sam-ari
کاربر تازه وارد
- تاریخ عضویت
- 11 مارس 2015
- نوشتهها
- 46
- لایکها
- 34
عوارض داروهای کورتونی
پردنیزولون، بتامتازون، دگزامتازون، متیل پردنیزولون، تریامسینولون، هیدروکورتیزون و کلوبتازول همه از انواع کورتونها هستند.
برای درمان برخی بیماریها، به عنوان مسکن فوری از انواع کورتونها استفاده میشود، مثلا در حساسیتهای شدید (مثلا بعد از تزریق پنیسیلین)، تزریق یک آمپول کورتون میتواند نجاتبخش باشد، یا در حملات شدید آسم، استفاده از کورتون خوراکی یا تزریقی باعث باز شدن راههای هوایی و بهبودی میشود.
در بسیاری از بیماریهای پوستی حاد نیز پمادهای حاوی کورتون برای تسکین علامتی به کار میروند.
برای درمان نارسایی غده آدرنال (فوق کلیوی) و زمانی که کورتون در بدن ترشح نمیشود، نیز از داروهای کورتونی استفاده می شود.
موارد بیشماری از کاربرد این داروها در درمان درازمدت بیماریها وجود دارد که قابل جایگزینی با هیچ داروی دیگری نیستند و به دلیل خاصیت تضعیف ایمنی کورتونها، استفاده وسیع از این داروها برای درمان بیماریهای خود ایمنی صورت میگیرد.
مثلا برای درمان روماتیسم مفصلی، انواعی از بیماریهای کلیوی، نوعی از هپاتیت که هپاتیت خودایمنی نامیده میشود و انواعی از بیماریهای پوستی مزمن، استفاده از کورتون به مدت طولانی کاربرد دارد.
درمان بیماری کرون که یک بیماری رودهای است و بیماری اماس نیز در مراحل مختلف با کورتونها صورت میگیرد.
درمان طولانیمدت با کورتون، اگرچه باعث رهایی بیمار از درد و رنج بیماری میشود، اما منجر به وابستگی و ایجاد عوارض متعدد میشود. برای فرار از این مشکل بزرگ، اکنون شکلهایی از این دارو طراحی شده است که به صورت متمرکز روی قسمت خاصی تاثیر میگذارد و به این ترتیب با مقادیر کم، اثرات خوب و موثری ایجاد میشود و عوارض به حداقل میرسند
اسپریهای تنفسی مثال خوبی برای این فرم دارو هستند. اسپری بکلومتازون و فلوتیکازون در حال حاضر اساس درمان درازمدت آسم هستند و خوشبختانه عوارض بسیار کمی دارند. اسپری بینی این داروها نیز موجود است که با کمترین عارضه در درمان حساسیتهای فصلی به کار میروند.
در مورد بیماریهای مفصلی نیز در صورتی که مصرف دارو لازم باشد، تزریق داخل مفصل موثرتر و با عارضه کمتری همراه است.
اخیرا انواعی از کورتون موضعی به شکل انما برای درمان بیماریهای رودهای نیز به بازار عرضه شده است.
عوارض کورتونها کدامند؟
بعد از چند روز از مصرف کورتون، قرمزی و پف کردن صورت توجه اطرافیان را جلب میکند. در صورت ادامه مصرف دارو، جمع شدن چربی در پشت گردن و بین کتفها باعث به هم خوردن تناسب اندام خواهد شد.
از عوارض دیگری که به دنبال مصرف طولانی کورتون به وجود میآید، رشد موهای زاید روی ران، تنه و صورت که برای خانمها آزاردهنده است.
همچنین استفاده طولانی مدت در افراد مستعد میتواند باعث بالا رفتن قند خون و دیابت شود.
پوکی استخوان نیز از عوارض شناخته شده مصرف طولانی مدت این داروهاست.
از عوارض دیگر باید به افسردگی و فشار خون اشاره شود.
به دلیل خاصیت ضد التهابی قوی کورتونها، متاسفانه این داروها مورد استفاده بیش از حد و خارج از قاعده قرار میگیرند و عوارض زیادی برجا میگذارند، مثلا در مورد انواع دردهای معمول اسکلتی و عضلانی گاهی از کورتون تزریقی استفاده میشود که اثر آن تسکین موقتی درد است و بیمار شروع به استفاده مرتب از این داروها میکند و عوارضی که پیشتر برشمرده شد، گریبانگیر او میشود.
