ماجراي حذف پادشاهان از كتابهاي تاريخ مدارس
خبرگزاري فارس: حذف پادشاهان از كتابهاي تاريخ مدارس پيشنهادي بود كه تبديل به ماجرايي با انتقادات شديد شد.
به گزارش خبرنگار اجتماعي باشگاه خبري فارس «توانا»، چندي پيش خبري مبني بر حذف سلسله پادشاهان از كتابهاي تاريخ دانش‌آموزان در رسانه‌هاي جمعي پخش شد كه واكنش‌هاي بسياري را در پي داشت.
اين اعتراضات به جايي رسيد كه مديركل دفتر برنامه‌ريزي و تأليف كتب درسي از سمت خود استعفا داد البته رئيس سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي اين استعفا را به دلايل ديگري غير از موضوع حذف پادشاهان از كتب درسي عنوان كرد.
خسرو معتضد كارشناس مسائل تاريخي كشور نيز در واكنش منفي به حذف پادشاهان از كتابهاي تاريخ مدارس عنوان كرد: "حذف پادشاهان از كتابهاي درسي يك نظر ناپخته‌اي است كه از سوي افراد بيكار و كم‌سواد داده شده، مگر مي‌شود طي طرحي نام پادشاهان را از اين مملكت يك سري آدم بي‌معلومات براي شيرين زباني در يك جلسه اين نظر ناپخته را مي‌دهند ".
وي مي‌گويد: "من تقاضا دارم براي اين آقايان بيكاره كار جور كنند تا اين قدر به تاريخ گير ندهند. حتي يك ورق از تاريخ ايران هم نبايد حذف شود. درس تاريخ مرده‌ترين درس ايران شده و علت آن هم نظرياتي است كه اينگونه افراد داده‌اند؛ انسان از شكست‌هاي پيش آمده در تاريخ بايد درس بگيرد و اگر افرادي مانند سلطان محمد خوارزمشاه باعث شكست‌هاي بسيار در ايران شده‌اند و انسان‌هاي ابلهي بوده‌اند، ما بايد به جاي حذف آنها از اقدامات آنها عبرت بگيريم. "
پس از واكنش‌هاي تند از سوي اهالي تاريخ و تمدن كشور، يعقوب توكلي رئيس گروه مطالعات تاريخ وزارت آموزش و پرورش گفت: در تغييرات جديد، تاريخ نگاري‌هاي نظامي و پادشاهان از كتب تاريخ مقاطع تحصيلي راهنمايي و دبيرستان حذف مي‌شود؛ كتابهاي تاريخ جديد اين دو مقطع با رويكرد فرهنگي و تمدن پرور جايگزين تاريخ نگاري‌هاي سياسي و نظامي پادشاهان و جنگ‌ها مي‌شود و تغييرات در كل متون تاريخ زمان بر است و حتي سالها به طول مي انجامد.
برخي نمايندگان كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي نيز حذف زندگي پادشاهان از كتابهاي درسي را برخلاف آموزش‌هاي لازم براي تعليم و تربيت اعلام كردند و هرگونه دستكاري در تاريخ را موجب از بين رفتن هويت ملي كشور و ملت دانستند.
بسياري از آنان معتقدند، قطعا زندگي افراد منفي مانند شاهان ستمگر و ظالم نيز مي‌تواند جنبه عبرت‌آموزي داشته باشد و سرگذشت حاكمان جبار و ظالم براي دانش‌آموزان پندآموز است و ياد مي‌گيرند كه اگر كسي از رانت شخصي استفاده كند، سرگذشت خوبي ندارد.
اين حرف و حديث‌ها تا آنجا پيش رفت كه آموزش و پرورش هنگامي كه با واكنش‌هاي مختلفي كه عمدتا منفي بود مواجه شد، اعلام كرد كه قرار نيست زندگي پادشاهان حذف شود بلكه كمرنگ خواهد شد البته هيچ كارشناسي درصد اين كمرنگي را اعلام نكرد!
