مزایای آموزش الکترونیکی
1 دانشجو محور بوده و نقش استاد به عنوان راهنما و تسهيل كننده است. محوریت دانشجو و اتکا
به خود در امر یادگیری دارای فواید بسیاری است که در رویکرد جدید **** های آموزشی هدف نزدیک شدن
به آن است.
2 براي تمامي گروههاي سني و در همه جا و همه وقت با شعار 7/24 در دسترس است.
3 يادگيري مشاركتي است. يادگيرندگان، معلمان، متخصصان و حتی صنعت گران را گردهم ميآورد.
وجود همه گروه ها در کنار هم دارای مزایای فراوانی است.
4 يادگيري سريع، زنده و پويا و در عين حال كم هزينه است. حداقل به میزان ۵۰ درصد به سرعت
یادگیری اضافه خواهد شد و نیز کاهش چشمگير هزينه ها در حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد را به دنبال خواهد
داشت.
5 جامع، يعني امكان استفاده از همه منابع و ابزارهاي آموزشي و يادگيري مثل كلاسهاي مجازي و
شبيهسازي را داراست.
6 فرصتهاي آموزشي برابر را در اختيار همگان قرار ميدهد. و عدالت در **** آموزشي محقق
میشود.
7 كليه فعاليتها از جمله مديريت، ثبتنام، دريافت شهريه آموزش و نظارت و اعطاي گواهينامه بر روي
شبكه اينترنت انجام ميشود.
8 دروس، توسط استاداني كه در محلهاي مختلف قرار دارند، تهيه ميشوند.
9 در جوامع مدرن امروزی شهروندان باید دارای دانش مورد نیاز برای زندگی امروزی باشند. از طریق
ایجاد کانال ارتباطی پیوسته دانش و اطلاعات جدید و بروز شده در اختیار عموم مردم قرار خواهد گرفت و
باعث اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ دانش و فرهنگ ﺟﺎﻣﻌﻪ می شود.
• می توان به انتشار اطلاعات عمومی ضروری مانند اطلاعات پزشکی- سلامتی و... پرداخت.
• ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺑﻬﺒﻮد اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﺼﺮف در ﺟﺎﻣﻌﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻓﺰاﻳﺶ داﻧﺶ ﻣﻠﻲ
• اﻳﺠﺎد اﻧﮕﻴﺰه ﺑﺮاي ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﻧﺶ ﺟﺰﻳﻲ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر روان ﺳﺎزي ﭼﺮﺧﻪ داﻧﺶ و ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن زﻣﻴﻨﻪ
ﻫﺎي ﻣﺸﺎرﻛﺖ اﻗﺸﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﺗﻮﻟﻴﺪ داﻧﺶ
• اﺑﻬﺎم زداﻳﻲ از ﻋﻠﻢ و وارد ﻛﺮدن آن در ﻣﺘﻦ زﻧﺪﮔﻲ
• و بسیار از موارد دیگر
10 در نوعی از آموزش الکترونیک به نام TELEMENTORING AND E-COACHING همان آموزش
استاد شاگردی صورت می گیرد با این تفاوت که از تکنولوژی به بهترین شکل استفاده می شود که می
توان به کنفرانس ویدیویی، پیغام های بلادرنگ، تلفن های اینترنتی اشاره کرد.
ارتباط با مربی دراز مدت بوده و روی توسعه زندگی و شغلی علم آموز متمرکز است. مربی ها به عنوان
شرکای درسی با تجربه تر، اطلاعات و دانش برتری را که در کتاب ها نوشته نشده و در کلاس ها تدریس
نمی شود، در اختیار فراگیران قرار می دهد.
این روش، هدف کوتاه مدت و خاصی را تعقیب می کند و بیشتر به صورت یک مشاور فنی یا تجاری عمل
می کند و هم چنین مسایل کلی و رشد ذهنی فراگیر را هدف قرار می دهد.
شرکت های زیادی متوجه ارزش آن در انتقال دانش و خرد سطح بالاتر به دیگران هستند. این شیوه نقش
بزرگی در ابتکارات مربوط به مدیریت دانش دارند. از دیدگاه فناوری، این روش در سطح ابتدائی ولی قابل
قبول آموزش، به غیر از یک تلفن و E-mail چیز دیگری نیاز ندارد.
11 می توان براحتی بیش از یک رشته و تخصص را فرا گرفت.
12 نیازی به تلف شدن وقت در اثر رفت و آمد و حضور در کلاس نیست.
13 با حذف تردد های بی مورد نه تنها از هزینه کل آموزش کاسته می شود بلکه به کاهش ترافیک
و آلودگی هوا (که در شهرهای بزرگ به یک معضل بزرگ تبدیل شده است.) کمک می کند.
14 نوع و سرعت یادگیری بسته به نظر خود دانشجو می باشد. در آموزش الکترونیکی هرکس
میتواند نسبت به ظرفیت و توانایی یا نیروی خود در بلند مدت و یا کوتاه مدت به بهترین نحو مطالب مورد
انتظار را فرا گیرد. همچنین فراگیران دوره های آموزش الکترونیکی می توانند موضوعات و مطالبی را که
نسبت به آنها آشنایی دارند، مطالعه نکرده و صرفاً بر روی موضوعاتی متمرکز گردند که نسبت به آنها
آشنایی وجود ندارد.
