اخبار ، مقالات و دانستی های نجوم و فضا

[esfandiyar2002]

پارس اسكاي : تلسكوپ فضايي اسپيتزر ناسا اخيرا شواهدي دال بر شكل گيري سياراتي پر انرژي در اطراف ستاره هاي پالسار (تب اختر) بدست آورده است. اين ستارگان، در زمان حيات خود اغلب در رده ستاره هاي غول درجه بندي مي شوند. ستارگاني از اين دست كه اندازه اي بين ۱۰ تا ۲۰ برابر خورشيد دارند، پس از۱۰ ميليون سال فعاليت و مصرف تمام سوخت خود با انفجاري بسيار عظيم طي فرايندي ۱۰۰ هزار ساله تبديل به ابر نو اختر مي شوند.
ذرات باقي مانده از اين انفجار پس از مدت كوتاهي دوباره در اثر جاذبه بسيار زياد ستاره پيرامون آن جمع مي شوند و طي فرايندي كه چند ميليارد سال به طول مي انجامد، سياره ها را پديد مي آورند. تاكنون اين گونه تصور مي شد كه سيارات فقط پيرامون ستارگان عادي پديد مي آيند.
پيش از اين هم در سال ۱۹۹۲ دكتر الكساندر والسزن از ايالت پنسيلوانيا براي نخستين بار در خارج از منظومه شمسي، سه سياره را با اندازه اي دو برابر زمين در اطراف يك ستاره پالسار به نام «بي ۱۲+۱۲۵۷» كشف كرده بود.
در گذشته نيز برخي از منجمان شواهدي دال بر وجود سيارات پالسار كشف كرده بودند، اما تاكنون هيچ يك از اين سيارات به صورت مستقيم مشاهده نشده بود. داده هاي بدست آمده از تلسكوپ اسپيتزر، حاكي از آن است كه وجود چنين سياراتي كه پيرامون ستاره هاي پالسار بوجود مي آيند در كهكشان ما كاملا طبيعي است.
بدين ترتيب از مرگ هر ستاره غول چندين سياره بوجود مي آيد. تلسكوپ مادون قرمز اسپيتزر در مشاهداتي كه در اطراف يكي از ستاره هاي پالسار انجام داده است، تعدادي بي شمار، از ذراتي را كه پس از انفجار ستاره در محيط اطراف آن پخش مي شود، كشف كرده است. اين ذرات به طور كلي از خرده سنگ ها تشكيل شده اند و به دور صفحه اي به گستره ۱ ميليون مايل، در ناحيه استواي ستاره در حال گردشند. اينگونه تصور مي شود كه اين ذرات با پيوستن به يكديگر در يك بازه زماني طولاني در نهايت سياره اي به وجود مي آورند. اين براي نخستين بار است كه دانشمندان مراحل بوجود آمدن سياره اي را در اطراف يك ستاره كه مدت ها پيش مرده است مشاهده مي كنند.
دكتر چكرابارتي از انستيتو تكنولوژي كمبريج در اين باره مي گويد: تشكيل سيارات در كل عالم فرايندي طبيعي به نظر مي رسد و نمي توان آن را فقط محدود به منظومه شمسي يا كهكشان راه شيري دانست، اين موضوع براي نخستين بار همه ما را شگفت زده كرد. او افزود ستاره هاي پالسار در هنگام انفجار، انرژي بسيار زيادي توليد مي كنند، با اين حال ما هم اكنون داده هايي پيرامون تشكيل سياراتي در اطراف ستاره هاي پالسار در دست داريم كه شبيه شرايط تشكيل سيارات، پيرامون ستاره هاي جوان است!
ستاره پالسار مذكور كه توسط اسپيتزر مشاهده شده است با نام «۴يو» با فاصله اي در حدود ۱۳ هزار سال نوري در صورت فلكي ذات الكرسي واقع است. ستارگان پالسار از رده ابر نو اخترها، ستاره هاي نوتروني نيز خوانده مي شوند و فوق العاده چگال هستند به طوري كه يك قاشق چاي خوري از آنها به اندازه دو ميليارد تن وزن دارد، همچنين مقدار زيادي اشعه ايكس از خود ساطع مي كنند.
دكتر چارلز بيچمن از آزمايشگاه پيشرانه ناسا در اين باره مي گويد: اين گونه سيارات كه در اطراف چنين ستاره هايي بوجود مي آيند، از آن جا كه به طور پيوسته تحت تاثير تشعشعات امواج مختلف (بويژه اشعه ايكس) از ستاره مادر خود هستند، به احتمال زياد داراي ساختاري متفاوت نسبت به سيارات منظومه شمسي هستند و شايد ميزبان خوبي براي گسترش حيات نباشند. بنا به گفته دكتر والسزن ما با نسل جديدي از سيارات فراخورشيدي روبرو هستيم.
همشهری

 

[esfandiyar2002]

نجوم- نسترن فاضلي:تلسكوپ فضايي اسپيتزر ناسا به تازگي از يك جفت كهكشان تصويربرداري كرده است. اين تصوير فرو سرخ همانند دو چشم آبي يخزده مي ماند كه از پشت نقابي سرخ رنگ از جنس گردباد با طراحي هنرمندانه به ما خيره شده اند.
اين چشم ها در حقيقت مراكز دو كهكشان در حال تركيب هستند كه اخيرا يكديگر را ملاقات و شروع به گردش حول يكديگر كرده اند. اين نقاب از بازوهاي مارپيچي در هم تابيده اين دو كهكشان شكل گرفته است.
در امتداد بازوها خوشه هاي ستاره اي غبارآلودي متشكل از ستاره هاي تازه متولد شده ديده مي شود. اين ستاره ها همانند مرواريدهايي هستند كه پشت سرهم در يك ريسمان رديف شده اند.
اين اولين باري است كه اخترشناسان خوشه هايي ستاره اي از اين نوع موسوم به «مهره هاي در ريسمان» را مشاهده كرده اند.
طبق گفته محققان اين خوشه هاي مهره اي شكل بعد از اولين ملاقات اين زوج كهكشاني به وجود آمده اند.
كهكشانها يكديگر را به لرزش درآورده و باعث مي شوند گاز و غبار به اطراف حركت كنند و در بسته هايي جمع شوند در اين هنگام چگالي آنها به حدي مي رسد كه غبار جمع شده بر اثر گرانش دچار رمبش مي شود.
مواد به شكل ابرهاي مهره مانند منقبض مي شوند و ستاره هايي در اندازه هاي متفاوت در آنها پديد مي آيند. به سبب اين كه ابرهاي غبارآلود اطراف اين دو كهكشان در نور فرو سرخ مي درخشند دوربين فرو سرخ اسپيتزر اولين ابزاري است كه آنها را آشكار نموده است.
ستاره هاي داغ جواني كه درون اين سحابي ها لانه كرده اند غبار اطراف خود را گرم مي كنند و سبب تابش غبار در طول موج فروسرخ مي شوند. مي توانيد در تصوير اين غبار را به رنگ قرمز و ستاره هاي درون آن را به رنگ آبي ببينيد.
همچنين بر اساس داده هاي اسپيتزر نوري غير معمول از يك مهره درخشان سمت چپ نقاب به چشم مي خورد. اين گوي درخشان جذاب بسيار پر جرم است و۵درصد از تمام نور فرو سرخي كه از دو كهكشان ساطع مي شود را به خود اختصاص مي دهد.
به نظر مي رسد كه ستاره هاي مركزي درون اين خوشه چگال احتمالا در حال به هم پيوستن و تشكيل يك سياه چاله هستند. تصوير نور مرئي اين كهكشانها ستاره هايي را درون مهره ها نشان مي دهد ولي خود مهره ها مخفي هستند.
در آن تصاوير كهكشانها بيشتر شبيه به چشمان يك جغد با بالهايي از جنس ستاره ها هستند. اين دو كهكشان در فاصله۱۴۰ ميليون سال نوري از ما قرار دارند. آنها ۵۰۰ ميليون سال ديگر يكي مي شوند.

 

[roje_aria79]

