اخبار ، مقالات و دانستی های نجوم و فضا

[meli]

پرتاب 'ماهواره های مينياتوری' به مدار زمين
سازمان فضايی آمريکا، ناسا، ماهواره های مينياتوری طرح 'فناوری فضايی ۵' را با استفاده از موشک پگاسوز به مدار زمين پرتاب کرد.
هواپيمايی مخصوص، پس از بلند شدن از پايگاه هوايی واندنبرگ در کاليفرنيا، اين موشک را در ارتفاع ۱۲ هزار متری از سطح زمين به فضا پرتاب کرد.

اين در حالی است که پرتاب ماهواره های سه گانه اين پروژه، پيش از اين به خاطر نقص فنی دو باربه تاخير افتاده بود.

ماموريت ماهواره های مينياتوری طرح 'فناوری فضايی ۵' بر عهده مرکز فضايی گودارد ناسا است.

'ماهواره های مينياتوری'

طرح ۱۳۰ ميليون دلاری 'فناوری فضايی ۵' با هدف ساختن ماهواره های کوچکتر برای اجرای ماموريت های تحقيقاتی و علمی ناسا در قالب "برنامه هزاره جديد" اين سازمان در سال ۱۹۹۹ تصويب شد.

ماهواره های سه گانه اين طرح قرار است پيشگام نسل جديدی از ماهواره های کوچکی باشند که به طور کامل به انجام ماموريت های علمی، تحقيقاتی و مخابراتی خواهند پرداخت.



هدف ما اين است که با در اختيار داشتن ماهواره های کوچک تر بتوانيم در آن واحد اطلاعات بيشتری از سطح بيشتری داشته باشيم."


اردشیر آذربرزین

به گفته اردشير آذربرزين، مدير ايرانی اين طرح که پس از دريافت مدرک کارشناسی ارشد هوا- فضا از دانشگاه ايلينوی آمريکا در ناسا مشغول به کار بوده است، اين سه ماهواره که مانند دانه های تسبيح در يک مدار قرار می گيرند، ناسا را قادر به دريافت اطلاعات گسترده تری می کنند.

آقای آذربرزين می گويد: "در قديم ما هميشه يک ماهواره داشتيم و اين مشکل وجود داشت که اگر مشکلی پيش می آمد، ما ماهواره را به طور کامل از دست می داديم. الان هدف ما اين است که با در اختيار داشتن ماهواره های کوچک تر بتوانيم در آن واحد، اطلاعات بيشتری از سطح بيشتری داشته باشيم. در ضمن اگر برای يکی از اين ماهواره ها مشکلی پيش بيايد، ما هنوز دو ماهواره ديگر برای ادامه ماموريت داريم."

قرار است ماموريت اين سه ماهواره کوچک که هر کدام ۲۵ کيلوگرم وزن دارند، نود روز طول بکشد.

ناسا در هفت روز نخست ماموريت اين سه ماهواره، به بررسی عملکرد فنی آنها می پردازد و سپس تا پايان ماموريت ۹۰ روزه اين طرح، قابليت های علمی و تحقيقاتی ماهواره های سه گانه مانند جمع آوری اطلاعات از حوزه مغناطيسی زمين را مورد مطالعه قرار می دهد.

نحوه قرار گرفتن ماهواره های مينياتوری طرح 'فناوری فضايی ۵' در مدار نيز از مشخصات جالب اين طرح است.

به گفته آقای آذربرزين، وزن کم اين ماهواره ها به ناسا اجازه داده است تا بجای موشک های پر هزينه، موشک کوچک پگاسوز را برای پرتاب آنها در ارتفاع ۱۲هزار متری از هواپيمايی مخصوص در نظر بگيرد.

مدار اين ماهواره ها شمالی - جنوبی و ارتفاع آنها از سطح زمين، بين ۳۰۰ تا ۴۵۰۰ کيلومتر متغير خواهد بود.

ناسا موفقيت طرح 'فناوری فضايی ۵' را کمک بزرگی به ساخت هزاران ماهواره کوچک ارزان قيمت برای گسترش مطالعات فضايی خود می داند.

 

[meli]

بيست سال بعد از فاجعه انهدام شاتل فضايی چلنجر

بيست سال از فاجعه انهدام شاتل فضايی چلنجر در فضا می گذرد. اين انفجار باعث مرگ ۷ تن از سرنشينان فضاپيما شد.

کريستا مک اوليف يکی از سرنشينان فضاپيما قرار بود اولين معلمی باشد که به فضا می رود.

اين سفر، دهمين ماموريت چلنجر به فضا بود. سرنشينان فضاپيما به ترتيب از جلو خلبان مايک اسميت، به همراهی کريستا مک اوليف و دو فضانورد اليسون اونيزوکا و گرگوری جارويس بودند.

روز ۲۸ ژانويه ۱۹۸۶ به طور غيرعادی سرد بود و مرکز فضايی کندی در فلوريدا يخ زده بود. گفته می شود پايين بودن درجه هوا يکی از دلايل مهم وقوع اين حادثه بوده است.

به دليل سردی هوا پرواز شاتل چلنجر به فضا چندين بار به حالت تعليق در آمده بود. با اين حال شاتل چلنجر روز ۲۸ ژانويه در ساعت ۱۱:۳۸ به وقت محلی از مرکز فضايی کندی در فلوريدا به فضا پرتاب شد.

دقيقا ۷ ثانيه بعد از پرتاب شاتل فضايی چلنجر، دود غليظی مشاهده شد که به دنبالش صدای چندين انفجار شنيده شد.

ميليون ها تماشاگر تلويزيون در دنيا شاهد انفجار فضاپيمای چلنجر بودند.

ظاهرا اختلال در يکی از موشک های حمل کننده شاتل، عامل اصلی انفجار اين فضاپيما بوده است.

تکه های باقيمانده فضاپيما جمع آوری شده و در کيپ کاناورال نگه داری می شوند. بعد از اين اتفاق برنامه های ناسا به مدت دو سال عقب افتادند.

رونالد ريگان، رييس جمهور وقت آمريکا، از تمام سرنشينان اين فضاپيما به عنوان قهرمانان ملی ياد کرد.

منبع:بی بی سی

 

[roje_aria79]

بقاياي يک ستاره!
به تازگي رصدخانه اي از آژانس فضايي اروپا كه در طيف گاماو ايكس فعاليت مي كند موفق به آشكارسازي نوعي درخش در طيف X شد كه به نظر متخصصان منشاء آن مي تواند يك جسد ستاره اي (stellar cropse ) باشد .
اين نوع از ستارگان كوچك ، فعال ترين ميدان مغناطيسي را در بين ديگر اعضاي كيهان دارند . البته آن ها را با نام (anomalous X-ray pulsar) به معناي تپنده ي نامنظم پرتو ايكس ، نيز مي شناسند .

اولين آن ها در سال ۱۹۷۰ به وسيله ي ماهواره ي Uhuru X-ray شناسايي كردند . در واقع آن ها اجرام بسيار كميابي هستند و تلاش براي تكميل ليست AXP ها تنها تا كشف ۷عدد از آن ها پيش رفته است .

ساطع كردن مقداري انرژي در پرتو ايكس در واقع بخاطر وجود همدمي است كه بخشي از جرمش در حال فرو افتادن در يك لاشه ي ستاره اي است . اما اين سناريو تنها زماني اتفاق مي افتد كه ما يك ميدان مغناطيسي ميليون ها برابر قوي تر از ميداني كه مي توانيم در زمين در آزمايشگاه به آن دست پيدا كنيم داشته باشيم .

داده ها ي رصدي و طيف سنجي خبر از اين دارند كه اين ريز ستاره ها مي توانند چنين قدرتي در ميدان مغناطيسي خود داشته باشند .نمونه ي جديد يافت شده به صورت نامنظم هر ۶ تا ۱۲ ثانيه يك پالس نسبتاً قوي در پرتو x گسيل مي کند.

امّا شايد اين سوال پيش بيايد كه تفاوت يك AXP با يك مگنتار چيست ؟

۱- دوره هاي پالس يك مگنتار منظم است امّا تناوب پالس يك AXP نامنظم است و پالس هاي آن برخلاف يك ستاره ي نوتروني تپنده ،انفجاري است .

۲- مقدار انرژي آزاد شده در يك گسيل از يك AXP بسيار بيشتر است .

۳- يك AXP از ميدان مغناطيسي بسيار قوي تري نسبت به يک مگنتار برخوردار است

 

[Behrooz]

نهم فروردین 1385 از سواحل برزیل تا بیابانهای آفریقا و تا همسایگی ایران نوار باریکی به زیر تاریکی سحر آمیز سایه ماه می رود تا خورشید گرفتگی کلی یک بار دیگر در آسمان زمین پدیدار شود. گرچه ایران در مسیر کسوف کلی نیست اما بهترین گرفت جزئی تا سالها بعد، بعد از ظهر نهم فروردین در آسمان کشورمان رخ می دهد.

