marzban
Registered User
در ادامه سلسله جلسات آموزش عکاسي اين بار قرار است که در مورد انواع لنز ها و کاربرد هاي آن ها صحبت کنيم. در مباحث قبلي با نحوه كار لنز ها و تعدادي از لنز هاي آشنا شديد در ادامه اين بحث در مورد گونه هاي ديگر از لنز ها صحبت مي شود.
لنز هاي تله
در لنز هاي تله(بلند) فاصله کانوني لنز از قطر تصويري که روي فيلم بلند تر است.
در واقع هر لنزي که فاصله کانوني آن از لنز نرمال بيشتر باشد به آن لنز، لنز تله اتلاق مي شود
مثلا در دوربين هاي 35 ميليمتري لنز استاندارد 50 ميليمتر است پس بنابر اين هر لنزي كه فاصله كانوني آن بيشتر 50 ميليمتر باشد لنز تله ناميده مي شود.
لنز هاي تله دوربين هاي 35 ميليمتري بسيار متنوع هستند به طوريكه فاصله كانوني لنز هاي تله بين 60 تا 2000 ميليمتر قابل تغيير مي باشند.
البته لنز هايي با فاصله كانوني بيشتر از 500 ميليمتر بييشتر براي براي فواصل بسيار دور به كار مي روند و براي كارهاي عمومي زياد مناسب نيستند.زاويه ديد لنز هاي تله بسيار كم تراز چشم انسان است از اين رو اين لنزپرسپكتيو تصوير را فشرده تر مي كنند و از اين رواجزاء تصوير بزرگتر به نظر مي رسد.
عمق ميدان لنز هاي تله بسيار كم هستند به اين صورت كه در بعضي از موارد فقط چند سانتيمتر كم تر و يا بيشتر از تقطه فوكاس در تصوير واضح هستند.اين ويژگي بيشتر براي برجسته جلوه دادن يك سوژه و يا جدا كردن يك موضوع از از ساير نقاط تصوير به كار مي رود كه اين مطب يكي از ويژگي هاي بسيار زيباي اين لنز ها مي باشد.
محدود بودن عمق ميدان باعث مي شود فوكاس تصوير دقيق تر شود و تنظيم فاصله ها راحت تر شود.
يعني با كوچكترين چرخش پيچ تنظيم فوكاس،وضوح تصوير تغيير مي كند كه اين خصوصيت براي عكس برداري از موضوعات متحرك كمي كار را مشكل مي كند.البته عكاسان حرفه اي با استفاده از سه پايه ويا تك پايه و استفاده از فيلم هاي حساسيت بالا سعي مي كنند كه اين لرزش را تا حد امكان كاهش دهند.
لنز هاي تله معمولا بسيار سنگين و حجيم هستند از اين رو براي نصب سه پايه مكان مخصوصي روي آن ها تعبيه شده است.
برش يک لنز 135 ميليمتر
هر چه فاصله كانوني لنز تله بيشتر شود بزرگنمائي آن نيز بيشتر هر چه فاصله كانوني لنز تله بيشتر شود بزرگنمائي آن نيز بيشتر مي شود.
مثلا اگر فاصله كانوني يك لنز تله دو برابر لنز نرمال باشد تصوير دو برابر بزرگ تر روي فيلم ثبت مي شود.
هر چه فاصله كانوني لنز بيشتر شود حد اقل فاصله عكس برداري هم كمتر مي شود.
مثلا اگر حداقل فاصله عكس برداري يك لنز 50 ميليمتر 35 سانتي متر باشد، حداقل فاصله عكس برداري يك لنز 300 ميليمتر حدود 2 متر است.
لنز هاي تله براي عكسبرداري ورزشي بسيار مناسب هستند.همينطور براي مكان هائي كه نمي توان به سوژه نزديك شد مثلا براي عكس برداري از حيات وحش بسيار مناسب هستند.در عكسبرداري از پرتره اين لنز ها بسيار پرطرفدار هستند و معمولا از لنز هائي با فاصله كانوني بين 100 تا 135 ميليمتر استفاده مي شود.
افزيش فاصله کانوني = کاهش عمق ميدان
لنز هاي زوم
لنز هائي كه فاصله كانوني آن ها قابل تغيير است به لنز هاي زوم معروف هستند.در اين لنز ها گروهي از عدسي ها وجود دارند كه مكان آن ها قابل تغيير است.اين تغيير مكان باعث مي شود كه فاصله كانوني لنز متغير باشد.براي شناسائي لنز هاي زوم از دو عدد كه يكي كمترين فاصله كانوني و ديگري بيشترين فاصله كانوني مي باشد استفاده مي كنند.مثلاً روي يك لنز زوم عدد70_28 مشاهده مي شود.اين بدين معنا است كه آن لنز كيله فاصله كانوني هاي بين 28 تا 70 ميليمتر را پشتيباني مي كند.
به دليل تعدد عدسي ها در لنز هاي زوم اين لنز ها دچارافت کيفيت مي باشند بنابراين ساختار لنز بايد اينقدر از کيفيت اپتيکي بالائي برخوردار باشد تا نور پس از عبور از عدسي هاي مختلف و فضاهاي خالي متفاوت دچار افت کيفيت نشود.
