرفته و در میان آنها ستارگان و منظومه‌های سیاره‌ای جدید پدیدار شوند.

 

[roje_aria79]

مطالب ساده و زیبا از نجوم

نزديکترين ستاره به زمين
نزديکترين ستاره به زمين غير از خورشيد از صورت فلکي جنوبي ٬ قنطورس يا آلفا نام دارد ٬ که 7/4 سال نوری از زمين فاصله دارد . بد نيست بدانيم که يک سال نوری برابر است با ده هزار ميليارد کيلومتر!! برای اينکه تجسمي از اين فاصله در ذهن خود داشته باشيد ، يک نقشه نجومي را در نظر بگيريد ، که در آن فاصله زمين و خورشيد از يکديگر يک سانتيمتر است در اين صورت ستاره آلفا در دو هزار و پانصد متری کره زمين خواهد بود ! و اگر ما بتوانيم به ساکنان ستاره آلفا در صورتي که سکنه ای داشته باشد ، پيامي بفرستيم ، و اين پيام با سرعت نور همچون پيامهای راديويي حرکت کند ، آنها پيام ما را بعد از چهار سال و هشت ماه خواهند شنيد . يعني اگه با تلفن با هم صحبت کنيم ، سلام ما هشت سال و هشت ماه طول خواهد کشيد که به آنها برسد.

ستاره نوترونی و پل سار
تولد یک ستاره نوترونی پس از انفجارستاره هایی رخ می دهد که جرمشان 4 الی 8 برابر جرم خورشید ماست.این انفجار را سوپر نوا گویند که نتیجه افزایش حجم بیش از اندازه ستارگان بدنبال فعل وانغعا لات هسته ای وگرمای شدید درون انها است. هنگامی که یک ستاره بزرگ منفجر می شودانچه از ان باقی می مانددرناحیه مرکزی تحت گرانش بسیار قوی در هم فشرده شده وشامل ترکیبی از اکترونهاوپروتوتونها با مقدارفراوانی نوترون است به همین دلیل به ان ستاره نوترونی گفته می شود.میدان گرانش یک ستاره نوترونی300000برابر میدان گرانش زمین است در مقايسه با خورشيد.قطر یک ستاره نوترونی 10 کیلومتر وجرمش 4/1 جرم خورشید است پل سارها ستاره های نوترونی هستند که مواد تشکیل دهنده انها بطور دورانی در چرخش هستندوقتی اززمین پل سارها رصد شوند پرتوهای مخروطی شکلشان دیده می شود که نشان می دهد این ستاره از صفر تا 180 در چرخش است طبق پیش بینی انیشتین تشعشعات گرانشی که در فضا موجوار در حرکتند عامل کیهانی مهمی است که مانع چرخش خیلی سریع و ناهمگون پل سار می شود
خط وط ميدان گرانش بسيار قوی يک ستاره نوترونی که بادوره چرخش يک ميليون ثانيه است درچرخش (spin)است

مقايسه مريخ وماه
فاصله زمين تا خورشيد ۹۳ميليون مايل و فاصله مريخ تا خورشيد۱۴۲ميليون مایل
طول يک روز زمينی ۲۳ساعت و ۵۶دقيقه و طول يک روز مريخی ۲۴ساعت و ۳۷دقيقه
(هر مایل ۶۰۹/۱کیلومتر است)
یک سال زمین ۳۶۵ روز ویک سال مریخ ۶۸۷ روز
مواد تشکيل دهنده اتمسفر زمين اکسيژن نيتروژن هيدروژن بخار اب ودی اکسيد کربن
و.مواد تشکيل دهنده اتمسفر مريخ بيشتر دی اکسيد کربن ومقداری بخار اب است که
تنها ۱۳٪ ان را اکسیژن تشکیل می دهد.
جاذبه مریخ ثلت جاذبه زمین است در حدود ۳/۳ متر بر مجذور ثانیه
دمای روز مریخ ۲۷ درجه و دمای شب در ان ۱۳۷- درجه سانتیگراد است
زمين فقط يک قمر (ماه) دارد و مريخ دوقمر زيبا به نامهای فوبوس و دموس دارد .مریخ
همواره برای بشر جذاب بوده ودر رابطه با ان تحقیقات زیادی صورت گرفته در همین راستا
اژانس فضايی اروپا اسا در برنامه فضايی خود بنام ارورا در نظر دارد فرود انسان
را بر اين ستاره مرموز بين سالهای ۲۰۲۵-۲۰۱۵ ميلا دی محقق گرداندو بسیار امیدوارند که
کاوشگر مریخشان (بیگل ۲ )به کمک بازوهای مکانیکی خود بتواند از خاک مریخ نمونه برداری
کند فرق اصلی این کاوشگر اروپایی با کاوشگرهای امریکایی روورها این است که دارای چرخ
برای گردش روی مریخ نمی باشد .در شکل زیر بیگل ۲ را می بینید
اين اقا پروفسور کولين پيلينگر است که در کنار مدلش از بیگل ۲ ایستاده


صلیب جنوبی
صورت فلکی صلیب جنوبی را می توان به آسانی در آسمان نیمکره ی جنوبی پیدا کرد. این صورت فلکی به سمت قطب جنوب آسمان است که درست بالای قطب جنوب زمین واقع شده است و در ضمن نشاندهنده ی صورت فلکی قنطوروس می باشد که جهت آن به سوی روشن ترین ستاره ی این صور فلکی یعنی آلفا-قنطوروس است.آلفا قنطوروس دومین ستاره ی نزدیک به ما است.


