سلام دوستان.
در جامعه ما باب شده هرکسی به هر دلیلی که برنامه های تغذیه ای برای کاهش وزن رو به راحتی تجویز میکنه، ممکنه شخصی با برنامه ای خاص موفق شده باشه وزن قابل توجه ای از توده های چربی سفید بدنش رو کاهش بده و یا شخص دیگه ای مربی بدنسازی باشه یا یکسری تجربیات دیگه ای داشته باشه.
من خودم تا الان موفق شدم 15 کیلو از وزن بدنم رو کاهش بدم و الان 15 کیلو دیگه اضافه وزن دارم. و با مشکلاتی که ممکنه در پی کاهش وزن ناگهانی برای بدن پیش بیاد اشنا هستم.
این تاپیک رو زدم که فقط هشدار بدم به کسانی که برنامه های یویویی به دیگران میدن، و یا اینکه افرادی قصد دارن مثلا:
در عرض 2 هفته 5 کیلو، 1ماهه 12 کیلو و یا کلا 6 ماهه به وزن ایده آل برسند.
شاید بگید من که تا حالا 15 کیلو وزن کم کردم باید به دیگران راهنمایی بدم و کمک کنم که مشکل اضافه زن اونها هم حل بشه، اما من ترجیح میدم
هشدار بدم، تا اینکه برنامه.
متأسفانه مکمل های غیرمجاز کاهش وزن هم که فراوانه و هرکسی به خودش اجازه میده با سلامتی دیگران بازی کنه.
كاهش وزن در ابتداي درمان بايد به ميزان 10% از وزن بدن فرد باشد و بايد در طول حداقل 6 ماه صورت گيرد. كاهش وزن سريع توصيه نمي شود چرا كه مي تواند باعث افزايش احتمال بازگشت وزن مجدد، سنگ كيسه صفرا و اختلالات الكتروليتي شود.
این نکته مهم ترین نکته ی کاهش وزنه، کاهش وزن سریع ممکنه برای محیط خون مشکلاتی به وجود بیاره، علاوه بر اون از کاهش وزن از مقداری که گفته شد بیشتر باشه، احتمال بروز بیماری های قلبی و عروقی، کبدی و کلیوی، بیماری های گوارشی و اعصاب و حتی اگر کاهش وزن خیلی خیلی شدید باشه ممکنه باعث مرگ از طریق آلوده شدن خون بشه.
این مطلب رو لطفا مطالعه کنید:
درمان اضافه وزن و چاقی
شايد بهترين خبر براي افراد چاق اين باشد كه حتي كاهش متوسطي در وزن باعث كاهش محسوس عوارض احتمالي ناشي از چاقي مي شود. مقدار اين كاهش وزن براي هر فرد توسط پزشك تعيين مي شود.
كنترل وزن
كنترل وزن از سه مرحله جداگانه تشكيل شده است:
1- جلوگيري از افزايش وزن
2- كاهش وزن
كاهش وزن در ابتداي درمان بايد به ميزان 10% از وزن بدن فرد باشد و بايد در طول حداقل 6 ماه صورت گيرد. كاهش وزن سريع توصيه نمي شود چرا كه مي تواند باعث افزايش احتمال بازگشت وزن مجدد، سنگ كيسه صفرا و اختلالات الكتروليتي شود.
3- ثابت نگه داشتن وزن:
اين مرحله مهمترين قسمت كنترل وزن مي باشد كه در طول آن بايد ميزان كالري دريافتي و مصرفي مساوي بوده و افزايش مجدد وزن نبايد بيش از 5/1 كيلوگرم در سال باشد.
استراتژي هاي كنترل وزن: يك برنامه كنترل وزن مؤثر شامل مجموعي از استراتژي هاي درماني است كه شامل كنترل
رژيم غذايي، فعاليت بدني، رفتار درماني، دارودرماني و جراحي است:
كنترل رژيم غذايي:اين استراتژي مهمترين اثر را در مرحله كاهش وزن دارد. كاهش كالري مصرفي روزانه مهمترين توصيه در اين مرحله است و بهتر است ميزان كالري دريافتي به صورت اختصاصي براي هر فرد تنظيم شود. مشاروه با پزشك يا متخصص تغذيه به شما كمك مي كند تا با توجه به وزن فعلي و ساير فاكتورهاي خطر احتمالي رژيم مناسب خود را دريافت نماييد. فراموش نكنيد كه استفاده از رژيم هاي غيرعلمي بنا بر توصيه افراد ناآگاه مي تواند عوارض جبران ناپذيري براي سلامتي بدن شما داشته باشد.
