رئیس هیات مدیره مخابرات درباره ورود به اینترنت پرسرعت: معتقد به حذف بخش خصوصی نیستیم سرمایه ،حامد شفیعی:گسترش اینترنت پرسرعت با ورود مخابرات به این عرصه محقق می شود. این اظهارات وفاغفاریان رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران است که در راستای عملکرد بخش خصوصی برای توسعه و گسترش اینترنت بیان کرد. این در حالی است که فعالان بخش خصوصی معتقدند عدم همکاری، هماهنگی و همچنین تعامل دوسویه دولت - شرکت مخابرات ایران و شرکت های وابسته- موجب بروز چالش هایی در مسیر راه توسعه اینترنت پرسرعت شده اما در مقابل مدیران شرکت مخابرات عدم توان سرمایه گذاری عظیم از سوی بخش خصوصی را یکی از دلایل عدم توسعه یافتگی دانسته و بر این باورند که مخابرات به دلیل داشتن توان سرمایه گذاری می تواند شرایط را برای توسعه فراهم آورد.
با این وجود همانگونه که هم مدیران شرکت مخابرات ایران و هم بخش خصوصی اعلام می دارند، اینترنت پرسرعت یکی از زیرساخت های اصلی مهم تعیین شاخص رده بندی کشورها از نظر آمادگی دیجیتال است. از همین روی تعامل دولت و بخش خصوصی می تواند جایگاه ایران را با در نظر گرفتن افق چشم انداز 20 ساله در منطقه بهبود بخشد. بر همین اساس فعالان بخش خصوصی بر این عقیده اند که ایجاد اتاق های فکر متشکل از نمایندگان بخش خصوصی، دولت و کارشناسان کمک قابل توجهی به حل مسائل پیش آمده در مورد وضعیت اینترنت کشور کرده و ابهامات موجود میان دولت و این بخش را روشن می سازد.
از طرفی بخش خصوصی بر این عقیده است تا مادامی که دولت با بخش خصوصی بر سر یک میز ننشسته و اظهارات خود را از طریق رسانه ها بیان می کند، نه تنها مشکلی حل نخواهد شد بلکه این رفتار بیانگر بی اهمیت دانستن بخش خصوصی از سوی دولت است. درعین حال مدیران مخابرات نیز بیان می کنند، با توجه به خصوصی سازی این شرکت، دیگر
نمی توان لفظ دولت را برای مخابرات به کار برد، به همین خاطر حضور مخابرات می تواند زمینه ساز توسعه شود. به نظر می رسد تا روشن نشدن جایگاه دولت و بخش خصوصی در کشور، گلایه های طرفین از یکدیگر مبنی بر اینکه «آن بخش نمی گذارد کار انجام شود» ادامه داشته باشد.
مخابرات: بخش خصوصی سرمایه ندارد
تفسیر اظهارات وفا غفاریان موجب شد به بررسی و ارائه دیدگاه های برخی افراد در حوزه دولت و بخش خصوصی پرداخته شود؛ جالب اینکه به محض طرح چنین موضوعی طرفین به درددل های خود پرداخته و واکاوی و تعمیق این موضوع را مستلزم برگزاری جلسه ای کارشناسی دانستند. کرم پور عضو هیات مدیره شرکت مخابرات ایران اظهارات خود را اینگونه بیان می کند که مخابرات در این چند سال به بحث توسعه اینترنت ورود نکرده است. او می گوید: « طی این مدت شاهد بودیم که بخش خصوصی اقدامی انجام نداد و اتفاقی نیفتاد. » او که مخابرات را بخش خصوصی می داند، بر این باور است که اگر مخابرات که اینک به عنوان بخش خصوصی مطرح است و بخش خصوصی با یکدیگر « ید واحد» شوند، این بار بر زمین نخواهد ماند و توسعه اینترنت را شاهد خواهیم بود. او طرح این مساله که عمده گلایه های بخش خصوصی از دولت در خصوص عدم همکاری و تعامل از جمله در واگذاری پورت و تعرفه است، می افزاید: « مخابرات به همه جا پورت داده اما بخش خصوصی دایر نکرده است. »
او بیان می کند اینگونه نیست که می گویند از سوی مخابرات تعامل و همکاری صورت نمی گیرد. در همین حال داوود
زارعیان مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران نیز با تشریح دیدگاه های خود می گوید: « دیدگاه من بر این است که
توسعه اینترنت در ایران نیازمند سرمایه گذاری مناسب است؛ البته این سرمایه گذاری مناسب به معنای یک یا دو میلیارد تومان نیست؛ منظور سرمایه گذاری مانند ایجاد اپراتور تلفن همراه است. »
به گفته او بنابراین بخش خصوصی توان سرمایه گذاری کلان در این عرصه را ندارد، به همین دلیل اکنون که مخابرات به سمت خصوصی سازی گام نهاده، می تواند در این حوزه سرمایه گذاری کند. گرچه این مدیر شرکت مخابرات ایران اعتقادی بر حذف بخش خصوصی نداشته و بر این باور است که باید در امور اجرایی و ارتباطات با مشتریان بخش خصوصی وارد شود اما با بیان نمونه اظهار می دارد: « نگاه کنید، تلفن همراه در کشور چگونه توسعه پیدا کرد؛ ابتدا سرمایه گذاری از سوی مخابرات صورت گرفت و سپس به مرور زمان اجراییات به بخش خصوصی واگذار شد. »