مریخ سرگردان
به نظر می رسد مریخ از سایر سیارات سرگردان تر باشد. علت این امر آن است که سرعت چرخش مریخ به دور خورشید کمتر از سرعت زمین است و مدارش نیز بزرگتر از مدار زمین می باشد. در نتیجه زمانی که زمین به مریخ رسیده و از آن جلو می افتد به نظر می رسد مریخ به عقب برگشته است.


دنباله های آتش
دنباله ی برخی از ستارگان دنباله دار را می توان در شب دید. ستاره ی دنباله دار هیل باپ در سال 1997 میلادی از کنار زمین عبور کرد. جریانی که درست در عقب هسته ی ستاره ی وجود دارد. دنباله ی رنگی متمایل به آبی دارد که از جنس گاز است. دنباله ی روشن تری که به طرف راست کشیده شده است ذرات گرد و غباریست که هنگام نزدیک شدن به خورشید از آن پرتاب می شود.

نکته های جالب خواندنی
1_ همه ی اجسامی که با جوٌ زمین برخورد می کنند کاملا نمی سوزند.
2_ شهاب سنگهای بزرگ هر 000/10 سال یکبار با سطح زمین برخورد میکنند.
3_ وقتی جسمی با زمین برخورد می کند شهاب سنگ نامیده می شود.
4_ اجسام بزرگتر با نیروی بسیار زیادی با زمین برخورد کرده و گودالهایی را در روی آن به وجود می آورند. یکی از گودالها به اسم آریزونای آمریکاست.

ستارگان چشمک زن
اگر شب هنگام که هوا تاریک و صاف است به آسمان نگاه کنید ستارگان را می بینید در یک شب کاملا صاف می بینید هزاران ستاره را ببینید . اگر آنها را با دقت کافی بررسی کنید متوجه می شوید که حتی دو ستاره شبیه به هم به نظر نمی رسند. ستارگان از نظر روشنی چشمک زدن و حتی رنگ با یکدیگر تفاوت دارند.

رنگ دما
رنگ ستارگان بسته به درجه حرارت سطح آنها متفاوت است. به عنوان مثال دمای یک ستاره ی سرخ کمتر یک ستاره ی نارنجی است. که دمای آن هم کمتر از دمای یک ستاره ی زرد است.

علت سوسوزدن ستارگان
نوریک ستاره کم و بیش از موانع متعددی در فضا عبور کرده و به زمین می رسد گرچه قبل از رسیدن به زمین نور آن باید از جو نیز بگذرد نور ستاره هنگام عبور از هوا می تواند توسط جریانها و ذرات هوا شکسته شود. این امر باعث می شود که از دید یک ناظر زمینی ستاره به نظر چشمک یا سوسو بزند.
از کوچک به بزرگ
اندازه ی ستارگان متفاوت است. خورشید ستاره ی ما ستاره ی بزرگی نیست! و گا ستاره ای به رنگ سفید آبی است که چندین برابر خورشید می باشد. دبران که یک ستاره ی نارنجی رنگ است حدودا 20 برابر خورشید است.(بتل گوس) یک ستاره ی سرخ و عظیم است 600 برابر خورشید می باشد (بتل گوس) همان (آلفای جبار) یا (یدالجوزای الیمنی) است.

هفت خواهران
در زمستان به سمت شمالی آسمان نگاه کنید. گروه کوچکی از ستارگان را می بینید که کنار هم گرد آمده اند و جزئ گروهی از ستارگان به نام صورت فلکی (ثور) هستند این مجموعه ی ستارگان را خوشه ی روین با هفت خواهران می نامند. اگر جه با چشم غیر مسلح فقط شش تای آنها را می توان دید. این ها گروهی از ستارگان هستند که با هــــم تشکیل یک خوشه را داده اند. نورانی ترین ستاره های این خوشه یک ستاره آبی رنگ درخشان است . علت رنگ آبی آنها بخاطر این است که بسیار سریع می سوزند ( چپ) و ستارگان تند سوز عمر زیادی ندارند. این نشان میدهد که ستاره های آبی رنگ در زمان نه چندان دوری متولد شده اند.

نامگذاری ستارگان
مردم همیشه داستان هایی درباره ستارگان ساخته و پرداخته اند و آنها را به گروههایی مرتبط کرده و نام شخصیتهایی را بر روی آنها گذاشته اند شما می توانید از این گروهها برای تقسیم بندی آسمان و پیداکردن مسیرتان از ستاره ای به ستاره ی دیگر استفاده کنید.

