برگزیده های پرشین تولز

دانستنیها (بخش تکنولوژی روز+بهداشت+فضا)

mehrdad1355

کاربر قدیمی پرشین تولز
کاربر قدیمی پرشین تولز
تاریخ عضویت
2 فوریه 2004
نوشته‌ها
3,971
لایک‌ها
30
سن
47
اين پرسش برای چندين دهه گذشته ذهن متفکران را به خود مشغول کرده است.

در بسياری موارد پاسخ روشن به نظر می رسد: رژيم غذايی بهتر، دسترسی به مراقبت های بهداشتی و قرار گرفتن در معرض بيماری های کمتر.

اما در ساير موارد پاسخ ها به اين اندازه روشن نيست.

برای مثال چرا طول عمر مردان ژاپنی به طور متوسط چهار سال بيش از مردان بريتانيايی است؟

چرا يک زن اهل منچستر به طور متوسط سه سال زودتر از يک زن اهل لندن زندگی را وداع می گويد؟ يا حتی چرا مردان غرب لندن به طور متوسط شش سال بيش از مردان شرق لندن زندگی می کنند؟

دانشمندان دلايل متعددی برای توجيه اين تفاوت ها ارائه کرده اند که طيف گسترده ای از عوامل از عادات انسانی، مانند کشيدن سيگار گرفته تا عوامل زيستی مانند وراثت (ژنتيک) را در بر می گيرد.

اما کتابی به قلم "سر مايکل مارموت" (Sir Michael Marmot)، استاد اپيدمی شناسی و بهداشت عمومی در "دانشگاه کالج لندن" احتمالات کاملا متفاوتی را تشريح می کند.

مطالعات 30 ساله

آقای مارموت برای سه دهه سرگرم تحقيق درباره تفاوت ها در ميزان طول عمر مردم بوده است.

متوسط طول عمر
1-ژاپن 81 و سه دهم
2-سوئد 79 و نه دهم
3-کانادا 79 و دو دهم
4-اسپانيا 79 و يک دهم
5-سوئيس 79
5-استراليا 79
7-اسرائيل 78 و نه دهم
8-نروژ 78 و هفت دهم
8-فرانسه 78 و هفت دهم
10-ايتاليا 78 و شش دهم
15-بريتانيا 77 و نه دهم
18-آمريکا 76 و نه دهم
منبع: برنامه توسعه جهانی

در دهه 1960، او به مطالعه گروهی از کارمندان دولت در لندن پرداخت.

اين مطالعه دريافت که سلامت اين گروه ارتباط تناتنگی با رتبه اداری آنها دارد. در واقع، هرچه رتبه آنها بالاتر بود از سلامت بيشتری برخوردار بودند.

ساير مطالعات به وجود الگوهای مشابهی در ساير گروه های اجتماعی، از جمله در ميان دانشگاهيان و برندگان اسکار اشاره می کند.

برای مثال کسانی که دارای درجه دکترا هستند از کسانی که فوق ليسانس دارند بيشتر زندگی می کنند. عمر کسانی که فوق ليسانس دارند بيشتر از کسانی که ليسانس دارند و به همين ترتيب عمر کسانی که ليسانس دارند از کسانی که زود مدرسه را ترک کرده اند بيشتر است.

به همين شکل، هنرپيشه های برنده جايزه اسکار به طور متوسط سه سال بيش از کسانی که نامزد اسکار شده اما آن را نبرده اند زندگی می کنند.

سر مايکل مارموت معتقد است که همين روند در مورد کليه گروه های اجتماعی از سياستمداران گرفته تا کسانی که در فقر زندگی می کنند صادق است.

او بر اين باور است که سلامت و طول عمر ما تا حدودی زيادی از منزلت اجتماعی ما تاثير می پذيرد.


برندگان اسکار می توانند انتظار طول عمر بيشتری داشته باشند

او می گويد: "شواهد در اين زمينه تکان دهنده است و نشان می دهد که موقعيت اجتماعی هرچه بالاتر باشد انسان سالم تر است. کسانی که در راس سلسله مراتب اجتماعی هستند بيشتر عمر خواهند کرد."

وی معتقد است که منزلت اجتماعی احتمالا حتی از رژيم غذايی و مراقبت های بهداشتی نيز مهم تر است.

وی گفت: "مردم معمولا فکر می کنند که مراقبت های پزشکی يا کشيدن سيگار يا رژيم غذايی است که طول عمر انسان را تعيين می کند."

"اين عناصر مهم است، اما شواهد نشان می دهد که اينها تنها بخشی از قضيه است."