می توان شرایطی را فراهم کرد که دانشجویان زرنگتر به سرعت مراحل مختلف آموزشی را طی کنند و
منتظر دیگر دانشجویان نمانند. و از سوی دیگر نیازی به حذف شدن دانشجویان شاغل یا با بهره هوشی
پایین تر و یا حتی تنبل تر نیست. آنها نیز موفق به کسب آموزش های لازم میشوند ولو با گذشت زمان
بیشتر. و بطور خلاصه هیچیک فدای دیگری نمی شود و این از نتایج انعطاف پذیری بالای این سیستم
است.
15 از طریق آموزش الکترونیک می توانید در هر جایی که هستید از مدارک خود استفاده نمائید که
این دسترسی بصورت online می باشد. اصل مدرک همیشه همراه شماست و قابل ارائه به منظور
استخدام یا موارد دیگر.
16 سهولت و سرعت در بروزرساني، ذخيره، بازيابي، توزيع و به اشتراك گذاري اطلاعات مبتني بر
شبكه
17 ايجاد سيستم فراگير- محور به جاي استاد- محور. تعداد اساتید چندان محدودیتی حاصل نمیکند
و آموزش در سطح فراگیری به مخاطبان ارائه می شود.
18 قابليت تكرارپذيري و جبران مشكلات احتمالی. درس به هر تعداد قابل بیان است. در محتوای
درس امکان عقب و جلو رفتن هست.
19 هزينهی معقول دسترسی به منابع، در برابر گستردگي فراوان در سطح نامحدود اينترنت
20 افزايش متقاضيان جهت ورود به دانشگاهها. با برداشته شدن محدوديت پذيرش دانشگاهها و
مراكز آموزشي در جذب فراگيران، و از سوی انعطاف و جذابیت های این نوع آموزش، افراد بیشتری
متقاضی و جذب دانشگاه ها می شوند. که این بالابردن آموزش و فرهنگ دانشگاهي در طیف گسترده تری
از مردم دارای فواید بسیار است.
21 امكان ارتباطات بين دانشگاهي در سرتاسر دنیا. این موضوع در بازدهی دانشگاه ها تأثیر فوق
العاده دارد.
22 به دلیل وجود مشكلات جغرافيايي بر سر راه توسعه آموزش اعم از روستاهای دور افتاده و صعب
العبور، در ایران این نوع آموزش بسیار سودمند خواهد بود.
23 افزايش تقاضاي آموزش در سازمانها و موسسات
این نوع آموزش منجر به ارتقای سطح علمی و مهارت پرسنل و کارکنان با توجه به الگوهای یادگیری نوین
می شود. با این روش آموزش کارکنان را استاندارد سازی می کنند. و همچنین کمکی است ﺑﻪ ﺑﺎزآﻣﻮزي
ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺷﺎﻏﻞ ﺑﺮاي ﺳﺎزﮔﺎر ﺷﺪن ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻت ﻧﻮﻳﻦ ﻛﺎري و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺑﻴﻜﺎري.
24 قابليت هماهنگي با ساير سيستم ها
در صورت استفاده از ابزارهای ارتباطی پیشرفته و رعایت استانداردها و پروتکل های ویژه ، انواع سیستم ها
قابلیت هماهنگی و اتصال دارند.
25 مديريت صحيح اطلاعات در حجم وسیع
اطلاعات بسیاری در حوزه علم و دانش و صنعت و ... بصورت متمرکز وجود دارند و مدیریت صحیح می
شوند. دسترسی به این اطلاعات گسترده و منظم در کنار هم مزایای بسیار به دنبال دارد.
26 مدرس را ﻗﺎدر ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺗﺎ با توجه به شرایط محیط و دانشجویان و ... ﺑﺮ ﻧﮑﺎت ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ،
بنا به تشخیص خود، ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی کند. فرضاً در یک مفهوم درسی مهم از اشیاء آموزشی بیشتری به غیر
از متن استفاده کند. نکته قابل توجه این است که این موارد اضافه شده برای استفاده های بعدی
دانشجویان (مثلاً ترم بعدی تحصیلی) ماندگار است.
27 تقويت و بهبود متن درس با استفاده از مثالها، انيميشن، بازی و ديگر امكانات مولتيمديا
نکته جالبی در اینجا هست: وقتی یک استاد یک مثال درسی را در سر کلاس حل می کند، این مثال حل
شده فقط مورد استفاده دانشجویان حاضر در همان کلاس قرار می گیرد. درحالی که در این سیستم، مثال
حل شده استاد به اضافه توضیحات گفتاری و... در سیستم برای همیشه ثبت و مورد استفاده دیگر
دانشجویان قرار می گیرد. در واقع بانک عظیم مثال و حل (به همراه امکانات مولتی مدیا) ایجاد می شود.
28 امكان شبيهسازي محيط واقعي با استفاده از شبيهسازها. نرم افزارهای متعددی در زمینه
صنعت شبیه سازی شده نمونه فیزیکی و واقعی هستند.
29 پویایی دانشجویان در حین آموزش و ترغیب به امر پژوهش و در واقع ادغام امور آموزشی و
پژوهشی در یکدیگر در حین فراگیری با فراهم کردن امكانات مختلف پژوهشي (مثلاً در اختیار قرار دادن
آسان حجم وسیعی از منابع آموزشی.).