دیدار با ستارگان
تقسیم بندی ستارگان بر اساس گروههایی به نام صورت فلکی است. برای نشان دادن این صورتهای فلکی به طور واضح آسمان را به چند بخش ستاه ای تقسیم کرده اند. این تقسیم بندی ها نشان دهنده صور فلکی اصلی است که شامل بروج دوازده گانه و شکارچی (جبار) با کمربند سه ستاره گرزجنگی و سپرش می باشد.

شکارچی در حال تیراندازی
برای پیدا کردن ستاره ی شعرای یمانی می توان از صورت فلکی شکارچی (جبار) استفاده کرد. سه ستاره ی کمربند جبار به سوی صورت فلکی ثور (گاونر) هدایت می کند. با استفاده از
ستاره ی پای شکارچی (رجل الجبار) و ستاره ی نیانی کمربندش می توانید ستاره ی کاستور (راس پیکرپیشین) را در صورت فلکی جوزا (دوپیکر) پیدا کنید.

راهنمایان شمالی
بخشی از صورت فلکی دب اکبر را هفت ستاره تشکیل می دهند. این هفت ستاره را (بگردان بزرگ) یا (گاو آهن) می نامند. دو ستاره ای که در لبه سمت راست قرار دارند ما را به سمت ستاره ی قطبی و صورت فلکی قطبی اسد (شیر) راهنمایی می کنند.دب اکبر هم چنین هدایت کننده ی ما به سوی صورتهای فلکی سیاهگوش وسماوک رامح (نگهبان شمالی) می باشد.

فضا از كجا شروع ميشود؟
فضا از بالاي جو شروع ميشود.هر چه بالاتر رويم هوا رقيقتر ميشود.در ارتفاع تقريبا 160 كيلومتري هوا به قدري رقيق ميشود كه در واقع چيزي از آن باقي نميماند.فضا از اين نقطه آغاز ميشود.

مدار چيست؟
مدار مسيري است دايره اي و يا بيضي شكل كه اجرامي در فضا ان را طي ميكنند.سيارات روي مدار محور دايره اي شكل خورشيد ميگردند و اقمار حول مداري به دور سيارات گردش ميكنند.براي قرار گرفتن يك فضاپيما در مدار زمين،فضاپيما بايد به آن سوي جو پرواز كند.فضاپيما بايد سرعت خود را لااقل به28 هزار كيلومتر در ساعت برساند، يعني تقريبا معادل 8 كيلومتر در ثانيه.اگر فضاپيما نتواند به اين سرعت برسد، به زمين سقوط خواهد كرد.

كدام سياره آن قدر دا‎غ است كه سرب در آن ذوب ميشود؟
گرمترين سياره، نزديكترين سياره به خورشيد،يعني تير يا عطارد نيست بلكه ناهيد،دومين سياره منظومه شمسي است.سطح اين سياره بسيار داغ است، زيرا برعكس تير، ناهيد داراي جو است.جو همانند شيشه هاي گلخانه به گرم كردن سطح سياره كمك ميكند.دماي اين سياره در حدود 500 درجه سانتيگراد است كه براي ذوب كردن بسياري از فلزات مانند قلع، سرب و روي كافي است.

سيارات داخلي و خارجي كجا قرار دارند؟
سيارات داخلي چهار سياره اي هستند كه نزديك خورشيدند،يعني تير،ناهيد،زمين و مريخ.پنج سياره ي ديگر يعني مشتري، كيوان، اورانوس، نپتون و پلوتون از خورشيد بسيار دورند و به همين دليل سيارات خارجي ناميده ميشوند.

كدام سيارات حلقه هايي به دور خوذ دارند؟
سه سياره ي مشتري، اورانوس و كيوان حلقه هايي به دور خود دارند.حلقه ها كمربندهاي باريكي از سنگهاي بزرگند كه حول محوري به دور سياره ميگردند.حلقه ي كيوان، اين سياره را به زيباترين سياره ي آسمان تبديل كرده است.ستاره شناسان عقيده دارند كه نپتون نيز داراي حلقه هايي است.

كدام سياره آن قدر كند حركت ميكند كه طول روز آن برابر دو سال زميني است؟
عطارد به قدري به خورشيد نزديك است كه خورشيد چرخش آن را كند كرده است.اين سياره به قدري كند

 

[esfandiyar2002]

مسوولان موسسه علوم تلسكوپهاي فضايي(‪ (STScI‬در بالتيمور آمريكا اعلام كردند دوربين اصلي تلسكوپ فضايي هابل كه در مدار كره زمين قرار دارد، به دليل نامعلومي از كار افتاده‌است.

به گزارش سايت اينترنتي "اسپيس.كام"، كارشناسان اين موسسه كه مسووليت هدايت فعاليت تلسكوپ هابل را بر عهده دارند، در حال تلاش براي شناسايي علت بروز اين مشكل بوده و ساير دوربين‌هاي تلسكوپ هابل را براي ادامه تحقيقات علمي، به كار گرفته‌اند.

به گفته "مكس ماچلر" از موسسه علوم تلسكوپ‌هاي فضايي، دوربين اصلي "هابل" موسوم به دوربين "اي سي اس" از كارافتاده و هرچند در گذشته نيز اين اتفاق رخ داده و برطرف شده اما به نظر مي‌رسد كه اين بار مشكل حادتر از گذشته باشد و مهندسان اين موسسه تلاش زيادي را براي راه‌اندازي مجدد دوربين اصلي هابل به كار گرفته‌اند.