آقای مارموت می گويد دو عامل بر موقعيت ما در سلسله مراتب اجتماعی تاثير می گذارد: چقدر بر زندگی خود تسلط داريم و چه نقشی در اجتماع بازی می کنيم.

شگفت اين که به نظر می رسد ميزان درآمد تاثير بسيار کمی بر طول عمر دارد.

سر مايکل گفت: "پول بيشتر برای انسان سلامتی بيشتر به ارمغان نمی آورد. پول تنها يک نشانگر است. درآمد به خودی خود مهم نيست."

سر مايکل می گويد اگر مردم کنترل بيشتری بر زندگی شان داشته باشند و اطمينان حاصل کنند که نقش خود را به طور کامل در اجتماع بازی می کنند، بر سلامتی و طول عمرشان افزوده خواهد شد.
 

mehrdad1355

کاربر قدیمی پرشین تولز
کاربر قدیمی پرشین تولز
تاریخ عضویت
2 فوریه 2004
نوشته‌ها
3,971
لایک‌ها
30
سن
47
پرواز تاريخی نخستين فضاپيمای خصوصی به فضا انجام شد


پرتاب آزمايشی فضاپيمای اسپيس شيپ - وان با يک نفر خلبان و بدون مسافر صورت می گيرد
'اسپيس شيپ-وان' صبح روز دوشنبه (21 ژوئن) به نخستين فضاپيمای سرنشين دار خصوصی بدل شد که وارد مرز فضا می شود.
اين فضاپيما که از صحرای موهاوی در کاليفرنيا به فضا پرتاب شد توسط برت روتان، از پيشگامان صنايع هوافضا، ساخته شده است.

اسپيس شيپ-وان (سفينه فضايی يک) توسط يک فروند هواپيمای پرتاب کننده به نام "وايت نايت" به ارتفاع 15 کيلومتری از سطح زمين منتقل شد و سپس با استفاده از نيروی موشکی تا ارتفاع يکصد کيلومتری، که رسما مرز فضا تلقی می شود، اوج گرفت.

تاکنون هيچ سفينه ساخت بخش خصوصی تا چنين ارتفاعی پرواز نکرده است و در پروازهای آزمايشی که در ماه مه انجام شد، اين سفينه توانست به ارتفاع 64 کيلومتری برسد.

اسپيس شيپ-وان در نخستين پرواز خود تنها با يک خلبان وارد فضا شد.

هدايت سفينه را مايک ملويل، 62 ساله، برعهده داشت که نخستين خلبان غيرنظامی است که با يک فضاپيما از جو زمين خارج می شود.

هرچند سفينه از جو خارج شد اما بدون گردش در مدار سياره به زمين باز گشت.


اسپيس شيپ-وان درحالی که به وايت نايت متصل است سفر خود را آغاز می کند

هزينه و خطر پرواز در زير مدار زمين کمتر است، ولی از اين ارتفاع نيز خلبان توانست کره زمين را همانند فضانوردان مشاهده کند.

مايک ملويل گفت که منظره زمين از فضا "خارق العاده" بود و تنها از اين بابت ناراحت است که آقای روتان، که او بهترين دوست خود در جهان توصيف کرد، در آن لحظه در کنار او نبود.

فضاپيما پس از پروازی 90 دقيقه ای در ساعت 8:15 صبح به وقت غرب آمريکا به زمين نشست.

در حدود 3000 نفر از جمله 500 نفر از خدمه رسانه های خبری برای مشاهده پرواز در صحرای موهاوی در شرق ايالت کاليفرنيا حضور يافتند.

مايک ملويل هدايت اين فضاپيما را در پرواز آزمايشی ماه مه نيز به عهده داشت.

فضاپيما پس از پرتاب توسط "وايت نايت" و پيش از آنکه راکت خود را آتش کند، برای لحظات کوتاهی در هوا شناور بود.

فضاپيما سپس حرکت عمودی خود به سوی فضا را با سرعتی معادل سه برابر سرعت صوت آغاز کرد.

بازگشت اسپيس شيپ-وان به زمين حدود 20 دقيقه طول کشيد.

اسپيس شيپ-وان و وايت نايت به گونه ای طراحی و ساخته شده اند که می توان آنها را مجددا مورد استفاده قرار داد.

به گفته سازندگان اين سفينه، سوخت مورد استفاده در آن در مقايسه با سوخت رايج در فضاپيماهای سنتی تاثيرات کمتری بر محيط زيست خواهد داشت.