ستاره نوترونی
هنگامی که ستاره پر جرمی به شکل ابر نواختر منفجر می‌شود، شاید هسته‌اش سالم بماند. اگر هسته بین 1.4 تا 3 جرم خورشیدی باشد، جاذبه آن را فراتر از مرحله کوتوله سفید متراکم می‌کند تا اینکه پروتونها و الکترونها برای تشکیل نوترونها به یکدیگر فشرده شوند. این نوع شیء سماوی ستاره نوترونی نامیده می‌شود. وقتی که قطر ستاره‌ای 10 کیلومتر (6مایل) باشد، انقباضش متوقف می‌شود. برخی از ستارگان نوترونی در زمین به شکل تپنده شناسایی می‌شوند که با چرخش خود ، 2 نوع اشعه منتشر می‌کنند.
مشخصات ستاره نوترونی
برای اینکه تصور بهتری از یک ستارۀ نوترونی در ذهنتان بوجود بیاید، می‌توانید فرض کنید که تمام جرم خورشید در مکانی به وسعت یک شهر جا داده شده است. یعنی می‌توان گفت یک قاشق از ستارۀ نوترونی یک میلیارد تن جرم دارد. این ستارگان هنگام انفجار برخی از ابرنواخترها بوجود می‌آیند. پس از انفجار یک ابرنواختر ممکن است بخاطر فشار بسیار زیاد حاصل از رمبش مواد پخش شده ساختار اتمی همه عناصر شیمیایی شکسته شود و تنها اجزای بنیادی بر جای بمانند.
اکثر دانشمندان عقیده دارند که جاذبه و فشار بسیار زیاد باعث فشرده شدن پروتونها و الکترونها به درون یکدیگر می‌شوند که خود سبب بوجود آمدن توده‌های متراکم نوترونی خواهد شد. عدۀ کمی نیز معتقدند که فشردگی پروتونها و الکترونها بسیار بیش از اینهاست و این باعث می‌شود که تنها کوارکها باقی بمانند و این ستاره کوارکی متشکل از کوارکهای بالا و پایین (Up & down quarks) و نوع دیگری از کوارک که از بقیه سنگینتر است خواهد بود، که این کوارک تا کنون در هیچ ماده‌ای کشف نشده است.
تحقیقات انجام یافته
از آنجا که اطلاعات در مورد ستارگان نوترونی اندک است، در سالهای اخیر تحقیقات زیادی بر روی این دسته از ستارگان انجام شده است. در اواخر سال 2002 میلادی ، یک تیم تحقیقاتی وابسته به ناسا به سرپرستی خانم J. Cotto مطالعاتی را در مورد یک ستارۀ نوترونی به همراه یک ستارۀ همدم به نام 0748676 EXO انجام داد. این گروه برای مطالعه این ستارۀ دوتایی که در فاصله 30000 سال نوری از زمین قرار دارد، از یک ماهوارۀ مجهز به اشعه ایکس بهره برد. (این ماهواره متعلق به آزانس فضایی اروپاست و XMMX- ray Multi Mirror نیوتن نام دارد)
هدف این تحقیق تعیین ساختار ستارۀ نوترونی با استفاده از تأثیرات جاذبه زیاد ستاره بر روی نور بود. با توجه به نظریه نسبیت عام نوری که از یک میدان جاذبه زیاد عبور کند، مقداری از انرژی خود را از دست می‌دهد. این کاهش انرژی به صورت افزایش طول موج نور نمود پیدا می‌کنند. به این پدیده انتقال به قرمز می‌گویند.
این گروه برای اولین بار انتقال به قرمز نور گذرنده از اتمسفر بسیار بسیار نازک یک ستارۀ نوترونی را اندازه گیری کردند. جاذبه عظیم ستارۀ نوترونی باعث انتقال به قرمز نور می‌شود، که میزان آن به مقدار جرم ستاره و شعاع آن بستگی دارد. تعیین مقادیر جرم و شعاع ستاره می‌تواند محققان را در یافتن فشار درونی ستاره یاری کند. با آگاهی از فشار درونی ستاره منجمان می‌توانند حدس بزنند که داخل ستارۀ نوترونی فقط متشکل از نوترونهاست یا ذرات ناشناخته دیگر را نیز شامل می‌شود. این گروه تحقیقاتی پس از انجام مطالعات و آزمایشات خود دریافتند که این ستاره تنها باید از نوترون تشکیل شده باشد و در حقیقت طبق مدلهای کوارکی ذرۀ دیگری جز نوترون در آن وجود ندارد.
در حین این مطالعه و برای بررسی تغییرات طیف پرتوهای ایکس یک منبع پرقدرت اشعه ایکس لازم بود. انفجارهای هسته‌ای (Thermonuclear Blasts) که بر اثر جذب ستارۀ همدم توسط ستارۀ نوترونی ایجاد می‌شود. همان منبع مورد نیاز برای تولید اشعه ایکس بود. (ستارۀ نوترونی به سبب جرم زیاد و به طبع آن جاذبه قوی مواد ستارۀ همدم را بسوی خود جذب می‌کرد.) طیف پرتوهای X تولید شده پس از عبور از جو بسیار کم ستارۀ نوترونی که از اتمهای آهن فوق یونیزه شده تشکیل شده بود توسط ماهوارۀ XMM - نیوتن مورد بررسی قرار گرفتند.
نکته قابل توجه این است که در آزمایشهای قبلی که توسط گروه دیگری انجام شده بود تحقیقات بر روی ستاره‌ای متمرکز بود که میدان مغناطیسی بزرگی داشت و چون میدان مغناطیسی نیز بر روی طیف نور تأثیر گذار است، تشخیص اثر نیروی جاذبه ستاره بر روی طیف نور بطور دقیق امکان پذیر نبود. ولی ستارۀ مورد نظر در پروژۀ بعدی دارای میدان مغناطیسی ضعیفی بود که اثر آن از اثر نیروی جاذبه قابل تشخیص بود.

 

[roje_aria79]

سیاهچاله
طبق نظریه ، نسبیت عام ، گرانش انحنا دهنده فضا - زمان است. فضای حول ستاره به نحو بارزی خم می‌شود در لحظه‌ای که هسته ستاره تبدیل به حفره سیاه می‌شود. این جرم خطوط فضا زمان را مانند پیله‌ای به دور خود می‌پیچد. امواج نوری کم تحت زوایای خاصی به سمت سیاهچاله روان می‌شود. در سطح کره‌ای که هم مرکز نقطه یکتایی سیاهچاله است، تجمع می‌کنند. در فاصله معینی از سیاهچاله که بسته به جرم ستاره رمبیده دارد، جاذبه آنچنان زیاد است که نور نمی‌تواند فرار کند، به این فاصله افق حادثه گفته می‌شود.
ساختار سیاهچاله‌ها
با حل استاتیک غیر چرخشی با تقارن کروی برای معادلات میدان انیشتین این نکته مشخص می‌شود که سیاهچاله‌ها که از یک سمت به صورت چاه عمل می‌کنند، در سطح دیگری بصورت چشمه عمل می‌کند. یعنی می‌تواند دو سطح مختلف فضا زمان را از جهانهای گوناگون یا دو نقطه بسیار دور از جهان خودمان را به هم متصل کند. که به این حالت کرم چاله یا پل انیشتین رزن گفته می‌شود.
سیاهچاله‌ها چگونه بوجود می‌آیند؟
هر چه ستاره‌های نوترونی بزرگتر باشد کشش جاذبه‌ای داخلی آن نیز بیشتر خواهد بود. در سال 1939 اوپنهایمر فکر کرد که نوترونها نمی‌توانند در برابر همه چیز مقاومت کنند. به نظر او اگر یک چیز در حال از هم پاشیدن بزرگتر از 2.3 برابر اندازه خورشید بود، آنگاه نه تنها الکترونها بلکه نوترونهای آن نیز در هم می‌شکست.
همچنین باید بدانیم که وقتی نوترونها در هم شکستند، دیگر هیچ چیز مطلقا وجود ندارد که از در هم پاشیدن ستاره جلوگیری کند. اگر شما خود را روی سطح یک توده در حال از هم پاشیدن تصور کنید، آنگاه شما با فرو ریختن آن جسم به مرکز آن نزدیکتر و نزدیکتر خواهید شد. و بنابراین نیروی جاذبه بیشتر و بیشتری را حس خواهید کرد. تا هنگامی که ستاره به مرحله کوتوله سفید برسد، شما بیش از 1.016 تن وزن پیدا خواهید کرد.
1- هر چه سیاهچاله کوچکتر باشد سرعت تبخیر آن بیشتر است یک سیاهچاله کوچک واقعی باید بیشتر از مقدار ماده‌ای که به خود جذب می‌کند وزن از دست بدهد. بنابراین سیاهچاله کوچک باید بوسیله تبخیر کوچکتر و کوچکتر شود و بالاخره هنگامی که دیگر خیلی خیلی کوچک شد یک مرتبه تبخیر آن حالت انفجاری به خود گرفته و تشعشعاتی حتی با انرژی بیشتر از اشعه ایکس منتشر کند. اشعه منتشر شده از این طریق اشعه گاما خواهد بود.
2- سیاهچاله‌های کوچکی که 15 میلیون سال پیش هنگام نخستین انفجار بزرگ جهان ایجاد شده‌اند، اکنون ممکن است در حال ناپدید شدن باشند. هاوکینگ اندازه اولیه آنها و نوع اشعه گامایی را که هنگام انفجار تولید می‌کنند، حساب کرد.
انواع سیاهچاله:
1. شوارتس شیلد: ساده ترین نوع سیاهچاله‌هاست، بار و چرخش ندارد، تنها یک افق رویداد و یک فوتون کره دارد، از آن نمی توان انرژی استخراج کرد. شامل تکینگی ، نقطه‌ای است که در آن ماده تا چگالی نامحدود در هم فرو رفته است.
2. رایزنر- نورد شتروم: هم بار دارد وهم چرخش ، می تواند دو افق رویداد داشته باشد ، اما تنها یک فوتون کره دارد. شامل یک تکینگی نقطه ای است که وجود آن در طبیعت نامحتمل است، زیرا بارهای آن همدیگر را خنثی می کنند.
3. کر: چرخش دارد، اما بار ندارد. بیضی و از بیرونی حد استاتیک است. منطقه تیره میان افق رویداد و حد استاتیک ارگوسفر است، که می توان از آن انرژی استخراج کرد. می تواند دو افق رویداد و دو حد استاتیک داشته باشد. دو فوتون کره دارد. شامل یک تکینگی حلقه‌ای است.
4. کر- نیومان: هم بار دارد و هم چرخش ، همان سیاهچاله کر است، جز اینکه بار دارد، ساختارش شبیه ساختار سیاهچاله کر است. می‌توان از آن انرژی استخراج کرد. یک تکنیگی حلقه‌ای دارد.
به نظر پژوهشگران چهارنوع سیاهچاله همچنانکه ذکر شد می تواند وجود داشته باشند. مهمترین موضوع در باب سیاه چاله آنست که ، بدانیم ماده در داخل سیاهچاله‌ای که حاصل آمده است در نهایت به چه سرنوشتی دچار می شود؟ اختر فیزیکدانان می‌گویند:
اگر مقداری ماده به داخل حفره سیاه از قبیل آنچه که از یک ستاره وزین مرده بجای مانده بیندازید، نتیجه نهایی همواره الزاما یک چیز خواهد بود و تنها جرم ، بار الکتریکی و اندازه حرکت زاویه ای که جسم با خود حمل می کند باقی خواهند ماند. اما اگر کل جهان به داخل حفره سیاه خود بیفتد، یعنی به شکل سیاهچاله در آید، دیگر حتی کمیاب بنیادی (جرم) ، بار الکتریکی و اندازه حرکت زاویه ای نیز ناپدید می گردند.
مجهولات سیاهچاله‌ها
اگر ستاره شناسان بتوانند نوع پرتوهایی که هاوکینگ پیش بینی کرده است، شناسایی کنند، مدرک خوبی برای تأیید تشکیل و وجود سیاهچاله بدست خواهد آمد. اما تاکنون پرتوهای پیش بینی شده کشف نشده‌اند. با اینحال هر لحظه ممکن است این پرتوها شناسایی شوند. دلیل تابش اشعه ایکس از حفره سیاه این است که جرمی که توسط طوفانهای ستاره‌ای خود ستاره ، از سطح آن می‌گریزند، در فاصله مناسبی که به حفره سیاه رسیدند، توسط حفره شکار می‌شوند و در مداری به دور حفره شروع به چرخش کرده و به این ترتیب شکل یک دیسک عظیم را تشکیل می‌دهند.
با توجه به این نکته که لایه‌های داخلی‌تر دیسک سریعتر از لایه‌های خارجی می‌چرخند، در اثر اصطکاک لایه‌های مختلف دیسک گرم شده و شروع به تابش اشعه ایکس می‌کنند. به این دیسک ، دیسک تجمعی گفته می‌شود. این حالت برای اولین بار در ستاره دوتایی (دجاجه1-X) مشاهده شده است. احتمالا قطر خود حفره سیاه (قطر افق حادثه) 30 کیلومتر است و برای تمامی ستاره دوتایی سیاهچاله ساختمان به همین شکل است.