تلسكوپ "هابل" براي ادامه فعاليت خود پس از سال ‪ ۲۰۰۷‬به باتري‌ها و ژيروسكوپهاي جديد نياز خواهد داشت و سازمان هوانوردي و فضايي آمريكا "ناسا" يك ماموريت فضايي براي انجام تعميرات و نگهداري و همچنين نصب يك دوربين جديد روي اين تلسكوپ را در نظر گرفته‌است.

تلسكوپ فضايي هابل روز ‪ ۲۴‬آوريل سال ‪ ۱۹۹۰‬در مدار كره زمين قرار گرفت و از آن زمان بيش از ‪ ۷۰۰‬هزار عكس با ارزش از ‪ ۲۲‬هزار جسم آسماني گرفته و به زمين ارسال كرده‌است.

سازمان "ناسا" در سال ‪ ۲۰۰۲‬در ماموريتي كه توسط يكي از سفينه‌هاي رفت و برگشت خود انجام داد، دوربين پيشرفته "اي سي اس" را كه هم‌اكنون از كار افتاده، روي تلسكوپ هابل نصب كرد كه پس از آن تاريخ، كارايي هابل حدود ‪ ۱۰‬برابر افزايش يافت و طيف طول موجهاي نور دريافتي آن از پرتوهاي ماوراء بنفش، تا پرتوهاي مادون قرمز افزايش پيدا كرد.

ستاره‌شناسان به كمك اين ابزار علمي موفق شدند بسياري از معماهاي بزرگ علم نجوم را حل كنند، عمر جهان به كمك اين تلسكوپ بين ‪ ۱۳‬تا ‪ ۱۴‬ميليارد سال تخمين زده شد، نظريه انفجار بزرگ(بيگ بنگ) به كمك مشاهدات "هابل" مورد تاييد قرار گرفت و نخستين شواهد نظري از وجود سياه‌چاله‌ها توسط اين ابزار نجومي فراهم گشت.

اگر برنامه "ناسا" براي تعمير و نگهداري هابل عملي نشده و هيچ سفينه‌اي براي تعميرات و بازگرداندن آن به مدار مناسب به فضا ارسال نشود، اين تلسكوپ در سال ‪ ۲۰۰۷‬يا حداكثر ‪ ،۲۰۰۸‬در جو زمين سقوط كرده و نابود خواهد شد.

 

[Behrooz]

دومين گردهمايي سالانه منجمان آماتور ايران، ۲۲ تا ۲۴ شهريور ماه سال جاري به همت انجمن نجوم ايران و با همكاري افلاك نماي خيام در شهر نيشابور برگزار مي شود.
در اين گردهمايي كه با هدف تبادل نظر فعالان نجوم آماتوري كشور و مرور فعاليت هاي يك ساله آنها برگزار مي شود، مجموعه اي از سخنراني ها و كارگاه ها نيز در نظر گرفته شده كه به سخنرانان مدعو و مقالات برگزيده منجمان آماتور ايران اختصاص خواهد يافت. برگزاري يك شب رصدي نيز در اين برنامه گنجانده شده است.
علاقه مندان مي توانند مقالات خود را در هر يك از حوزه هاي نجوم رصدي، آلودگي نوري، شناخت رصدگاههاي مطلوب، تاريكي آسمان، ساخت ابزار، نجوم و رايانه ، نجوم محاسباتي، تحليل داده ها، تاريخ نجوم و ترويج و آموزش نجوم به دبيرخانه ارسال كنند.اطلاعات بيشتر از طريق وب سايت شاخه آماتوري انجمن نجوم ايران به نشاني الكترونيكيwww.asiac.ir قابل دستيابي است.

 

[sabzaby]

دانش و فناوري فضايي امروزه تأثيري مستقيم بر زندگي انسانها و كيفيت آن دارد. از طرفي اكتشافات فضايي چشم‌انداز و ميزان درك انسان از جهاني كه در آن زندگي مي‌كند را هر روز تغيير مي‌دهد. از اين رو دانستن معلومات فضايي به بخش غير قابل انكاري از اطلاعات عمومي انسانهاي جوامع پيشرفته تبديل شده است. سايت دانش فضايي در صدد است تا با درج اخبار و مقالات علمي مرتبط با فضا به افزايش علاقه‌مندي شما كمك كند.

www.spacescience.ir​

 

[mokhe_ryazi]

لحظات گرفت کلی در رصدگاه گروه شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران در جنوب آنتالیا. آسمان صاف، درخشش رویایی تاج، و تصویر زنده گرفت خورشید بر پرده نمایش.

 

[zirnevis]

مدير ايستگاه فضايي بين‌المللي در ناسا‌ گفت:‌ پرتاب‌هاي باقي‌مانده شاتل - تا سال 2010 و زمان به موزه رفتن اين فضاپيماها - بسيار پيچيده و مهم خواهند بود.