20040621064732spaceship2203.jpg
20040621171013_takeoff203b.jpg
 

mehrdad1355

کاربر قدیمی پرشین تولز
کاربر قدیمی پرشین تولز
تاریخ عضویت
2 فوریه 2004
نوشته‌ها
3,971
لایک‌ها
30
سن
47
دانشمندان بريتانيايی بر اين باورند که راهی برای تعيين سن يائسگی زنان يافته اند.
اين تکنيک که در نشريه "توليد مثل انسانی" تشريح شده است برای محاسبه اندازه تخمدان زن از شيوه "اولتراساوند" داخلی استفاده می کند و به پزشکان امکان می دهد سن يائسگی را پيش بينی کنند.

دخترها در زمان تولد دارای تقريبا يک ميليون تخمک نابالغ در تخمدان هستند، اما با افزايش سن اين رقم به طور چشمگيری افت می کند.

با نزديک تر شدن سن يائسگی، تنها چند هزار تخمک در تخمدان باقی می ماند و پس از يائسگی، زن توانايی توليد مثل را از دست می دهد.

سن يائسگی برای هر زن متفاوت است و پژوهشگران دريافته اند که می توانند با محاسبه اندازه تخمدان زن به وسيله "اولتراساوند" (Ultrasound) دريابند او چند سال ديگر برای بچه دار شدن فرصت دارد.

اين تکنيک همچنين می تواند به کسانی که در کودکی از سرطان جان در برده اند، اما توانايی آنها برای توليد مثل به خاطر شيمی درمانی يا راديوتراپی صدمه ديده است، کمک کند.

همزمان مطالعه ديگری که در همين نشريه منتشر شده است حاکی است که زنانی که بيش از 35 سال دارند اما هنوز بچه دار نشده اند نبايد به شيوه های کمکی برای باردار شدن توسل جويند.

اين پژوهشگران نتيجه گيری کرده اند که معالجات کمکی نمی تواند ضعف طبيعی بدن برای باردار شدن را که حاصل افزايش سن است جبران کند.
20040618102928pregnant203.jpg


====================


اسپرم به شيوه لقاح مصنوعی تخمک را باردار کرد
پزشکان بريتانيايی می گويند موفق شده اند اسپرمی را که برای 21 سال منجمد بود به شيوه لقاح مصنوعی در رحم يک زن کاشته و کودک سالمی به دنيا آورند.
پژوهشگران با انتشار مقاله ای در نشريه "توليد مثل انسانی" ابراز عقيده کرده اند که اين احتمالا طولانی ترين دوره ای است که اسپرم پيش از به کار گرفته شدن برای تولد يک انسان سالم، در انجماد بوده است.

کودک دو سال پيش به دنيا آمد.

پدر او در سال 1979 در سن 17 سالگی به سرطان بيضه مبتلا شده بود، اما پيش از آنکه مورد معالجه قرار گيرد مقداری از اسپرم او منجمد و ذخيره شد.

زمانی که او و همسرش تصميم گرفتند بچه دار شوند متوجه شدند که وی عقيم شده است.

به اين ترتيب پزشکان در بيمارستان منچستر اسپرم او را از انجماد خارج کرده و از آن برای تلقيح تخمک های همسرش استفاده کردند.

همسر او بالاخره پس از چند دور لقاح مصنوعی باردار شد.

کيفيت اسپرم عليرغم آنکه برای 21 سال ذخير شده بود خوب بود.

پزشکان می گويند اين يافته مهم است چرا که هرچند مردان اکنون اسپرم خود را برای دوره های طولانی منجمد می کنند، اما مطالعه تازه ای نشان می دهد که تنها يک چهارم آنها ظرف ده سال اول از آن استفاده می کنند.

خبر تولد موفقيت آميز کودک به درخواست پدر و مادر منتشر شد چرا که آنها می خواهند آن دسته از مردان جوان که به سرطان مبتلا می شوند نسبت به تشکيل خانواده در آينده مايوس نشوند.

20040525125452_40191575_insem203.jpg
 

mehrdad1355

کاربر قدیمی پرشین تولز
کاربر قدیمی پرشین تولز
تاریخ عضویت
2 فوریه 2004
نوشته‌ها
3,971
لایک‌ها
30
سن
47
'رويت عينی' نخستين سياره خارج از منظومه شمسی


اين دو شیء ظاهرا تشکيل دهنده منظومه ای به مرکزيت يک کوتوله سفيد است
تصور می شود تلسکوپ فضايی هابل در تحولی تاريخی، نخستين سياره ای را که در خارج از منظومه شمسی و در مدار ستاره ای غير از خورشيد می گردد مستقيما رويت کرده باشد.
اين سياره که پنج تا ده بار بزرگ تر از مشتری است در اطراف يک ستاره از نوع کوتوله سفيد در فاصله 100 سال نوری می گردد.