30 استحكام و انسجام مطالب ارایه شده بهعلت وجود امكان بازبيني مكرر محتوا
31 استانداردسازي مطالب با يكپارچهسازي دادهها و دانش در يك فرمت معين
32 عدم نياز به تكنولوژي مختلف براي دسترسي بهعلت استفاده از پلاتفرم وب
33 ارزان بودن توليد محتوا و توسعه محيط آموزشي نسبت به آموزش سنتي
34 حذف هزينههاي مسافرت و اسكان استاد (و بعضاً معلم) و دانشجو
35 بالا بردن حس کنجکاوی دانش آموز (و تشويق ایشان به خودآموزي مطالب، مطالعه و تحقيق)
36 آموزش رودررو با معلم، با استفاده از امکانات Video Conference
که این امکان معمولاٌ نادیده گرفته می شود و عموم بر این اعتقادند که در این نوع آموزش استاد یا معلمی
حضور ندارد!
37 امكان برگزاري امتحانات On-line در هر زمان و مکان
بطور مثال استاد براحتی در هر جلسه می تواند یک امتحان چند گزینه ای برگزار کند. تصحیح و ثبت سابقه
نمرات به سیستم واگذار می شود. حتی سوالات امتحانات می تواند بصورت یک مدیا ی محرمانه از قبل
آماده، در اختیار استاد یا دانشگاه باشد.
38 امكان استفاده از تجربيات ديگران در زمينههاي آموزشي و حفظ و نگهداري و انتشار مجدد آنها
39 تقسيمبندي دانشآموزان بر اساس استعداد و توانايي آنها و ارايه متن درسي متناسب با آن
40 امكان شناسايي قابليتهاي دانشآموز نسبت به گروه و شكوفا کردن اين استعدادها
41 در مطالعه به صورت online دانشجویان از مزایای کار گروهی بهره مند می شوند با این تفاوت که
در اینجا تعداد افراد می تواند بیشتر باشد و هر مجموعه مجزای آنلاین میتواند از دانشجویان با شرایط
مختلفی تشکیل شود. ضمنا مدیریت مجموعه و امکانات جانبی آن (بطور مثال یکی از دانشجویان می
تواند فوراً یک لینک مستقیم به یک مطلب را به اتاق گفتگو ارسال کند.) بسیار بیشتر از روش سنتی
است. این روش منجر به تولید دانش می شود.
42 استفاده سریع از تکنولوژی های جدید در مسیر آموزش و یادگیری
43 امکان استفاده از اینترانت به منظور آموزش در حالت بسته تر و خصوصی تر و محدوده آموزشی
محلی
44 یکی از مشکلات در رابطه با علم و دانش فرّار بودن آن است که در این نوع آموزش با استفاده از
امکانات Multimedia مطالب بیشتر در ذهن می ماند.
45 با مدیریت دقیقتر و شفافتر و گسترده تر ضوابط به خوبی پیاده شده و سوء استفاده از روابط
کمتر اتفاق می افتد.
46 دانشجویان در هر کجا با استفاده از یک دستگاه کامپیوتر قابل حمل از اخبار دانشگاه مبنی بر
کنسل شدن کلاس حضوری، تغییر زمان امتحانات، تغییر قوانین آموزشی و ... به موقع مطلع می شوند.
47 برقراری ساده ارتباط میان هر یک از افراد شرکت کننده در این سیستم از دانشجویان تا رئیس
دانشگاه براحتی امکان پذیر است. بطور مثال برقراری ارتباط با کارشناس رشته و مدیر آموزش و ... .
48 کسانی که به دلیل معلولیت و عوامل دیگر قادر به حضور فیزیکی در کلاس درس نمی باشند
می توانند به راحتی و بدون مشکل از این روش استفاده کنند.
49 با جذب افراد بیشتر در دانشگاه های مجازی داخلی و امکان استفاده از دانشگاه های مجازی
خارجی از خروج دانشجویان به خارج از کشور و بروز مشکلات متعاقب آن جلوگیری میشود. در اين زمينه
مى توان به دانشگاه مجازى ادينبورگ در اسكاتلند اشاره كرد. اين دانشگاه طى يك سال و نيم گذشته بالغ
بر ۷۵ هزار دانشجو از ۲۳ كشور دنيا جذب كرده است. اين مسئله علاوه بر تقويت بنيه علمى دانشگاه
هاى داخل در معرفى هر چه بيشتر توانمندى هاى علمى كشورمان (و در کنار آن فرهنگ و هنر ایرانی)
نقش بسزایی دارد.
50 هر یک از دانشجویان در هر یک از رشته های علمی می توانند به اطلاعات گسترده در تمامی
رشتههای علمی دیگر در حداقل زمان ممکن دسترسی پیدا کنند.
51 بالا بردن سطح دانش رایانه ای اهالی روستاها و توانمند کردن آنها در انجام امور مربوط به امور
کشاورزی و ... .
52 تبلیغ و آشنا کردن مردم سراسر جهان با فرهنگ و علوم اسلامی (با توجه به اعتقاد ملّت و
دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تبلیغ دین مبین اسلام)
53 دستیابی به تجارت جهانی با استفاده از کانال های ارتباطی الکترونیکی و آموزش الکترونیکی
دانش مورد نیاز
54 دستیابی به نیروی کار جهانی
بطور مثال شرکت عظیم مایکروسافت با آموزش الکترونیک افراد در کشورهای مختلف جهان (به عنوان
نمونه در کشور هند) آنها را در کشور خودشان به کار می گیرد.