در سالهای اخیراستفاده از دگزامتازون تزریقی برای تسکین گلودردهای ویروسی رایج شده است که به دو دلیل خطاست: اول اینکه گاهی باعث افت قدرت ایمنی شده و بیماری عفونی شدیدتری را به دنبال خواهد داشت و دوم اینکه اگر مرتب تکرار شود، عوارض دارو بیجهت به بیمار تحمیل میشود.
برای کاهش عوارض کورتون ها چه باید کرد؟
مصرف کورتون البته در درمان بسیاری از بیماریها حیاتی و لازم است و باید عوارض آن را به نوعی پذیرفت. خوشبختانه تمهیداتی برای کاهش این عوارض وجود دارد که به آنها اشاره میشود:
1 ـ کورتونها را باید فقط زمانی که لزوم مصرف آن مشخص است، استفاده کنیم.
2 ـ کمترین میزان ممکن را استفاده کنیم و در کوتاه ترین زمان، درمان را به پایان برسانیم.
3 ـ تا حد امکان از فرم موضعی مثلا اسپری یا تزریق در مفصل استفاده کنیم.
4 ـ عوارض دارو را با درمانهای کمکی کم کنیم، مثلا برای کاهش عارضه پوکی استخوان استفاده از کلسیم و ویتامینD و برای کاهش فشار خون، محدودیت نمک مصرفی موثر است.
5 ـ تا حد امکان از داروهای کوتاه اثر مثل هیدروکورتیزون و پردنیزولون استفاده شود.
یادآوری این نکته لازم است که برای بسیاری از بیماریها، استفاده کوتاه مدت کورتون و برای برخی بیماریها استفاده درازمدت و حتی مادامالعمر کورتونها لازم است، ولی باید عوارض این داروها را بدانیم و هرگز آنها را بیجا مصرف نکنیم.
نکته مهم:در ضمن هیدروکورتیزون که خیلی از پزشکا واسه التهابات پوستی تجویز می کنند باعث نازک و حساس شدن بیشتر پوست میشه.
پردنیزولون، بتامتازون، دگزامتازون، متیل پردنیزولون، تریامسینولون، هیدروکورتیزون و کلوبتازول همه از انواع کورتونها هستند.
برای درمان برخی بیماریها، به عنوان مسکن فوری از انواع کورتونها استفاده میشود، مثلا در حساسیتهای شدید (مثلا بعد از تزریق پنیسیلین)، تزریق یک آمپول کورتون میتواند نجاتبخش باشد، یا در حملات شدید آسم، استفاده از کورتون خوراکی یا تزریقی باعث باز شدن راههای هوایی و بهبودی میشود.
در بسیاری از بیماریهای پوستی حاد نیز پمادهای حاوی کورتون برای تسکین علامتی به کار میروند.
برای درمان نارسایی غده آدرنال (فوق کلیوی) و زمانی که کورتون در بدن ترشح نمیشود، نیز از داروهای کورتونی استفاده می شود.
موارد بیشماری از کاربرد این داروها در درمان درازمدت بیماریها وجود دارد که قابل جایگزینی با هیچ داروی دیگری نیستند و به دلیل خاصیت تضعیف ایمنی کورتونها، استفاده وسیع از این داروها برای درمان بیماریهای خود ایمنی صورت میگیرد.
مثلا برای درمان روماتیسم مفصلی، انواعی از بیماریهای کلیوی، نوعی از هپاتیت که هپاتیت خودایمنی نامیده میشود و انواعی از بیماریهای پوستی مزمن، استفاده از کورتون به مدت طولانی کاربرد دارد.
درمان بیماری کرون که یک بیماری رودهای است و بیماری اماس نیز در مراحل مختلف با کورتونها صورت میگیرد.