با اين حال منجمان برای حفظ جانب احتياط می گويند و اطمينان از اينکه اين شیء يک سياره و نه شیء ديگری در زمينه عکس است که به خاطر خطای ديد در کنار ستاره ديده می شود، به داده های بيشتری نياز دارند.

رصدهای بعدی و بررسی حرکت آن دو نسبت به يکديگر نشان خواهد داد آيا اين دو شیء بخشی از يک منظومه هستند يا خير.

دانشمندان در 10 سال گذشته تقريبا 120 سياره را که به "ورا سيارات" مشهور هستند کشف کرده اند. با اين حال وجود کليه آنها به شيوه های غيرمستقيم استنباط شده و عکسی از آنها وجود ندارد.

کوتوله سفيد

تصوير تازه هابل را جان دبس، فارغ التحصيل دانشگاه ايالتی پنسيلوانيای آمريکا، طی پروژه ای برای جستجوی سيارات در اطراف ساير ستارگان تهيه کرده است.

وی به بی بی سی گفت که مشکل بزرگ در يافتن اين سيارات نه به حساسيت تلسکوپ و دوربين بلکه به کنتراست (contrast) مربوط می شود.

وی گفت: "حضور يک ستاره درخشان مشاهده سياره ای نسبتا کمرنگ در حاشيه آن را دشوار می کند."

به همين دليل است که آقای دبس و همکاران او به جستجوی سيارات در اطراف کوتوله های سفيد - ستارگان کمرنگی که در پايان عمر خود به سر می برند و به اندازه زمين کوچک شده اند - پرداختند.

او گفت: "ما هفت کوتوله سفيد را مطالعه کرديم و در اطراف سه تای آنها آنچه ممکن است سياره باشد ديديم. در يکی از آنها، جرم سياره احتمالا تنها چند بار بيشتر از مشتری است."

فاصله اين سياره بی نام و نشان از ستاره مادر تقريبا به اندازه فاصله نپتون از خورشيد است.

در انتظار تصديق

اين سياره احتمالا حيات خود را چندين ميليارد سال قبل در مداری بسيار نزديک تر به ستاره مادر آغاز کرد.

ستاره مادر نيز احتمالا چندين بار بزرگ تر و درخشان تر از خورشيد بوده است. ستاره در پايان عمر خود متورم شده و پيش از آنکه به شدت منقبض شود کليه ستارگان نزديک تر را نابود می کند.

تنها سيارات دورافتاده تر از اين رويداد جان به در می برند و با کاسته شدن از جرم ستاره مادر و در نتيجه تحليل قوه جاذبه آن، مدار اين سيارات گشادتر می شود.

دبس تا زمانی که شواهد ثابت نکند اين شیء به کوتوله سفيد مرتبط است، در مورد ماهيت آن محتاط خواهد بود.

وی گفت: "اگر اين يک سياره و نه شیء ديگری در زمينه عکس باشد که از قضا در همان جهت قرار دارد بايد ظرف چند ماه آينده شاهد حرکت همزمان آن در کنار ستاره باشيم."

20040512174321_planet_hubble_203.jpg
 

mehrdad1355

کاربر قدیمی پرشین تولز
کاربر قدیمی پرشین تولز
تاریخ عضویت
2 فوریه 2004
نوشته‌ها
3,971
لایک‌ها
30
سن
47
036531.jpg




بارنابى فدر -ترجمه على عبدالمحمدى: بازار فروش تجهيزات توليد كننده انرژى خورشيدى داغ داغ است. دورنماى پروژه هاى توليد انرژى باد روشن است. گاز متان كه در نتيجه وقوع برخى فرايندهاى شيميايى در فضولات پسماند زباله ها و كودها توليد مى شود اكنون در مقادير هنگفت و فزاينده براى توليد انرژى الكتريكى (برق) به فروش مى رسد. انرژى هاى جايگزين (Alternative Energies) از قبيل انرژى خورشيدى، انرژى باد، انرژى زمين گرمايى (Geothermal Energy) و چندين و چند منبع ديگر توليد انرژى اكنون در وضعيتى به مراتب بهتر از هر زمان ديگرى قرار دارند. اما دليل اصلى رونق بازار اينگونه انرژى ها افزايش بهاى جهانى نفت و گاز طبيعى نيست. وقتى بهاى انواع سوخت هاى فسيلى طى ساليان گذشته با فراز و نشيب هاى متعددى روبه رو شد، سرنوشت بسيارى از پروژه هاى مربوط به انرژى هاى جايگزين نيز دستخوش تلاطمات فراوانى شد. اما اين موضوع در حالت كلى و در يك بازه تاريخى چند دهه اى به هيچ وجه صادق نيست.