55 آموزش های الکترونیکی از پیام های یکنواخت به منظور ارتباط با مخاطب استفاده می نمایند. (
حذف سلایق و تجارب فردی و احیانا تعصبات، در مقایسه با آموزش های سنتی)
56 با استفاده از امکاناتی چون نمایش فوری اطلاعات آماری بصورت نموداری و پردازش آماری (مثلاً
مربوط به نتایج امتحانات برگزار شده)، اطلاعات ارزشمندی در اختیار استاد و برنامه ریزان آموزشی قرار می
گیرد.
57 سرعت مبادله اطلاعات و ارتباطات میان سازمان های متولی و مرتبط با آموزش و سازمان ها و
نهادهای سیاست گذاری و برنامه ریزی و... افزايش می يابد.
58 جلوگیری از تکرارهای بی فایده
متن نوشته شده توسط یک استاد برجسته بطور همزمان در اختیار تمام دانشجویان قرار میگیرد. سخنرانی
یک استاد بطور همزمان توسط تعداد بسیاری از افراد شنیده می شود و... .
59 دانش آموزان و دانشجویان به دلخواه خود گروهای آموزشی به وجود می آورند و محیطی بوجود
می آید که به زمان و مکان محدود نیست. امکان ایجاد این گروه ها علاوه بر تشویق دانش آموزان به علم
آموزی، به تبادل افکار و پیشرفت درسی دوستانی که از لحاظ شخصیتی شباهت بیشتری به یکدیگر دارند
و بر اساس آن ارتباط بهتری بینشان برقرار می شود، کمک می کند.
60 با وجود فضای مجازی و استفاده از امکانات دیداری و شنیداری، پست الکترونیک و ... دانش
آموزان خجالتی و کمرو در بحث های گروهی شرکت کرده و امکان بیان و بسط افکار و عقایدشان را پیدا می
کنند و همچنین رفته رفته به فعالیت های گروهی و اجتماعی وارد میشوند.
61 دسترسی آنلاین به کتابخانه و ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ. یکی از راه های حذف مشکلات بر سر
راه پژوهش و تحقیقات.
62 شمار رسانه ها زیاد بوده و با توجه به اینکه هر یک از افراد دارای حس قوی تری نسبت به
دیگری است و همچنین یک رسانه برای افراد مختلف، جذابیت متفاوت دارد، هر علم آموز رسانه مناسب
خود را انتخاب می کند. در نهایت منجر به استفاده مؤثر بیشتری از افراد از سیستم آموزشی می شود.
63 ﺗﻐﻴﻴﺮ وظیفۀ ﻓﺮاﮔﻴﺮان از ذﺧﻴﺮهﺳﺎزي اﻃﻼﻋﺎت و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺤﻔﻮﻇﺎت ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت و ﺗﻮﻟﻴﺪ
داﻧﺶ، آموزش بر اساس حل مسئله به جای آموزش سنتی و ماشین حسابی، ﻓﻬﻢ ﻣﺤﻮري و ﺗﻔﻜﺮ ﻣﺪاري
و ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻣﺎدام اﻟﻌﻤﺮ.
64 ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار و اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ
65 افزایش انگیزه و علاقه
یکی از نیازهای فراگیری دانش، داشتن رغبت و اشتیاق برای یاد گرفتن است. فردی که انگیزه و علاقة لازم
را برای کسب دانش نداشته باشد، هرگز نمیتواند در تحصیل خود موفق شود. از مزایای آموزش
الکترونیکی این است که این روش میتواند نقش مؤثری در افزایش انگیزة فراگیر ایفا کند. برخی از عوامل
انگیزهزا در این شیوه عبارتند از:
• جذابیتهای استفاده از رایانه
• امکان استفاده از صوت، تصویر و چند رسانهای
• امکان تنوعبخشی به مباحث و گرایشها بر اساس علاقة افراد
• امکان مشارکت بیشتر فراگیران در فعالیتهای علمی و آموزشی و در نتیجه علاقهمندی آنها به
مباحث
66 اولویتشناسی در رشتة علمی
انسان، دارای عمری بسیار محدود و کوتاه است و تنها بخشی از این فرصت کوتاه خود را میتواند به
فراگیری دانش اختصاص دهد. امروزه، با تنوع و تکثر رشتههای علمی، ضرورت این انتخاب، بیش از گذشته
احساس میشود. در آموزش الکترونیکی، امکان بیشتری برای رعایت اولویتها وجود دارد. برخی از عوامل
فراهم آورندة این امکان عبارتند از:
• امکان انتخاب بیشتر برای فراگیر و مدیریت آموزشی بر اساس نیازها (و خود این، در نتیجه از میان
برداشتن محدودیت های روش سنتی است.)
• امکان انعطاف برنامهها با توجه به اولویتهای تعریف شده
• امکان ارزیابی دائم برنامهها بر اساس میزان استقبال مخاطبان و نظرخواهی ماشینی
• پیوند آسانتر و بیشتر مراکز و فعالیتهای علمی- آموزشی با مراکز صنعتی و کاری
• عدم نیاز به صرف وقت برای فراگیری بسیاری از مباحث غیر ضروری، به خاطر آسان بودن
استفاده از بانکهای اطلاعاتی و متون آماده
67 گزینش بهترین استاد
یکی از آداب فراگیری دانش، دقت در انتخاب بهترین استاد است. آموزش الکترونیکی میتواند در عمل به
این اصل نیز مؤثر باشد. چرا که در این شیوه فراگیران، حق و امکان بیشتری برای انتخاب اساتید دارند.