اهميت رصد كسوف ۹ فروردين ۱۳۸۵براي ايران
حدود ۷ سالي بيش نيست كه از كسوف تاريخي ۲۰ مرداد ۱۳۷۸مي‌گذرد ولي كماكان شور زيباي آن سال به يادماندني در قلب‌هاي همه‌ عاشقان كسوف جاويدان مانده است و هرگاه مخروط سايه خود را به زمين مي‌رساند بار ديگر اين شور و هيجان در دل همه‌ ما زنده مي‌شود. كسوف کلی بعدي در ايران ۲۸ سال ديگر رخ می دهد، پس فرصتي همچون ۹ فروردين ۱۳۸۵ براي رصد كسوف در كشورهاي همجوار ما واقعاً استثنايي است و فرصت رصد گرفت جزئی در آسمان ایران که در شمال غرب کشورمان تا ۹۰ درصد از خورشید را می پوشاند بسیار مغتنم است. باری بررسی بهتر اهمیت این کسوف كسوف‌هاي گذشته و آينده در ايران را مرور کنیم.
شايد تا به امروز واژه‌ ساروس را شنيده باشيد. ساروس واژه‌اي بابلي به معني تكرار است. اين واژه براي تكرار منظم گرفت‌هاي ماه و خورشيد استفاده مي‌شود. اگر فهرست مثلاً حدود يك قرن كسوف را مطالعه کنید خواهيد ديد كه به طور متوسط هر ۱۸ سال و ۱۰يا۱۱ روز و ۸ ساعت كسوف ديگري رخ مي‌دهد كه شباهت بسياري به كسوف قبلي دارد. منتها با يك جابه‌جايي ۱۲۰ درجه به غرب (به خاطر ۸ ساعت اضافي) و يك جابه‌جايي جزئي به شمال يا جنوب (به‌خاطر حركت گره در آسمان) صورت مي‌گيرد.

ما با استفاده از اين ويژگي تكرار‌پذيري به بررسي تاريخي ساروس ۱۳۹ در ايران، كه كسوف ۹ فروردين ۱۳۸۵ نيز در آن قرار دارد، مي‌پردازيم.

همان‌طور كه اشاره شد به خاطر كسر ۸ ساعت، مسير كسوف در هر دوره‌ ساروسي به مقدار ۱۲۰ درجه طول جغرافیایی به غرب جابه‌جا مي‌شود. بديهي است كه با گذشت ۳ دوره‌ ساروسي مسير گرفت تقريباً به همان طول جغرافيايي باز مي‌گردد. براي بررسي تاريخچه‌ ساروس ۱۳۹ در ايران بايد ۳ دوره‌ ساروسي از كسوف ۲۹ مارس ۲۰۰۶ به عقب بازگرديم كه در واقع به تاريخ ۲۵ فوريه ۱۹۵۲ مي‌رسيم كه بررسي‌ها نشان مي‌دهد كسوف فوق از ايران عبور كرده است.

اما آيا اين تنها كسوف از ساروس فوق است كه در ايران ديده شده و خواهد شد؟ براي پاسخ به اين سوال بايد تمام كسوف‌هاي قبل و بعد از كسوف ۲۹ مارس ۲۰۰۶ را مورد بررسي قرار دهيد.

با بررسي اين جدول نتيجه مي‌گيريم كه پيش از كسوف ۲۸ فوريه ۱۹۵۴، ساروس ۱۳۹ دو بار ديگر نيز در تاريخ‌هاي ۲۳ سپتامبر ۱۶۹۹ (كسوف كلي- حلقوي) و ۲۹ نوامبر ۱۸۰۷ (كسوف كلي- حلقوي) از ايران عبور كرده است. ضمناً با بررسي در آينده به اين نتيجه خواهيم رسيد كه ساروس ۱۳۹ دو بار ديگر به ايران باز خواهد گشت و بايد در تاريخ‌هاي ۳۰ آوريل ۲۰۶۰ (شمال غرب ايران) و ۰۳ ژوئن ۲۱۱۴ (

جنوب ايران) با توجه به افزايش زمان مركزي كسوف‌هاي ساروس فوق، شاهد كسوف‌هاي جذابي در ايران باشيم. شايد اين سوال در ذهن شما ايجاد شده باشد كه آيا در بقيه ساروس‌ها نيز شاهد ۵ كسوف در ايران خواهيم بود؟ كه در جواب بايد بگويم كه مسلماً اين‌طور نيست. به طور مثال كسوف ۲۰ مرداد ۱۳۷۸ تنها كسوف از ساروس ۱۴۵ است كه در ايران رخ داده است. اما به راستي چرا اين‌گونه است؟ با توجه به كسر موجود بين ماه قمري و ماه گره‌اي بعد از سپري شدن هر دوره‌ ساروسي (۱۸ سال و ۱۰ يا ۱۱ روز و ۰۸ ساعت) مكان ماه در حدود ۴۷۸/۰ درجه به سمت شرق جابه‌جا مي‌شود كه اگر ماه در گره‌ نزولي باشد اين جابه‌جايي روي زمين از شمال به جنوب است و اگر ماه در گره‌‌ صعودي باشد، اين جابه‌جايي روي زمين از جنوب به شمال است. ولي به دليل انحراف ۵/۲۳ درجه‌اي محور چرخش زمين به دور خود اين حركت تقريباً خطي شبيه به يك منحني با سه نقطه‌ مينيمم و ماكزيمم (شبيه به منحني تابع درجه سوم) مي‌شود كه زماني كه اين ناحيه مانند ساروس ۱۳۹ در عرض جغرافيايي ايران قرار بگيرد شاهد چندين كسوف از يك دوره‌ ساروسي خواهيم بود.

البته ارزش ساروس ۱۳۹ به اينجا هم ختم نمي‌شود. بيشترين مدت كسوف كلي در ساروس فوق به مدت ۰۷ دقيقه و ۲۹ ثانيه در تاريخ ۱۶ ژولاي ۲۱۸۶ در اقيانوس اطلس رخ مي‌دهد كه علاوه بر ثبت يك ركود بي‌نظير (طبق پيش‌بيني‌ها جداكثر زمان كسوف كلي ۰۷ دقيقه و ۳۱ ثانيه است.) طولاني‌ترين كسوف قرن بيست و دوم ميلادي نيز خواهد بود.


بررسي مسير كسوف ۰۹ فروردين ۱۳۸۵ در جهان

اولين برخورد نيمسايه ماه با سطح زمين در مختصات جغرافيايي ۱۴°۲۷.۵'S و ۰۲۲°۰۷.۰'W جايي در ۱۶۰۰ كيلومتري سواحل شرقي برزيل صورت مي‌گيرد و كسوف جزئي آغاز مي‌گردد.

سپس در ساعت ۰۸:۳۵:۲۹.۳ جهاني اولين تماس مخروط سايه با سطح زمين در مختصات جغرافيايي ۰۶°۳۱.۱'S و ۰۳۷°۰۰.۱'W جايي در ۳۰ كيلومتري شرق شهر Patos در شمال شرقي برزيل صورت مي‌گيرد. در آن هنگام عرض سايه ۱۲۹ كيلومتر و مدت مكث ماه ۰۱ دقيقه و ۳۶ ثانيه است.

سپس مخروط سايه با سرعتي معادل ۵/۳ كيلومتر بر ثانيه وارد اقيانوس اطلس شده و پس از طي عرض آن در ساعت ۰۹:۰۸ جهاني به غرب قاره‌ي آفريقا و سواحل جنوبي غنا مي‌رسد و اين در حالي است كه ارتفاع خورشيد به ۴۴ درجه، زمان گرفت مركزي به ۰۳ دقيقه و ۲۵ ثانيه و عرض سايه به ۱۸۴ كيلومتر رسيده است. سپس مقدار كوچكي از مخروط سايه وارد ساحل عاج مي‌شود و پايتخت اين كشور Yamoussoukro ، با جمعيتي معادل ۱۱۰۰۰۰ هزار نفر در شمال مسير مخروط سايه، در ساعت ۰۹:۰۷:۳۹.۲ جهاني، شاهد كسوفي جزئي با قدر ۵/۹۲ درصد خواهند بود. سپس مخروط سايه در امتداد نوار ساحلي كشور غنا به پيش مي‌‌رود تا جايي كه پايتخت ساحلي اين كشور Accra در درون مخروط سايه ماه در ساعت ۰۹:۰۹:۵۶.۶ جهاني به مدت ۰۲ دقيقه و ۵۸ ثانيه شاهد كسوفي كلي با قدر ۸/۱۰۴ درصد خواهند بود. و اين در حالي است كه مخروط سايه ۰۲ دقيقه بعد به سواحل جنوبي درياچه‌ي ولتا مي‌رسد. سپس مخروط سايه وارد كشور توگو مي‌شود و پايتخت ساحلي اين كشور Lome با ۷۳۲۰۰۰ نفر جمعيت در ساعت ۰۹:۱۴:۱۴.۷ جهاني شاهد كسوفي مماسي خواهد بود. سپس مخروط سايه در ساعت ۰۹:۱۵ جهاني وارد كشور توگو مي‌شود. پايتخت اين كشور Porto-Novo ، با جمعيتي معادل ۲۱۸۲۴۱ هزار نفر در ساعت ۰۹:۱۶:۴۰.۸ جهاني شاهد كسوفي جزئي با قدر ۲/۹۸ درصد خواهند بود.