 

[Behrooz]

دكتر اسميت : «تخمين ما از هزينه توليد ۱۰ميلي گرم پوزيترون كه براي رساندن سفينه از زمين به مريخ كفايت كند، چيزي در حدود ۲۵۰ ميليون دلار است.
اين مقدار ممكن است زياد به نظر برسد اما بايد آن را با هزينه ساخت و پرتاب سفينه اي با سوخت شيميايي (به ازاي هرپوندوزن۱۰،هزار دلار هزينه) و هزينه توليد سوخت هسته اي و ساخت راكتوري بي خطر براي سفينه هاي هسته اي مقايسه كرد

بسياري از سفينه ها در داستان هاي علمي- تخيلي از ضد ماده به عنوان سوخت استفاده مي كردند. زيرا ضد ماده قوي ترين سوخت شناخته شده در طبيعت است. در حالي كه براي سفر از زمين به مريخ چند تن سوخت شيميايي لازم است، تنها چند ميلي گرم از ضد ماده مي تواند ما را به مقصد برساند. اما در واقعيت اين سوخت معايبي نيز دارد. بعضي از فعل و انفعالات ضد ماده مقادير زيادي پرتو گاما ايجاد مي كند. اين پرتوها در ماده نفوذ كرده و مولكول هاي سلول هاي زنده بدن انسان را از هم مي پاشند. در نتيجه وجود اين پرتوها در محيط بسيار مضر است. پرتوهاي پرانرژي گاما همچنين مي توانند اتم هاي مواد سازنده موتور سفينه را بشكافند. مؤسسه مفاهيم پيشرفته ناسا (Nasa Institue For Advanced Concepts)با سرمايه گذاري بر روي تحقيقي جديد، در حال تلاش براي ساخت نوعي سفينه با سوخت ضد ماده است كه پرتوهاي گاما با انرژي بسيار كم توليد كرده و ضرري براي انسان نداشته باشد.
با آن كه ضد ماده از نظر ظاهر كاملاً شبيه به ماده است، بسياري از خواص مهم آن با ماده تفاوت دارد. براي مثال، الكترون ها در ماده بار منفي دارند. اما در پاد ماده اين ذرات درست بر عكس ماده بوده و بار مثبت دارند. به همين دليل دانشمندان اين ذرات را پوزيترون (Positron) مي نامند. هنگامي كه ماده و ضد ماده با يكديگر برخورد كنند، هر دو تبديل به انرژي مي شوند. اين تبديل كامل به انرژي، منشا قدرت بسيار زياد ضد ماده است. اين نوع تبديل به انرژي در طبيعت بي نظير است. حتي در واكنش هاي هسته اي كه در بمب هاي اتمي اتفاق مي افتند، تنها سه درصد ماده تبديل به انرژي مي شود. در طرح هاي گذشته از سفينه هايي با سوخت ضد ماده، براي توليد انرژي از پاد پروتون ها (ذراتي مانند پروتون با بار منفي كه در هسته اتم هاي ضد ماده قرار دارند) استفاده مي شد كه اين ذرات، پرتوهاي گاما با انرژي بسيار زياد توليد مي كردند. اما در طرح جديد، با استفاده از تبديل پوزيترون ها به انرژي، پرتوهاي گاما با انرژي معادل ۴۰۰ برابر كمتر از حالت قبل ايجاد مي شوند.
اين تحقيق، مطالعه اوليه اي براي آزمايش عملي بودن اين طرح است. اگر اين طرح عملي باشد و بودجه لازم براي تكميل پروژه در دست باشد، سفينه اي با سوخت پوزيترون در عمليات سفر انسان به مريخ بر ديگر سفينه ها ، دو برتري بسيار مهم دارد. دكتر جرالد اسميت، سرپرست گروه تحقيقاتي سفينه ضد ماده، مي گويد: «اولين و مهم ترين مزيت، امن تر بودن سفر با سفينه پوزيترون (سفينه اي كه با سوخت پوزيترون حركت مي كند) است.» در طرح فعلي سفر انسان به مريخ ، در سفينه فضايي مورد نظر از راكتور هسته اي استفاده مي شود كه اين كار طول سفر و خطرات موجود براي سرنشينان را كاهش مي دهد. همچنين سفينه هاي عادي (با سوخت شيميايي) هزينه و وزن بيشتري دارند. اما عيب سفينه اي با سوخت هسته اي، پيچيده بودن راكتورهاي آن است كه باعث مي شود احتمال بروز مشكل در طول سفر بسيار بيشتر گردد. اسميت مي گويد: «سفينه با سوخت پاد ماده همان مزاياي راكتور هسته اي را داراست علاوه بر اين كه طرز كار آن بسيار ساده است.» يكي ديگر از معايب سفينه هاي راكتوري آن است كه راكتورهاي هسته اي، حتي پس از آن كه سوخت آنها تمام مي شود، راديواكتيو بوده و بسيار خطرناكند. به همين دليل پس از آن كه سفينه به مريخ برسد، راكتور بايد در مداري به دور مريخ رها گردد به طوري كه تا چند ميليون سال آينده (زماني كه اثرات راديواكتيوي آن تقريباً به طور كامل از بين برود) با زمين برخورد نكند. سفينه اي با سوخت ضد ماده اين عيب مهم را ندارد چون راكتور پوزيتروني (دستگاهي كه در آن پوزيترون به انرژي تبديل مي شود)، پس از آن كه سوخت به اتمام برسد، ديگر تشعشعات مضري تابش نمي كند و در نتيجه نگراني براي ورود آن به جو زمين وجود ندارد.

پرتاب سفينه پوزيتروني نيز بسيار بي خطر است. اگر سفينه حامل راكتور هسته اي منفجر شود، ذرات راديواكتيو آن به جو زمين مي رسد. اسميت مي گويد: «اما سفينه پوزيتروني ما پس از انفجار تنها مقاديري پرتو گاما را در فضا پخش خواهد كرد كه تا شعاعي در حدود يك كيلومتر مي رسند. اين منطقه به شعاع يك كيلومتر كه منطقه خطر (منطقه اي در اطراف سفينه كه در صورت انفجار آن در معرض خطر شديد قرار مي گيرد) ناميده مي شود ، در سفينه هاي بزرگ با سوخت شيميايي نيز در همين اندازه است (كره اي از آتش به دور اين نوع سفينه ها تشكيل مي شود).»
مزيت بزرگ ديگر، سرعت اين نوع سفينه هاست. يكي از مهندسان پروژه سفينه پوزيتروني مي گويد : «طراحي هاي پيشرفته ما نشان مي دهد كه سفينه پوزيتروني مي تواند به جاي ۱۸۰ روز (مدت زماني كه سفينه هاي فعلي تا مريخ طي مي كنند)، در نصف اين مدت يا حتي كمتر از آن و در ۴۵ روز به مريخ برسند.» موتورهاي پيشرفته، سرعت خود را با گرم شدن موتور افزايش مي دهند. اين كار باعث مي شود تا كارآيي يا تكانه مخصوص (Specific Impulse) آنها افزايش يابد. هر چه تكانه مخصوص بيشتر باشد، سفينه مي تواند قبل از آن كه سوخت خود را به اتمام برساند، با سرعت بيشتري حركت كند. بهترين سفينه هاي با سوخت شيميايي، تكانه مخصوصي در حدود ۴۵۰ ثانيه دارند.به اين معنا كه يك پوند (تقريباً نيم كيلوگرم) از سوخت آنها، نيرويي به مدت ۴۵۰ ثانيه به سفينه وارد مي كند. تكانه مخصوص هر راكتور هسته اي يا پوزيتروني در حدود ۹۰۰ ثانيه است.
مهمترين مسئله فني براي ساخت سفينه پوزيتروني، هزينه توليد پوزيترون هاست. اين ذرات به علت واكنش دادن با مواد، در اطراف ما بسيار كميابند. بر روي زمين، اين ذرات بايد در شتاب دهنده ها (دستگاه هاي عظيمي كه الكترون ها را به يكديگر مي كوبند) ايجاد شوند. اين دستگاه ها غالبا براي كشف نوع رفتار ماده و ضد ماده در مراحل اوليه جهان به كار مي روند اما مي توان از آنها به عنوان توليدكننده ضد ماده نيز استفاده كرد. دكتر اسميت مي گويد: «تخمين ما از هزينه توليد ۱۰ ميلي گرم پوزيترون كه براي رساندن سفينه از زمين به مريخ كفايت كند، چيزي در حدود ۲۵۰ ميليون دلار است.» اين مقدار ممكن است در ابتدا زياد به نظر برسد اما بايد آن را با هزينه ساخت و پرتاب سفينه اي با سوخت شيميايي (به ازاي هر پوند وزن۱۰،هزار دلار هزينه) و هزينه توليد سوخت هسته اي و ساخت راكتوري بي خطر براي سفينه هاي هسته اي مقايسه كرد.
اسميت مي گويد: «تجربه ما در مورد سفينه هاي هسته اي نشان مي دهد كه با تحقيقات بيشتر بر روي طرح جديد، هزينه ساخت سفينه هاي پوزيتروني به تدريج كاهش خواهد يافت.» مسئله ديگر نگه داشتن مقادير زيادي پوزيترون در فضايي كوچك است. از آنجا كه اين ذرات در برخورد با مواد عادي تبديل به انرژي مي شوند، نمي توان مثلاً آنها را در يك بطري نگه داشت. در نتيجه بايد از ميدان هاي الكتريكي و مغناطيسي براي محدود كردن و نگه داشتن پوزيترون ها استفاده كرد. دانشمندان اميدوارند كه با تحقيقات بيشتر و در برنامه هاي آينده، اين مشكل نيز به راحتي حل شود و ساخت اين سفينه امكان پذير گردد.