به همين دليل است که عکاسان حرفه ي بيشتر ترجيح مي دهند که از لنز هاي فاصله کانوني ثابت به خاطر کنتراست بالاي آن ها استفاده کنند.درضمن لنز هاي ثابت از سرعت بيشتري برخوردار هستند.
برش يک لنز زوم 200_80 ميليمتر
اين لنز ها معمولا داري يک حلقه براي تنظيم فوکاس و زوم تصوير دارند که اين عمل کار را بسيار آسان مي کند
براي تنظيم فوکاس با اين لنز ها بهتر است که ابتدا زوم را در آخرين درجه فاصله کانوني قرار دهيد و فوکاس را انجام دهيد.سپس به ميزان دلخواه فاصله کانوني را به ميزان دلخواه کاهش دهيد و عکس خود را بگيريد.
اگر اين کار را بر عکس انجام دهيد باعث مي شود شما در فوکاس دچار مشکل شويد.چون هنگامي که لنز بر روي کمترين فاصله کانوني باشد عمق ميدان وضوح بيشتر مي شود حال زماني شما فوکاس را انجام دهيد و سپس فاصله کانوني را افزيش دهيد فوکاس شما روي نقطه مورد نظر نخواهد بود.
بزرگترين حسن اين لنز ها اين است که عکاس مي تواند بدون جابجائي دوربين به راحتي کادر خود را تنظيم کند.مثلا براي عکاسي عمومي و ورزشي و مکان هائي که عکاس وقت کافي براي تعويض لنز ندارد بسيار مناسب هستند.
لنز هاي ماکرو
لنز هاي ماکرو لنز هائي هستند که براي عکس برداري بزرگ و از فواصل بسيار نزديک ساخته شده اند.البته براي اين نوع عکس برداري حتما مي توان به جاي استفاده از لنز ماکرو از« فانوس» بهره ببريم.فانوس در يک واقع يک لوله اي است که در بين لنز و بدنه قرار مي گيرد و ين امکان را به عکاس مي دهد تا از فواصل نرديک عکس بگيرد.
البته مسلما کيفيت لنزهاي ماکرو بسيار بهتر و بالاتر است.
توسط اين لنز ها و اين وسيله ميتواند تصويري با بزرگ نمائي تا 20 برابررا داشته باشيم.
براي بزرگ نمائي بيشتر بايد دوربين به ميکروسکوپ نزديک کرد.
به اين نوع عکاسي ماکرو فتوگرافي گفته مي شود.
البته بسياري از لنزهاي امروزي امکان عکاسي ماکرو را هم دارند.
يکي از کاربرد هاي مهم ين لنز ها تهيه ميکروفيلم بري استفاده در کتابخانه ها مي باشد.
لنز هاي کنترل پرسپکتيو
هنگام عکسبرداري از محيط هائي که از نظر فاصله طولاني هستند مثل جاده ها و يا مثل ساختمان هاي بلند انتهاي تصوير مثلا همان ساختمان به طور خودکار به هم نزديک مي شوند اين به خاطر کج کردن سر دوربين است تا عکاس بتواند تمام طول ساختمان را کادر قرار دهد.
حال براي عکسبرداري صنعتي اين اتفاق نبايد رخ دهد چون براي ين طور عکس ها بايد فاصله اجزاء عکس به يک اندازه از يکديگر باشند.
راه حل اين مشکل استفاده از لنز هاي کنترل پرسپکتيو (Perspective control_PC) و يا در اصطلاح ديگرلنزهي شيفت Shift): جابه جائي) مي باشد.منتهي براي عکسبرداري با اين لنزها بايد سطح دوربين با سطح موضوي موازي باشد.
لنز هاي کاتاديوپتريک( آينه اي)
براي ساخت لنز هاي تله با فاصله کانوني بسيار بزرگ اگر از عدسي استفاده شود طول لنز بسيار بزرگ خواهد شد و اصلا قابل حمل نيست.
براي حل اين مشکل به جاي عدسي از دو آينه استفاده ميشود.
آينه اول مقعر است قسمت تحتاني لنز قرار مي گيرد و نورها را به آينه دوم منتقل مي کند و آينه دوم تخت است و در قسمت فوقاني لنزو موازي با آينه اول ولي در خلاف جهت آن قرار ميگيرد و نور هاي رسيده از آينه اول را پس ازعبور از يک عدسي بر روي فيلم منتقل مي کند.
اين لنز ها به دليل ساختار خاصي که دارند امکان تعبيه ديافراگم متغير روي آن ها وجود ندارد.
به همين دليل اين لنز ها بسيار سبک و ارزان قيمت مي باشند.
در اين لنز ها بري کنترل نور از فيلتر هاي خاکستري که در پشت لنز قرار ميگيرد استفاده مي شود.
در جلسه آينده در مورد زاويه ميدان ديد و ملحقات لنز ها صحبت مي شود.البته جلسه بعدي کمي کوتاه تر خواهد بود.