مخروط سايه در ساعت۰۹:۰۸ جهاني وارد كشور نيجريه مي‌شود. درياچه‌ كاينجي در مركز كسوف در ساعت ۰۹:۲۴ جهاني شاهد ۰۳ دقيقه و ۴۶ثانيه كسوف كلي خواهد بود و اين در حالي است كه پايتخت اين كشور Abuja با جمعيتي معادل ۲۹۸۳۰۰ هزار نفر در ساعت ۰۹:۲۸:۰۳ شاهد كسوفي جزئي با قدر ۶/۹۴ درصد خواهند بود. مخروط سايه در ادامه‌ مسير خود در ساعت ۰۹:۳۴ جهاني به مرز ليبي و چاد مي‌رسد. و اين در حالي است كه ارتفاع خورشيد به ۵۸ درجه، زمان گرفت مركزي به ۰۳ دقيقه و ۵۲ ثانيه و عرض سايه به ۱۸۹ كيلومتر رسيده است.

مسير گرفت کلي ۹ فروردين ۱۳۸۵از آمريکاي جنوبي تا قلب آفريقا. از چپ به راست و از بالا به پايين.اين در حالي است كه پايتخت نيجر Niamey، با جمعيتي برابر معادل ۸۲۱۰۰۰ هزار نفر در خارج از مسير مخروط سايه در ساعت ۰۹:۲۹:۱۸.۱ شاهد كسوفي جزئي با قدر ۷/۹۰ بوده است. مخروط سايه از ساعت ۰۹:۴۲ رفته رفته از مناطق شهر نشين فاصله گرفته و مسيري طولاني را دردل صحراي بزرگ آفريقا مي‌پيمايد گاهي در سر راه خود شهرهاي كوچك و عمدتاً كم جمعيتي را به زير سايه مي‌برد.

مخروط سايه پس از عبور از شهرهاي شمالي نيجر در ساعت ۱۰:۰۳ جهاني، وارد گوشه‌ي شمالي چاد مي‌شود و اين در حالي است كه قسمت كوچكي از شرق كشور چاد شش ماه قبل ميزبان مخروط نيمسايه‌ي زمين بوده است. مخروط سايه در ساعت ۱۰:۰۶جهاني، به دامنه‌هاي غربي كوه‌هاي تبيستي مي‌رسد و سپس وارد كشور ليبي مي‌شود. در بدو ورود به اين كشور در ساعت ۱۰:۱۲:۲۲.۶ ماكزيمم كسوف در مختصات جغرافيايي ۲۳°۰۹.۱'N و ۰۱۶°۴۴.۹'E به مقدار ۰۴ دقيقه و ۷/۶ ثانيه رخ مي‌دهد و خورشيد به لحظه‌ ظهر حقيقي در آسمان رسيده و ارتفاعي معادل ۳/۶۷ درجه از افق دارد. عرض سايه به ۱۸۰كيلومتر افزايش پيدا مي‌كند و سايه با سرعتي معادل ۶۹۶/۰ كیلومتر بر ثانيه به کندی روي زمين جابه‌جا مي‌شود و از اين لحظه به بعد دائماً از عرض و مدت گرفت مركزي مخروط سايه كاسته می شود و بر سرعت آن افزوده مي‌گردد.

در ساعت ۱۰:۱۸ جهاني، مخروط سايه در حالي كه گرفت مركزي آن به ۰۴ دقيقه و ۰۶ ثانيه رسيده است، به منطقه‌اي در ليبي با مختصات جغرافيايي ۲۵°۰۸´N و ۰۱۸°۳۱´E مي‌رسد كه دقيقاً شش ماه قبل شاهد كسوف حلقوي به مقدار ۰۴ دقيقه و ۲۷ ثانيه بوده است. پايتخت ليبي، طرابلس، با ۱۱۴۰۰۰۰ ميليون نفر جمعيت در ساعت ۱۰:۲۳:۲۸.۲ جهاني شاهد كسوفي جزئي با قدر ۵/۷۶ درصد خواهند بود. سپس سايه به سرعت پس از طي كردن شمال صحراي آفريقا در عرض ۲۰ دقيقه به سواحل شمال شرقي ليبي و مرز ليبي با كشور همجوار خود، مصر مي‌رسد و شهرهاي ساحلي اين دو كشور را به زير سايه ماه مي‌برد. پايتخت مصر (قاهره) با ۹۴۲۶۰۰۰ ميليون نفر جمعيت در ساعت ۱۰:۴۷:۴۵.۰ شاهد كسوفي جزئي از قدر ۵/۸۶ درصد خواهند بود.

سپس سايه وارد درياي مديترانه مي‌شود و پس از عبور عرض اين دريا در ساعت ۱۰:۵۲ جهاني، به سواحل شرقي تركيه مي‌رسد و قبل از ورد به تركيه جزاير ميس را در سواحل تركيه به زير سايه مي‌برد. شهر معروف و بندري آنتالیا به عنوان اولين شهر مهم اين كشور در مسیر کسوف در ساعت ۱۰:۵۴:۲۴.۳ جهاني، به مدت ۰۳ دقيقه و ۱۱ ثانيه شاهد كسوف كلي خواهد بود.

مسير گرفت کلي ۹ فروردين ۱۳۸۵از شمال آفريقا تا ترکيه و آسياي ميانه. از چپ به راست و از بالا به پايين.

سايه در ساعت ۱۰:۵۸ جهاني به قونيه و در ساعت ۱۱:۰۰ جهاني، به درياچه‌ نمك «طوز گلو» مي‌رسد. پايتخت تركيه، آنکارا، با جمعيتي معادل ۴۶۱۱۰۰۰ ميليون، در ساعت ۱۱:۰۲:۲۱.۰ جهاني، شاهد كسوفي جزئي از قدر ۴/۹۷ درصد خواهد بود. مخروط سايه پس از عبور از مركز تركيه در ساعت ۱۱:۰۵ جهاني، به مناطقي در تركيه مي‌رسد كه در كسوف ۲۰ امرداد ۱۳۷۸ به زير سايه ماه رفته است. سپس سايه به سواحل شمالي آنتاليا و درياي سياه مي‌رسد و در ساعت ۱۱:۰۸ جهاني، سايه وارد آبهاي درياي سياه مي‌شود.

لحظاتي بعد در ساعت ۱۱:۱۳ جهاني، مخروط سايه به سواحل غربي گرجستان مي‌رسد. پايتخت اين كشور، تفلیس، با جمعيتي معادل ۱۳۹۸۹۶۸ ميليون نفر در ساعت ۱۱:۱۹:۲۲.۴ جهاني، شاهد كسوفي جزئي با قدر ۱/۹۵ درصد خواهد بود. سپس سايه به سرعت وارد روسيه مي‌شود و چند دقيقه بعد پايتخت اين كشور، مسکو با جمعيتي معادل ۸۵۴۶۰۰۰ ميليون نفر در ساعت ۱۱:۱۵:۲۹.۶ جهاني، شاهد كسوفي جزئي با قدر ۱/۶۵ درصد خواهند بود.
مخروط سايه در ساعت ۱۱:۲۱ جهاني به سواحل درياي خزر مي‌رسد. در اين زمان مدت زمان گرفت مركزي به ۰۳ دقيقه و ۱۴ ثانيه، عرض سايه به ۱۵۹ كيلومتر و ارتفاع خورشيد به ۳۸ درجه كاهش پيدا كرده است و در عوض سرعت سايه به ۴/۱ كيلومتر بر ثانيه افزايش پيدا مي‌كند.

سايه در حالي كه نيمه‌ شمالي آن در خاك روسيه است و نيمه‌ جنوبي آن در شمال درياي خزر در ساعت ۱۱:۲۹ جهاني، به مرز روسيه و قزاقستان مي‌رسد و در سواحل غربي اين كشور با درياي خزر مدت زمان گرفت مركزي كسوف به زير ۳ دقيقه مي‌رسد.

سايه با عبور از شمال درياي اورال به مركز قزاقستان مي‌رسد و در آنجا پايتخت اين كشور Astana(آق مولا) با جمعيتي معادل ۳۱۹۳۱۸ نفر در ساعت ۱۱:۴۰:۱۴.۴ جهاني به مدت ۰۲ دقيقه و ۱۷ ثانيه به زير سايه مي‌‌رود.

مخروط سايه طی ۴ دقيقه به مرز قزاقستان و روسيه مي‌رسد و شهرهاي جنوبي روسيه را به سرعت مي‌پيمايد. شهر Gorno-Altajsk در ساعت ۱۱:۴۴:۴۰.۹ جهاني، شاهد كسوفي كلي به مقدار ۰۲ دقيقه و ۱۷ ثانيه خواهد بود و از اتفاق ۲ سال و ۴ ماه بعد از اين ماجرا اين شهر خوش شانس در كسوف ۱۱ امرداد ۱۳۸۷ در ساعت ۱۰:۵۰ جهاني بار ديگر به مدت ۰۲ دقيقه ۱۰ ثانيه به زير سايه‌ي ماه مي‌رود.

شهر Kyzyl آخرين شهر از كشور روسيه در ساعت ۱۱:۴۵:۵۳.۵ به مدت ۰۱ دقيقه و ۵۰ ثانيه به زير سايه مي‌رود. دقايقي بعد سايه در حالي كه به گوشه‌ي غربي مغولستان رسيده است در ساعت ۱۱:۴۹:۰۱.۳ جهاني در مختصات جغرافيايي ۵۱°۲۱.۲'N و ۰۹۸°۳۰.۵'E بعد از طي مسافتي بالغ بر ۱۴۵۰۰ كيلومتر در عرض ۳ ساعت و ۱۳ دقيقه و ۲۳ ثانيه از سطح زمين جدا شده و كسوف كلي پايان مي‌پذيرد. سپس نيمسايه ماه در ساعت ۱۲:۴۶:۴۵.۵ جهاني در مختصات جغرافيايي ۴۳°۲۶.۵'N و ۰۸۳°۰۲.۵'E منطقه‌اي در شمال شرقي شهر آلماتي در قزاقستان واقع در خاك چين از سطح زمين جدا شده و كسوف پايان مي‌پذيرد.