در واقع، حتى اگر قيمت سوخت هاى رايج فسيلى طبق انتظار بسيارى از كارشناسان سرانجام روزى از سطح فعلى حدود ۴۰ دلار در هر بشكه به حدود ۳۰ تا ۳۵ دلار كاهش پيدا كند، به پيش بينى تحليلگران، هرگز بلايى كه يك بار در ساليان دور بر سر پروژه هاى انرژى تجديدپذير (Renewable Energy) آمد، تكرار نخواهد شد. «دن ريچر» مسئول ارشد اجرايى منابع انرژى هاى جايگزين و تجديدپذير در دولت «بيل كلينتون» رئيس جمهور سابق آمريكا در اين باره مى گويد: «ما در دوره اى بسيار متفاوت با اواخر دهه ۱۹۷۰ به سر مى بريم.» وى در ادامه مى افزايد: «فناورى هاى مورد نياز براى بهره بردارى از منابع انرژى هاى تجديدپذير طى ساليان اخير با پيشرفت بسيار قابل ملاحظه اى مواجه بوده اند و سطح عمومى قيمت ها نيز تا حد زيادى تعديل شده است.» در حالى كه منابع انرژى جايگزين طى ساليان اخير با رشد قابل ملاحظه و سريعى همراه بوده اند، اما هنوز نقش اين انرژى ها در تأمين مجموع انرژى مورد نياز جهان بسيار ناچيز است، زيرا اساساً قيمت تمام شده انرژى هاى جايگزين در زمانه كنونى بسيار بالاتر از انرژى توليد شده از انواع سوخت هاى فسيلى قرار دارد.

«آژانس اطلاعات انرژى دولت آمريكا» به تازگى اعلام كرد كه ميزان توليد انرژى از منابع انرژى تجديدپذير در ايالات متحده در دو ماهه نخست سال جارى ۵/۱۵ درصد بيشتر از ميزان آن در دوره مشابه سال ۲۰۰۳ بوده است. اما آژانس مذكور در عين حال برآورد مى كند كه انرژى هاى تجديدپذير فقط ۴/۶ درصد از كل مصرف انرژى داخلى آمريكا را طى سال گذشته ميلادى به خود اختصاص داده اند و سهم احتمالى شان در سبد انرژى ايالات متحده تا پايان سال جارى به رقم ۷/۶ درصد افزايش خواهد يافت. اين رشد ۳/۰ درصدى به رغم ظاهر نه چندان مطلوب آن به عقيده طرفداران هميشگى انرژى هاى جايگزين مايه اميدوارى فراوان است. آنها در استدلالات خود اينگونه خاطرنشان مى سازند كه حتى پيش از صعود ناگهانى بهاى نفت طى هفته هاى اخير، دورنماى صنعت انرژى خورشيدى با عايدى خالص ۷/۴ ميليارد دلار در سال گذشته و افزايش تدريجى آن به رقم ۸/۳۰ ميليارد دلار تا سال ۲۰۱۳ بنا به پيش بينى شركت معتبر بازاريابى Clean Edge در سانفرانسيسكو بسيار روشن بود.

به طور مشابه، پس از ثبت يك ركورد بى نظير در سال گذشته، تعداد درخواست هاى ارائه شده براى كسب مجوز افتتاح و بهره بردارى از پروژه هاى جديد انرژى باد در ايالات متحده به حدى رسيده كه پرونده هاى بسيار زيادى روى هم انباشته شده است. اين در حالى است كه سرمايه گذاران آمريكايى همچنان مشتاقانه منتظر اعلام تصميم نهايى مقامات دولت مركزى در واشنگتن در مورد معافيت هاى مالياتى هستند تا در صورت كسب اطمينان از سودآورى بيشتر در اينگونه پروژه ها سرمايه گذارى كنند. انرژى زمين گرمايى نيز در حال پيمودن مسير روشنى است كه نهايتاً با سودآورى بيشتر همراه خواهد بود. «كارل اوستين» يكى از ساكنين ايالت آيداهو كه حدود ۴۰ سال است در زمينه انرژى زمين گرمايى به فعاليت مشغول است، اميد فراوانى دارد كه با افتتاح نخستين پروژه زمين گرمايى ايالت محل سكونت خود شانس اش را براى افزايش ميزان سودآورى طرح هايش افزايش دهد. «اوستين» در اين باره مى گويد: «شرايط حاضر بهترين شرايطى هستند كه من تاكنون به چشم خود ديده ام.» وى در ادامه مى افزايد: «همه پيش بينى ها حاكى از نتيجه بخش بودن كار به بهترين شكل ممكن هستند.»

