• پایان فعالیت بخشهای انجمن: امکان ایجاد موضوع یا نوشته جدید برای عموم کاربران غیرفعال شده است

آموزش خشک کردن زعفران

rastin70

کاربر تازه وارد
تاریخ عضویت
12 نوامبر 2020
نوشته‌ها
3
لایک‌ها
0
سن
29
آبان‌ماه که می‌شود شور و شوقی زاید‌الوصف مزارع زعفران را فرا می‌گیرد. هر کس در این روزها مشغول کاری است، عده‌ای مشغول برداشت‌ گل‌های زعفران، عده‌ای مشغول پاک کردن زعفران و عده‌ای نیز مشغول خشک کردن زعفران برداشت شده هستند.

سرعت در انجام این پروسه تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت زعفران تولیدی دارد. به بیان دیگر هرچه سریع‌تر زعفران را از زمین بچینیم و آماده بسته‌بندی کنیم زعفران با کیفیت‌تری خواهیم داشت. یکی از مهم‌ترین مراحل این پروسه خشک کردن زعفران است که نحوه انجام آن تاثیر مهمی در کیفیت و ارزش نهایی زعفران دارد.

روش‌های خشک کردن زعفران
خشک کردن زعفران به طور کلی با دو روش سنتی و مکانیزه انجام می‌گیرد. هر کدام از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و این بسته به شرایط و امکانات شماست که کدام روش را انتخاب کنید. طبق آمار غیر رسمی بیش از نیمی از کشاورزان از روش سنتی استفاده می‌کنند و در این کار به تبحر خاصی نیز دست یافته‌اند.

استفاده از روش سنتی خشک کردن زعفران نیاز به دقت و تجربه‌ی زیادی دارد، چراکه هر گونه اشتباه کوچک در خشک کردن زعفران‌ها منجر به افت کیفیت آن‌ها می‌شود. به طور مثال اگر زعفران‌ها را بیش از حد به منبع دما نزدیک کنید ممکن است منجر به تیره شدن رنگ زعفران شود و یا اینکه زعفران‌ها به صورت یکنواخت خشک نشوند. همین نکات کوچک هستند که قیمت نهایی محصول شما را تعیین خواهند کرد.

خشک کردن اتویی یا پرسی زعفران
خشک کردن پرسی زعفران روشی است که اغلب برای تولید زعفران سوپر نگین استفاده می‌شود و منجر به تولید زعفرانی به غایت زیبا و با ارزش می‌شود. در این روش کلاله های زعفران به صورت کاملا صاف و بدون خمیدگی و فرخوردگی تولید می‌شوند و غالبا به منظور صادرات بسته‌بندی می‌شوند.

لازم به ذکر است که در هر دو روش سنتی و مدرن امکان خشک کردن زعفران به صورت پرسی وجود دارد.

روش سنتی خشک کردن زعفران
اصول انجام این روش این است که زعفران را در معرض دمای بالا قرار دهیم تا منجر به کاهش رطوبت و در نهایت خشک شدن آن شود. سه تکنیک مرسوم خشک کردن سنتی زعفران به شرح زیر است:

روش اول
کشاورزان در این روش اقدام به ساخت یک چهارچوب اصلی به شکل زیر می‌کنند. این چهارچوب توانایی جایگذاری چند طبقه سینی زعفران را دارد و به نوعی دستگاه دستی خشک کن زعفران نام دارد. نکته حائز اهمیت در این روش قرار دادن دستگاه در اتاقی با درجه حرارت 65 تا 70 درجه و دارای تهویه مناسب می‌باشد.

زعفران در انواع فراوری شده آن شامل ریشه و گلبرگ و کلاله طی چند ساعت در این روش خشک خواهند شد.



خشک کردن زعفران به صورت سنتی



روش دوم
در این روش نیازی به ساخت چهارچوب و طبقه نیست و می‌توانید با تعدادی سینی کار را به انجام برسانید. زعفران‌ها را روی یک سینی بریزید و در نزدیکی بخاری که همان منبع گرماست قرار دهید و طی چند ساعت کار تمام است و زعفران‌ها خشک شده‌اند. اتاق انجام این کار نیز باید دمایی در حدود 70 درجه و تهویه مناسب داشته باشد.

روش سوم
این روش یکی از آسان‌ترین راه‌های خشک کردن زعفران است. تعدادی برگه A4 را روی بخاری بگذارید و زعفران‌ها را به شکل زیر روی آن بریزید، سپس بخاری را در کمترین میزان شعله قرار دهید و یک شب تا صبح صبر کنید.