كسوف جزئي در ايران

نيمسايه ماه در ساعت ۱۵۱۴:۳۰ به وقت ايران از روستاي مرزي نفت شهر در استان كرمانشاه وارد ايران مي‌شود و رفته رفته كشور ما را در بر مي‌گيرد، تا جايي كه در ساعت ۱۵:۱۰:۱۰ به وقت ايران، تمام كشور وارد نيمسايه مي‌شود. هر منطقه در ايران در اوج كسوف، بسته به ميزان فاصله از مسير كسوف كلي، شاهد گرفت جزئي از قدري معادل ۶/۲۶ درصد در روستاي مرزي گواتر در استان سيستان و بلوچستان تا قدري برابر ۹/۸۹ درصد در روستاي مرزي قوش در استان آذربايجان غربي خواهند بود. در پايان نيمسايه در ساعت ۱۷:۰۸:۱۱ به زمان رسمي ايران از شمال شرقي ايران خارج مي‌شود. در جدول زير كسوف ۹ فروردين ۱۳۸۵ را در مراكز استان‌هاي ايران ملاحظه مي‌كنيد.

پيش بيني آب و هواي كسوف
اما به ياد داشته باشيد كه قبل از انتخاب رصدگاهي مناسب براي رصد خورشيد گرفتگي بايد داده‌هاي هواشناسي سال‌هاي گذشته را مورد ارزيابي قرار دهيد. براي مثال ارزيابي كشور تركيه را براي رصد كسوف ۰۹ فروردين ۱۳۸۵ ملاحظه مي‌كنيد.

تصاوير فوق، وضعيت آب و هوايي تركيه و آفريقا را در ساعت ۱۲ ظهر ۱۷ مارس تا ۴ آوريل نشان مي‌دهد. اما مسلماً اين بررسي پايان كار نيست. تصوير زير كه تركيب آب و هواي شمال آفريقا و اروپا را طي ۱۵ سال گذشته در ۲۹ مارس به شما نشان مي‌دهد، مي‌تواند آمار دقيق‌تري از وضعيت هوا را در اختيار شما قرار دهد تا بتوانيد بهترين منطقه را براي رصد كسوف انتخاب كنيد.

تصوير زير كه توسط آقاي Jey Anderson تهيه شده، آمار گذشته‌ (۱۹۸۲ تا ۲۰۰۰ ميلادي) مربوط به درصد پوشيدگي ابر را در ماه مارس در سطح دنيا به شما نشان مي‌دهد. با استفاده از اين تصوير مي‌توانيد بهترين ناحيه را براي رصد اين پديده در ايران و جهان پيدا كنيد. همان‌طور كه مشخص است قاره‌ آفريقا يكي از مناسب‌ترين مكان براي رصد خورشيد‌گرفتگي از لحاظ پوشش ابر است. در واقع فاكتور پوشش ابر مهمترين عامل در رصد كسوف است.


بهترين نقطه به ميزان احتمال ابري بودن ۳۵ درصد در كنار شهر Bilma در كشور نيجر واقع است. كشور تركيه كه پذيراي ايرانيان بسیاری خواهد بود در مناطق جنوبي خود شاهد ۵۰ تا ۶۰ درصد احتمال پوشيدگي ابر خواهد بود. در ايران نيز مناطق غرب و شمال غرب ايران كه بيشترين درصد كسوف در آن نقطه روي مي‌دهد شانس كمتري را براي صاف بودن هوا در لحظه‌ كسوف جزئي خواهند داشت و در عوض استان سمنان با درصد گرفتگي بالا اقبال بالاتري را براي صاف بودن هوا در رصد كسوف جزئي خواهند داشت.

 

[Behrooz]

اين عكس ها به صورت مجازي رنگ آميزي شده اند تا تشخيص اجزاء مختلف به تناسب فاصله در آن ها راحت تر صورت گيرد . به طور مثال ستاره هاي سبز رنگي كه مي بينيد ستارگان كهكشان راه شيري هستند و در نزديكي ما قرار دارند . نقاط آبي رنگ كهكشان هايي هستند كه در زمينه ي ستاره هاي راه شيري به چشم مي خورند . امّا چيزي كه ما بدنبال آن هستيم همان نقاط خوشه اي قرمز رنگي هستند كه در هر چهار تصوير مشخص هستند .

پيدا كردن اين زيباهاي خفته در آسمان ، كار چندان راحتي نيست . تيم تحقيقاتي مي بايست ماه ها با دقّت زياد تصاوير اسپيتزر را كه در ناحيه فروسرخ تهيه مي شود غربال كند بدين معنا كه تك تك اعضاء ناشناخته را طيف سنجي كرده و فاصله يابي كند تا بتواند يك نمونه از اين سيستم هاي كهكشاني را پيدا كند . بدين منظور علاوه بر تصاوير اسپيتزر از داده هاي رصدخانه ي دو قلوي كك هم استفاده مي شود .تا كنون دورترين خوشه ي يافت شده ۹ بيليون سال نوري از زمين فاصله داشته بدين معنا كه اين خوشه در زماني كه ۴.۵ بيليون سال از عمر كيهان سپري شده ، ديده مي شود.
دكتر Peter Eisenhardt از JPL در مورد اين اكتشاف مي گويد :
-اين افتخار بزرگي براي تيم راه اندازي تلسكوپ اسپيتزر است زيرا يافتن چنين خوشه اي در اين فاصله براي يك تلسكوپ ۸۵ سانتيمتري دستاورد بسيار ارزشمندي به حساب مي آيد .

يك سوال : چرا ديگر تلسكوپ ها مثل تلسكوپ كك يا هابل نتوانستند اين مجموعه را كشف كنند؟

-اين خوشه هاي كهشاني به دليل اين كه در فاصله ي بسيار دوري قرار دارند قلّه ي تابششان به دليل اثر قرمز گرايي به سمت فروسرخ مي رود بنا براين در فروسرخ نسبت به طيف مرئي درخشان ترند و اين كار را براي آشكارسازي آن ها با تلسكوپ هايي چون اسپيتزر آسان مي كند .

خوشه هاي كهكشاني بزرگ ترين سيستم گرانشي در كيهان هستند كه مي توانند هزاران كهشان و تريليون ها ستاره را در خود جاي دهند براي همين هم تشكيل آن ها در كيهان پديده ي نادري به حساب مي آيد .

به گفته ي محققان هدف از اين پروژه بررسي بيشتر اين سيستم هاي گرانشي و پي بردن به نحوه ي تشكيل و رشد آن هاست .

در اين سري از بررسي ها كه در مساحتي به اندازه ي ۰.۰۰۰۹ درجه ي مربع از آسمان انجام مي گرفت ، ركورد فاصله ي يك خوشه كهكشاني كه در سال ۱۹۷۰ به ۸.۷ بيليون سال نوري رسيده بود ، شكسته شد .اين تيم علاوه بر اين تاكنون ۲۵ خوشه ي كهكشاني ديگر را هم به ثبت رسانده اند .

بدون شك با تلسكوپ فضايي اسپيتزر افق هاي تازه اي از كيهان در معرض ديد بشر قرار خواهد گرفت

 

[Behrooz]

شنبه 5 فروردين 14:30
زهره در بيشترين کشيدگی غربی(47)
زهره پرنورترین چیزی است که در آسمان صبحگاهی این روزها دیده می شود. هنگام بیشترین کشدگی، از دید ما در آسمان زمین، بیشترین فاصله را از خورشید می گیرد.


يکشنبه 6 فروردين 07:30
نپتون 3.5 درجه شمال ماه


يکشنبه 6 فروردين 07:30
زهره 5.4 درجه شمال ماه


يکشنبه 6 فروردين 11:30
زهره 1.8 درجه شمال نپتون


دوشنبه 7 فروردين 20:30
اورانوس 1.2 درجه شمال ماه (اختفا)


دوشنبه 7 فروردين 23:30
عطارد 2.0 درجه شمال ماه


سه‌شنبه 8 فروردين 10:30
ماه در حضيض
نزدیک ترین فاصله به زمین


چهارشنبه 9 فروردين 15:30
ماه نو (خورشید گرفتگی)
این خورشیدگرفتگی از تمام ایران با درصد گرفتگی بالایی دیده می شود و در کشور ترکیه کسوف کامل اتفاق می افتد.


