ویرایش

[hezargooyesh]

انواع ویرایش


این واژه معادل editing انگلیسی ‌است و از ایرانی میانة غربی (پهلوی) wīrastan گرفته شده‌است. ویرایش به معنای پیراستن است. به این معنا که متن را بر اساس معیارهای زبان ازز خطاهای علمی، زبانی، واژگانی و دستوری پاک می کند. البته هدف اصلی ویرایش، ایجاد ارتباط ساده تر و روان تر با خواننده است.

انواع ویرایش
1) ویرایش فنی یا صوری: شامل تغییراتی است که اعمال آنها در ظاهر نوشتار ضروری است. این نوع ویرایش مانند:

- نشانه‌گذاری

- رعایت قواعد اعداد و ارقام

- رعایت ضوابط دستورخط فرهنگستان

- بررسی زیرنویسها از نظر تطبیق با متن، حذف زیرنویسهای غیرضروری و افزودن زیرنویسهای لازم، تطبیق‌ داشتن عدد با زیرنویس.

-‌ ویرایش عنوان، زیرنویس، شمارة جدول، نقشه، تصویر و نمودار.

- ویرایش جدول از نظر رسم‌الخط، اندازة حروف و شکل.

- کاربرد اختصارات و تصحیح آن (طبق شیوه‌نامه).

- پاراگراف‌بندی یا تنظیم‌ پاراگرا‌فهای متن.

2) ویرایش زبانی: این نوع ویرایش حوزه نحو را دربرمی‌گیرد و اصلاح واژه‌ها و عبارتها و جمله‌های بی‌معنا را شامل می شود. در این نوع ویرایش به جنبه‌هایی از زبان توجه می‌شود کهه عبارت‌اند از:

الف) رعایت ضوابط زبان معیار: صورتی از زبان که افراد در یک منطقه مشخص آن را به‌عنوان مؤثرترین وسیله ارتباط می دانند.

ب) تصحیح خطاهای دستوری: این خطاها مانند:

ــ‌ کاربرد صحیح حروف اضافه

ج) تناسب و وحدت سبک

3) ویرایش ساختاری ـ محتوایی: در این نوع ویرایش حوزه کار محتوای متن است. برخی وظایف ویراستار در چهارچوب ویرایش محتوایی و ساختاری شامل:

ــ نظارت بر رعایت الگوی مقالات

ــ ‌مقایسه مطلبی که در مقاله آورده شده با آیه و معنای آن، برای اطمینان از تناسب

ــ ساده و روشن‌بودن آرایش مقاله برای سهولت دستیابی به اطلاعات

ـ دقت در استدلالهای مقاله و اینکه نتیجه مطلب، با مقدمة آن تناسب داشته‌ باشد.

ــ دقت در اینکه حجم مقاله با موضوع آن و نیز سیاستهای دانشنامه تناسب داشته‌ باشد.

ــ‌ جابه‌جا کردن برخی مطالب، با نظر گروه.

ــ‌ ترجمة عبارتها و ابیات عربی، در مشورت با گروه.

ــ حذف مطالب تکراری

و ... .