برخی از عوامل این مزیت عبارتند از:
• تکثر گرایی و دسترسی آسان به اساتید متعدد
• عدم نیاز به حضور فیزیکی اساتید برجسته و در نتیجه امکان استفاده از آنان در مراکز متعدد و
پراکنده
• محور بودن دانشجو در این شیوة آموزشی و تعیینکننده بودن بررسی و انتخاب او
• امکان مقایسه و ارزیابی دقیق اساتید با مراجعة آسان به مراکز متعدد و استفاده از ابزارهای
دقیق سنجش
• امکان نظارت بیشتر و دقیقتر ماشینی بر فعالیتها و نتیجة کار اساتید از سوی مدیریت آموزشی
68 سیستم آموزشی دارای نظارت هوشمند و ماشینی است. با بررسی دفعات و طول زمان توقف
فراگیر در هنگام مطالعة مطالب و شیوة پاسخگویی او به پرسشها، میزان فهم و مشارکت تکتک فراگیران
را کنترل میکند.
69 نت برداری و نگهداری نوشتهها
یکی از روشهای ارتقای سطح فراگیری، یادداشتبرداری و نوشتن مطالب درسی و علمی است. چنان که
مطمئنترین شیوه برای محافظت از محفوظات و دانستهها و پیشگیری از فراموشی و نابودی آنها نیز
نگهداری مکتوب ذخایر علمی است. در شیوة الکترونیکی، امکان بیشتری برای نوشتن و نگهداری نوشتهها
وجود دارد. زیرا در این شیوة آموزشی:
• ابزار فراگیری، همان ابزار نگارش است. و فراگیر میتواند با همان رایانهای که دروس را دریافت
میکند، یادداشتهای خود را نیز بنگارد.
• سرعت ارائه و دریافت درس و میزان توقف در بین آن قابل تنظیم است. بنابراین، اگر کسی
فرصت نکرد با سرعت کلاس، مطالب را بنویسد، میتواند سیر درس را کندتر کند.
• بایگانی و طبقهبندی نوشتهها بسیار آسانتر است.
• جستجوی نوشتههای گذشته و دسترسی به مطالب مورد نظر بسیار سریعتر است.
• نگهداری نوشتهها نیازمند فضای فیزیکی نیست و جایی را اشغال نمیکند.
• نوشتههای هر فرد به آسانی قابل انتشار و استفاده و نقد دیگران است.
پیشنهاد : در نرمافزارهای آموزشی موجود، در همان محیط فراگیری، برای یادداشت برداری فراگیر، فضا و
سهم قرار داده شود. به این صورت که یکی از بخشهای فعال نرمافزار مدیریت آموزشی در طول ارائة درس
و یا هنگام مطالعات فراگیر، قسمت یادداشتبرداری باشد. در صورت فراهم بودن این امکان، علاوه بر آسان
شدن یادداشتبرداری و عدم نیاز به محیط ویرایشی دیگر، حفظ و بایگانی نوشتهها نیز به صورت منظمتر و
مطمئنتری انجام خواهد گرفت.
و همچنین با توجه به ضریب پایین ایمنی در رایانههای شخصی و آشنا نبودن اکثر کاربران با شیوههای
مراقبت از اطلاعات و تهیة نسخههای پشتیبان، امکان ذخیرهسازی نوشتههای فراگیران در server حفاظت
شده وجود داشته باشد. این کار، به فراگیران اطمینان میدهد که نوشتهها و آثار آنان، دارای ارزش بوده و
برای همیشه محفوظ مانده و به درد آنان خواهد خورد.
70 استمرار و تداوم
یکی از اصول مطرح شده دربارة دانشجویی، اصل استمرار و تداوم فراگیری است. کسی که واقعاً به دنبال
دانایی و داشتن تواناییهای علمی است، در هیچ شرایطی نباید خود را فارغ از تحصیل و فعالیت علمی
بداند. یکی دیگر از مزایای شیوة آموزش الکترونیکی این است که در این شیوه زمینة بیشتری برای استمرار
و تداوم فراگیری فراهم است. عوامل و شرایط فراوانی در این سیستم وجود دارد که چنین امکانی را برای
علاقهمندان فراهم میسازد. برخی از عوامل زمینهساز این مزیت عبارتند از :
• عدم وابستگی به زمان و مکان خاص و در نتیجه امکان پیگیری همیشگی دروس
• امکان فراگیری با این شیوه در کنار مشاغل و فعالیتهای دیگر
• امکان ارتباط آسان دانشآموختگان با استادان و مرکز آموزشی پس از فراغت از دورة تحصیلی
• امکان برنامهریزی مراکز آموزشی و اساتید برای آیندة دانشآموختگان و تبادل پیامها و متون
علمی و استفاده از تواناییهای طرفین
• با توجه به عرضة آسان و فراوان پرسشها، نقدها و ایدههای گوناگون، در چنین محیطی هیچگاه
کسی خود را بینیاز از دانستن نخواهد دانست.