لنز هاي تله
در لنز هاي تله(بلند) فاصله کانوني لنز از قطر تصويري که روي فيلم بلند تر است.
در واقع هر لنزي که فاصله کانوني آن از لنز نرمال بيشتر باشد به آن لنز، لنز تله اتلاق مي شود
مثلا در دوربين هاي 35 ميليمتري لنز استاندارد 50 ميليمتر است پس بنابر اين هر لنزي كه فاصله كانوني آن بيشتر 50 ميليمتر باشد لنز تله ناميده مي شود.
لنز هاي تله دوربين هاي 35 ميليمتري بسيار متنوع هستند به طوريكه فاصله كانوني لنز هاي تله بين 60 تا 2000 ميليمتر قابل تغيير مي باشند.
البته لنز هايي با فاصله كانوني بيشتر از 500 ميليمتر بييشتر براي براي فواصل بسيار دور به كار مي روند و براي كارهاي عمومي زياد مناسب نيستند.زاويه ديد لنز هاي تله بسيار كم تراز چشم انسان است از اين رو اين لنزپرسپكتيو تصوير را فشرده تر مي كنند و از اين رواجزاء تصوير بزرگتر به نظر مي رسد.
عمق ميدان لنز هاي تله بسيار كم هستند به اين صورت كه در بعضي از موارد فقط چند سانتيمتر كم تر و يا بيشتر از تقطه فوكاس در تصوير واضح هستند.اين ويژگي بيشتر براي برجسته جلوه دادن يك سوژه و يا جدا كردن يك موضوع از از ساير نقاط تصوير به كار مي رود كه اين مطب يكي از ويژگي هاي بسيار زيباي اين لنز ها مي باشد.
محدود بودن عمق ميدان باعث مي شود فوكاس تصوير دقيق تر شود و تنظيم فاصله ها راحت تر شود.
يعني با كوچكترين چرخش پيچ تنظيم فوكاس،وضوح تصوير تغيير مي كند كه اين خصوصيت براي عكس برداري از موضوعات متحرك كمي كار را مشكل مي كند.البته عكاسان حرفه اي با استفاده از سه پايه ويا تك پايه و استفاده از فيلم هاي حساسيت بالا سعي مي كنند كه اين لرزش را تا حد امكان كاهش دهند.
لنز هاي تله معمولا بسيار سنگين و حجيم هستند از اين رو براي نصب سه پايه مكان مخصوصي روي آن ها تعبيه شده است.
برش يک لنز 135 ميليمتر