 

[Behrooz]

در اواخر سال گذشته، دنباله دار پوجمانسكي پس از يك سال، هديه سال نو رصدگران ايراني را به ارمغان آورد و با ظهور خود پس از مدت ها دوباره دنباله دارها را به فهرست اجرام رصدي با ابزار هاي ساده اضافه كرد. اما با توجه به دنباله داري كه به تازگي به حد ديد دوربين هاي دوچشمي رسيده است و اكنون انتظار رصدهاي هاي شما را مي كشد، رصد هيچ دنباله داري در چند سال اخير چنين جذاب نبوده است؛ دنباله داري كه در مقابل چشمان ما در حال مرگ و تكه تكه شدن است. شواسمان- واخمان۳- (w--s)، نام جرمي است كه سكوي هفتاد و سوم دنباله دارهاي دوره اي را از نظر زمان كشف به خود اختصاص داده است (نام كامل اين دنباله دار ۷۳-p/c Schwassmann-Wachmann است). اين دنباله دار در سال۱۹۳۰ ميلادي به كمك دو رصدگر معروف دنباله دار ها به طور مشترك كشف شد. گرچه در دوره كوتاه ۵/۵ ساله به دور خورشيد مي گردد اغلب وقتي به نزديكي خورشيد باز مي گردد اين دنباله دار كوچك چندان درخشان نمي شود. به همين دليل پس از سال ۱۹۳۰ ميلادي تا سال۱۹۷۹ رصد نشد. سپس در سال ۱۹۹۰ ميلادي بار ديگر رصد شد و پس از آن تا به امروز هر بار كه به خورشيد نزديك مي شود زير نظر تلسكوپ هاي زميني است. آخرين گذر آن به سال ۲۰۰ ميلادي باز مي گردد. كه در آن سال در پرنورترين حالت به قدر +۸ رسيد.
هسته دنباله دار در بازگشت سال۱۹۹۵ خود تكه تكه شد و باعث شد تا در آن سال دنباله دار ناگهان پرنور شود. پس از اين اتفاق هسته دنباله دار به سه قسمت اصلي تقسيم شد كه اين سه بخش را A ،B و C ناميدند (بزرگترين تكه c است). پس از آن دنباله دار باز هم به قسمت هاي بيشتري تقسيم شد به طوري كه اكنون كه با تلسكوپ هاي بزرگ بازگشت دوباره آن زير نظر گرفته شده است هسته دنباله دار حدود ۲۰ تكه است كه شگفتي اخترشناسان را به همراه داشته است.
منظره اين تسبيح دانه هايي از كوه هاي يخ در فضا، منظره دنباله دار شوميكر- لوي۹ را در ذهن تداعي مي كند كه در سال ۱۹۹۴ تكه هاي آن به مشتري برخورد كردند. البته با اين تفاوت كه با تلسكوپ هاي آماتوري كوچك سه تكه و با تلسكوپ هاي آماتوري بزرگ، به شرطي كه رصدگر دنباله دار ها باشيد مي توانيد در شرايط ايده آل تا ۷ قسمت آن را تشخيص دهيد.
ملاقات اين دنباله دار اين بار بسيار استثنايي است، نه فقط به دليل اينكه تكه تكه شده است بلكه به اين علت كه دنباله دار بيش از هر از زمان ديگري بجز زمان كشف آن به زمين نزديك مي شود و در نتيجه درخشان مي گردد، در حدي كه از اوايل ارديبهشت مي توان پرنورترين تكه دنباله دار را به دور از نور شهر با چشم غير مسلح ديد.

دنباله دار در۲۳رديبهشت به نزديك ترين فاصله از زمين (۰۷/۰ واحد نجومي) و در۱۷ خرداد به حضيض مدار خود به دور خورشيد مي رسد. اوج درخشش آن نزديك به ۲۳ ارديبهشت است، اما متاسفانه در آن شب ها نور شديد ماه كامل از زيبايي آن مي كاهد و بهترين زمان براي عكسبرداري و رصد آن بازه ۱۵ تا ۲۰ ارديبهشت است. هرچند كه هزاران منجم آماتور و صدها اخترشناس حرفه اي در سراسر جهان از اكنون به مشاهده، ثبت و دنبال كردن تغييرات درخشندگي و افزايش تكه هاي هسته دنباله دار مي پردازند.
B پس از يك فوران كه احتمالا حاصل دو تكه شدن آن بوده است در۲۴ فروردين به قدر حدود۸/۵ رسيده است و با دوربين هاي دوچشمي مناسب به دور از نور شهر قابل رويت است. تكه C روشنايي شبيه به آن دارد، اما قطعه G نيز دچار فوران شده است (احتمالا دو تكه شدن) در ۲۳ فروردين به قدر۱۲ رسيده است.
رصد اين تكه هنوز آن چنان ساده نيست. اگر مايل به رصد قطعه هاي ديگر هستيد، مي بايست تا آستانه پرنوري دنباله دار صبر كنيد چرا كه اين قطعات بسيار كوچك و كم نور هستند و رصد آنها به تجربه فراواني در زمينه رصد دنباله دار ها احتياج دارد.

 

[roje_aria79]

کوتوله قهوه‌ای
در سال 1844 میلادی "ویلهلم بل" ستاره شناس آلمانی ، ستاره‌ای را کشف کرد که قادر به دیدنش نبود. ستاره‌هایی که ما در آسمان می‌بینیم، همه در حال حرکت هستند، اما ما تنها با کمک تلسکوپ و آن هم به صورت جزئی می‌توانیم متوجه حرکت آنها بشویم. سرپرست این گروه اظهار داشت: ما نمیدانیم چرا مؤلفه کوچکتر داغتر است، شاید کوتوله‌های قهوه‌ای از قانون شکل گیری ستارگان تبعیت نمی‌کنند و یا شاید مؤلفه کوچکتر کهن سالتر است که این بعید به نظر می‌رسد. به هر حال شاید این کشف منجر به تکمیل و یا اصلاح نظریه‌های اختر فیزیک شود.
کوتوله‌های قهوه‌ای اجسامی کم نورند که از کوچکترین ستاره‌ها کمی کوچکترند، اما از سیاره‌هایی همچون مشتری که از گاز تشکیل یافته‌اند، بزرگترند. به علت اینکه این اجسام اسرار آمیز از ستاره‌ها کوچکتر می‌باشند، مرکز آنها هیچگاه چنان گرمایی به هم نمی‌رساند که هیدروژن را گداخته کند، بنابراین چندان درخشان نیستند. ستاره‌های کوتوله قهوه‌ای ، ستاره‌های رو به زوالی هستند که در گستره عظیم اجرام آسمانی ، جایی میان کوچکترین ستاره‌ها و بزرگترین سیاره‌ها واقع شده‌اند.
شناسایی کوتوله‌های قهوه‌ای
تیرگی آنها مانند هیولایی که در لابلای درختان پنهان شده ، سبب اغفال دانشمندان و ناشناخته ماندن کوتوله‌های قهوه‌ای شده بود. اما اکنون گروهی از اخترشناسان دانشگاههای کالیفرنیا ، برکلی و دانشگاه ایالت فرانسیسکو در جستجوی عنصر لیتیوم ، موفق شده‌اند هویت کوتوله‌ای قهوه‌ای را تشخیص دهند. لیتیوم ، در کوتوله‌های قهوه‌ای وجود دارد، اما در ستارگان کوچک وجود ندارد، چون در اثر گرمای ناشی از گداخته شدن توسط هیدروژن از بین می‌رود.
با استفاده از تلسکوپ یا دورنگر عظیم ده متری "کک" واقع در هاوایی اخترشناسان توانستند وجود لیتیوم را بطور مشهود و در بیناب پرتو فروسرخ یکی از کوتوله‌های قهوه‌ای به نام "پی پی ال 15" مشخص کنند. محل آن در خوشه پروین معروف "هفت خواهران" می‌باشد که در آسمان شب قابل رؤیت است. "پی پی ال 15" تقریبا هشتاد برابر توده گازی مشتری می‌باشد. این کشف ممکن است معلومات تازه‌ای بدست بدهد که با آن بتوان سن تقریبی خوشه پروین را معین کرد. ستاره شناسان با مقایسه درخشندگی و مقدار لیتیوم موجود در کوتوله قهوه‌ای نسبت به ستارگان همسایه‌اش سن ستارگان را در حدود 115 میلیون سال محاسبه کرده‌اند، یعنی 50% بیشتر از آورده‌های پیشین.
کشف یک منظومه فرا خورشیدی جدید و کوتوله قهوه‌ای
ستاره شناسان دانشگاه Penn State و مرکز اختر فیزیک Harvard-Smithsonian یک منظومه خورشیدی در حال شکل گیری یافته‌اند. ستاره‌ای در مرکز و یک دیسک از گرد و غبار و گاز در اطراف آن که تنها هشت بار از مشتری پر جرمتر است. این صفحه تخت را صفحه protoplanetary می‌نامند. صفحه‌ای که با گذشت زمان ، ذرات آن باهم متحد می‌شوند و متراکم می‌شوند و منجر به تولید سیاره‌ها و قمرهای آنها می‌گردند و حتی ممکن است بتدریج یک منظومه فرا خورشیدی را شکل دهند.
ستاره‌ای که در مرکز این صفحه قرار دارد تنها یک صدم خورشید ما جرم دارد و بیشتر شبیه به یک سیاره بزرگ است تا یک ستاره؛ این ستاره که یک کوتوله قهوه‌ای است، توانایی ایجاد یک منظومه خورشیدی در ابعاد نسبتا مینیاتوری را دارد؛ یک ستاره در مرکز با سیاره‌هایی که در مدارهای خود به دور آن در حال گردشند، اما با مقیاسی 100 بار کوچکتر از منظومه ما. ماهیت دقیق این کوتوله قهوه‌ای که Cha 110913-773444 نام دارد، با همکاری بین المللی تلسکوپهای چند کشور مشخص شده است؛ تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا ، تلسکوپ فضایی هابل ، تلسکوپهای Chilean Andes ، تلسکوپ بلانکو در آمریکا و تلسکوپ جنوبی Gemini در این پروژه به کمک متخصصان و دانشمندان آمدند.
کوتوله‌های قهوه‌ای چگونه پدید می‌آیند؟
با متراکم شدن ابرهای نازکی از گازها و غبارهای موجود در فضا به تدریج یک ستاره متولد می‌شود. حال اگر جرم کمی داشته باشد آن را کوتوله قهوه‌ای می‌نامیم که به علت جرم کم ، فشار و دمای کمتری هم در مرکز و هسته آن وجود دارد. این دمای کم توانایی نگهداری و تقویت فعالیتهای هسته‌ای مرکز را ندارد. این دمای نسبتا کم باعث می‌شود تا این جرم تنها با طول موجهایی با انرژی کمتر مانند فروسرخ دیده شود.
با استفاده از تلسکوپ اسپیتزر ، تیم علمی این پروژه فاصله Cha 110913-773444 را تا ما حدود 500 سال نوری تخمین زده‌اند. همچنین از تولد این کوتوله قهوه‌ای 2 میلیون سال می‌گذرد که نسبتا جوان است. منظومه فرا خورشیدی ما از یک دیسک protoplanetary در 4 هزار میلیون سال قبل شکل گرفته است. تلسکوپ اسپیتزر ناسا تا کنون 12 مورد از این دیسکها را در فضای بی‌کران شناسایی کرده است که با مطالعه آنها می‌توان فرآیند شکل گیری سیاره‌ها را توصیف کرد. در جهان هستی همواره ستاره‌ها ، سیاره‌ها و منظومه‌های نو متولد می‌شوند، منظومه‌هایی که تنها تا مدتی برای ما بیگانه‌اند.
کشف جدیدترین یافته‌ها در مورد ستاره‌های کوتوله قهوه‌ای
کشف دو ستاره به نام کوتوله‌های قهوه‌ای در مدار یکدیگر ، ستاره‌شناسان را قادر ساخت برای اولین بار بتوانند شعاع این ستاره‌ها را اندازه‌گیری کنند. به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز به نقل از مجله نیچر ، یک گروه از ستاره ‌شناسان دانشگاه Wisconsin- Madison, Vanderbilt با همکاری محققان مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی ، با گردش و جستجو در سحابی Orion ، موفق به کشف این دو ستاره شده‌اند. محققان همواره امیدوار بوده‌اند، بتوانند با استفاده از این ستاره‌ها ، به درک عمیقی از چگونگی تشکیل سیارات و ستارگان برسند. اما این ستاره‌ها ، به سختی قابل دسترسی هستند. برای تعیین ماهیت یک جرم آسمانی که آیا یک کوتوله قهوه‌ای است یا نه ، می‌بایست تراکم آن اندازه‌گیری شود.