به گزارش سرويس فن‌آوري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) وي اين پرتاب‌ها را رويدادهايي چالش‌زا عنوان كرد و گفت: شش خدمه شاتل آتلانتيس و مديران برنامه آن از روز جمعه (20 مرداد‌ماه) چندين دور كنفرانس خبري با حضور نمايندگان رسانه‌هاي خبري جهان در مركز فضايي هوستون خواهند داشت.

مقامات ناسا سال‌هاي باقي‌مانده عمر شاتل‌ها را براي ادامه ساخت ايستگاه فضايي بين‌المللي بسيار حساس و حياتي عنوان كرده‌اند.

وي افزود: ‌طي سال‌هاي اخير و به لطف ادامه ساخت ايستگاه، اين ايستگاه تبديل به يك فضاپيماي كامل و مجهز شده است كه ماموريت به ماموريت كامل‌تر مي‌شود.

اين مقام ارشد ناسا تغييرات صورت گرفته در خصوص سيستم‌هاي قدرتي و خنك‌كنندگي ايستگاه فضايي بين‌المللي را حيرت‌ آور توصيف كرد.

وي هم‌چنين تغييرات صورت گرفته در حجم و فضاي زندگي خدمه شاتل و در عين حال ظاهر ايستگاه فضايي بين‌المللي را ارزشمند توصيف كرد.

به گزارش ايسنا، ايستگاه فضايي بين‌المللي اكنون در نيمه مسير ساخت خود است و درچهار پرتاب بعدي شاتل‌ها، قطعات و بخش‌هاي جديدي از ايستگاه فضايي بين‌المللي به اين آزمايشگاه بزرگ و در حال چرخش به دور زمين ارسال خواهد شد.

اين قطعات جديد حجم ايستگاه فضايي بين‌المللي را حدود 40 تن افزايش خواهد داد.

 

[zirnevis]

مهندسان سازمان فضايي ناسا با بررسي چند تصوير موزائيكي مريخ نورد «روح» به شكلي عجيب بر روي تپه هاي محل فرود دست يافتند.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مريخ نوردهاي «روح» (اسپيريت) و «فرصت» (آپورچونيتي) از جمله دستاوردهاي سازمان فضايي آمريكا هستند كه دير زماني است بيش از آنچه كه دانشمندان آزمايشگاه جت پروپالشن ناسا حدس مي زدند به كار خود ادامه مي دهند.

موفقيت‌هايي كه آنها نسبت به وضعيت فعلي خود براي ما به ارمغان آورده اند كمتر از دستاورد تلسكوپ فضايي هابل نيست. اين دستاوردها در اين چند سال درك ما را از سياره سرخ متحول كرده است.

اما فراتر از اطلاعات به دست آمده مي توانيم از عكس‌هاي به دست آمده توسط اين دو روبات جان سخت هم لذت ببريم.

مريخ نورد روح براي اولين بار تصوير عجيب خود را از روي سطح مريخ آن هم از يك برآمدگي كه به يك توپ بازي كودكان بسيار شباهت داشت گرفت.

به نوشته پارس‌اسكاي، اين عكس زيبا حدود يك سال پيش گرفته شد ولي مهندسان ناسا تا كنون آنها را نديده بودند.

پس از بررسي هاي بيشتر اين تصوير پيدا شد. اين عكس كه به تصوير «توپ گرد» معروف شده، جزئي از يك تصوير كاملتر با كيفيت بسيار بالاست و از چيدن تعداد بسيار زيادي تصاوير به دست آمده است.

به گزارش ايسنا، دانشمندان آزمايشگاه جت پروپالشن ناسا هنوز به هويت اصلي اين برآمدگي پي نبرده اند ولي آن چه معلوم است آنكه احتمالا اين عكس نامزد برترين تصوير گرفته شده از مريخ در سال‌هاي اخير خواهد شود.

 

[mokhe_ryazi]

به وبلاگ نجوم من هم سر بزنید.

www.sahabi.blogfa.com


کلی مطلب واخبار در مورد نجوم داره .

 

[mokhe_ryazi]

www.sahabi.blogfa.com


اخبارو مقالات درباره نجوم وفضا

حتماً بازدید کنید.:blush: :blush: :blush:

 

[zirnevis]

كشف سريع‌ترين ستاره نوتروني با سرعت 1500 كيلومتر بر ثانيه، باعث پيچيده تر شدن اين موضوع شده است كه چگونه اجساد چگال ستارگان به چنين سرعت‌هاي بالايي دست پيدا مي‌كنند.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، ستارگان نوتروني، باقيمانده ستارگان سنگيني هستند كه درانفجارهاي ابرنواختري نابود شده‌اند.

آنها كره‌هايي در ابعاد يك شهر بزرگند و به شكلي باورنكردني چگالند، به‌طوريكه يك قاشق چايخوري از ماده اين ستاره‌ها يك ميليارد تن وزن دارد.

بسياري از ستارگان نوتروني شناخته‌شده با سرعت صدها كيلومتر بر ثانيه حركت مي كنند. اما يكي از آنها كه در سال 2005 شناسايي شد 1100 كيلومتر بر ثانيه سرعت داشت.