71 بررسی و شناخت دیدگاههای گوناگون
بدلیل دارا بودن یک فضای بحث، گفتگو، اظهارنظر و انتقاد در آموزش الکترونیکی، آزاداندیشی و انتخاب
آگاهانه از مزایای مهم آن است. پیروی کورکورانه و بر اساس تقلید و تعصب، از کسی پذیرفته نیست. این
مهم تنها در صورتی تحقق پیدا میکند که هر فرد در هر زمینهای بتواند آزادانه دیدگاههای موافق و مخالف
را بشنود و شخصاً دربارة آنها تصمیم بگیرد. خداوند متعال در قرآن کریم به افرادی که راه زندگی خود را بر
این اساس انتخاب میکنند، مژدة هدایت میدهد:
"پس بشارت ده آن بندگانم را که سخنان را میشنوند و از بهترین آنها پیروی میکنند. آنانند کسانی که
خداوند هدایتشان کرده است و آنانند صاحبان خرد." (سوره زمر: 17 و 18)
امام علی - علیه السلام - نیز مواجه شدن با دیدگاههای گوناگون را راهی برای تشخیص خطاها
دانستهاند:
"هر کس با نظرات گوناگون روبرو شود، جایگاههای خطا را میشناسد."
این آزاداندیشی تا جایی است که در تعالیم اسلامی به مسلمانان توصیه شده است حرف حق را حتی از
مشرکان و کافران نیز بپذیرند. این توصیة ارزشمند، به بیانهای گوناگونی در لابلای متون دینی مطرح شده
است. در یکی از این جملات نورانی، از امام علی - علیه السلام - نقل شده است که آن حضرت
فرمودهاند: "حکمت را بگیرید ولو از مشرکان باشد."
72 ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﺗﺒﺎدل آزاد ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در داﺧﻞ و ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر
اﻳﺠﺎد زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺿﺎﻣﻦ ﺑﻘﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ. و همچنین
ﺣﻔﻆ وﻳﮋﮔﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲِ ﻣﻠﻲ، ﻣﻨﻄﻘﻪ اي و ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از اﺻﺎﻟﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و
ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي رﺷﺪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در ﻣﻴﺎن اﻗﺸﺎر مختلف.
73 ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻨﺶ در ﻣﻴﺎن ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ برداشتن سد کنکور و اثرات
مخرب آن و ﭘﺬﻳﺮش داوﻃﻠﺒﺎن ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪه از راﻫﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ
74 ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﭘﮋوﻫﺶ در ﻣﺤﻞ ﻛﺎر و اﺷﺘﻐﺎل ﻣﺤﻠﻲ و ﻣﻨﻄﻘﻪ اي و
ﺗﺤﻮﻻت اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻛﺎر آﻓﺮﻳﻨﻲ و ﺧﻮد اﺷﺘﻐﺎﻟﻲ ﻣﺤﻠﻲ و ﻣﻨﻄﻘﻪ اي
75 ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﮋوﻫﺶ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ
با یک تفکر جمعی می توان از آزمون و خطاهای بی مورد جلوگیری کرده، از نتایج تجربه های گذشته آگاه
شد و با بحث و تبادل نظر در کمیت بزرگی از افراد به راه و مسیری رهنمون شویم که کمترین هزینه را در بر
داشته باشد.
76 ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي آﻣﻮزش ﻫﺎي ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪ اي و ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻋﻠﻮم ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺎ
ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﻲ
77 در روستاهای ایران امکانات آموزشی به مراتب کمتری یافت می شود و دختران در بعضی
خانواده ها اجازه مهاجرت به شهر برای ادامه تحصیل را ندارند که آموزش الکترونیکی در این رابطه بسیار
مفید خواهد بود. (این موضوع در مورد پسرانی که به فعالیت های کشاورزی به خانواده کمک می کنند نیز
صادق است.)
78 ﭘﻨﺎﻫﻨﺪه ﻫﺎ و ﻣﻬﺎﺟﺮان از کسانی هستند که آموزش های ضروری را از این روش به خوبی دریافت
می کنند و بسیاری از مشکلاتشان در سایه همین شیوه نوین آموزشی برطرف خواهد شد.
79 در آﻣﻮزش ﺳﻨﺘﻲ ﭼﻮن ﻣﺒﻨﺎي ﻛﺎر ﺑﺎ آﻣﻮزش دادن ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ، در ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻣﻮزش ﺑﻪﺻﻮرت
اﺟﺒﺎر، ﺗﻨﺒﻴﻪ و ﺑﺎ زور ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ و حتی ایجاد بی رغبتی در دانش آموز را به همراه
داشته است، اﻣﺎ در آﻣﻮزش ﻣﺠﺎزي ﭼﻮن ﺧﻮد ﻓﺮد ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮد، آﻣﻮزش ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﺎزدﻫﻲ
ﺑﺎﻻﻳﻲ اﺳﺖ.
80 آموزش از طریق تلفن همراه
خیلی از مردم بویژه در جوامع شهری وقت زیادی از خود را در انتظار وسایل نقلیه، ترافیک و غیره از دست
می دهند و تا همین چند سال اخیر برای استفاده از این وقت، کتابهایی همراه خود جابجا می کردند که
مشکلات مربوط به خود را داشت لکن این شیوه آموزشی از مزایای خاصی برخوردار است. البته بکارگیری
این روش می تواند موجب وارد آمدن آسیب هایی به چشم شود. براین اساس با استفاده از امکان ذخیره
سازهای دیجیتالی صدا، مطالعه در حین حرکت به سمت آموزش از طریق شنیدن سوق پیدا نمود، که البته
آموزش از طریق چشم بالاترین کارایی را دارد.