* بوعلي سينا جايگزين سلطان محمدشاه مي‌شود
كارشناسان وزارت آموزش و پرورش معتقدند، كتابهاي تاريخ جديد با رويكرد فرهنگي و تمدن‌پرور، جايگزين تاريخ نگاري‌هاي سياسي و نظامي پادشاهان و جنگ‌ها مي‌شود و پادشاهان و جنگجوياني مانند چنگيزخان مغول يا سلطان محمدشاه و پادشاهان ديگري از اين قبيل حذف و به جاي آنان به چهره‌هاي تمدن سازي همچون خواجه نصيرطوسي، زكرياي رازي و ابوعلي سينا پرداخته مي‌شود.
* حذف پادشاهان برخلاف آموزش‌هاي لازم براي تعليم و تربيت است
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي مي‌گويد: ما نمي‌توانيم بگوييم كه پادشاهان وجود خارجي نداشتند و تاريخ كشور را بر اين اساس حذف كنيم در نتيجه بايد كاري كرد تا تاريخ را آنچنان كه هست به دانش‌آموزان و افرادي كه در حال تعليم هستند، آموزش دهيم.
امير طاهرخاني مي‌افزايد: هر حركتي كه در جهت جابه‌جايي حوادث تاريخي باشد، كار پسنديده‌اي نيست و بايد با بيان سرگذشت و سرنوشت پادشاهان درس‌هاي عبرت را به دانش‌آموزان بياموزيم.
وي اضافه مي‌كند: شكي نيست كه متون درسي بايد بازنگري شود اما حذف پادشاهان جايگاهي ندارد و برخلاف آموزش‌هاي لازم براي تعليم و تربيت است.
* هر گونه دستكاري در تاريخ سبب نابودي هويت ملي كشور است
طاهرخاني مي‌گويد: وقايع تاريخي براي هر ملتي ارزش معنوي دارد و به عنوان ميراث ملت است كه مي‌توان از آن درس‌هاي مختلف گرفت.
وي تصريح مي‌كند: تاريخ ميراث ماندگار است و مي‌تواند سبب عبرت انسان‌ها شود و بر اين اساس هرگونه دستكاري در تاريخ موجب از بين رفتن هويت ملي يك كشور و يك ملت است.
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي ادامه مي‌دهد: بدون شك در خصوص اين موضوع در مجلس بحث و بررسي مي‌كنيم و جوانب امر را سنجيده و تذكرات لازم را به آموزش و پرورش مي‌دهيم.
طاهرخاني عنوان مي‌كند: اگر قرار است بازنگري در كتابهاي درسي انجام شود بايد كاملاً كارشناسي شده و امانت‌داري در آن رعايت و از حذف هر گونه حوادث تاريخ به بهانه‌هاي مختلف پرهيز شود.
* حذف پادشاهان از كتابهاي درسي واقعيت ندارد
معاون وزير و رئيس سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي كشور مي‌گويد: حذف پادشاهان از كتابهاي درسي واقعيت ندارد و رويكرد آموزش تاريخ از توصيف به تحليل تغيير مي‌كند تا به مقوله‌هاي فرهنگ و تمدن توجه بيشتري شود.
حجت‌الاسلام محي‌الدين بهرام محمديان عنوان مي‌كند: مدتي است كه كارشناسان تاريخ اين ايراد را به نوع نگارش كتابهاي تاريخ گرفته‌اند كه تاريخ ملت ايران تنها به محوريت تاريخ سلسله‌هاي شاهنشاهي بسنده كرده در حالي ملت ايران در تاريخ ايفاي نقش كرده‌اند اما متأسفانه نقش مردم كمرنگ جلوه داده شده است.
وي اظهارمي‌كند: در كتابهاي درسي تاريخ عناوين سلسله‌هايي مانند طاهريان، صفاريان و سامانيان را در تاريخ بعد از اسلام شاهد هستيم اما متأسفانه شرح و تحليل تاريخ مردمي كه اين تاريخ را ساخته‌اند، در كتابهاي تاريخ ما وجود ندارد.