وی با بیان این پرسش که 10سال است اینترنت برعهده بخش خصوصی بوده اما به کجا رسیدیم، ادامه می دهد: « با سرمایه گذاری اندک نمی توان در حوزه اینترنت پرسرعت سرمایه گذاری کرده و امید به توسعه داشت. » زارعیان با اعتقاد به حضور مخابرات در این حوزه همانند دیگر هم صنف های خود بیان می کند در توسعه اینترنت پرسرعت باید از امکانات مخابرات استفاده شود. او نیز گلایه های بخش خصوصی مبنی بر عدم همکاری را بهانه دانسته و می گوید: « آنچه می گویند، بهانه است؛ ما خودمان چندین بار به آنها پیشنهاد ارزان شدن تعرفه را دادیم. از طرفی هیچ تعرفه اجرا نشده ای نداریم؛ درعین حال دیدیم که با کاهش تعرفه زوج سیم هم هیچ اتفاقی نیفتاد. »
بخش خصوصی : دولت انحصار دارد
اما در این میان بخش خصوصی همواره دولت را به آنچه انحصار نامیده می شود، مورد نکوهش قرار داده است؛ اگرچه پذیرفتن این واقعیت که بخش خصوصی از سرمایه کلانی برخوردار نیست، از سوی نمایندگان این بخش اعلام می شود اما با این وجود آنها بر این باورند که کوبیدن چوب سرمایه گذاری بر سر بخش خصوصی دردی را دوا نمی کند.
پرویز رحمتی رئیس سازمان **** صنفی رایانه ای کشور در این باره می گوید: «گرچه واقعیت سرمایه گذاری پذیرفتنی است اما عواملی به غیر از سرمایه گذاری بر شرایط حاکم است. » او ادامه می دهد: « برای نمونه وقتی پهنای باند کشور در اختیار شرکت ارتباطات زیرساخت قرار دارد، درواقع از سرمنشأ چالش وجود دارد. » به گفته او زمانی که فضای رقابتی برای تامین پهنای باند و نرخ آن موجود نباشد و همچنین تعرفه ها غیرمتعارف بوده و کاربران هزینه بیشتری نسبت به سایر کشورها می پردازند و در نتیجه بازار سرویس های اینترنتی از رونق برخوردار نباشد، در چنین وضعی، شرایط و قواعد بازی تغییر می کند. او می افزاید: « اینکه بخش خصوصی توان سرمایه گذاری کلان را ندارد، روشن است اما چرا قانونگذار اصل 44 را مطرح می کند؟ برای اینکه زمینه را برای واگذاری مجموعه تصدی گری ها به بخش خصوصی فراهم آورد. » رحتمی با درک اینکه مخابرات در حال خصوصی سازی است، بیان می کند اما باید در نظر داشت این خصوصی سازی و خصوصی شدن تحت پوشش دولت است بنابراین با وجود چنین فضای حاکمی بر خصوصی سازی موافق نیستیم. او بر این باور است که واقعیت ها اینگونه دیکته می کند که نباید به خاطر رسیدن به هدف های کوتاه مدت، روی امکان دسترسی بخش خصوصی برای رسیدن به اهداف خط قرمز کشید.
رئیس سازمان **** صنفی ادامه می دهد: « اگر قرار است طی یک مدت کوتاه شش ماهه توسعه اینترنت به مخابرات واگذار شود، بله آنها توانایی انجامش را دارند اما آیا این روش قابل ادامه است؟ از دیدگاه ما قابل ادامه نیست. » سیاست های تامین انحصاری پهنای باند، سرمایه گذاری، حذف شرکت های بخش خصوصی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از عرصه خدمات اینترنت مانند VOIP و با فرض کسب رتبه دوم اینترنت در منطقه از جمله مواردی است که رحتمی به آن پرداخته و با طرح پرسشی می گوید: « آیا می توان با چنین رویکردی که بخش خصوصی توان سرمایه گذاری را ندارد، ادامه داد؟ از دیدگاه ما این رویکرد اشتباه است زیرا موقتی بوده و اهداف بلندمدت را تامین نمی کند. » او با ارائه راه حلی در این زمینه ادامه می دهد: « راه حل ما این است که با برگزاری نشست های اتاق فکر متشکل از صاحبان بخش خصوصی، مدیران ارشد حوزه مخابرات و کارشناسان واقعیت ها تحلیل شده و از ظرفیت های دو طرف استفاده شود اما مشکل اینجاست که دوستان هم در جایگاه سیاستگذاری، هم تصدی گری و هم اجرا تصمیم گرفته و اجرا می کنند.» او با واکنش نسبت به اظهارنظر مدیران شرکت مخابرات مبنی بر اینکه معتقد به حذف بخش خصوصی نیستند، می گوید: «چرا این حرف ها را به نمایندگان قانونی بخش خصوصی نمی گویند؟ چرا از طریق رسانه ها می گویند؟ مساله ای به این مهمی که نباید از طریق رسانه ها بیان شود؛ زیرا اعلام این موضوع از سوی مطبوعات نشان از کم اهمیت دانستن بخش خصوصی است. »