 

[Behrooz]

كلنل «ايلين كالينز»، نخستين زني كه فرماندهي شاتل‌هاي فضايي را برعهده گرفت، به خدمت طولاني خود در آژانس فضانوردي آمريكا (ناسا) پايان داد.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)،‌ كالينز پس از جدايي از ناسا گفت: جدا كه دوراني رويايي بود. اما اولويت نخست اكنون من اين است كه زمانم را با خانواده‌ام سپري كنم.

وي كه لقب اولين زن فضانورد فرمانده شاتل ها را از آن خود دارد، در آخرين پرواز شاتل هاي فضايي كه در سال گذشته و براي اولين بار پس از حادثه سقوط كلمبيا رخ داده بود، فرماندهي شاتل «ديسكاوري» را برعهده گرفت تا يكي از دشوارترين ماموريت‌هاي فضايي شاتل ها را با موفقيت به انجام برساند.

وي به دليل آنچه تمايل به توجه بيشتر به علايق شخصي و خانواده اش عنوان كرده از خدمت در ناسا كناره گرفت.

مايكل گريفين رييس ناسا از او به عنوان نمونه‌اي از بهترين انسانهايي كه در خدمت علم هستند نام برد و از شجاعت و توانايي بالاي مديريت او تجليل به عمل آورد.

ايلين كالينز از سوي كارشناسان فضايي يكي از موفق ترين و آماده ترين فضانوردان حال حاضر جهان شناخته مي‌شد و پس از حادثه كلمبيا ناسا چاره‌اي جز انتخاب او به عنوان فرمانده عمليات بازگشت نداشت.

او در آخرين پروازش به فضا در يك گفت‌و‌گوي مستقيم با نخست وزير ژاپن به شدت نسبت به تخريب زمين هشدار داده بود و درخواست كرده بود مردم جهان براي ساختن جهان متحد شوند.

كالينز اكنون 49 ساله است و از جمله خلبانان با تجربه ناسا محسوب مي‌شود.

وي در طول 16 سال كار حرفه‌ايش چهار سفر فضايي داشته است.

مايكل گريفين در خصوص وي معتقد است: كالينز نمونه سرزنده از بهترين‌هاي ماست و در واقع يك خلبان شجاع و عالي محسوب مي‌شود.

او داراي يك دختر و پسر 10 و 5 ساله است.

 

[Behrooz]

با پديدار شدن صورت‌هاي فلكي بهاري در ابتداي شب، آسمان ارديبهشت در پس افق شرقي تابستاني مي‌شود.

مسئول انجمن نجوم مهر مشهد در گفت‌وگو با خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) منطقه خراسان گفت: صورت‌هاي فلكي سرطان و اسد از مشهورترين جلوه آسمان ارديبهشت است كه با اجرام متنوعي آسمان را آراسته‌اند.

علي اصغر رباني در ادامه تصريح كرد: ساده‌ترين اين اجرام كه يافتن آنها در بعضي شبها و در شرايط ايده‌آل در شهر مشهد نيز با چشم غيرمسلح امكان‌پذير است. خوشه كندوي عسل يا همان M44 است.

وي خاطرنشان كرد: وقتي بخواهيم ‌مشكل‌ترين اجرام اين مجموعه را معرفي كنيم بي‌ترديد كهكشان و ‌95 M در اسد اولين انتخاب است. اين جرم با قدر حدود ‌10 از دشوارترين اجرام فهرست مسيه است.

وي افزود: M105، M65 كهكشان‌هاي اسد، در مرتبه‌هاي بعدي قرار مي‌گيرند كه با بزرگ‌نمايي كم يا هرگز ديده‌ نمي‌شوند يا از ستارگان اطراف به راحتي تفكيك نشده،‌ تشخيص ماهيت ‌غير ستاره‌يي بودن آنها بسيار سخت ‌است.

رباني تأكيد كرد: دنباله‌دار شواسمان - واخمان ‌از ديگر ديدني‌هاي آسمان در ارديبهشت است. موقعيت اين جرم در پرنورترين حالت در قدر 5/6 رويت مي‌شود.

گفتني‌است، رصد اين دنباله‌دار در آسمان شهر غيرممكن يا بسيار دشوار است. براي مشاهده آن آسمان حومه شهر و استفاده از دوربين‌هاي دوچشمي نسبتا قوي پيشنهاد مي‌شود.

 

[Behrooz]

مراسم روز جهاني نجوم 15 ارديبهشت ماه در رصدخانه ابن صلاح همدان برگزار مي‌شود.

به گزارش خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، روز جمعه 15 ارديبهشت ماه مراسمي در مركز اخترشناسي ابن صلاح برگزار مي‌شود.

در اين مراسم كه بعد از برگزاري مسابقه نجوم آماتوري در بعد از ظهر برگزار خواهد شد، دكتر خدام استاد دانشگاه بوعلي سينا و جمعي از منجمان حضور دارند و به بحث و بررسي پيرامون سياه چاله‌ها و دنباله‌دارها مي‌پردازند.

امسال روز نجوم با شعار نجوم و صلح در ايران گرامي داشته مي‌شود.

 

[roje_aria79]

کهکشان راه شیری
در شبی تاریک و صاف ، ستارگان چنان می‌درخشند که گویی می‌توان با دست آنها را لمس کرد. در واقع بیشتر ستارگان قابل دید برای چشم غیر مسلح ، در محدوده یک هزار سال نوری واقع هستند. گذشته از ستارگان چشمک زن ، نواری مه مانند و کم نور در سرتاسر آسمان کشیده شده است که به آن راه شیری می‌گوییم. این مه حفره فام ، دهها هزار سال نوری با ما فاصله دارد. با دوربین دو چشمی یا تلسکوپ کوچک ، به صورت اجتماع انبوهی از هزاران هزار ستاره کم نور دیده می‌شود. گرچه این ستارگان بسیار دور دست هستند، ولی مجموع نور آنها را می‌توان با چشم دید.
مشخصات کهکشان راه شیری
کهکشان راه شیری ، کهکشانی مارپیچی است که شامل حدود 500 میلیارد ستاره است. این کهکشان حدود 10 میلیارد سال پیش ، از یک ابر عظیم گاز و غبار تشکیل یافت. در قسمت مرکزی کهکشان راه شیری هسته‌ای کروی قرار دارد که ممکن است شامل یک حفره سیاه نیز باشد. هسته توسط گروهی از دنباله‌های مارپیچی در برگرفته شده است. این دنباله‌ها از ستاره‌های فروزان تازه شکل یافته تشکیل شده‌اند. هسته و قرص کهکشان با هاله‌ای از ستاره‌هایی با طول عمر بسیار زیاد ، در بر گرفته شده‌اند.
قطر هسته یک کهکشان در حدود 10000 سال نوری است. قسمت احاطه کننده هسته دارای قطری برابر با 100000 سال نوری و ضخامتی برابر با 1000 سال نوری است . هاله کهکشان دارای قطری تا 50000 سال نوری است. منظومه شمسی (شامل ابر اوپتیک-اورت) با عرضی برابر با سه سال نوری نسبتا کوچک به نظر می‌رسد. خورشید با سرعتی حدود 220 کیلومتر (135 مایل) در ثانیه ، مرکز کهکشان را در مدت زمانی حدود 250 میلیون سال دور می‌زند. تا کنون خورشید 15 تا 20 دور به گرد هسته کهکشان چرخیده است.
گذر صورتهای فلکی از راه شیری
بیرون از راستای راه شیری تعداد بسیار کمی ستاره کم نور وجود دارد. بطوری که درخشش مبهمی نیز از آنها آشکار نمی‌شود. به علت آنکه راه شیری دایره کاملی در سرتاسر آسمان تشکیل می‌دهد، در هر نقطه روی زمین می‌توان بخشهایی از آن را دید. چند صورت فلکی مهم که راه شیری از میانشان می‌گذرد، شامل ذات الکرسی ، پرساوس ، ممسک الاعنه (ارابه ران) ، تکشاخ ، بادبان ، صلیب ، عقرب ، قوس ، دلو و دجاجه است.
فراوانی میدان ستاره
انبوهترین میدان ستاره‌ای ، در راه شیری جنوبی قرار دارد که منظر زیبایی در آسیای جنوبی و آفریقایی جنوبی بوجود می‌آورد. برای رصد کنندگان واقع در نیمکره شمالی ، بهترین حالت راه شیری اواخر تابستان دیده می‌شود. هنگامی که دجاجه را بتوان در بالای سر دید.
ماهیت راه شیری
ما منظره کهکشان عظیم و پرستاره‌ای را که درون آن زندگی می‌کنیم، به صورت راه شیری می‌بینیم. در کهکشان ما ، احتمالا صد هزار میلیون ستاره وجود دارد. ما در میان این کهکشان هستیم و به همین دلیل نمی‌توانیم شکل کلی آن را به آسانی تجسم کنیم. در واقع ، کهکشان راه شیری ، شبیه یک چرخ فلک غول پیکر است و دو بازوی پرستاره دارد، که چندین بار به دور بخش مرکزی پیچیده‌اند. طول کهکشان ما 100000 سال نوری است. 30000 سال طول می‌کشد تا یک پیام رادیویی از زمین به مرکز آن برسد. اگر ستارگان کهکشان را با سرعت سه ستاره در یک ثانیه بشماریم، هزار سال طول می‌کشد.
قسمت نورانی راه شیری
روشن ترین بخش راه شیری در صورت فلکی قوس است. تلسکوپهای رادیویی فروسرخ ، علامتهای پرقدرتی از این منطقه آشکار می‌کنند. شاید درمرکز بیظلم کهکشان ما ، یعنی نقطه‌ای در راستای صورت فلکی قوس ، سیاهچاله بسیار بزرگی وجود داشته باشد که آزادانه ستارگان و سیاره‌ها را می‌بلعد و توده انبوهی از آنها را در کنار هم جمع می‌کند.
تغییر صورتهای فلکی
چرخش آرام کهکشان ما که در آن بخشهای مرکزی پیوسته از قسمتهای بیرونی پیشی می‌گیرند، به این معنی است که ستارگان نیز بطور مداوم در پهنه آسمان حرکت می‌کنند. در چند میلیون سال آینده ، منظره صورتهای فلکی در نتیجه این حرکت بی وقفه ستارگان تغییر حالت خواهد داد.