خشک کردن زعفران بر روی بخاری



خشک کردن اتویی در روش سنتی
برای خشک کردن زعفران به صورت پرسی در روش سنتی از دو صفحه فلزی استفاده می‌شود تا با وارد آوردن فشاری نه چندان محکم منجر به راست خشک شدن کلاله‌ها شود. دقت کنید که اگر در خشک کردن پرسی رطوبت زعفران‌ها به واسطه دما خارج نشود و به واسطه فشار ناشی از صفحات فلزی این کاهش رطوبت اتفاق بیفتد منجر به آسیب به کلاله‌ها می‌شود و در نهایت کیفیت زعفران به شدت افت می‌کند.

مدت زمان لازم برای روش سنتی
زمان این روش بستگی به نوع خشک کردن زعفران دارد. در روش سنتی علاوه بر تکنیک‌هایی که ذکر کردیم ممکن است برخی از افراد اقدام آفتاب خشک کردن زعفران و یا دیگر تکنیک‌های ابداعی خود بکنند که هر کدام زمان مخصوص به خود را می‌طلبد.

البته میزان رطوبت زعفران در طول مدت زمان خشک شدن آن تاثیر مستقیمی دارد. از حیث میزان رطوبت، گلبرگ در جایگاه نخست، ریشه در جایگاه دوم و کلاله در جایگاه سوم قرار دارند.

مزایا و معایب روش سنتی
روش سنتی مزایا و معایب خاص خود را دارد که به اختصار به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

  • در کوتاه مدت و حجم کم کاری بسیار کم هزینه‌تر
  • در این روش زمان خشک کردن طولانی است
  • احتمال خطا و افت کیفیت محصول بالاست
  • احتمالا تغییر رنگ زعفران بالاست
  • میزان رطوبت و فاکتورهای دیگر قابل کنترل نیست
روش مکانیزه خشک کردن زعفران
روش مکانیزه با دستگاه‌های خشک‌کن زعفران صورت می‌گیرد و کنترل تمام فاکتورها از قبیل دما و رطوبت و منبع انرژی به صورت اتوماتیک انجام می‌شود.

در این روش فقط کافی است تا زعفران‌ها را در سینی مخصوص دستگاه بریزیم و مانند تصاویر زیر روی آن را با پارچه حریر بپوشانیم و در داخل دستگاه بگذاریم. پس از ده دقیقه کار تمام است و زعفران‌ها با بهترین کیفیت ممکن خشک خواهند شد.



پر کردن سینی دستگاه خشک کن زعفران




سینی دستگاه خشک‌کن زعفران




قرار ادن سینی دستگاه خشک کن زعفران در داخل دستگاه




همین چند وقت پیش با یکی از کشاورزان همراه با ماه‌چین در مورد خشک کردن زعفران صحبت می‌کردیم. او یک جمله گفت که به نظرم حجت را تمام کرد. او گفت: از وقتی که دستگاه خشک کن زعفران را تهیه کردیم انگار مرحله خشک‌کردن زعفران رو نداریم.
دستگاه‌های مکانیزه می‌توانند عمل خشک کردن پرسی زعفران را با فشار هوا انجام دهند که این موضوع سبب می‌شود تا کلاله‌ها به هیچ وجه آسیب نبینند و کیفیت زعفران حفظ شود. دمای این دستگاه در محدوده 70 درجه و رطوبت زعفران را در حدود 5 درصد تنظیم می‌کنیم.



دستگاه خشک‌کن زعفران



زعفران خشک شده چه ویژگی دارد؟
طبق استاندار ملی زعفران نگین ایران زعفران خشک رطوبتی در حدود5 تا 10 درصد دارد. اگر بخواهیم مثال عینی برای این موضوع بیاوریم می‌توانیم بگوییم زعفران خشک زعفرانی است که اگر کلاله آن را خم کنیم می‌شکند و منعطف نمی‌شود.

در نهایت اگر قصد استفاده از روش سنتی را دارید حتما فوت و فن آن را از یک فرد متخصص بیاموزید تا به زعفران خود آسیبی نزنید و منجر به افت کیفیت آن نشوید. همچنین اگر توان مالی خرید دستگاه را ندارید می‌توانید با چند مزرعه زعفران نزدیک خود هماهنگ باشید و یک دستگاه بخرید و از آن لذت ببرید. خرید دستگاه خشک‌کن زعفران یک سرمایه‌گذاری بلند مدت و عاقلانه است.
 
بالا