چهارشنبه 9 فروردين 21:30
اقامت پلوتون


سه‌شنبه 15 فروردين 00:30
مريخ 3.5 درجه جنوب ماه


چهارشنبه 16 فروردين 16:30
تربيع اول


چهارشنبه 16 فروردين 17:30
اقامت زحل


پنجشنبه 17 فروردين 08:30
پولوکس 1.7 درجه شمال ماه


جمعه 18 فروردين 06:30
زحل 3.8 درجه جنوب ماه


يکشنبه 20 فروردين 00:30
عطارد در بيشترين کشيدگی غربی(28)


يکشنبه 20 فروردين 09:30
قلب الاسد 2.5 درجه جنوب ماه


يکشنبه 20 فروردين 18:30
ماه در اوج


پنجشنبه 24 فروردين 21:30
ماه بدر


پنجشنبه 24 فروردين 22:30
سماک اعزل 0.3 درجه جنوب ماه (اختفا)


شنبه 26 فروردين 17:30
مشتری 4.8 درجه شمال ماه


دوشنبه 28 فروردين 13:30
قلب العقرب 0.2 درجه شمال ماه (اختفا)


سه‌شنبه 29 فروردين 14:30
زهره 0.3 درجه شمال اورانوس


جمعه 1 ارديبهشت 08:30
تربيع آخر


شنبه 2 ارديبهشت 16:30
نپتون 3.4 درجه شمال ماه


دوشنبه 4 ارديبهشت 08:30
اورانوس 1.0 درجه شمال ماه (اختفا)


دوشنبه 4 ارديبهشت 19:30
زهره 0.3 درجه شمال ماه (اختفا)

 

[Behrooz]

تا کنون اینقدر به انفجار بزرگ(Big bang) نزدیک نشده بودیم!

دانشمندان به کهن ترین نور در عالم رسیده اند که مدرکی برای اثبات نظریه انبساط است. این نظریه می گوید عالم میلیون ها بار اندازه اش نسبت به اندازه اولیه آن بسط پیدا کرده است.

این مطلب در مورد کمتر از یک ترلیونیوم ترلیونیم ثانیه از عمر عالم است.در اولین لحظه از شکافت،تغییراتی بوجود آمده است که تولید ستارگان و کهکشان ها در صدها میلیون سال بعد را میسر ساخت.

یافته های جدید توسط تحقیقات ریز موجی غیر متقارن ویلکینسون ناسا Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) که بر اساس 3 سال رصد مستمر پس زمینه زیر موجی عالم بدست آمده است و ساطع شدن نور از اولین لحظه عمر عالم را نشان داده است.

شکافته شدن نشان می دهد که عالم با سرعتی سریعتر از سرعت نور انبساط یافته است و با سرعتی آنی از اندازهای کوچکتر از اتم به اندازه یک توپ گلف رشد یافته است.این نظریه، در حدود سال 1980 ارائه شد که نظریه ای محکمتر و محتمل تر است.



نمودار زمانی عالم – انبساط عالم به نسبت قدمتش تدریجی انجام شده است. اما بعد چند بیلیون سال به علت انزی مرموز سیاه سرعتش بیشتر شده است.نظریه ی انبساط سریع عالم بعد از انفجار بزرگ 25 سال پیش ارائه شد. رصد های اخیر WMAP تمام نظریه های قبلی را دگرگون کرده است.


شکافته شدن نظریه ای شگفت انگیز بود وقتی برای اولین بار 25 سال پیش ارائه شد و اکنون ما می توانیم آن را با مشاهدات واقعی ببینیم.

چگونه به دوران طفولیت عالم نگاه می کنیم؟ پس زمینه زیر موجی عالم ، نمونه ای فسیلی از اتفاقات آن زمان است. همراه با این نورها الگوه های ظریفی وجود دارد که به شرایطی خاصی در عالم اولیه اشاره می کند.

رصد های قبلی به الگو های دمایی این نورها توجه داشت که سنی دقیق از عالم را ارائه کرد . تفاوتهای دمایی حدود یک میلیون درجه متغیر است که نشان دهنده اختلاف چگالی و حجم است. بعد از دوره ای چند میلیون ساله، جاذبه اختلاف های چگالی و حجمی را بوجود آورده است تا ساختار عالم خلق شود و ستارگان و کهکشان ها با فاصل زیادی بوجود آیند.

WMAP در 30 ژوئن 2001 پرتاب شد و در فاصله ی میلیون ها کیلومتری در سمت مخالف خورشید در حال حرکت است.

 

[Behrooz]

رصدهای اخیر تلسکوپ فضایی اسپیتزر، نشان داده است که یک سحابی حلزونی دوتایی کشیده شده نادر در نزدیکی مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد.

قسمتی از این سحابی که دیده شده است 80 سال نوری وسعت دارد.

در این کشفیات دو جرم در هم پیچیده شده به دور هم مانند ملکول های DNA دیده شده است که تا کنون در قلمرو عالم دیده نشده بود.

اکثر سحابی ها یا کهکشانهای مارپیچی پر از ستاره و یا توده های غیر شفاف و نامنظمی از گاز و غبار هستند.

سحابی حلزونی دوتایی تقریبا 300 سال نوری از عظیم ترین سیاه چاله مرکز کهکشان راه شیری فاصله دارد.
(زمین بیشتر از 25000 سال نوری از این سیاه چاله فاصله دارد.)

تلسکوپ فضایی اسپیتزر یک تلسکوپ مادون قرمز است که با حساسیت و کیفیت بی نظیری از آسمان عکس میگیرد که رصد این سحابی را مقدور ساخته است.

 

[Behrooz]

منابع خبري روسيه گزارش دادند كه انوشه انصاري، يك مدير ايراني مقيم آمريكا درصدد است طي چند ماه آينده به عنوان نخستين فضانورد گردشگر زن جهان به فضا سفر كند.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، انوشه انصاري اخيرا علاقه خود را نسبت به حضور در يك برنامه گردشگري فضايي اعلام كرده و به مركز آموزش‌هاي فضانوردي استارسيتي در روسيه نيز سفري داشته است.

انصاري و خانواده‌اش سابقه‌اي طولاني در فراهم آوردن مقدمات سفرهاي خصوصي فضايي دارند.

اين خانواده مبتكر جايزه 10 ميليون دلاري X Prize است كه براي طراحان و سازندگان فضاپيماهاي خصوصي كه قابليت پرواز در ارتفاع بيش از 100 كيلومتري زمين را داشته باشد در نظر گرفته شده بود.

اين جايزه دو سال پيش به سازندگان نخستين فضاپيماي خصوصي جهان موسوم به «سفينه فضايي يك» اعطا شد.

شركت تحت اختيار انصاري و خانواده‌اش كه در آمريكا مستقر است، در سال‌هاي اخير همكاري گسترده‌اي با شركت «ماجراجويي‌هاي فضايي» داشته است.

اين شركت به دنبال طراحي و ساخت فضاپيمايي موسوم به «كاوشگر» است كه قرار است حداقل از دو مركز از پيش برنامه ريزي شده در امارات و سنگاپور به فضا پرتاب شود.

اين درحالي است كه شركت ماجراجويي‌هاي فضايي براي اعزام يك گردشگر فضايي ژاپني كه در حال حاضر در حال گذراندن آموزش‌هاي ويژه فضانوردي و سفر به ايستگاه فضايي بين‌المللي است، قراردادي را امضا كرده است.

به گزارش ايسنا، هزينه اين سفر فضايي - گردشگري هم‌چون سفرهاي مشابه در گذشته حدود 20 ميليون دلار برآورد شده است.

به گزارش خبرگزاري اينترفكس و به گفته سخنگوي شركت ماجراجويي‌هاي فضايي در روسيه،‌ تنظيم قراردادي براي اعزام انوشه انصاري به ايستگاه فضايي بين‌المللي به وسيله فضاپيماي سويوز در دست بررسي است.

جزئيات اين قرارداد در حال مذاكره است و پيش‌بيني مي‌شود كه خانم انصاري آموزش‌هاي لازم را در مركز آموزش‌هاي فضانوردي روسيه سپري كرده و به عنوان نخستين گردشگر فضايي زن، همراه فضانورد ژاپني سپتامبر سال جاري ميلادي به فضا اعزام شود.. در ان راستا، وي زير نظر پزشكان متخصص روسي بوده و از لحاظ پزشكي هيچ مشكلي ندارد.

با اين حال شركت شركت ماجراجويي‌هاي فضايي اعلام كرده است كه هنوز هيچ تاييد رسمي در اين خصوص صورت نگرفته است.

 

[andromeda]

سلام دوستان
با تشكر از مطالب خوب و ارزشمندتون
اجازه ميديد از مطالبتون تو وبلاگم استفاده كنم ؟

 

[SATpt]

سلام دوستان
با تشكر از مطالب خوب و ارزشمندتون
اجازه ميديد از مطالبتون تو وبلاگم استفاده كنم ؟

چون با احترام اجازه گرفتی، من اجازه میدم!!!

 

[roje_aria79]

خورشید گرفتگی چیست
چرا هرماه خورشيد گرفتگي اتفاق نمي‌افتد؟ انواع خورشيد گرفتگي‌ها چگونه هستند و چه‌طور مي‌توان يک خورشيد گرفتگي را بدون خطر رصد کرد؟
تصور کنید که در حال حرکت در طول یک خیابان هستید و در حال تحمل گرما و نور شدید خورشید ناگهان آسمان تاریک می شود و شما برای مدت کوتاهی احساس راحتی می کنید و سپس دوباره نور خورشید بر شما می تابد. شاید از کنار این اتفاق به آسانی بگذرید اما اگر بدانید عاملی که باعث این اتفاق شده است سایه ماه بوده و شما آن قدر خوش شانس بوده اید که به طور اتفاقی در امتداد نوار بسیار باریک سایه ماه بوده اید شاید این اتفاق برای شما طور دیگری جلوه کند.