 

[Behrooz]

دانش آموزان و استادان كالج هاي شمالي داكوتا در اقدامي جالب تصميم به ساخت نمونه اي از روي ستاره مريخ گرفته اند و قرار است در تعطيلات آخر هفته ها اين پروژه را در زمين هاي بدون استفاده داكوتا راه اندازي نمايند.
اين افراد قرار است در هفته آينده زمين سنگي و بدون استفاده ايالت داكوتاي شمالي را آزمايش نمايند. مناطق ياد شده بسيار شبيه سطح مريخ است. اين پروژه كه طبق درخواست استادان و دانش آموزان و با طرح توجيهي از ناسا در سال گذشته مطرح شده بود بالاخره با موافقت ناسا مواجه و براي انجام آن نيز از طرف ناسا ۱۰۰ هزار دلار بودجه در نظر گرفته شد.شمال داكوتا از جمله مناطقي است كه ناسا برنامه هاي تمريني و آزمايشي خود را در آن انجام مي دهند.

 

[roje_aria79]

حفره سیاه
حفره‌های سیاه جذابترین و اسرار آمیزترین اشیاء آسمانی هستند. مهمترین یافته‌های اختر شناسی سالهای 1960 تپ اخترها و اختر نماها هستند. تپ اخترها منابع رادیویی و (حداقل در یک مورد) منبع نوری تپنده منظم هستند. اختر نماها منابع نوری و رادیویی بسیار شدیدی هستند که ظاهراً از زمین فاصله زیادی دارند. کشف تپ اخترها و اخترنماها بیشتر در نتیجه پیشرفتهای اختر شناسی رادیویی تحقق یافت که در سالهای 1970منجر به جستجوی طبقه تازه‌ای از اشیاء آسمانی شد که عجیبترین پدیده‌های فیزیکی در جهانند.
شناسایی حفره سیاه
سرعت گازهایی که بسوی حفره سیاه سرازیرندبه سرعت نور می‌رسد، آنها بر اثر اصطکاک گرممی‌شوند، اشعه‌های ایکس قابل مشاهده ساطع کنند.
این پدیده‌ها ، حفره‌های سیاه نامیده می‌شوند. آنها را از اینرو به این نام خوانده‌اند که بی‌نورند و چون یک جارو برقی اختری ، ماده و انرژی را از فضا می‌مکند. اختر فیزیکدانان ، حفره‌های سیاه را که بسیار کوچکند، آخرین مرحله تاریخ زندگی ستارگان بسیار بزرگ می‌دانند. دانشمندان ، حفره‌های سیاه را که بر اثر نیروی گرانش خودشان فرو می‌پاشند، از تئوری نسبیت عمومی آلبرت انیشتین استنتاج کرده‌اند. تئوری انیشتین در نظریه جاذبه (گرانش) نیوتون کاملاً تجدید نظر کرده است.
اگر یک حفره سیاه در فضای خارجی کشف شود. این رویدادها برای فیزیک و اختر شناسی با اهمیت خواهد بود. فیزیک کلاسیک نمی‌تواند حفره سیاه را تبیین کند. اگر یک حفره سیاه وجود داشته باشد، نسبیت عمومی بطور واقعی مورد تأیید قرار خواهند گرفت.
تبدیل ستارگان بزرگ به حفره‌های سیاه
بر سر ستاره در حال احتضاری که بیش از دو برابر خورشید است چه می‌آید؟ حتی نیروی قوی نیز نمی‌تواند سرعت فرو پاشی درونی آن را متوقف سازد. و این ستاره کاملاً فرو می‌پاشد و از مرحله ستاره نوترونی فراتر رفته و حتی به یک شی کوچکتر و چگالتر یعنی حفره سیاه تبدیل می‌شود.
فرو پاشی کامل یه معنای آن نیست که حفره سیاه از روی صفحه جهان محو می‌شود. همانطور که بوسیله انیشتین توصیف شده است ساختار فضا - زمان فرو پاشی بی پایان را منتفی می‌کند و بجای آن یک انحنای غیر مادی ، نامرئی و واقعی فضا را بوجود می‌آورد. یک حفره سیاه را می‌توان به مرد نامرئی سنگین وزنی تشبیه کرد که روی یک نیمکت نشسته است. او دیده نمی‌شود ولی وزن او در نیمکت فرو رفتگی ایجاد می‌کند.
حفره سیاه برای فیزیکدانان نظری چیز تازه‌ای نیست. در سال 1939 ج. اوپنهایمر و هارتلند و اس. اشنایدر برای نخستین بار حفره‌های سیاه را به عنوان نتیجه‌ای از نسبیت عمومی پیشنهاد کردند، ولی در آن زمان برای تشخیص آنها هیچ راه معلومی وجود ندارد.
اما با پیشرفت اخیر اختر شناسی رادیویی و کشف علائم رادیویی توضیح ناپذیر از اعماق فضا ، حفره‌های سیاه به صورت موضوع بسیار مهم اختر شناسی درآمده‌اند. دانشمندان معتقدند که این اشیاء نظری پدیده‌های با انرژی فوق العاده چون اختر نماها و تپ اخترها می‌توانند نقشی داشته باشند. حفره‌های سیاه و ستارگان نوترونی تنها اشیاء شناخته شده در فیزیک هستند که برای انجام مشاهده‌های اختر شناختی روی چنان فرستنده‌های بسیار نیرومند تشعشع ، به اندازه کافی فشرده و پر جرمند.
خواص حفره‌های سیاه
فیزیکدانان به مدد تجهیزات کوچک ، توصیف نسبتاً جامعی از حفره‌های سیاه بدست داده‌اند. به عقیده دکتر جان ویلر و دکتر رئو روفینی از دانشگاه پرینستون حفره‌های سیاه اندازه و شکلی به مفهوم قراردادی آن ندارند اما آنها در محدوده یک قطر 15 کیلومتری عمل می‌کنند. حفره‌های سیاه جرمهای متفاوتی بین جرم خورشید و صد میلیون برابر جرم خورشید دارند. حفره‌های سیاه مثل گرداب عمل می‌کنند.
هر جرم با انرژی سرگردانی که به یک حفره سیاه نزدیک شود (در داخل فاصله معینی که افق آن خوانده می‌شود) بطور مقاومت ناپدیری به درون گرداب ، که همان حفره سیاه است کشیده می‌شود. نیروهای کشندی شدید درون حفره‌های سیاه ماده را در یک سمت می‌کشد و منبسط می‌کند و در سمت دیگر می‌فشرد و خرد می‌کند و خرد می‌کند تا آنکه آن ماده به کلی تجزیه و جزء فضای خمیده و حفره سیاه شود.
خواص دیگر حفره‌های سیاه از این هم عجیب‌تر است. زمان و مکان خصوصیات خود را در درون ستاره کاملاً فرو پاشیده رد و بدل می‌کنند. هر شیء در شرایط عادی اندازه خود را نگه می‌دارد ولی نمی‌تواند از عمر فیزیکی بگریزد. در درون حفره سیاه بر اشیاء عمری نمی‌گذرد، ولی مداوماً کوچکتر می‌شوند. مشاهده‌گران حفره سیاه از فاصله مطمئن و ایمنی نمی‌توانند واقعاً آن را ببیند، زیرا نور مانند شکلهای دیگر انرژی ، تحت تأثیر مکش حفره سیاه است.
همچنانکه نور به درون آن کشیده می‌شود، بطور بی‌پایانی به انتهای قرمز طیف رنگها تغییر مکان می‌دهد و حفره سیاه را سیاه و بنابراین نامرئی می‌کند. اگر حفره‌های سیاه اندکی مرئی بودند، مشاهده گران ، این ستارگان را درست آنگونه که پیش از فرو پاشی هزاران میلیون سال پیش رخ داده بود. علت آن است که وقتی ستاره به حفره سیاه تبدیل می‌شود، نسبت به ناظران خارج بی‌درنگ گذشت زمان در آن متوقف می‌شود. به عقیده دکتر ویلر و دکتر روفینی (علائم و اطلاعات مربوط به مرحله‌های بعدی فرو پاشی هرگز نمی‌گریزند، بلکه در فروپاشی خود هندسه (زمانی و مکانی) درگیر می‌شوند.)
چند حفره سیاه در جهان وجود دارد؟
به عقیده ای.جی.دابلیو. کامرون از دانشگاه یشیوا ممکن است جهان پر از حفره سیاه باشد. نظریه کیهان شناسی پیش بینی می‌کند که جهان شامل مقدار مشخصی ماده است. اما اخترشناسان از مشاهده‌هایشان استنباط کرده‌اند که تقریباً ماده به اندازه کافی وجود ندارد تا این پیش بینی‌ها را عملی سازد. ماده مشاهده شده به اندازه قابل ملاحظه‌ای کمتر از ماده پیش بینی شده است. دکتر کامرون بر آن است که ماده گمشده ممکن است بوسیله شمار زیادی حفره سیاه بلعیده شده باشد.
تاریخ شیمیایی جهان نشان می‌دهد که نخستین ستارگانی که تشکیل شده‌اند بسیار بزرگ بوده‌اند و انتظار می‌رود به حفره‌های سیاه تبدیل شوند. با قطعیت نمی‌توان گفت که همه ستارگان ناگزیر به حفره‌های سیاه مبدل می‌شوند. دانشمندان نشان داده‌اند که ستارگان نامتقارن ستارگانی که تقارن کروی تقریباً کامل ندارند به این سرنوشت دچار می‌شوند. اما به عقیده وای. ب. زلدوویچ فیزیکدانان شوروی و گروه انگلیسی استون هاوکینگ ، راجر بن روز و روبرت چراک ، عدم تقارن شکلی کوچک ، یک ستاره بزرگ را نجات نخواهند داد.
آشکار سازی حفره‌های سیاه
یک از راههای کشف حفره‌های سیاه استفاده از امواج گرانشی است که هنگام فروپاشی گسیل می‌دارند. هر جرم اختری از حیث شکل نامتقارن تششع ممکن است یک منبع قابل اکتشاف مشخص بوجود آورد. جوزف وبر از دانشگاه مریلند ، پیش کسوت رشته تشعشع گرانشی ، رویدادهای زیادی را کشف کرده است که حاکی از ویرانی وسیع ماده در جهان ، از راه فرو پاشی گرانشی است. کار افزار و عبارت است از آنتنهای آلومینیومی ، ابزاری که بوسیله سیمهایی در داخل اتاقهای حفاظ داری آویزانند. این کار افزار و قادر به کشف حفره سیاه است، اما متأسفانه این کار را نمی‌تواند به دقت انجام دهد.