تخمين زده مي‌شود كه برخي از اين ستارگان سرعتي بيش از 1500 كيلومتر بر ثانيه داشته باشند. البته شايد اين سرعت‌هاي بالا درمسير غيرمستقيم اندازه گيري شده باشد، چراكه مشاهدات نشان مي دهد اين حركت‌ها تاثيراتي بر گازهاي اطراف داشته است. اخترشناسان وقت زيادي را براي مطالعه چگونگي شتاب‌گيري ستارگان نوتروني و دست‌يابي آنها به اين سرعت‌هاي زياد صرف كرده‌اند.

بر اساس مدل‌ها و تئوري‌هاي موجود، سرعت اين ستارگان معمولا چند صدكيلومتر بر ثانيه است و به‌ندرت به 1000 كيلومتر بر ثانيه مي‌رسد.

اما ستاره‌اي نوتروني كه به‌تازگي كشف‌شده، 1500 كيلومتر بر ثانيه سرعت دارد كه مدل‌هاي قبلي را به مبارزه طلبيده است. به نوشته پارس‌اسكاي، اين كشف توسط محققان سازمان فضايي ناسا و با استفاده از تلسكوپ فضايي چاندرا انجام شده است. چاندرا به‌مدت پنج‌سال از اين ستاره نوتروني كه RX J0822-4300 نام دارد، تصوير برداري كرد.

اين ستاره كه در يك سحابي باقيمانده ابرنواختري در صورت فلكي كشتيدم قرار گرفته، هرسال 44 هزارم درجه در آسمان حركت مي كند و بر اساس تخمين هايي كه زده شده، فاصله‌اش با ما 6500 سال نوري است.

 

[zirnevis]

دبير مطبوعاتي سازمان فضايي روسيه اعلام كرد: در حال حاضر در حدود 50 نفر براي شركت در طرح شبيه‌سازي پرواز «500 روزه» به مريخ اعلام آمادگي كرده‌اند كه دربين آنها سه زن و يك زوج وجود دارند.


به گزارش سرويس «فن‌آوري» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) ايگور پانارين خاطرنشان كرد: در چارچوب طرح «مريخ-500 » تا 16 مردادماه در حدود 50 درخواست به موسسه مسائل پزشكي- بيولوژيكي ارسال شده است.

وي افزود:‌ داوطلباني از روسيه، اوكراين، بلاروس، آمريكا، انگلستان، استراليا، بلژيك، مكزيك، آرژانتين، ايتاليا، اسپانيا و استوني براي شركت در اين طرح اعلام آمادگي كرده‌اند.


در بين آنها سه زن و يك زوج وجود دارند. با هركدام از شركت‌كنندگان قراردادي منعقد خواهد شد كه درآن به طور مشروح شرايط شركت در آن از جمله شرايط مالي قيد خواهد شد.


موسسه مسائل پزشكي- بيولوژيكي روسيه رسما اعلاميه جلب داوطلب براي تشكيل گروه شركت در طرح آزمايشي شبيه سازي پرواز «500 روزه» به مريخ بر روي زمين را روز چهارم مرداد ماه منتشر كرده بود.


گفتني است، موسسه مسائل پزشكي و بيولوژيكي روسيه در نظر دارد تا آزمايش‌هاي 520 روزه زميني را آغاز كند تا بدين ترتيب پرتاب و حضور فضانورد به سوي مريخ را شبيه‌سازي كرده باشد.


به گزارش ايسنا، هدف اين آزمايش‌ها كه قرار است در سال 2007 ميلادي انجام شود، بررسي دقيق واكنش فضانوردان با يكديگر و محيط و هم‌چنين جمع‌آوري اطلاعات دقيق درخصوص سلامتي و ظرفيت كاري براي فضانوردان در محيطي محدود در يك مدت طولاني اعلام شده است.


بر اساس بررسي‌هاي صورت گرفته شبيه‌سازي از زمين تا مريخ حدود 250 روز به طول مي‌انجامد، هم‌چنين مدت در نظر گرفته شده براي حضور سه فضانورد بر روي سطح مريخ تا 30 روز اعلام شده و 240 روز نيز براي بازگشت آنها به زمين در نظر گرفته شده است.


نامزدهاي در نظرگفته شده براي شركت در اين شبيه‌سازي كه در نهايت شش تن از آنها برگزيده خواهند شد، از كشورهاي مختلف خواهند بود و بايد بين 25 تا 50 سال سن داشته باشند.


به گزارش ايسنا، ترجيح داده شده است تا نامزدها از ميان پزشكان، مهندسان، زيست‌شناسان و متخصصان پردازش اطلاعات برگزيده شوند.

 

[zirnevis]

اخترشناسان از سراسر جهان در جمهوري چك گرد‌هم‌ آمدند تا با توجه به پلوتو و اسرار مربوط به آن به تعريف دقيقي از «سياره» دست يابند.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اتحاديه بين‌المللي اخترشناسي (The International Astronomical Union) اميدوار است تا در پايان برگزاري اين نشست بين‌المللي به تعريف دقيقي از وضعيت نجومي پلوتو كه در سال 1930 براي نخستين بار كشف شد دست يابند.