هر چه فاصله كانوني لنز تله بيشتر شود بزرگنمائي آن نيز بيشتر هر چه فاصله كانوني لنز تله بيشتر شود بزرگنمائي آن نيز بيشتر مي شود.
مثلا اگر فاصله كانوني يك لنز تله دو برابر لنز نرمال باشد تصوير دو برابر بزرگ تر روي فيلم ثبت مي شود.
هر چه فاصله كانوني لنز بيشتر شود حد اقل فاصله عكس برداري هم كمتر مي شود.
مثلا اگر حداقل فاصله عكس برداري يك لنز 50 ميليمتر 35 سانتي متر باشد، حداقل فاصله عكس برداري يك لنز 300 ميليمتر حدود 2 متر است.
لنز هاي تله براي عكسبرداري ورزشي بسيار مناسب هستند.همينطور براي مكان هائي كه نمي توان به سوژه نزديك شد مثلا براي عكس برداري از حيات وحش بسيار مناسب هستند.در عكسبرداري از پرتره اين لنز ها بسيار پرطرفدار هستند و معمولا از لنز هائي با فاصله كانوني بين 100 تا 135 ميليمتر استفاده مي شود.
افزيش فاصله کانوني = کاهش عمق ميدان

لنز هاي زوم
لنز هائي كه فاصله كانوني آن ها قابل تغيير است به لنز هاي زوم معروف هستند.در اين لنز ها گروهي از عدسي ها وجود دارند كه مكان آن ها قابل تغيير است.اين تغيير مكان باعث مي شود كه فاصله كانوني لنز متغير باشد.براي شناسائي لنز هاي زوم از دو عدد كه يكي كمترين فاصله كانوني و ديگري بيشترين فاصله كانوني مي باشد استفاده مي كنند.مثلاً روي يك لنز زوم عدد70_28 مشاهده مي شود.اين بدين معنا است كه آن لنز كيله فاصله كانوني هاي بين 28 تا 70 ميليمتر را پشتيباني مي كند.
به دليل تعدد عدسي ها در لنز هاي زوم اين لنز ها دچارافت کيفيت مي باشند بنابراين ساختار لنز بايد اينقدر از کيفيت اپتيکي بالائي برخوردار باشد تا نور پس از عبور از عدسي هاي مختلف و فضاهاي خالي متفاوت دچار افت کيفيت نشود.
به همين دليل است که عکاسان حرفه ي بيشتر ترجيح مي دهند که از لنز هاي فاصله کانوني ثابت به خاطر کنتراست بالاي آن ها استفاده کنند.درضمن لنز هاي ثابت از سرعت بيشتري برخوردار هستند.

برش يک لنز زوم 200_80 ميليمتر
اين لنز ها معمولا داري يک حلقه براي تنظيم فوکاس و زوم تصوير دارند که اين عمل کار را بسيار آسان مي کند

براي تنظيم فوکاس با اين لنز ها بهتر است که ابتدا زوم را در آخرين درجه فاصله کانوني قرار دهيد و فوکاس را انجام دهيد.سپس به ميزان دلخواه فاصله کانوني را به ميزان دلخواه کاهش دهيد و عکس خود را بگيريد.
اگر اين کار را بر عکس انجام دهيد باعث مي شود شما در فوکاس دچار مشکل شويد.چون هنگامي که لنز بر روي کمترين فاصله کانوني باشد عمق ميدان وضوح بيشتر مي شود حال زماني شما فوکاس را انجام دهيد و سپس فاصله کانوني را افزيش دهيد فوکاس شما روي نقطه مورد نظر نخواهد بود.
بزرگترين حسن اين لنز ها اين است که عکاس مي تواند بدون جابجائي دوربين به راحتي کادر خود را تنظيم کند.مثلا براي عکاسي عمومي و ورزشي و مکان هائي که عکاس وقت کافي براي تعويض لنز ندارد بسيار مناسب هستند.