 

[Behrooz]

گروه علمي و فرهنگي: با تكميل ساخت آزمايشگاه علمي كلمبوس در قاره اروپا، اين مجموعه تجهيزات علمي در آينده نزديك به آمريكا حمل شده و از آنجا با يك سفينه رفت و برگشت(شاتل) به ايستگاه فضايي بين المللي ارسال خواهد شد.
به گزارش بي بي سي ، مقامات اروپايي از جمله آنگلا مركل صدراعظم آلمان با حضور در محل ساخت آزمايشگاه كلمبوس در شهر برمن آلمان، پايان كار ساخت اين آزمايشگاه علمي پيشرفته را گرامي داشتند.
آزمايشگاه ۱۳هزار كيلوگرمي كلمبوس در پايان ماه مه با يك هواپيماي باري به پايگاه فضايي كيپ كاناورال در فلوريداي آمريكا منتقل شده و در آنجا براي ارسال به فضا آماده خواهد شد. در مراسم پايان كار ساخت آزمايشگاه فوق پيشرفته كلمبوس علاوه بر مركل، برخي مقامات آژانس فضايي اروپا از جمله ژان ژاكس دوردين مدير اين آژانس نيز حضور داشتند.
آزمايشگاه يك ميليارد يورويي كلمبوس كه در آينده با اتصال به ايستگاه فضايي بين المللي به جزيي از اين ايستگاه تبديل خواهد شد، با همكاري ۴۰ شركت از ۱۰ كشور اتحاديه اروپا طراحي و ساخته شده است. اين آزمايشگاه به منظور جاي گرفتن درون محفظه بار سفينه هاي رفت و برگشت آمريكا به شكل يك استوانه بزرگ ساخته شده است و به احتمال زياد در نيمه دوم امسال به فضا پرتاب خواهد شد.
پس از اتصال كلمبوس به ايستگاه فضايي، در مدت ۱۰سال عمر مفيد در نظر گرفته شده براي اين آزمايشگاه، دانشمندان مستقر در پايگاه هاي زميني با همكاري فضانوردان ساكن در ايستگاه، از آن براي انجام تحقيقات علمي در شرايط بي وزني، استفاده خواهند كرد.
اين آزمايشگاه استوانه اي شكل مجهز به تجهيزات توليد برق و سامانه خنك كننده مستقل و همچنين تجهيزات ارتباط صوتي و ويدئويي با زمين بوده و با قطر ۴‎/۵ متر در حدود ۷۵ متر مكعب فضا را براي جاي گرفتن مجموعه اي كامل از تجهيزات پيشرفته علمي، فراهم خواهد كرد. ايستگاه فضايي بين المللي در سال ۱۹۹۸ و با همكاري ۱۶ كشور از جمله آمريكا، روسيه، كشورهاي اتحاديه اروپا، ژاپن و كانادا در مدار كره زمين قرار گرفت و از آن زمان عمليات ساخت و تكميل آن در فضا ادامه دارد و فضانوردان در آن به مطالعه و تحقيق مشغولند.

 

[roje_aria79]

غولهای سرخ
ستارگانی که در آسمان مشاهده می‌شود نمی‌توانند برای همیشه بدرخشند، زیرا در نهایت انرژی آنها به پایان خواهد رسید و ستاره خاموش خواهد شد. حتی درخشنده‌ترین ستارگان در آسمان فقط می‌توانند چندین میلیون سال بدرخشند و انرژی از خود گسیل کنند.
گسترش میان سالی:
تشعشع واکنشهای هسته‌ای داخلی ، لایه‌هایبیرونی غول سرخ را به بیرون می‌رانند. توأمبا انبساط ، لایه‌های بیرونی سرد می‌شوندو رنگشان از زرد به قرمز تغییر می‌کند.
تحول ستارگان:
وقتی ستاره‌ای متولد می‌شود به مرحله‌ای می‌رسد که انرژی آن تقریبا بطور کامل توسط واکنشهای سوختن هیدروژن و تبدیل هیدروژن به هلیوم تأمین می‌شود. بیشتر عمر ستاره در این مرحله سپری می‌شود که اصطلاحا گفته می‌شود ستاره روی رشته اصلی قرار دارد. به عنوان مثال خورشید یا هر ستاره دیگر که چرخه سوخت شبیه آن را دارد (که طی آن از هیدروژن سوزی به هلیوم تبدیل شده‌اند)، بطوری که هر چه قدر ستاره بیشتر باشد، زمان تحول آن در رشته اصلی کوتاهتر خواهد شد.
برعکس عمر ستارگان کم جرمتر بر روی رشته اصلی به مراتب بلندتر است و این بدین علت است که ستارگان کم جرمتر انرژی خود را با آهنگ کمتری مصرف می‌کنند. طی این واکنش میلیونها کیلوگرم ئیدروژن را مصرف می‌کنند. اگر چه این عدد بسیار بزرگ است ولی مقدار کمی از جرم هیدروژن موجود در ستاره است و خورشید با این احتمال بیلیونها سال دیگر نیز همچنان درخشید و خورشید نیز بیشتر عمر خود را روی رشته اصلی خواهد گذراند.
مرحله هلیوم سوزی:
هنگامی که ستاره هیدروژن خود را سوزاند و مقداری از این هیدروژنها طی واکنشی به هلیوم تبدیل شد و به مرحله‌ای رسید که مرکز ستاره کاملا از هیدروژن خالی شد، ستاره فقط هلیوم خواهد داشت. در این صورت ستاره مجددا به چشمه دیگر انرژی یعنی گرانش روی خواهد آورد. و برای اینکه از هسته ستاره واکنشهای جدید صورت گیرد لازم است که هسته ستاره متراکم شود تا دمای آن افزایش پیدا کند و در این دما باهم جوش کند و مقداری عنصر کربن و مقدار زیادی انرژی تولید کند.
برای تراکم هسته ، انرژی پتانسیل گرانشی آزاد شده لایه‌های خارجی را مجبور به بزرگتر شدن می‌کند و در نتیجه ستاره بزرگتر شده و رنگ آن سرخ می‌شود. این تراکم و انبساط لایه‌های خارجی تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که واکنشهای هلیوم سوز در هسته ستاره شروع شود، بدین ترتیب دمای سطحی ستاره کاهش پیدا می‌کند و به ستاره بسیار بزرگ با رنگ سرخ و با دمای کم تبدیل می‌شود و بسته به جرمش غول یا ابر غول سرخ می‌شود. در مورد ستاره منظومه شمسی ، خورشید ، این جریان میلیاردها سال طول می‌کشد و دمای سطحی آن تا 3000 درجه کلوین کاهش می‌یابد.
نام تعدادی از غولهای سرخ:
ستاره--------------------------------------صورت فلکی
مراق---------------------------------------امرأة المسلسله
نگهبان شمال (سماک رامح)-------------ارابه ران
فیطس-------------------------------------منخر
ساعد الفرس------------------------------فرس اعطم
درنابتا---------------------------------------درنا
هر ستاره رشته اصلی مسنی که تا 3 جرم خورشیدی جرم دارد، به غول سرخ تکامل می‌یابد. این ستاره سالخورده ، هسته هلیومی منقبض شونده‌ای دارد که با یک پوسته گداختی هیدروژنی احاطه شده است. تشعشعات این پوسته باعث می‌شود لایه‌های بیرونی ستاره منبسط و سرد شوند و ستاره تبدیل به غول شود. در همین حال هسته آنقدر گرم می‌شود که هلیوم برای تشکیل کربن گداخته می‌شود.
هنگامی که تمام هلیوم گداخته شود، لایه های بیرونی جدا شده و سحابی سیاره‌ای را تشکیل می‌دهند و هسته برای تشکیل یک کوتوله سفید در حال مرگ متلاشی می‌شود. هر چقدر جرم ستاره بیشتر باشد، دما و فشار هسته‌اش بیشتر است. بدین ترتیب واکنشهای هسته‌ای متنوع‌تری نسبت به ستارگان کم جرم در آن اتفاق می‌افتد. ستارگان پر جرم‌تر ، سریعتر سوخت هسته را مصرف می‌کنند و بنابراین جوانتر می‌میرند.

 

[Behrooz]

ايرنا:ستاره شناسان اعلام كردند يك شهاب سنگ تازه شناسايي شده به نام ۵۱HZ2006بزرگترين جسم آسماني با خطر برخورد به كره زمين در قرن حاضر است.
به گزارش نيوساينتيست، تحقيقات انجام گرفته روي مدار اين شهاب سنگ كه در ۲۷ آوريل امسال شناسايي شد، نشان مي دهد امكان برخورد آن با زمين بسيار اندك و در حدود يك در شش ميليون است.
شهاب سنگ ۵۱HZ2006 با قطري در حدود ۸۰۰ متر يكي از بزرگترين اجرام آسماني محسوب مي شود كه تاكنون آزمايشگاه پيشرانه موشكي ناسا، آن را در فهرست اجرام با احتمال برخورد با زمين جاي داده است.
يكي از نكات جالب در مورد شهاب سنگ ۵۱HZ اين است كه تاريخ پيش بيني شده براي برخورد احتمالي آن با زمين بسيار نزديك بوده و ۲۸ژوئن سال ۲۰۰۸ تخمين زده شده است.
برخورد سنگهاي آسماني بزرگ با كره زمين پديده اي بسيار نادر است، اما درصورت وقوع، عواقب وحشتناكي به دنبال خواهد داشت.
يك سنگ آسماني بزرگ در حدود ۶۵ميليون سال قبل در شبه جزيره يوكاتان در مكزيك فعلي فرود آمد و نسل دايناسورها را از كره زمين پاك كرد.
نظريه هاي موجود در اين زمينه بيان مي كنند كه گرد و غبار ناشي از برخورد مذكور با بادهاي مرتفع به سرتاسر كره زمين پخش شده و مانع از رسيدن نور و گرماي خورشيد به كره زمين گشته است كه اين پديده سبب تغييرات جو زمين و همچنين تغييرات گسترده تنوع زيستي شده است.
به گفته ستاره شناسان موسسه تحقيقاتي ۶۱۲ در آمريكا كه در زمينه بررسي عواقب و همچنين برنامه ريزي براي مقابله با چنين برخوردهايي فعاليت مي كند، مدار حركتي محاسبه شده براي شهاب سنگ ۵۱HZ تنها بر اساس ۲۴ساعت رصد اين شهاب سنگ صورت گرفته و تحقيقات بيشتر احتمالاً مشخص خواهد كرد خطر برخورد اين جسم آسماني با زمين حتي از مقدار ذكر شده نيز كمتر است.