81 برگشت سرمایه، مبلغ قابل توجه ای می باشد. به طورى كه بازار آموزش اينترنتى در دنيا، بازارى
با سود ۱۸ ميليارد پوند در سال است.
معایب آموزش الکترونیکی
جا دارد در کنار جنبه های مثبت این نوع آموزش به برخی از ایرادات آن نیز اشاره شود. از آن جمله :
1 ارتباطات اجتماعی کمتر دانش آموزان و دانش جویان در حین تحصیل
پیشنهاد : این مشکل را تا حدی می توان با فراهم آوردن شرایطی چون اضافه کردن چند درس حضوری به
برنامه مصوب آموزشی جبران نمود. علاوه بر ارائه دروس عملی و آزمایشگاهی، این دروس می توانند به
طور اختصاصی به آموزش مسائل اجتماعی و تربیتی بپردازد. این دروس در مدت زمان معین و الزاماً
حضوری برگزار خواهد شد ولی با توجه به شرایط می تواند در محیطی نزدیک به محل زندگی دانش آموز و
در بازه های زمانی مشخص (حتی خارج از سال تحصیلی رسمی و در فصل تابستان) برگزار شود. همچنین
می توان در محله های زندگی دانش آموزان برنامه هایی را با توجه به نظر کارشناسان امور تربیتی پیاده
کرد. البته دور از انصاف است که از فضای صمیمی ایجاد شده در استفاده از امکاناتی چون Chat، Forum،
E-mail و... در ایجاد ارتباط دوستانه و صمیمی متقابل مابین فراگیران الکترونیکی به راحتی بگذریم.
با این حال این انتقاد تا حدی به این شیوه آموزش وارد است.
2 عدم برابري در دسترسي به تكنولوژيهاي مورد نياز (اينترنت، كامپيوتر، تلفن و...) چه از لحاظ
مشكلات اقتصادى خانواده ها و چه از لحاظ دور بودن از امکانات شهری
پیشنهاد: ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﺪارس ﺑﻪ راﻳﺎﻧﻪ و اﻳﺠﺎد ﺗﺴﻬﻴﻼت ﺑﺮاي دﺑﻴﺮان و داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺟﻬﺖ ﺧﺮﻳﺪ راﻳﺎﻧﻪ، و استفاده
از كافى نت هاى پرسرعت تر و يا قرار دادن سرورهاى كامپيوترى در شهرستان هاى بزرگ.
3 عدم برابري دانشآموزان از لحاظ سواد و دانش استفاده از كامپيوتر و در نتیجه ایجاد مشکل در
تنظیم روند تدریس
4 كنترل كمتر معلمان بر دانشآموزان و ﻛﺎﻫﺶ ارﺗﺒﺎط ﭼﻬﺮه ﺑﻪ ﭼﻬﺮه و ﻏﻴﺮ ﻛﻼﻣﻲ
پیشنهاد : اگر کنترل در چارچوب مسائل علمی باشد باید گفت دوره های آموزش الکترونیکی میبایست از
روش هایی به منظور اخذ فیدبک سریع استفاده کند تا در صورت اشکال و یا عدم موفقیت، سریعاً نسبت
به برطرف نمودن آن اقدام نماید. امتحانات کوتاه مدت برای اخذ فیدبک سریع از فراگیران مناسب ترین روش
برای سنجش میزان موفقیت در آموزش است. و در صورتی که کنترل در چارچوب مسائل رفتاری-تربیتی
باشد پیشنهاداتی در مورد اول ارائه شد.
5 پهناي باند محدود و سرعت پايين دسترسي به اينترنت در ایران باعث كاهش كارايي اين شيوه
ميشود.
6 تجربه كم نسبت به این روش آموزشی در ایران
7 عدم تكامل استانداردهاي آموزش الكترونيكي به سبب نو بودن آنها و یا حداقل می توان گفت
این استانداردها در ایران بومی نشده است و مطابق با شرایط ایران نیست.
البته با گذشت زمان استانداردهای آموزش الکترونیکی تکامل خواهد یافت و جامعیت بیشتری به خود
خواهد گرفت ولی مورد دوم نیاز به همت کارشناسان و مسئولین دارد.
8 واكنش و مقاومت مديران و سازمانها و شركتها در برابر اين شيوه آموزشي
9 ناآشنایی دسته ای از معلمان و استاید با سیستم
پیشنهاد: آﻣﻮزش راﻳﺎﻧﻪ و اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻤﺎن و اﺳﺘﺎدان، ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﻣﺸﺎور راﻳﺎﻧﻪ در ﻣﺪارس
10 عدم امنیت اخلاقی در اینترنت که از لحاظ مسائل و شرایط مذهبی در ایران شدیداً مورد توجه
مسئولین و خانواده هاست.
پیشنهاد: انتقال آموزش های مناسب به دانش آموز در سنین متناسب، به منظور رشد رفتار خود کنترلی و
استفاده از فیلترهای اینترنت به منظور جلوگیری از دسترسی به سایت های مخرب، میتواند به امنیت
اخلاقی در اینترنت کمک کند.
11 آموزش های الکترونیکی مبتنی بر CD-ROM در زمان بهنگام سازی و توزیع، هزینه های بالایی را
بر سازمان و یا مؤسسه آموزش دهنده و فراگیران تحمیل خواهد کرد. البته روش فوق در مقایسه با آموزش
های مکاتبه ای مقرون به صرفه خواهد بود.