لنز هاي ماکرو
لنز هاي ماکرو لنز هائي هستند که براي عکس برداري بزرگ و از فواصل بسيار نزديک ساخته شده اند.البته براي اين نوع عکس برداري حتما مي توان به جاي استفاده از لنز ماکرو از« فانوس» بهره ببريم.فانوس در يک واقع يک لوله اي است که در بين لنز و بدنه قرار مي گيرد و ين امکان را به عکاس مي دهد تا از فواصل نرديک عکس بگيرد.
البته مسلما کيفيت لنزهاي ماکرو بسيار بهتر و بالاتر است.
توسط اين لنز ها و اين وسيله ميتواند تصويري با بزرگ نمائي تا 20 برابررا داشته باشيم.
براي بزرگ نمائي بيشتر بايد دوربين به ميکروسکوپ نزديک کرد.
به اين نوع عکاسي ماکرو فتوگرافي گفته مي شود.
البته بسياري از لنزهاي امروزي امکان عکاسي ماکرو را هم دارند.
يکي از کاربرد هاي مهم ين لنز ها تهيه ميکروفيلم بري استفاده در کتابخانه ها مي باشد.



لنز هاي کنترل پرسپکتيو
هنگام عکسبرداري از محيط هائي که از نظر فاصله طولاني هستند مثل جاده ها و يا مثل ساختمان هاي بلند انتهاي تصوير مثلا همان ساختمان به طور خودکار به هم نزديک مي شوند اين به خاطر کج کردن سر دوربين است تا عکاس بتواند تمام طول ساختمان را کادر قرار دهد.

حال براي عکسبرداري صنعتي اين اتفاق نبايد رخ دهد چون براي ين طور عکس ها بايد فاصله اجزاء عکس به يک اندازه از يکديگر باشند.
راه حل اين مشکل استفاده از لنز هاي کنترل پرسپکتيو (Perspective control_PC) و يا در اصطلاح ديگرلنزهي شيفت Shift): جابه جائي) مي باشد.منتهي براي عکسبرداري با اين لنزها بايد سطح دوربين با سطح موضوي موازي باشد.


لنز هاي کاتاديوپتريک( آينه اي)
براي ساخت لنز هاي تله با فاصله کانوني بسيار بزرگ اگر از عدسي استفاده شود طول لنز بسيار بزرگ خواهد شد و اصلا قابل حمل نيست.
براي حل اين مشکل به جاي عدسي از دو آينه استفاده ميشود.
آينه اول مقعر است قسمت تحتاني لنز قرار مي گيرد و نورها را به آينه دوم منتقل مي کند و آينه دوم تخت است و در قسمت فوقاني لنزو موازي با آينه اول ولي در خلاف جهت آن قرار ميگيرد و نور هاي رسيده از آينه اول را پس ازعبور از يک عدسي بر روي فيلم منتقل مي کند.
اين لنز ها به دليل ساختار خاصي که دارند امکان تعبيه ديافراگم متغير روي آن ها وجود ندارد.
به همين دليل اين لنز ها بسيار سبک و ارزان قيمت مي باشند.
در اين لنز ها بري کنترل نور از فيلتر هاي خاکستري که در پشت لنز قرار ميگيرد استفاده مي شود.

در جلسه آينده در مورد زاويه ميدان ديد و ملحقات لنز ها صحبت مي شود.البته جلسه بعدي کمي کوتاه تر خواهد بود.