در حال حاضر كارشناسان بر سر اين مساله كه آيا سياره پلوتو حقيقتا يك سياره است دچار دودستگي شده‌اند.

پلوتو در مقايسه با ساير سيارات منظومه شمسي دورتر و از نظر ابعاد نيز در مقايسه با هشت سياره ديگر كوچك‌تر است كه اين مساله بر ترديد و دودستگي اخترشناسان افزوده است.

اين ترديدها زماني پر رنگ‌تر شد كه يك سياره بزرگتر موسوم به2003 UB313 به وسيله يك اخترشناس آمريكايي به نام پروفسور مايك برون و همكارانش در موسسه فن‌آوري كاليفرنيا كشف شد.

اين كشف بزرگ به همراه كشف اجرام آسماني در منطقه‌اي در لبه منظومه شمسي موسوم به كمربند كويپر (Kuiper Belt) صورت گرفت و از آن زمان ترديدها در خصوص «سياره» بودن پلوتو بيشتر شد.

اكنون اخترشناسان در پراگ - مركز جمهوري چك - در حال بحث و بررسي و رسيدن به تعريف دقيق و روشني از سياره بودن يا نبودن پلوتو هستند.

 

[zirnevis]

اتحاديه بين المللي اخترشناسي تعريف جديدي را از اصطلاح سياره پيشنهاد كرده كه ضمن تثبيت موقعيت پلوتو به عنوان يكي از سيارات منظومه شمسي، تعداد سيارات اين منظومه را افزايش خواهد داد.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، اگر اين پيشنهاد تصويب شود نه تنها علاوه بر پلوتو، سه جرم ديگر نيز فورا به سيارات منظومه شمسي اضافه مي شوند، بلكه بايد منتظر بمانيم كه در آينده نزديك خانواده سيارات حتي پر جمعيت تر از اين شود!

روز چهارشنبه شركت كنندگان در جلسه كميته اتحاديه بين المللي اختر شناسي براي بررسي موقعيت پلوتو كه در پراگ، پايتخت جمهوري چك تشكيل شده، پيشنهاد كردند كه از اين پس، هر جرم آسماني كه به دليل وجود گرانش مركزي شكل كروي داشته باشد و در مداري گرداگرد خورشيد بچرخد سياره محسوب شود.

كارن، يكي از اقمار پلوتو، يكي از سه سياره پيشنهادي است و دو نامزد ديگر اين موقعيت عبارتند از دو جرم موسوم به يو بي 313 و سيريس كه مانند پلوتو در مدارهايي به فواصل دورتر از سياره نپتون گرد خورشيد مي‌چرخند.

پلوتو و سه سياره پيشنهادي جديد از نظر اندازه به مراتب از نه جرم ديگر منظومه شمسي - تير، ناهيد، زمين، مريخ، مشتري، زحل، اورانوس و نپتون همراه با ماه يا قمر زمين - كوچكتر هستند.

قرار است دو هزار و 500 اخترشناسي كه براي شركت در مجمع عمومي اتحاديه بين المللي اخترشناسي در پراگ حضور دارند در جلسه اي كه روز پنجشنبه آينده (دوم شهريور) تشكيل مي‌شود نظرشان را نسبت به تعريف پيشنهادي كميته بررسي وضعيت پلوتو اعلام كنند.

به گزارش ايسنا، اين تعريف به تصويب برسد، براي نخستين بار از زمان كشف پلوتو در 75 سال قبل، نه تنها تصوير عمومي از منظومه شمسي تغيير مي يابد بلكه با بهبود ابزار اخترشناسي، اين امكان نيز وجود دارد كه اجرام ديگري نيز كشف و بر اساس اين تعريف، به عنوان سيارات منظومه شمسي محسوب شوند.

تصميم اتحاديه بين المللي اخترشناسي به اختلاف نظر بين اخترشناسان در مورد موقعيت پلوتو در منظومه شمسي هم خاتمه خواهد داد.

از اوايل دهه 1990، اخترشناسان توانستند تعدادي اجرام كيهاني را در حاشيه شناخته شده منظومه شمسي كشف كنند كه از نظر اندازه با پلوتون قابل مقايسه بوده اند.

بر اين اساس، برخي از اخترشناسان اين نظر را مطرح كردند كه لازم است عنوان «سياره منظومه شمسي» از پلوتو سلب و اين جرم آسماني به مجموعه موسوم به كوتوله هاي يخي ملحق شود در حالي كه گروهي ديگر بر اين باور بودند كه پلوتو همچنان بزرگترين جرم شناخته شده در مناطق دوردست منظومه شمسي است و مي تواند سياره اي كوچك محسوب شود.

با كشف جرم موسوم به يو بي 313 در سال 2003، كه ابعداد آن بزرگتر از پلوتون است، مساله تنزل درجه پلوتو يا ترفيع مقام اين جرم جديد و ساير اجرامي كه در مدارهايي گرد خورشيد مي چرخند مطرح و در نهايت به برگزاري اجلاس پراگ منجر شد.