همانطور که می دانید مدار ماه به گرد زمین اندکی با صفحه زمین خورشید زاویه دارد و این امر باعث می شود که ما هر ماه شاهد خورشید گرفتگی نباشیم. خورشید گرفتگی زمانی اتفاق می افتد که ماه در بین زمین و خورشید قرار گیرد و سایه خود را بر زمین بیافکند. اما این اتفاق زمانی به وقوع می پیوندد که ماه تقریبا نزدیک یکی از گره های مداری خود باشد (گره های مداری نقاطی هستند که در آن مدار یک جسم مدار جسم دیگری را قطع می کند.) زیرا هنگامی که ماه در نزدیکی گره های خود باشد تقریبا بر صفحه زمین خورشید منطبق می شود و بنابراین این امکان وجود دارد تا سایه خود را بر زمین بیافکند و عده ای از علاقه مندان را از خانه هایشان بیرون بکشد.
کسوف ها به سه دسته کلي تقسيم مي‌شوند: کلي، جزئي و حلقوي. در گرفت حلقوي آن قدر فاصله ما از زمين دور است که اندازه قرص آن در آسمان از ديد ناظر زميني کوچک‌تر از خورشيد است.

کسوف ها به سه شکل اصلی اتفاق می افتد. نوع اول آن کسوف حلقوی است:همانطور که می دانید مدار ماه بیضوی است و طبعا گاهی اوقات در اوج (دورترين فاصله از زمين) و گاهی اوقات در حضیض (نزديک‌ترين فاصله از زمين) به سر می برد. اگر هنگام کسوف ماه در اوج مداری خود باشد اندازه زاویه‌اي آن، آن‌گونه که از زمين ديده مي‌شود، در مقایسه با اندازه زاویه ای خورشید کمتر می شود و بدین ترتیب ماه نمی تواند همه قرص خورشید را در پشت خود مخفی سازد. بدین ترتیب خورشید در ميانه گرفت به صورت حلقه ای نورانی دیده می شود و این خود یکی از جاذبه های این نوع کسوف است. کسوف 11 مهر ماه در بخشهایی از اسپانیا و آفريقا بدین صورت دیده می شود.

نوع دوم کسوف کلی است:در هنگام کسوف کلی ماه آن قدر از زمین دور نیست که نتواند کل قرص خورشید را در پشت خود مخفی سازد. با پنهان شدن قرص خورشید در پشت قرص ماه نا گهان تاج خورشید خود نمایی می کند و بدین ترتیب نماهای رویایی که همه ما از کسوف دیده ایم به وجود می آیند. نمونه چنین کسوفی در سال 1378 در کشور ما اتفاق افتاد و بسیاری را جذب خود کرد.

نوع سوم کسوف کسوف جزیی است :که در این نوع کسوف به سبب موقعیت جغرافیایی ناظر در روي زمين و همچنین به دلیل موقعیت ماه در مدارش، زمین وارد تمام‌سایه ماه نمیشود و یا تمام‌سایه ماه از مکان رصد ناظر عبور نمی کند. بدین ترتیب رصد گر تنها در نیم سایه قرار مي‌گيرد و از ديد او فقط بخش‌هايي از خورشيد به وسيله ماه پوشيده مي‌شود.

البته نوعی دیگری از کسوف هم وجود دارد که می توان آن را هم در رده حلقوی ها در نظر گرفت و هم در رده کسوف های کلی. در این نوع کسوف در بعضی از نقاط زمین کسوف کلی است و در بعضی از نقاط ماه قسمت های بسیار کمی از قرص خورشید را نمی پوشاند. این نوع از کسوف ها نیز بسیار زیبا هستند. نمونه از این نوع کسوف سال گذشته(۱۳۸۴) در بخش هایی از منطقه آمریکای مرکزی اتفاق افتاد.

اما نکات لازم در هنگام رصد کسوف جزیی:

1-به هیچ وجه بدون فیلتر به خورشید نگاه نکنید.

2-برای نگاه کردن به خورشید از شیشه هایی که به وسیله دود شمع و یا به طرق دیگر دودی شده اند استفاده نکنیدچرا که آن ها تنها شدت نور را کم می کنند و نمی توانند جلوی پرتوهای خطرناک نور خورشید را نمی گیرند.

3-با ابزار نجومی به هیچ وجه بدون فیلتر به خورشید نگاه نکنید.

4-بهترین روش دیدن کسوف استفاده از ابزار هایی مثل اتاق تاریک و یا انداختن تصویر بر روی دیوار یا پرده است

 

[roje_aria79]

سؤال و جواب‌های خورشید گرفتگی

چرا خورشید می‌گیرد؟
وقتی که ماه بین زمین و خورشید قرار بگیرد، طوری که سایه آن روی زمین بیافتد، از دید ساکنان آن بخشی از زمین که در سایه ماه قرار دارند خورشید گرفتگی روی می‌دهد.
کسوف نهم فروردین در ایران چگونه است؟
در سرتاسر ایران کسوف جزئی دیده می‌شود، یعنی از دید ساکنان ایران ماه فقط بخشی از سطح خورشید را می‌پوشاند. هرچه به شمال غرب ایران نزدیک‌تر باشید، کسوف جزئی با درصد بالاتری را خواهید دید. در کسوف‌های جزئی هوا تاریک نمی‌شود و تغییر محسوسی در روشنایی روز به وجود نمی‌آید.

در تهران کسوف از ساعت ۱۴:۴۲ آغاز و تا ساعت ۱۷:۰۱ ادامه می‌یابد. به لحظه آغاز کسوف جزئی تماس اول (نخستین تماس لبه ماه با لبه خورشید) و به لحظه پایان خورشیدگرفتگی جزئی تماس آخر می‌گوییم. قدر گرفت در تهران حدود %۷۰ است، هرچه قدر گرفت بیشتر باشد، بخش بیشتری از قرص خورشید پوشیده می‌شود. بیشترین قدر گرفتگی در ایران در مرز استان آذربایجان غربی، حدود ۹۹ درصد است.
چگونه می‌توان خورشید گرفتگی را دید؟
به یاد داشته باشید که هرگز به صورت مستقیم به خورشید نگاه نکنید. البته نباید به این دلیل ساده خود را از دیدن خورشیدگرفتگی محروم کنید. ساده‌ترین راه برای دیدن خورشید گرفتگی این است که از اتاق تاریک استفاده کنید. اتاق تاریک جعبه‌ای است که نور خورشید از یک روزنه کوچک وارد آن می‌شود و تصویر خورشید در سطح مقابل روزنه تشکیل می‌گردد.اگر می‌خواهید متسقیما خورشید‌گرفتگی را ببینید باید از فیلتر (صافی)‌ یا عینک‌های مخصوص رصد خورشید استفاده کنید. این‌ها را می‌توانید از فروشنده‌های لوازم نجومی تهیه کنید. صافی جوشکاری شماره ۱۴ یا دو صافی جوشکاری شماره ۷ (که روی هم قرار بگیرند) هم مناسبند. باید بدانید که حتی از پشت این فیلترها و عینک‌ها هم نباید بیش از چند ثانیه خورشید را نگاه کرد. همه انواع دیگر چیزهای که ممکن است بشنوید برای رصد خورشید خطرناکند، مثل شیشه‌های دودی، فیلم‌های سوخته عکاسی، فلاپی دیسک، و CD. این‌ها ممکن است از دید شما نور خورشید را بکاهند، اما طول موج‌های خطرناکی از آنها عبور می‌کند که به چشم صدمه می‌زنند. با تمام این احوال ساختن یک روزنه باریک برای تماشای یک خورشید گرفتگی نادر کار پردردسری نیست و ارزشش را دارد.
آیا دیدن خورشید گرفتگی خطرناک است؟
دیدن خورشید، گرفته یا نگرفته، به صورت مستقیم خطرناک است. اما راه‌هایی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید خورشید‌گرفتگی را با خیال راحت تماشا کنید. جواب پرسش بالا را ببینید.
چگونه می‌توان با دوربین یا تلسکوپ خورشیدگرفتگی را دید؟
بازهم بهترین راه حل این است که مثل عکس تصویر خورشید را روی کاغذ بیاندازید. این روش برای همه ابزارها مناسب نیست. اگر در دوربین شما قطعات پلاستیکی وجود داشته باشد، همین که آن را به سمت خورشید بگیرید، آن قطعات آب می‌شوند! بیشتر دوربین‌ها و تلسکوپ‌های مدرن این‌گونه اند.