* شخصيت‌هاي تاريخي را مصادره كرده‌اند
حجت‌الاسلام محمديان بيان مي‌كند: بر اين اساس بايد بدانيم تاريخ شخصيت‌هايي مانند ابوعلي سينا، محمدبن زكرياي رازي، ابوريحان بيروني و فارابي در كدام قسمت تاريخ ايران زمين بايد مطرح شود، آيا بايد اين شخصيت‌هاي عظيم ايراني در كتب تاريخ دانش‌آموزان معرفي شوند يا اينكه ما بايد منتظر بنشينيم تا ديگران اين شخصيت‌ها را از ما غصب و مصادره كنند و به تبع آن، مولوي، ترك، سنايي‌غزنوي، افغان و ابن سينا هم عرب معرفي شود.
وي مي‌افزايد: قصد داريم به چرايي‌ها و چگونگي‌هاي تاريخي اشاره كنيم و در توصيفات و گزارش‌هاي تاريخي نيز صرفاً به تاريخ پادشاهان بسنده نكنيم بلكه هويت تاريخي رعاياي پادشاهان نيز در كتابهاي تاريخ مطرح شود.
* جومونگ نماها نبايد در هويت ما تأثير منفي بگذارند
معاون وزير و رئيس سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي كشور تصريح مي‌كند: بايد به تاريخ ايران تحليلي نگاه كرد كه جومونگ‌ها و جومونگ نماهايي كه وارد حوزه فرهنگي ما مي‌شوند در هويت ما تأثير منفي نگذارند.
وي تأكيد مي‌كند: ما در طول سه هزار سال تمدن ايران دانشمندان، نظاميان، شعرا، فلاسفه و علماي زيادي داريم كه ظهور و بروز پيدا كرده‌اند و سبب افتخار ايران شده‌اند كه بايد به آنها پرداخته شود.
حجت‌الاسلام محمديان يادآور مي‌شود: بايد در نگارش كتابهاي جديد عبرت‌آموزي از شخصيت‌ها و وقايع تاريخي مورد توجه قرار گيرد و از پرداختن به مجعولات تاريخي نيز خودداري شود.
* بايد واقعيات را آنچنان كه اتفاق افتاده به دانش‌آموزان منتقل كنيم
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي مي‌گويد: تلخ و شيرين تاريخ بايد هر دو با هم گفته شود تا همگان بتوانيم از مطالعه تاريخ عبرت بگيريم.
عليرضا سليمي ادامه مي‌دهد: همان طور كه زندگي افراد دانشمند، عالم و خدمتگزار سرمشق بوده است قطعا زندگي افراد منفي مانند شاهان ستمگر و ظالم نيز مي‌تواند جنبه عبرت‌آموزي داشته باشد.
وي عنوان مي‌كند: ما نمي‌توانيم بعضي مطالب دلخواه خود مانند اسامي پادشاهان را حذف و تاريخ را تحريف كنيم و بايد واقعيات گذشته را آنچنان كه اتفاق افتاده، به نسل جديد منتقل كنيم.
سليمي مي‌افزايد: اگر امروز ملت ما در حالت هوشياري به سر مي‌برد به سبب آن است كه نگاه كاملي از گذشته دارد.
* حذف پادشاهان از كتابهاي تاريخ در مجلس پيگيري مي‌شود
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي اظهار مي‌دارد: هيچ كس موافق تحريف تاريخ نيست و در اين زمينه بايد نگاه صحيح و دقيقي اعمال شود.
وي تاريخ را آينه عبرت مي‌داند و ادامه مي‌دهد: عبرت آموزي مسئله مهمي است كه بايد در اين زمينه نگاه ويژه‌اي به آن داشته باشيم و درك درست‌داشتن از مسائل تاريخي مستلزم آن است كه به واقعيات بپردازيم.
سليمي بيان مي‌كند: سرگذشت حاكمان جبار و ظالم براي دانش‌آموزان پندآموز است و ياد مي‌گيرند كه اگر كسي از رانت شخصي استفاده كند، سرگذشت خوبي ندارد.
به گفته وي، موضوع حذف پادشاهان از كتابهاي تاريخ در كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي پيگيري مي‌شود.
گزارش از زينب صناعي