كارشناسان اكنون در حال مباحثه پيرامون اين موضوع هستند كه چطور مى توان منابع انرژى جايگزين را با قابليت رقابت پذيرى كافى با انواع سوخت هاى فسيلى وارد بازار كرد، هرچند ترديدى وجود ندارد كه روى هم رفته شكاف قيمت ها در مقايسه با گذشته كمتر شده است و اين اساساً به آن علت است كه بهاى جهانى نفت و گاز طبيعى تا حد قابل ملاحظه اى افزايش يافته و ارتقاى سطح فناورى هاى جديد باعث كارآمدتر شدن و سودآورتر شدن منابع انرژى جايگزين شده اند. قيمت تمام شده هر كيلو وات انرژى حاصل از فعاليت توربين هاى بادى تا حد زيادى به كيفيت وزش باد (رژيم بادى منطقه) و بازده عملكرد توربين بستگى دارد، اما آنچه مشخص است اينكه هزينه توليد هر كيلووات ساعت برق در اصلى ترين و پربازده ترين سايت هاى بادى فعال در ايالات متحده در بهترين حالت به كمتر از ۵ سنت (۰۵/۰ دلار آمريكا) مى رسد و اين تا حدى ارزان تر از برقى است كه در نيروگاه هاى با سوخت گاز طبيعى با توجه به سطح رايج كنونى قيمت ها توليد مى شود.

اما براى رقابت پذير بودن با زغال سنگ، انرژى باد معمولاً به دريافت سوبسيدهايى از قبيل معافيت هاى مالياتى تا سطح ۸/۱ سنت به ازاى هر كيلووات ساعت برق نياز دارد كه خوشبختانه اين معافيت ها در پايان سال گذشته محقق شد.صفحات خورشيدى توليد كننده برق (Solar Panels) كه حدود ۵۰ سال پيش اختراع شدند و در سال ۱۹۷۶ به ازاى هر وات توان توليدى بيش از ۱۰۰ دلار قيمت داشتند اكنون به قيمتى كمتر از ۳ دلار به ازاى هر وات به فروش مى رسند و انتظار مى رود كه حتى چنانچه هيچ پيشرفت يا كشف خارق العاده اى در زمينه فناورى اينگونه صفحات روى ندهد ساليانه با افت قيمتى در حدود ۵ درصد مواجه شوند. در حال حاضر، طبق برآوردى كه نتايج آن به تازگى از سوى لابراتوارهاى ملى Sandia منتشر شد، فناورى توليد برق با استفاده از صفحات خورشيدى در حدود ۱۰ برابر گران تر از سيستم هاى متداول سوخت فسيلى براى توليد مقادير بزرگ برق است. اما فناورى ياد شده (خورشيدى) اكنون به جايگزين مناسب و ارزان ترى براى آن دسته از سايت هاى برق رسانى تبديل شده است كه فاصله نسبتاً زيادى تا خطوط شبكه سراسرى برق دارند.

واكنش عمومى نسبت به رشد كم سابقه بهاى نفت طى هفته هاى اخير مى تواند با تحت فشار قرار دادن مقامات سياسى كشورها براى در نظر گرفتن تسهيلات بيشتر در زمينه سرمايه گذارى در امر انرژى هاى جايگزين از طريق تدوين و اجراى راهكارهاى مناسبى همچون تصويب معافيت هاى مالياتى و پرداخت انواع كمك هزينه ها، وام هاى كم بهره و ساير انواع يارانه هاى دولتى بيش از گذشته به رشد و ترويج اين گونه انرژى ها كمك كند. اما هنوز به رغم افزايش شديد بهاى انواع سوخت هاى فسيلى كه يقيناً آينده بهترى را براى سرمايه گذارى هاى بالقوه در بخش انرژى هاى جايگزين نويد مى دهد، روند صعودى قيمت ها هنوز موضوع بسيار تازه اى است و همانطورى كه بسيارى از سرمايه گذاران بخش انرژى نيز نسبت به كاهش تدريجى قيمت ها طى هفته ها و ماه هاى آتى اظهار خوش بينى مى كنند، افزايش بهاى جهانى نفت و ساير انواع مشابه سوخت هاى فسيلى را نمى توان به عنوان عامل اصلى رونق صنعت انرژى هاى جايگزين قلمداد كرد.