یک لحظه نگاه مستقیم از پشت دوربین یا تلسکوپ به خورشید یا نزدیکی‌های آن صدمات جبران ناپذیری به چشم وارد می‌کند. اگر می‌خواهید از پشت چشمی کسوف را رصد کنید، باید فیلترهای مناسب رصد خورشید را ازفروشگاه‌های نجومی تهیه کنید و مطمئن باشید که فیلتر را به درستی روی دهانه ابزارتان قرار داده اید، طوری که کوچک‌ترین روزنه‌ای باقی نمانده باشد. از فیلترهایی که روی چشمی تلسکوپ نصب می‌شوند (گاهی تلسکوپ‌های ارزان قیمت با چنین فیلترهایی عرضه می‌شوند) استفاده نکنید. آنها در اثر حرارت تابش خورشید می‌شکنند و بسیار خطرناکند.
چه‌طور می‌توان از خورشیدگرفتگی عکس یا فیلم گرفت؟
راه‌های مختلفی برای عکاسی از خورشید گرفتگی وجود دارید. اگر به لنزهای تله قوی ۵۰۰، ۱۰۰۰ یا تلسکوپ دسترسی دارید، می‌توانید تصاویر نمای بسته خوبی از خورشید گرفته بگیرید. باید روی لنز دوربین را هم با فیلتر مناسب بپوشانید. اگر هوا نیمه ابری باشد شاید بتوانید عکس‌های جالبی از کسوف در پس پرده ابر تهیه کنید. برای این کار به فیلتر احتیاج ندارید ولی باید دیافراگم دوربین را کاملا ببندید و از سرعت‌های بالای یک پانصدم ثانیه برای عکس‌برداری استفاده کنید. یادتان باشد که تماشای تلسکوپ از پشت ویزور دوربین بدون فیلتر خطرناک است. دوربین‌های دیجیتال را هم هرگز نباید مستقیم به خورشید نشانه رفت. این کار به تراشه‌های آنها صدمه می‌زند.

اگر دوربین دیجیتال دارید بهترین کار این است که دوربین را پشت تلسکوپی با فیلتر مناسب بگیرید و آن قدر از خورشید عکس بگیرید تا بعدا بین آنها عکس‌های خوبی پیدا کنید. در این روش عکاسی فکوس نبودن تصویر و لرزش دست اثر نامطلوبی بر تصویر به دست آمده می‌گذارد.

اگر از لنز‌های نرمال یا واید استفاده می‌کنید می‌توانید تمام مراحل خورشیدگرفتگی را روی یک فریم ثبت کنید. به این ترتیب که دوربین را روی سه‌پایه به سمت نقطه‌ای ثابت در آسمان نشانه روید و روی لنز را با فیلتر بپوشانید و مثلا هر ۱۰ دقیقه یک‌بار از کسوف عکس بگیرید.
هر روش عکاسی ای را که انتخاب می‌کنید باید پیش از کسوف چندین بار آن را تمرین کنید تا نتایج مناسبی به دست آورید.
فیلم‌برداری هم کار سختی نیست. باز یادتان باشد که لنز دوربین را با فیلتر مناسب بپوشانید و گرنه به آن صدمه می‌زنید. از زوم (بزرگنمایی)های دیجیتال استفاده کنید. می‌توانید هر ۲-۳ دقیقه چند ثانیه از خورشید فیلم بگیرید، حاصل کار فیلمی از تمام کسوف می‌شود. مسئله مهم این است که برای این که فیلم خوبی تهیه کنید می بایست خورشید را در تمام مدت کسوف دقیقا در مرکز میدان دید قرار دهید. این کار ممکن نیست مگر این‌که دوربین را بر تلسکوپی موتور دارد سوار کنید تا خورشید را در آسمان دنبال کند.

 

[roje_aria79]

پيش بيني آب و هواي كسوف 9 فروردین 1385
به ياد داشته باشيد كه قبل از انتخاب رصدگاهي مناسب براي رصد خورشيد گرفتگي بايد داده‌هاي هواشناسي سال‌هاي گذشته را مورد ارزيابي قرار دهيد. براي مثال ارزيابي كشور تركيه را براي رصد كسوف ۰۹ فروردين ۱۳۸۵ ملاحظه مي‌كنيد.

تصاوير فوق، وضعيت آب و هوايي تركيه و آفريقا را در ساعت ۱۲ ظهر ۱۷ مارس تا ۴ آوريل نشان مي‌دهد. اما مسلماً اين بررسي پايان كار نيست. تصوير زير كه تركيب آب و هواي شمال آفريقا و اروپا را طي ۱۵ سال گذشته در ۲۹ مارس به شما نشان مي‌دهد، مي‌تواند آمار دقيق‌تري از وضعيت هوا را در اختيار شما قرار دهد تا بتوانيد بهترين منطقه را براي رصد كسوف انتخاب كنيد.

تصوير زير كه توسط آقاي Jey Anderson تهيه شده، آمار گذشته‌ (۱۹۸۲ تا ۲۰۰۰ ميلادي) مربوط به درصد پوشيدگي ابر را در ماه مارس در سطح دنيا به شما نشان مي‌دهد. با استفاده از اين تصوير مي‌توانيد بهترين ناحيه را براي رصد اين پديده در ايران و جهان پيدا كنيد. همان‌طور كه مشخص است قاره‌ آفريقا يكي از مناسب‌ترين مكان براي رصد خورشيد‌گرفتگي از لحاظ پوشش ابر است. در واقع فاكتور پوشش ابر مهمترين عامل در رصد كسوف است.


بهترين نقطه به ميزان احتمال ابري بودن ۳۵ درصد در كنار شهر Bilma در كشور نيجر واقع است. كشور تركيه كه پذيراي ايرانيان بسیاری خواهد بود در مناطق جنوبي خود شاهد ۵۰ تا ۶۰ درصد احتمال پوشيدگي ابر خواهد بود. در ايران نيز مناطق غرب و شمال غرب ايران كه بيشترين درصد كسوف در آن نقطه روي مي‌دهد شانس كمتري را براي صاف بودن هوا در لحظه‌ كسوف جزئي خواهند داشت و در عوض استان سمنان با درصد گرفتگي بالا اقبال بالاتري را براي صاف بودن هوا در رصد كسوف جزئي خواهند داشت.

 

[Behrooz]

ژرف یاب orbiter اولین سری تصاویر خود را از سطح مریخ به زمین ارسال کرد.

به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز به نقل از خبرگزاری فرانسه، آژانس فضایی آمریکا (NASA) اعلام کرد، تصاویر ارسالی که از فاصله 2490 کیلومتری مریخ گرفته شده نشان دهنده سطح پوشیده شده دهانه‌های آتش‌فشانها به همراه کانالهای آب و دریاهای عمیق در قسمت جنوبی مریخ است.
بر اساس اعلامیه ناسا، در این تصاویر می‌توان به راحتی عمق پوشش دهانه را که حدود 5/7 متر است تشخیص داد.
سفینه orbiter پس از یک سفر 7 ساله و با طی مسیر 499 میلیون کیلومتر در تاریخ دهم مارس سال جاری در مدار مریخ قرار گرفت. قرار است این ژرف‌یاب به بررسی و کشف نشانه‌های آب در سطح سیاره قرمز رنگ بپردازد.
همچنین بر اساس خبر دیگری ناسا قصد دارد برای پروژه توریستی -تفریحی فرستادن انسان به فضا حدود 720 میلیون دلار به این امر اختصاص دهد.

 

[Behrooz]

وقتي فضاپيماي ويجر براي اولين بار در 26 سال پيش ، به زحل رسيد ساختاري مانند آنچه در تصوير مشاهده مي كنيد بر روي حلقه ها به ثبت رسانيد كه تا آن موقع از زمين پديده اي مانند آن روي زحل رصد نشده بود . امّا در 1990 هابل هم توانست اين پديده را براي دومين بار رصد كند و بعد از مدّتي اين لكّه ها نا پديد شدند !




محققان عامل اين لك ها را جمع شدن ذرات بار دار بر سطح حلقه ها مي دانند .در صورتي كه خورشيد با زاويه خاصي به اين مناطق بتابد اين جلوه ها بار ديگر ظاهر مي شوند. پيش بيني ها نشان مي دهد در اواخر خرداد ماه امسال با زاويه گيري مناسب حلقه ها بار ديگر مي توانيم منتظر ديدن اشباح بر سطح حلقه ها باشيم .

اين لك ها به طور متوسط طول و عرضي در حدود ۶۰۰۰ و ۱۵۰۰ مايل دارند . در واقع ثبت دوباره و شناخت بيشتر آن ها يكي از مهمترين ماموريت هاي كاسيني به حساب مي آمد . اما با ارسال اولين عكس ها اثري از اشباح حلقه ها ديده نمي شد و در كنار ديگر موفقيت هاي ماموريت كاسيني اين يكي بسيار مايوس كننده بود .

محققان فكر مي كردند پديدار شدن اين لكه ها به صورت فصلي اتفاق مي افتد و به خاطر تغيير شرايط محيطي در بخشي از حلقه ها صورت مي گيرد . حال آن كه بعد ها دليل ايجاد اين پديده مشخص شد .
ذراتي كه قطري كمتر از ۰.۰۲ پهناي موي انسان دارند باعث مي شوند مقدار زيادي بار الكتريكي در بخش پلاسماي حلقه ها جمع شود و يك ميدان مغناطيسي و الكتريكي در بخشي از حلقه ها پديدار مي شود . وضعيت فوق سبب مي شود اين ذرات يك الكترون اضافه تر نيز جذب كنند و و شروع به جست و خيز كردن در صفحه ي حلقه ها كنند بدين معنا كه براي بازه هاي كوتاه مدّت حلقه را ترك مي كنند و به ارتفاعي حدود ۵۰ مايل بالاتر مي روند و اين موضوع سبب مي شود که نور خورشيد را به اندازه ي ديگر نقاط بازتاب نکنند.براي همين نسبت به بخش هاي ديگر تاريك تر ديده شوند .