 

[roje_aria79]

نظریه سیاه‌چاله:
کهکشانها ، ستارگان ، سیارات و فضاپیماها در سرتاسر عالم می‌تازند و به سبب تغییر موقعیت اشیاء ، گذشت زمان احساس می‌شود. به عنوان مثال مشاهده حرکت روزانه خورشید در آسمان مبین چرخش زمین است. در اثر تغییر مناظر دور و نزدیک است که عقاید انسان از فضا - زمان و حرکت مفهوم می‌یابد. آلبرت اینشتین دیدگاه انسان را نسبت به فضا - زمان و حرکت دگرگون ساخت و در انجام این عمل بسیاری از معماهای کیهانی را حل نموده و نظریه گرانش را باز آفرینی کرد.
پیش بینی معادلات انیشتین:
معادلات انیشتین عصر ما را که عصر اتمی ، سفر به فضا ، رادار ، لیزر و ساعتهای اتمی است، پیش‌بینی کرده بود. وی به امکاناتی (امکان وجود زمان برتر) اشاره نمود که تا آن زمان مطرح نشده بود و بالاخره قوانینی بر جای گذاشت که بر تاریخ و سرنوشت تمامی عالم حاکم است. ژنتیکدان معروف جی.بی.اس هالدین او را بزرگترین یهودی ، بعد از مسیح نامیده است.
ظهور سیاهچاله‌:
در سال 1915 هنگامی که ، انیشتین نظریه گرانش خویش را بیان کرد، از نظر معادلاتی احتمال ظهور سیاهچاله‌ها ، تله‌های تاریک فضایی روشن بود. در آوریل 1978 گروه کیت پیک آمریکایی دلایلی اقامه نمود که وجود سیاهچاله عظیمی را در مرکز کهکشان M87 تأیید می‌نمود. جسمی تکان دهنده که بیلیونها بار از خورشید بزرگتر بوده و قادر است ستارگان کامل یا خوشه‌های ستاره‌ای را به راحتی ببلعد.
به عنوان مثال کهکشان M87 ، تجمع گسترده‌ای از ستارگانی شبیه ستارگان راه شیری ، که خود کهکشانی دیسک مانند و متشکل از بیلیونها ستاره است که خورشید از ستارگان معمولی آن است، می‌باشد. اما M87 حتی بزرگتر از راه شیری و بیشتر توپ مانند بوده و عضو برجسته مجموعه‌ای کهکشانی است که به نام سنبله (ویرگو) شهرت دارد و در منطقه پهناوری از آسمان و نسبتا نزدیک به ما ، جولان می‌دهد.
احتمال وجود اختر خوار:
عقیده بر این بود که یک اخترخوار عظیم در مرکز کهکشان قرار دارد و هنگامی که ستارگان یا گازها به آن نزدیک می‌شوند، به داخل کشیده شده و بر سرعت آنها همچون آبی که در جهت گرداب حرکت می‌کند، افزوده می‌شود و جسم در حال سقوط تا لحظه نابودی کامل بطور فزاینده‌ای انرژی متراکم تشعشعی گسیل می‌دارد. در اثر این فرآیند ، بخشهایی از ماده همچون فواره از سیاهچاله بیرون می‌جهد.
طیف ستارگان:
در کهکشان M87 ستاره شناسان در جستجوی بسامدهای مزاحم یا ناهماهنگ از نوع انوار ویژه‌ای بودند. با مطالعه طیف نور ستاره که در آن همچون رنگین کمان ، رنگ قرمز در یک طرف و رنگ آبی در طرف دیگر آن است، مشاهده می‌شود که خطوط تیره و روشن در مکانهای مخصوصی در طول طیف قرار دارند. آنها شبیه دستگاههایی هستند که بر صفحه انتخاب ایستگاه رادیو دیده می‌شوند و این خطوط مربوط به نورهایی با فرکانس مشخص است که بوسیله اتمهای خاصی در ستارگان جذب یا دفع می‌شوند.
اما در ستارگانی که دارای حرکت سریع هستند، فرکانس نور تغییر می‌کند. پیتر یونک ، در انستیتوی تکنولوژی کالیفرنیا با استفاده از نتایج بدست آمده توسط گروه کیت پیک در صدد ایجاد نقشه‌ای از کهکشان M87 برآمد. بر طبق نقشه یونک ستارگان نزدیک به هسته مرکزی کهکشان با سرعت 250 مایل در ثانیه برگرد هسته می‌چرخند. برای توجیه این سرعت توده‌ای از ماده که بیش از 5 بیلیون برابر سنگینتر از خورشید باشد، لازم است.احتمال وجود سیاهچاله درM87:
اگر بر اساس این مقدار ماده چنین تعداد شگفت آوری از ستارگان در مرکز کهکشان وجود داشته باشد، در واقع باید مرکز کهکشان بسیار نورانی باشد. اگر فرض کنیم غبار مانع از مشاهده این نور زیاد است، بنابراین باید مرکز کهکشان قرمز باشد، درست شبیه خورشید در هنگام غروب. اما ستاره شناسان در هسته M87 نه توده‌ای خیره کننده از ستارگان و نه غبار قرمز درخشنده‌ای ، بلکه تلألو کم سویی از آبی کم رنگ مشاهده نمودند. بطور خلاصه شکل ظاهری هسته M87 با مقدار ماده محاسبه شده برای آن متناقض است، مگر اینکه در مرکز آن یک سیاهچاله وجود داشته باشد.
قانون برابری ماده و انرژی در سیاهچاله:
با استفاده از مشاهدات گروه کیت پیک از M87 معلوم شد که قطر توده مرکزی آن باید در حدود 700 سال نوری باشد، در حالیکه با وجود بیلیونها ستاره که در آن قرار دارد بسیار فشرده می‌باشد. اما اگر نظریه سیاهچاله درست باشد، تمامی توده ماده هسته مرکزی M87 باید دارای قطری برابر یک روز نجومی باشد. اگر منشأ انرژی در M87 یا هر جسم قاهر دیگری در جهان ، باعث حیرت می‌گردد، باید در نظر داشت که برای آن یک قاعده سرانگشتی وجود دارد و آن قانون برابری ماده و انرژی است یعنی حداکثر انرژی قابل استحصال از هر ماده متراکم.

 

[Behrooz]

پارس اسكاي- محسن بختيار: مريخ نوردان روح و فرصت ناسا به ترتيب در ۱۴ دي و ۵ بهمن سال ۸۲ بر سطح مريخ فرود آمدند و تنها براي سه ماه مأموريت برنامه ريزي شده بودند. اما اين دو مريخ نورد بيش از دو سال است كه روي مريخ حركت مي كنند.
دانشمندان ناسا در ابتدا گمان مي كردند علاوه بر آب و هواي سرد مريخ، جو غبارآلود مريخ نيز با پوشاندن صفحات خورشيدي مريخ نوردان بر پايان عمر آنها تأثير بگذارند اما در كمال خوش شانسي وزش تندبادهاي شديد در سطح مريخ موجب شد كه اين ذرات از صفحات خورشيدي مريخ نوردها پاك شود تا اين دو مريخ نورد همچنان به فعاليت خود در مريخ ادامه دهند.
اما خوش شانسي دوقلوهاي مريخ نورد همچنان ادامه دارد.چندي پيش مريخ نورد روح توانست از شرايط سخت زمستاني مريخ عبور كند و به نقطه امني در اين سياره برسد.اكنون هر دوي اين مريخ نوردها در نزديكي استواي مريخ و در شرايط مناسبي قرار دارند و آزمايشگاه پيشرانه موشكي ناسا به خوبي مسير اين مريخ نوردها را دنبال مي كند.

 

[Behrooz]

ايرنا: دانشمندان مي گويند مناطق وسيعي از قمر تايتان سياره زحل از تپه هاي شني پوشيده شده است كه احتمالا از بلورهاي يخ، شن يا ديگر مواد ناشناخته تشكيل يافته است. به گزارش رويترز از واشنگتن، تصاوير دريافتي فضاپيماي كاسيني از قمر تايتان شباهت بسيار زيادي به تپه هاي شني در بيابانهاي صحرا، ناميبيا، عربستان سعودي و استراليا دارد.
رالف لورنز از دانشگاه آريزونا و از دانشمندان فضايي بين المللي مي گويد: تصاوير قمر زحل درست شبيه تصاوير راداري از ناميبيا يا عربستان است.
جو تايتان ضخيم تر از جو زمين است، اما جاذبه آن كمتر است. شن هاي تايتان مطمئنا متفاوت با زمين است، فقط فرايند فيزيكي كه تپه هاي شني را تشكيل داده است به هم شباهت دارد. فضاپيماي كاسيني در سال ۱۹۹۷به فضا پرتاب شد و در سال ۲۰۰۴پس از عبور از كنار سياره زهره و مشتري به سياره زحل رسيد. تازه ترين تصاوير راداري نشان مي دهد اين تپه هاي شني ۱۵۰متر ارتفاع دارند و طول آنها به صدها كيلومتر مي رسد.
قطعات تاريك بر سطح تايتان در ابتدا به نظر مي رسيد دريا باشد، اما اكنون به نظر مي رسد از تپه هاي شني تشكيل شده باشد.
تايتان بزرگترين قمر از بين ۴۷قمر زحل است. سطح هموار تايتان بسيار سرد است و دماي آن ۱۸۰درجه سانتيگراد زير صفر است و دانشمندان معتقدند از جو ضخيم آن گاهي متان مي بارد.
وجود تپه هاي شني بكر و دست نخورده نشان مي دهد باد به تازگي دانه هاي ريزي از برخي مواد را به اطراف پراكنده است.
اين مواد مي تواند شن، يخ يا چيز ديگري باشد. چون كه فرايند تشكيل تپه هاي شني در زمين نيز قابل مطالعه است محققان وجود اين تپه ها را دلگرم كننده خواندند. روز پنجشنبه گذشته سازمان فضايي اروپا فيلم جديدي از فرود كاوشگر هويگنز بر سطح تايتان منتشر كرد.
اين كاوشگر سوار بر فضاپيماي كاسيني به سوي تايتان اعزام شده بود. اين فيلم چهار ساعته آنچه را كه اين كاوشگر طي چند ساعت اول فرود خود بر سطح تايتان گرفته است نشان مي دهد.

 

[Zhao guang]

به گزارش خبرگزاری فرانسه به نقل از خبرگزاری اینترفكس روسیه ، آلكسی كراسنوف رییس پروازهای سرنشین دار در سازمان فضایی روسیه "راسكاسموس" خبر از امضای یك موافقتنامه اولیه در این زمینه داد. براساس این موافقتنامه فضانورد كره‌ای چند روز را در ایستگاه فضایی بین‌المللی اقامت خواهد كرد.
روسیه در سال ‪ ۲۰۰۴‬با ساخت یك سكوی پرتاب در كره جنوبی برای ماموریتهای فضایی موافقت كرد. این اقدام به این كشور كمك می‌كند صاحب اولین سكوی پرتاب شود.
در ماه مارس روسیه اولین فضانورد برزیلی را به همراه یك روسی و یك آمریكایی به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاد. این فضانورد یك هفته در ایستگاه فضایی بین‌المللی اقامت داشت.