نكته بسيار مهمى كه اين روزها بيش از هر زمان ديگرى به آن پرداخته مى شود ضرورت دستيابى به انواع فناورى هاى نوين براى محقق ساختن اهداف والاى زيست محيطى است. سوخت هاى رايج فسيلى نظير زغال سنگ، نفت و گاز طبيعى جزء آلاينده هاى اصلى هوا و توليد كننده هاى عمده انواع گازهاى مخرب اتمسفر به شمار مى روند. هزينه ها و آسيب هاى زيست محيطى ناشى از مصرف اينگونه سوخت ها طبق روال معمول در محاسبه قيمت هاى جارى آنها به حساب آورده نمى شوند و اين در حالى است كه دولت هاى بزرگ سعى دارند تا با تدوين مقررات پيشگيرانه از گسترش دايره آسيب هاى زيست محيطى اينگونه سوخت ها ممانعت به عمل آورند و به طور كلى از رشد بى رويه مصرف آنها جلوگيرى كنند. بدين ترتيب، همانطورى كه «اوستين» در تصورات ذهنى خويش مجسم مى سازد، با وجود پايين بودن قيمت جهانى زغال سنگ، بعيد به نظر مى رسد كه پروژه زمين گرمايى مورد نظر او با تهديدى جدى از جانب واحدهاى نيروگاهى جديد كه از سوخت زغال سنگ استفاده مى كنند مواجه شود مگر اينكه پيشرفت ناگهانى و غيرمنتظره اى در فناورى اينگونه نيروگاه ها حادث شود به گونه اى كه تأثيرات مخرب زيست محيطى زغال سنگ را بدون در نظر گرفتن قيمت نازل آن به پايين ترين حد ممكن كاهش دهد.

برخى فناورى ها، نظير پيل هاى سوختى، به طور طبيعى از منابع متداول انرژى استفاده مى كنند اما معمولاً به آنها به عنوان منابع انرژى جايگزين نگريسته مى شود. علت، آن است كه منابع مذكور، مقادير كوچكى از الكتريسيته و حرارت پاك را در سايت هاى مجزا تحويل مصرف كننده مى دهند و اين درست بر خلاف كارى است كه در نيروگاه هاى برق مركزى انجام مى شود. اما بسيارى از فناورى هاى جايگزين از منابع انرژى تجديدپذير نظير خورشيد و باد استفاده مى كنند. عامل مهم ديگرى كه باعث شده است تا سوخت هاى جايگزين در گذر زمان با چنين اقبال گسترده اى مواجه شوند اين است كه ذخاير قابل استحصال سوخت هاى فسيلى با آهنگ نسبتاً سريعى در حال تهى شدن هستند. به گفته كارشناسان انرژى، افزايش هزينه هاى مربوط به استخراج و بهره ورى ذخاير موجود به واقعيتى اجتناب ناپذير تبديل شده است. اين امر بيانگر آن است كه تنها راه قابل تصور براى جلوگيرى از رشد بى رويه قيمت ها در درازمدت، تلاش براى ابداع فناورى هاى جديد و گسترش زمينه هاى كاربردى آنها در صنايع مرتبط با انرژى است.

در عين حال، منابع انرژى جايگزين بيش از هر زمان ديگرى خود را به عنوان ابزارى براى كاستن از ريسك وابستگى به منابع نفت و گاز خاورميانه و ساير مناطق بى ثبات دنيا مطرح كرده اند. «نيل اليوت» كارشناس صنعتى بهره ورى انرژى در «شوراى اقتصادى انرژى كارآمد آمريكا» كه يك گروه غيرانتفاعى فعال در زمينه تحليل سياست هاى انرژى است و مقر آن در واشنگتن واقع است در اين باره مى گويد: «مديران شركت هاى مختلف تجارى اساساً در حال دورى گزيدن از نگرش پيشين خود به مقوله انرژى هستند.» به گفته «اليوت»، طى دهه هاى ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، «مديريت ريسك» به معناى سرمايه گذارى در ساخت بويلرها يا ديگ هاى بخارى بود كه قادر بودند سوخت هاى متفاوتى را بسوزانند و همچنين به معناى تلاش براى پيشى گرفتن از رقيبان در مناقصات بزرگى بود كه به موجب آنها دسترسى طولانى مدت به سوخت هاى فسيلى با يك قيمت قابل قبول تضمين مى شد. اكنون، «مديريت ريسك» به معناى سرمايه گذارى گام به گام و هوشمندانه در زمينه توليد انواع محصولات با بهره گيرى از فرآيندهاى مختلفى است كه در تمامى مراحل آنها سعى شده است تا علاوه بر صرفه جويى در مصرف انرژى حتى الامكان از مزاياى متعدد منابع انرژى جايگزين نيز استفاده شود.