با نزديك شدن زحل به يكي از دو نقطه ي اعتدالي در مدارش زاويه ي حلقه ها كاهش پيدا مي كند (منظور زاويه ي بين صفحه حلقه ها و خط ديد ناظر است ).تيم تحقيقاتي معتقد است با شروع اين بازه زماني كاسيني تا ۸ سال ديگر مي تواند از اين پديده اطلاعات کافي جمع آوري كند .

 

[Behrooz]

ستاره شناسان ، سياره بزرگي را در نقطه‌اي دور دست از كهكشان شناسايي كردند كه بسيار سرد است و مانند زمين به دور خود و خورشيد در گردش است.

اين سياره به دليل حجم عظيم و نحوه گردش به دور خورشيد و شباهت خاكي و صخره‌اي به كره زمين، توسط دانشمندان "ابرزمين" نامگذاري شده است.

اين سياره غول پيكر به دور ستاره‌اي در فاصله ۹هزار سال نوري نسبت به زمين در حال گردش است.

جرم سياره ابرزمين، ۱۳برابر جرم كره زمين است ولي فاصله گردش آن بدور خورشيد به مراتب بيشتر از فاصله گردش زمين تا خورشيد در منظومه شمسي بوده و در فاصله سياراتي چون مشتري و زحل است.

اين سياره زير نظر پروژه‌اي به نام "اگل"

OGLE

‬كه به تحقيق درباره تغييرات پرتوهاي نوراني ستارگان دور دست مشغول بوده شناسايي شده است.

طبق برآورد يك تيم از دانشمندان بين‌المللي، سياره ابرزمين كه درجه حرارت آن كمتر از ۳۳۰فارنهايت (۱۹۹درجه سانتيگراد) است، سردترين سياره‌اي است كه در خارج از منظومه شمسي كشف شده است.

در دهه اخير دانشمندان با استفاده از فناوري‌هاي جديد، حدود ۱۷۰سياره را در خارج از منظومه شمسي يافته‌اند.

اغلب اين سيارات مانند مشتري، حاوي مقادير زيادي گاز هستند كه براي جانداران روي زمين مناسب نيستند.

در ماه ژانويه نيز با استفاده از سيستم شناسايي جديد سيارات، سياره‌اي با ۵/۵برابر حجم كره زمين در مركز راه شيري كشف شد

 

[Behrooz]

کاوشگر ویجر در یک نگاه



بدون شک ،شما تا کنون نام کاوشگر های ویجر 1 و ویجر 2 را شنیده اید و شاید اطلاعات مختصری نیز در مورد فعالیت های این دو کاوشگر فضایی داشته باشید.

در این مقاله به صورت مختصر به سرگذشت و اکتشافات ارزشمند این دو کاوشگر که بیش از سه دهه و سه نسل از متخصصین را به فعالیت وا داشته است،می پردازم.



اطلاعات کلی در مورد کاوشگر ها:

کاوشگر ویجر 1 در 5 دسامبر سال 1977 میلادی توسط ایالات متحده برای کاوش و بررسی دقیق سیارات گازی مشتری،زحل و فضای ژرف فراتر از آنها به فضا پرتاب شد.

این کاوشگر در تاریخ 5 مارس 1979 به نزدیک ترین فاصله خود نسبت به مشتری رسید و پس از بررسی و ارسال داده هایی بسیار ارزشمند و بنیادین از این سیاره به زمین، به سوی سیاره زحل پیش رفت و پس از گذر از این سیاره در 12 نوامبر 1980 به ورای منظومه شمسی و فضای بیکران بین ستاره ای پیش رفت تا سفر بی پایان خود را ادامه دهد.

کاوشگر ویجر 2 در تاریخ 25 آگوست1977(این بار برای کاوش و بررسی دقیق تر تمامی سیارات گازی منظومه شمسی، مشتری،زحل،اورانوس و نپتون) به فضا پرتاب شد. و پس از گذر از سیاره مشتری و زحل به ترتیب در تاریخ 9 ژوئیه 1979 و 25 آگوست 1981 خود را به سیاره اورانوس در24 ژانویه 1986 رساند و پس از عبور از سیاره نپتون در 25 آگوست سال 1989 همانند ویجر1 سفر خود را به سوی ژرفای فضا در پیش گرفت.

داده های بسیار ارزشمندی که این دو کاوشگر در ماموریت موفق شان، در اختیار دانشمندان قرار دادند، پایه گذار بخش نوینی از دیتا ها و کاوش های ما پیرامون سیارات گازی منظومه شمسی بوده است،به طوری که می توان این دو کاوشگر را پیشگام این عرصه نوین دانست



World Book illustration by

Oxford Illustrators Limited

کاوشگر ها به بررسی دقیق سیارات گازی ، اقمار شان، میدان مغناطیسی و جاذبه آن ،محاسبه دقیق گرانش و همچنین حلقه های زحل و اورانوس پرداختند.

از دیگر ویژگی های این ماموریت ، کشف تقریبا 24 قمر برای سیارات گازی بود.

علاوه بر این دانشمندان به یاری داده های ارسالی این دو کاوشگر، به شواهدی دال بر وجود فعالیت های آتشفشانی (شبیه ساختار های زمینی) در یو قمر مشتری ،همچنین آب فشان های یخی تریتون بزرگترین قمر نپتون پی بردند.

همچنین کشف تعداد زیادی از حفره های موجود بر روی اقمار سیارات که حاصل برخورد بسیار شدید دنباله دارها و شهاب سنگ ها بود از دیگر اکتشافات این کاوشگر ها بود.

دانشمندان با در نظر گرفتن دیتا های ارسالی توسط ویجر ها توانستند : جرم و چگالی بیش از 17 قمر را محاسبه نمایند و همچنین ساختار های بنیادی اجزای تشکیل دهنده جو تیتان ، قمر زحل با جوی بسیار رقیق و اسرار آمیز (تا پیش از ماموریت فضا پیمای کا سینی و کاوشگر هویگنس) را تعیین نمایند.

این دو کاوشگر همراه خود ابزارهای بسیار دقیق پژوهشی حمل می کردند.

از جمله این ابزار آلات می توان به ابزاری برای اندازه گیری دقیق میدان الکتریکی(میزان توان یا قدرت،شکل و جهت آن در سیاره همچنین بررسی امواج موجود در پلاسما در میدان الکتریکی (پلاسما ماده ای است که از ذرات باردار پر انرژی اتم مانند الکترون تشکیل شده است، اما این ذرات خود جز اتم نیستند) اشاره کرد.

علاوه بر موارد ذکر شده 5 ابزار پژوهشی به بررسی و اندازه گیری امواج فرابنفش،امواج مرئی ،فرو سرخ و امواج های رادیویی(در طول موج های مختلف) که توسط سیارات ، اقمار و حلقه های شان تولید می شد، پرداخت.

از شگفت انگیز ترین پدیده های که در طی این سفر اکتشافی اتفاق افتاد،ایجاد اختلال در ارتباط بین کاوشگر ها و زمین در هنگام عبور این دو فضا پیما از پشت سیاره ها است،به عبارت دیگر این امواج رادیویی (شامل دیتا هایی پیرامون ساختار سیارات) بعد از ارسال توسط کاوشگر ها توسط اتمسفر سیارات و برخی از حلقه ها بلوکه می شد.

کاوشگر ویجر2 علاوه بر ابزار آلاتی مشابه ویجر1 ،لوحی از طلا که در آن فراز هایی از تمدن ما به زبان ریاضی(تمدن) حک شده است، همچنین تصویری از دو انسان (زن و مرد) با چهره ای خندان به همراه جایگاه زمین در منظومه شمسی و کهکشان راه شیری را با خور حمل می کند.تا شاید روزی توسط تمد نی فرا زمینی مورد بازدید قرار گیرد.

فرستنده و گیرنده های رادیویی و همچنین سایر ابزار آلات پژوهشی این دو کاوشگر تا سال 2000 میلادی به خوبی فعال بود.

اما به مراتب با زیاد شدن فاصله آن ها با سیاره زمین ،این امواج مدت زمان بسیاری را باید طی کنند تا به زمین برسند ،به همین دلیل در طی این فاصله دچار افت کیفیت می شوند و به صورت پالس های بسیار ضعیف در زمین دریافت می شوند.

دانشمندان تخمین می زنند که نزدیک ترین فاصله مرز خورشیدی(هلیو پوز) تا خورشید(فضای تحت تاثیر خورشید و فضای بین ستاره ای) در حدود 15 میلیارد کیلومتر باشد.

پیش بینی می شود ،کاوشگر گر ویجر 1 تا سال 2015 از منطقه تحت جاذبه خورشید(هلیو پوز )خارج شده و سفر خود را در فضای بین ستاره ای ادامه خواهد داد.

ویجر 2 نیز در طی سال های آتی همین مسیر را در پیش خواهد گرفت.

 

[andromeda]

با تشكر از دوست عزيز SATpt
بقيه دوستان اجازه نميدن از مطالبشون استفاده كنم .

 

[roje_aria79]

با تشكر از دوست عزيز SATpt
بقيه دوستان اجازه نميدن از مطالبشون استفاده كنم .

اجازه ما هم دست شماست. من چون خودم 5 ساله عضو انجمن آماتوری نجوم هستم بیشتر مطالبم را از مجلات نجومی که می خونم برداشت کردم.