فعاليت بدني: براساس تحقيقات مشخص شده است كه ميزان كاهش وزن در افرادي كه فقط كالري مصرفيشان كاهش يافته نسبت به افرادي كه فقط فعاليت بدني دارند بيشتر است اما در صورت استفاده از هر دو روش بيشترين موفقيت در كاهش وزن ديده مي شود. همچنين فعاليت بدني باعث مي شود كه كاهش وزن ناشي از سوختن بافت هاي غيرچربي (عضلات) كاهش يافته و همچنين باعث بهبود سلامت قلب و عروق و متابوليسم پايه بدن مي شود.
دارودرماني:
استفاده از دارو جهت كاهش وزن براي كليه افراد توصيه نمي شود و تنها افرادي كهBMI بيش از 30دارند و يا افرادي با بيماري هاي زمينه اي وBMI بيش از 27 بايد با كمك دارو وزنشان را كاهش دهند. متأسفانه امروزه به وفور مشاهده مي شود كه افراد جهت كاهش وزن به دارو روي مي آورند و بعضاً بسياري از داروهاي مورد مصرفشان غيرمجاز بوده و از سوي مراجع ذي صلاح تأييديه ندارند. خوب است بدانيد كه تنها چند داروي اندك است كه از سوي FDA يعني سازمان غذا و داروي آمريكا براي كاهش وزن مورد تأييد مي باشد و اين داروها نيز به صورت نسخه اي و در صورتي كه پزشك تشخيص دهد كه بايد براي فرد دارو درماني آغاز شود مجاز به مصرف هستند.
استفاده از فرآورده هاي غيرمجاز جهت كاهش وزن مي تواند عوارض جبران ناپذيري براي فرد به دنبال داشته باشد.
عوارض ناشي استفاده از فرآورده هاي تقلبي و
غيرمجاز كاهش وزن:
تاكنون مركز ثبت و بررسي عوارض جانبي گزارشات متعددي مبني بر بروز عوارض خطرناك ناشي از مصرف فرآورده هاي غيرمجاز كاهش وزن دريافت نموده است كه از آن جمله مي توان موارد زير را نام برد:
درد قفسه سينه
تعريق زياد
افزايش فشارخون
تشنج
سكته قلبي
افسردگي و ايجاد افكار خودكشي و ...
عليرغم ادعاهايي كه صرفاً جهت تبليغ براي فروش اين نوع محصولات مطرح مي شود مبني بر بي ضرر بودن فرآورده و يا كاملاً گياهي و طبيعي بودن آن، بررسي ها نشان داده كه اين فرآورده ها غالباً حاوي مواد آمفتامينی و تركيبات فعالی است كه بسياري بيشتر از ميزان مجاز بوده و سلامت مصرف كننده را تحت تأثير قرار مي دهند و حتي منجر به بروز وابستگي در فرد مي شود. و البته بر روي برچسب فرآورده ذكر نشده است كه مصرف كنندگان را گمراه كنند.
توصيه ها:
مصرف داروها تنها بايد با توصيه پزشك انجام پذيرد و خوددرماني براساس توصيه افراد ناآگاه به هيچ عنوان توصيه نمي شود.
تنها داروهايي كه از طريق داروخانه توزيع مي شوند و برچسب تأييد وزارت بهداشت را دارند قابل استفاده است و ساير مراكز فروش جهت تهيه فرآورده هاي كاهش وزن به هيچ عنوان توصيه نمي شود.
مؤكداً توصيه مي شود كه از مصرف فرآورده هاي فاقد مجوز و قاچاق اجتناب شود و همچنين فراموش نكنيد كه صرفاً ادعاي وجود تركيبات گياهي يا طبيعي در يك فرآورده دليل بر بي خطر بودن آن نيست و بايست مستندات و اطلاعات كافي در خصوص اجزاي موجود در آن و عوارض احتمالي آنها از طريق مراجع ذي صلاح تأييد شود.
داروهاي مجاز مورد استفاده جهت كاهش وزن كه از طريق جلوگيري از جذب چربي ها عمل مي كنند مي تواند باعث افزايش نياز بدن به ويتامين هاي محلول در چربي
A,D,E,K شوند كه حتماً در صورت مصرف اين نوع داروها در رابطه با لزوم مصرف مكمل هاي ويتاميني از توصيه پزشك خود استفاده كنيد.
مورد تأييد بودن فرآورده هاي كاهش وزن به معني قابل استفاده بودن آن براي تمام افراد نيست و مانند ساير داروها محدوديت هاي سني و ساير موارد احتياط مصرف در مورد اين داروها نيز صادق است. پس اگر پزشك دارويي براي كاهش وزن به شما تويه مي كند به هيچ عنوان آن را به دوستان و آشنايان خود معرفي نكنيد چرا كه ممكن است با توجه به وضعيت متفاوت افراد استفاده از دارو براي آنها خطرساز باشد.
در نظر داشته باشيد كه كم خطرترين و بهترين روش كاهش وزن استفاده از رژيم كم كالري و فعاليت بدني مناسب است.
منبع:
دانشگاه علوم پزشکی شیراز-معاونت غذاودارو-مدیریت تحقیق و توسعه