از اين رو است كه پروژه هاى جالب و قابل اعتنايى همچون احداث خط لوله انتقال گاز و ساخت مجتمع فرآورى گاز متان در حوالى شهر «اسپارتان بورگ» (Spartanburg) در ايالت كاروليناى جنوبى آمريكا كه وظيفه تأمين بخشى از توان الكتريكى و حرارت مورد نياز كارخانه اتومبيل سازى بى ام و را در آنجا با بهره گيرى از متان استحصالى از ضايعات دورريز در نقطه ديگرى از حومه شهر بر عهده دارد به بهره بردارى مى رسند. متان مورد استفاده به عنوان خوراك اين مجتمع در نقطه اى به فاصله تقريبى ۱۰ مايل كه محل تخليه زباله هاى شهرى است و مالكيت آن را شركت مديريت پسماند در شهر «هوستون» بر عهده دارد استحصال و به محل مجتمع ياد شده فرستاده مى شود. پروژه مذكور سال گذشته رسماً افتتاح شد.

مجتمع صنعتى ياد شده با همت جمعى از كارشناسان Ameresco كه يك شركت فعال در زمينه مديريت انرژى است و مقر آن در فرامينگهام (Framingham) در ايالت ماساچوست آمريكا واقع است ساخته شد و اداره آن نيز اكنون در اختيار همين شركت است. اين شركت بر اساس توافق به عمل آمده با مسئولين كارخانه بى ام و قرار است بخشى از توان الكتريكى و حرارتى مورد نياز اين كارخانه را طى ۲۰ سال آينده با قيمت ثابت تأمين كند. هم اكنون، كارخانه بى ام و «اسپارتان بورگ» بيش از يك چهارم برق مورد نياز و ۱۰ درصد از حرارت مورد نياز خود را از گاز متان به دست مى آورد. در عين حال، مديريت پسماند به عنوان يك شركت فعال در زمينه انرژى هاى جايگزين تصميم گرفته است تا موضوع استحصال گاز متان از طريق بازيافت زباله هاى موجود در بسيارى از مراكز جمع آورى زباله خود را به عنوان يك فرصت تجارى عمده مورد بررسى دقيق قرار دهد. اين شركت در نظر دارد هر تعداد واحد نيروگاهى توليد برق يا تجهيزات مستقل فرآورى متان را كه مى تواند در محل هاى تخليه زباله متعلق به خويش احداث كند. «پل پابور» نخستين معاون رئيس مديريت پسماند در زمينه انرژى هاى تجديدپذير كه ژانويه گذشته براى تصدى اين سمت برگزيده شد ضمن بيان مطلب فوق مى گويد تاكنون ۳۱ پروژه اين شركت به طور كامل به اتمام رسيده و ۸ پروژه جديد نيز در دست اجرا هستند.

نوسانات اخير در قيمت جهانى نفت و گاز طبيعى هيچ تأثيرى در منافع پيش بينى شده براى مديريت پسماند نداشته اند. در واقع، طرح ها و سرمايه گذارى هاى عمده اى كه امروزه در زمينه منابع انرژى جايگزين مشاهده مى شوند، اساساً ميراث برخى حوادث و رويدادهاى ناگوار گذشته، از جمله كمبود شديد برق در سال ۲۰۰۱ در ايالت كاليفرنيا، شروع جنگ در عراق در اوايل سال ۲۰۰۳ و خاموشى هاى گسترده تابستان گذشته در شمال شرقى ايالات متحده و كانادا بوده اند.«تيم وودوارد» مدير اجرايى Nth Power كه يك شركت بزرگ آمريكايى در سانفرانسيسكو با قابليت سرمايه گذارى هاى عمده بر روى بازه وسيعى از فناورى هاى انرژى است در اين باره مى گويد: «تا كريسمس آينده شاهد بهره بردارى از هيچ طرح بزرگى در زمينه انرژى هاى جايگزين نخواهيم بود و اين در حالى است كه همه ما مى دانيم قيمت جهانى نفت و ساير سوخت هاى فسيلى طى هفته هاى اخير با رشد قابل ملاحظه اى همراه بوده است.» وى در پايان با خوش بينى هرچه تمام مى افزايد: «يقين بدانيد كه سال ۲۰۰۵ سال جلوه نمايى و غرورآفرينى طرح هاى ناتمام فعلى خواهد بود.»

The NewYork Times, May.29. 2004
 
بالا