12 تفاوتهای زبانی و فرهنگي
زبان یکی از مباحث عمده ای است که در چگونگی ارائه واحد های درسی در سطح جهانی عامل تاثیر
گذار است.
13 برخی از دانش آموزان نمی توانند بخوبی از این روش بهره مند شوند و آمار و ارقام نشان میدهد
بنا به دلایلی شمار زیادی از این آموزش حذف می شوند.
14 علم آموزان باید بسیاری از وقت خود را صرف برطرف کردن مشکلات فنی کنند، و در صورت کم
تجربه گی حتی ممکن است برای انتخاب دروس و واحدهای درسی دچار دلهره شوند.
15 وﺟﻮد ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ ذﻫﻨﻲ ﻓﺮاﮔﻴﺮ و ﺧﺮوج وي از ﻓﻀﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.
(ﺟﺬاﺑﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﺎذب و ﮔﺮاﻳﺶ ﺗﻔﻨﻨﻲ)
16 اﺧﺘﺼﺎص اوﻗﺎت ﻏﻴﺮ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻪ آﻣﻮزش
17 ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺸﺎﻫﺪۀ دﻗﻴﻖ ﺷﮕﺮدﻫﺎ و ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي اﺳﺘﺎد (در ﻋﻠﻮم ﻓﻨﻲ و ﻣﻬﺎرﺗﻲ)
18 از ﻧﻈﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن و تحلیلگران آموزش اینترنتی در مقطع اﺑﺘﺪاﻳﻲ اﺻﻼً اﻳﺪۀ ﺧﻮﺑﻲ
ﻧﻴﺴﺖ. اﻳﻦ ﻣﻨﺘﻘﺪان ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻴﻔﻴﺖ آﻣﻮزش در این دوره ﺑﻪ ﺷﺪت از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ رود. آﻣﻮزش در ﻣﻨﺰل ﻫﺮﮔﺰ
ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪرﺳﻪ ابتدایی ﻧﻴﺴﺖ. ﻫﻴﭻ ﮔﺰﻳﻨﻪ اي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎي ﻛﻼس درس و تجربۀ ﻣﺪرﺳﻪ
ابتدایی را ﺑﮕﻴﺮد. ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺪرﺳﻪ اﻳﺠﺎد اﺳﺘﻘﻼل در ﻓﺮزﻧﺪان اﺳﺖ و ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻨﺰل آﻣﻮزش
ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ واﺑﺴﺘﮕﻲ ﺷﺪﻳﺪي ﺑﻪ واﻟﺪﻳﻦ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. از ﻧﻈﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻓﻨﺎوري ﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن
داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و ﺑﺎزي ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ در ﺣﻴﺎط ﻣﺪرﺳﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﺰو آﻣﻮزش ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ در ﻣﺪارس
ﻣﺠﺎزي از دﺳﺖ ﻣﻲ رود. از ﻃﺮﻓﻲ ﻧﻘﺶ ﻣﻌﻠﻤﺎن در ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬاري روي داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻧﻴﺰ در ﻣﺪارس ﻣﺠﺎزي از
دﺳﺖ ﻣﻲ رود ﭼﺮا ﻛﻪ داﻧﺶ آﻣﻮزان اﺻﻮﻻً از ﻣﻌﻠﻤﺎن اﻟﮕﻮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.
پیشنهاد : در مورد اول پیشنهاداتی ذکر شد.
19 كمبود بودجه دستگاه هاى متولى آموزش و نیز عدم مشاركت دادن بخش خصوصى از سوى
دولت
20 امنیت
در بخش تجارى سیستم آموزش الکترونیکی خطر هک شدن وجود دارد. همچنین در بخش آموزش
سیستم، خطر تغيير محتوا و در کل خطر از كار انداختن سرويس وجود دارد.
آيا تضمينى هست كه سئوالات استاد به درستى به دست دانشجو برسد و يا جواب دانشجو به استاد
برسد و در شبكه كامپيوترى تغيير داده نشود و يا حتى از بين نرود؟
پیشنهاد : استفاده از نرم افزارهای امنیتی و ضد جاسوسی و روش رمزنگار احراز هويت (authentication و
authorization) و استفاده از خطوط اختصاصى، می تواند بسیاری از این نواقص را تا حد زیادی برطرف کند.
21 هزینه های گزاف دانشگاه های مجازی
بطور مثال متوسط هزینه های دو سال یک دانشجو برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه
"علم و صنعت ایران" حدود شش میلیون تومان تعیین شده و این در حالی است که حتی سرویس خط
اینترنت پر سرعت برای دانشجویان فراهم نشده و استاد و مکان آموزشی و کتاب و امکانات دیگر مانند روش
سنتی، قرار نیست در اختیار دانشجو قرار بگیرد و قطعاً هزینه راه اندازی الکترونیکی دروس مقطع فوق
لیسانس، این قدر هزینه ندارد. به عنوان نمونه دیگر دانشگاه "شیراز" برای دوره کارشناسی ارشد تجارت
الکترونیک رقم حداقل پنج میلیون تومان را برای تحصیل از راه دور دانشجویان متقاضی در این رشته اعلام
کرده است.
تهران 1387
منبع: اینترنت