به گزارش بي‌بي‌سي،19 عضو كميته بررسي وضعيت پلوتون به اتفاق آرا پيشنهاد كرده اند كه از اين پس هر جرم آسماني كه در مداري گرد يك ستاره بگردد و خود يك ستاره نباشد و تحت تاثير گرانش خود شكلي كروي يافته باشد سياره تلقي شود.

اتحاديه بين المللي اخترشناسي از سال 1919 مسئول نامگذاري سياره ها و قمرهاي آنها بوده است.

 

[zirnevis]

حدود چهار دهه پيش اعزام فضانورد به فضا و پرتاب‌هاي فضايي گوياي قدرت در جهان بود و اكنون بار ديگر قدرت‌هاي بزرگ فضايي جهان، رقابتي بزرگ را در اين عرصه آغاز كرده و راه‌اندازي پايگاه دائمي فضايي در ماه آرزوي هر يك از اين قدرت‌ها شده است.

به گزارش سرويس «فن‌آوري» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ژاپن يكي از اين رقباست و قصد دارد كه در سال آينده ماهواره‌اي را به مدار ماه پرتاب كند و به دنبال آن پرتاب يك فضاپيماي بدون سرنشين براي نمونه‌برداري از سطح اين قمر برنامه بعدي اين كشور آسيايي است.

بر اساس طرح بلند پروازانه ژاپن، فضانوردان تا سال 2020 به ماه اعزام خواهند شد و در آن زمان است كه پروژه ساخت پايگاه فضايي دائمي اين كشور در ماه تا سال 2030 تحقق خواهد يافت.

به گزارش ايسنا، چين نيز قدرت فضايي ديگر آسياست كه براساس طرحي بلندمدت به فاصله كمي پس از سال 2030 پايگاه دائمي فضاييش را در ماه راه‌اندازي مي‌كند.

هند نيز ممكن است به اين رويداد بزرگ علاقمند باشد و اين در حالي است كه آژانس فضانوردي آمريكا (ناسا) اعلام كرده است كه پس از بازگشت به ماه در سال 2020 پروژه ساخت پايگاه دائمي فضايي در اين تنها قمر زمين عملي خواهد كرد؛ البته نكته قابل توجه آن است كه هيچ يك از اين برنامه‌هاي بلند مدت داراي بودجه مدوني نيستند.

 

[zirnevis]

آژانس فضانوردي امريكا (ناسا) تاريخ دقيق پرتاب شاتل آتلانتيس را اعلام كرد.

به گزارش سرويس «فناوري» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، 27 آگوست (پنجم شهريور) شاتل آتلانتيس به همراه 6 خدمه خود ماموريت 11 روزه براي ادامه ساخت ايستگاه فضايي بين‌ا‌لمللي را آغاز خواهد كرد.

اين شاتل در حالي به سوي ايستگاه فضايي بين‌المللي پرتاب مي‌شود كه به گفته مهندسان ناسا يكي از مهمترين ماموريت‌هاي 25 سال عمر شاتل محسوب مي‌شود.

اكنون شش خدمه اين ماموريت همچنان خوشحال و مشتاق به نظر مي‌رسند و از هر نظر براي اعزام به ايستگاه فضايي بين‌المللي آماده به نظر هستند.

ماموريت STS-115 كه ماموريت پيچيده‌اي لقب گرفته است، ادامه ساخت ايستگاه فضايي بين‌المللي را محقق خواهد كرد.

ايستگاه فضايي بين‌المللي هم اكنون در نيمه راه ساخت خود قرار دارد و بايد تا سال ‌2010 ميلادي و زمان به موزه رفتن شاتل‌ها، پروژه ساخت آن به پايان برسد، از اين رو آژانس فضانوردي امريكا (ناسا) تمام تلاش خود را براي ساخت كامل آن به كار گرفته است.

خدمه اين ماموريت را دان‌بوربانك(متخصص پرواز)، استيو مك‌لين(فضانورد آژانس فضانوردي كانادا)، جو تانر(متخصص پرواز)، هيده ماريا استفانيشن پيپر(متخصص پرواز و تنها فضانورد زن اين ماموريت)، برنت جت(فرمانده) و كريس فرگوسن(خلبان) تشكيل مي‌دهند.

اين فضانوردان در ماموريت پنجم شهريور ماه حدود ‌5/17 تن تجهيزات مربوط به ادامه ساخت ايستگاه فضايي بين‌المللي را در جاي خود نصب خواهند كرد.

به گزارش ايسنا، اين ماموريت ‌11 روزه به دليل انجام اقدامات متعدد در طول آن از جمله ماموريت‌هاي مهم و سرنوشت ساز ناسا محسوب مي‌شود.

در جريان اين ماموريت «سه پياده روي فضايي، دو بررسي و بازبيني سپرهاي حرارتي شاتل، حمل چندين باره تجهيزات به ايستگاه فضايي بين‌المللي و آغاز مجدد پروژه ساخت اين دستگاه فضايي برنامه‌ريزي شده است.

شاتل در حالي براي پرتاب آماده مي‌شود كه پيش از اين مهندسان ناسا اعلام كرده بودندكه به هنگام تعمير شكاف موجود در فوم شاتل «آتلانتيس» ناگهان متوجه وجود مقاديري آب در داخل فوم شده بودند.