درمان طولانیمدت با کورتون، اگرچه باعث رهایی بیمار از درد و رنج بیماری میشود، اما منجر به وابستگی و ایجاد عوارض متعدد میشود. برای فرار از این مشکل بزرگ، اکنون شکلهایی از این دارو طراحی شده است که به صورت متمرکز روی قسمت خاصی تاثیر میگذارد و به این ترتیب با مقادیر کم، اثرات خوب و موثری ایجاد میشود و عوارض به حداقل میرسند
اسپریهای تنفسی مثال خوبی برای این فرم دارو هستند. اسپری بکلومتازون و فلوتیکازون در حال حاضر اساس درمان درازمدت آسم هستند و خوشبختانه عوارض بسیار کمی دارند. اسپری بینی این داروها نیز موجود است که با کمترین عارضه در درمان حساسیتهای فصلی به کار میروند.
در مورد بیماریهای مفصلی نیز در صورتی که مصرف دارو لازم باشد، تزریق داخل مفصل موثرتر و با عارضه کمتری همراه است.
اخیرا انواعی از کورتون موضعی به شکل انما برای درمان بیماریهای رودهای نیز به بازار عرضه شده است.
عوارض کورتونها کدامند؟
بعد از چند روز از مصرف کورتون، قرمزی و پف کردن صورت توجه اطرافیان را جلب میکند. در صورت ادامه مصرف دارو، جمع شدن چربی در پشت گردن و بین کتفها باعث به هم خوردن تناسب اندام خواهد شد.
از عوارض دیگری که به دنبال مصرف طولانی کورتون به وجود میآید، رشد موهای زاید روی ران، تنه و صورت که برای خانمها آزاردهنده است.
همچنین استفاده طولانی مدت در افراد مستعد میتواند باعث بالا رفتن قند خون و دیابت شود.
پوکی استخوان نیز از عوارض شناخته شده مصرف طولانی مدت این داروهاست.
از عوارض دیگر باید به افسردگی و فشار خون اشاره شود.
به دلیل خاصیت ضد التهابی قوی کورتونها، متاسفانه این داروها مورد استفاده بیش از حد و خارج از قاعده قرار میگیرند و عوارض زیادی برجا میگذارند، مثلا در مورد انواع دردهای معمول اسکلتی و عضلانی گاهی از کورتون تزریقی استفاده میشود که اثر آن تسکین موقتی درد است و بیمار شروع به استفاده مرتب از این داروها میکند و عوارضی که پیشتر برشمرده شد، گریبانگیر او میشود.
در سالهای اخیراستفاده از دگزامتازون تزریقی برای تسکین گلودردهای ویروسی رایج شده است که به دو دلیل خطاست: اول اینکه گاهی باعث افت قدرت ایمنی شده و بیماری عفونی شدیدتری را به دنبال خواهد داشت و دوم اینکه اگر مرتب تکرار شود، عوارض دارو بیجهت به بیمار تحمیل میشود.
برای کاهش عوارض کورتون ها چه باید کرد؟
مصرف کورتون البته در درمان بسیاری از بیماریها حیاتی و لازم است و باید عوارض آن را به نوعی پذیرفت. خوشبختانه تمهیداتی برای کاهش این عوارض وجود دارد که به آنها اشاره میشود:
1 ـ کورتونها را باید فقط زمانی که لزوم مصرف آن مشخص است، استفاده کنیم.
2 ـ کمترین میزان ممکن را استفاده کنیم و در کوتاه ترین زمان، درمان را به پایان برسانیم.
3 ـ تا حد امکان از فرم موضعی مثلا اسپری یا تزریق در مفصل استفاده کنیم.
4 ـ عوارض دارو را با درمانهای کمکی کم کنیم، مثلا برای کاهش عارضه پوکی استخوان استفاده از کلسیم و ویتامینD و برای کاهش فشار خون، محدودیت نمک مصرفی موثر است.
5 ـ تا حد امکان از داروهای کوتاه اثر مثل هیدروکورتیزون و پردنیزولون استفاده شود.
یادآوری این نکته لازم است که برای بسیاری از بیماریها، استفاده کوتاه مدت کورتون و برای برخی بیماریها استفاده درازمدت و حتی مادامالعمر کورتونها لازم است، ولی باید عوارض این داروها را بدانیم و هرگز آنها را بیجا مصرف نکنیم.
نکته مهم:در ضمن هیدروکورتیزون که خیلی از پزشکا واسه التهابات پوستی تجویز می کنند باعث نازک و حساس شدن بیشتر پوست میشه.